Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 44: Vệ sinh hệ bào tiết nước tiểu - Năm học 2009-2010

Tuần: 22 Tiết: 44 Ngày soạn : 22/01/2010
Bài 40: VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
A/ MỤC TIÊU :
1/ HS trình bày được tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu và hậu quả của nó.
Trình bày được thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết và giải thích đựơc cơ sở khoa học của chúng.
* Trọng tâm: tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu và hậu quả của nó.
2/ Kĩ năng hoạt động nhóm. Vận dụng kiến thức vào thực tế.
3/ Giáo dục học sinh ý thức xây dựng thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu.
B/ CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS :
 Giáo viên : Bảng phụ: bảng 40/130: cơ sở khoa học và thói quen sống khoa học.
	Bảng phụ: câu hỏi/129 và các bảng nhóm.
Học sinh: Xem lại cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu và QT bài tiết nước tiểu.
	Tìm hiểu một số bệnh và các tác nhân gây bệnh về hệ bài tiết nước tiểu.
	Tìm hiểu một số thành tựu ghép cơ quan nội tạng.
C/ TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC :
Oån định lớp.
Kiểm tra bài cũ.
? Sự tạo thành nước tiểu diễn ra gồm mấy giai đoạn, hãy nêu đặc điểm của từng giai đoạn ?
? Hãy so sánh sự khác nhau của nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức ?
3. Bài mới.
GV đặt vấn đề: 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
HOẠT ĐỘNG 1 : tìm hiểu một số tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu.
HS : hoạt động nhóm: đọc thông tin SGK/129– thảo luận nhóm để hoàn thành lệnh p vào bảng phụ.
? Khi các cầu thận bị viêm và suy thoái có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như thế nào về sức khỏe?
? Khi các tế bào ống thận làm việc kém hiệu quả hay bị tổn thương có thể dẫn đến hậu quả như thế nào về sức khỏe?
? Khi đường dẫn tiểu bị nghẽn bởi sỏi có thể ảnh hưởng thế nào tới sức khỏe?
Các nhóm treo kết quả thảo luận.
GV hướng dẫn HS hoàn chỉnh kiến thức.
+ QT lọc máu bị trì trệ -> chất cạn bã, chất độc tích tụ trong máu -> bị phù, suy thận -> hôn mê, chết.
+ QT hấp thụ lại & bài tiết tiếp giảm -> TĐC rối loạn, tắc ống thận -> nước tiểu hòa vào máu -> đầu độc cơ thể.
+ Bí tiểu -> đau, sốt -> nguy hiểm.
? Hãy nêu một số tác nhân gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu
HS : trả lời - HS khác NX, bổ sung.
HOẠT ĐỘNG 2 : tìm hiểu các thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu.
GV : treo bảng 40/ 130 và hướng dẫn HS hoàn thành. Phát bảng phụ cho các nhóm
HS : Thảo luận nhóm hoàn thành bảng phụ .
Các nhóm treo kết quả thảo luận.
GV hướng dẫn HS hoàn chỉnh kiến thức.
I. Một số tác nhân chủ yếu gây hại cho hệ bài tiết nước tiểu.
- Do HĐ lọc máu tạo nước tiểu đầu kém hiệu quả, ngưng trệ, ách tắc là do cầu thận bị viêm, bị suy thận.
- Do HĐ hấp thụ lại va bài tiết tiếp của ống thận kém hiệu quả hoặc ách tác là do TB ống thận bị thiếu oxi, bị đầu độc, làm việc quá sức.
- Do HĐ bài tiết nước tiểu bị ách tắc là do sỏi thận hay viêm.
- Các chất độc trong thức ăn
- Khẩu phần ăn không hợp lý
II. Xây dựng thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết.
Tổn thương của hệ bài tiết nước tiểu
Hậu quả
Cầu thận bị viêm và suy thoái
Quá trình lọc máu bị trì trệ g Cơ thể bị nhiễm độc
 g gây tử vong
Oáng thận bị tổn thương hay làm việc kém hiệu quả
- Quá trình hấp thụ lại và bài tiết giảm g môi trường trong bị biến đổi
- Oáng thẩn bị tổn thương g Nước tiểu hòa vào máu g đầu độc cơ thể. 
Oáng dẫn nước tiểu bị tắc nghẽn
Gây bí tiểu g Nguy hiểm đến tính mạng
Bảng 40.Cơ sở khoa học và thói quen sống khoa học
Các thói quen sống khoa học
Cơ sở khoa học
1. Thường xuyên giữ vệ sinh cho cơ thể cũng như cho hệ bài tiết nước tiểu.
Hạn chế tác hại của vi sinh vật gây bệnh.
2.Khẩu phần ăn hợp lý
- Không ăm quá nhiều Protein, ăn quá mặc, quá chua, ăn nhiều chất tạo sỏi.
- Không ăn thức ăn thừa, ôi thiêu, và nhiễm chất độc hại.
- Uống đủ nước
- Tránh cho thận làm việc quá nhiều và hạn chế khả năng tạo sỏi
- Hạn chế tác hại của các chất độc
- Tạo điều kiện cho quá trình lọc máu thuận lợi.
3. Đi tiểu đúng lúc, không nên nhịn tiểu.
	Hạn chế khả năng tạo sỏi.
? Nêu các thói quen sống khao học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu?
HS trả lởi – HS khác NX – bổ sung.
- Thường xuyên giữ vệ sinh cho toàn bộ cơ thể cũng như cho hệ bài tiết nước tiểu
- Xây dựng khẩu phần ăn hợp lý
- Đi tiểu đúng lúc
4. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ:
* HS đọc kết luận/ 130 và mục “em có biết”/131 – ghép thận.
? Nêu các tác nhân gây hại cho hệ cho hệ bài tiết nước tiểu? Các tác nhân đó gây hại như thế nào đến hệ bài tiết nước tiểu?
? Nêu các thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh các tác nhân có hại? Trong các tác nhân đó em đã có thói quen nào và chưa có thói quen nào? 
? Nói: khẩu phần ăn hợp lí là thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu. Điều đó đúng hay sai? Hãy giải thích cơ sở khoa học của điều đó?
Vì sao khi sợ hãi, người ta thường hay mắc đi tiểu ?
Tại sao trong mùa hè, nồng độ trong nước tiểu lại cao hơn ?
5. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Học bài, trả lời câu hỏi SGK 1, 2 /130.
Đọc mục “Em có biết”/ 130 – Ghép thận.
Hãy hình thành thói quen sống khoa học để bảo vệ hệ bài tiết nước tiểu tránh các tác nhân có hại.
Tuyên truyền mọi người các BP phòng tránh các tác nhân gây hại hệ bài tiết nước tiểu.
Xem lại vai trò của da trong điều hòa thân nhiệt.
Nghiên cứu cấu tạo và chức năng của da ( bài 41/132 )
D/ RÚT KINH NGHIỆM