Giáo án Sinh học Lớp 9 - Tiết 28: Thường biến - Năm học 2014-2015

Tuần: 14- Tiết: 28.
Ngày soạn: 11/11/2014
Ngày dạy: 18/11/2014
BàI 25: Thường biến 
I Mục tiêu :
 1. Kiến thức : 
 HS trình bày được khái niệm thường biến.
- Phân biệt sự khác nhau giữa thương biến và đột biến về hai phương diện khả năng di truyền và sự biểu hiện kiểu hình.
- Trình bày được khái niệm mức phản ứng và ý nghĩa của nó trong chăn nuôi và trồng trọt.
- Trình bày được ảnh hưởng của môi trường đối với tính trạng số lượng và mức phản ứng của chúng trong việc nâng cao năng suất vật nuôi và cây trồng.
 2. Kĩ năng :
- Rèn kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình.
- Rèn kĩ năng hoạt động nhóm.
II. phương pháp dạy- học
 - Trực quan.
 - Vấn đỏp tỡm tũi.
 - Dạy học nhóm. 
III. phương tiện dạy- học
Tranh phóng to hình SGK.
Phiếu học tập: Tìm thiểu sự biến đổi kiểu hình.
Đối tượng quan sát
Điềukiện môi trường
Mô tả kiểu hình tương ứng
H.25: Lá cây rau mác
Mọc trong nước 
Trên mặt nước
Trong không khí
VD1: Cây rau dừa nước
Mọc trên bờ
Mọc ven bờ
Mọc trên mặt nước
VD2: Luống xu hào
Trồng đúng quy trình 
Không đúng quy trình
IV. tiến trình dạy – học
	 1. ổn định tổ chức lớp. 
 2. Kiểm tra bài cũ. 
 3. Bài giảng.
Hoạt động 1
Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường
Hoạt động của GV
Hoạt động học sinh
Nội dung 
- GV yêu cầu HS quan sát tranh thường biến, tìm hiểu các ví dụđ hoàn thành phiếu học tập.
- GV chốt lại đáp án đúng.
- GV phân tích kĩ VD ở h.25.
+Nhận xét kiểu gen cuả cây rau mác mọc trong 3 môi trường?
+Tại sao lá cây rau mác có sự biến đổi kiểu hình?
- GV yêu cầu HS thảo luận 
+Sự biến đổi kiểu hình trong các VD trên do nguyên nhân nào?
+Thường biến là gì?
- Các nhóm đọc kĩ thông tin trong các VD, thảo luận thống nhất ý kiếnđ điền vào phiếu học tập.
- Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung. 
-HS sử dụng kết quả phiếu học tập để trả lời.
+Kiểu gen giống nhau;
+Sự biến đổi kiểu hình dễ thích nghi vối điều kiện sống.
Lá hình dải :Tránh sóng ngầm.
Phiến rộng:Nổi trên mặt nước.
Lá hình mác:Tránh gió mạnh.
- Do tác động của môi trường sống.
Thường biến: Là những biến đổi kiểu hình phát sinh trong đối cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi trường.
Hoạt động 2:
Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình
Hoạt động của GV
Hoạt động học sinh
Nội dung 
- GV yêu cầu HS thảo luận 
+Sự biểu hiện ra kiểu hình của một kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào?
+Nhận xét mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình?
+Những tính trạng loại nào chịu ảnh hưởng của môi trường?
-Tính dễ biến dị của tính trạng số lượng liên quan đến năng suấtđ có lợi ích và tác hịa gì trong sản xuất ?
- Từ các VD ở mục 1 và thông tin ở mục 2, các nhóm thảo luận đ nêu được :
+Biểu hiện kiểu hình là do tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
+Tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường
- Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung.
+ Đúng quy trìnhđ năng suất tăng.
+ Sai quy trình đ năng suất giảm.
- Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
- Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu vào kiểu gen.
- Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường.
Hoạt động 3
Mức phản ứng
Hoạt động của GV
Hoạt động học sinh
Nội dung 
- GV thông báo: Mức phản ứng đề cập đến giới hạn thường biến của tính trạng số lượng
- GV yêu cầu HS tìm hiểu VD trong SGK
+ Sự khác nhau giữa năng suất bình quân và năng suất tối đacủa giống DR2 do đâu?
+Giới hạn năng suất do giống hay do kĩ thuật chăm sóc quy định?
+ Mức phản ứng là gì?
- HS đọc kĩ VD SGK, vận dụng kiến thức ở mục 2đ nêu được:
+Do kĩ thuật chăm sóc.
+Do kiểu gen quy định 
+HS tự rút ra kết luận.
Mức phản ứng: Là giới hạn thường biến của một kiểu gen trước môi trường khác nhau.
Mức phản ứng: Do kiểu gen quy định.
Kết luận chung: HS đọc kết luận SGK
V. Kiểm tra đánh giá 
Hoàn thành bảng sau:
Thường biến
Đột biến
1......................................................
2 Không di truyền 
3...........................................................
4 Thường biến có lợi cho sinh vật
1 Biến đổi trong cơ sở vât chất di truyền (ADN, nhiễm sắc thể) 
2...........................................
3 Xuất hiện ngẫu nhiên.
4....................................................
Ông cha ta tổng kết : “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”
Theo em tổng kết trên đúng hay sai? Tại sao?
VI. Dặn dò :
- Học bài theo nội dung SGK
- Làm câu hỏi 1, 3, SGK
-Sưu tầm tranh ảnh về các đột biến ở vật nuôi cây trồng.
Bổ sung kiến thức sau tiết dạy.
.................................................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................