Giáo án Sinh học Lớp 8 - Tiết 37 đến 41 - Năm học 2011-2012

ào thực tế , thảo luận nhóm , nhóm khác nhận xét bổ sung à đáp án
- Ở các nước đang phát triển chất lượng cuộc sống của người dân còn thấp à trẻ em bị suy dinh dưỡng chiếm tỉ lệ cao 
Hoạt động 2: Giá trị dinh dưỡng của thức ăn 10p.
Sự phối hợp các lọai thức ăn có ý nghĩa gì ?
HS: Nghiên cứu thông tin ,quan sát tranh các nhóm thực phẩm và bảng giá trị dinh dưỡng một số lọai thức ăn à hòan chỉnh phiếu học tập
Lọai thực phẩm
Tên thực phẩm
Giàu Gluxit 
Giàu Prôtêin
Giàu Lipít
Nhiều Vit và chất khoáng 
Gạo , ngô , khoai , sắn ..
Thịt , cá , trứng ,sữa , đậu , đỗ 
Mỡ động vật , dầu thực vật 
Rau quả tươi và muối khóang 
GV chốt lại kiến thức.
Họat động 3 : Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần 18p
- GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi : Khẩu phần là gì ?
- HS: Trả lời 
- GV: Yêu cầu học sinh thảo luận : 
Khẩu phần ăn uống của người mới ốm khỏi có gì khác người bình thường ?
Vì sao trong khẩu phần thức ăn cần tăng cường rau , quả tươi ? 
Để xây dựng khẩu phần hợp lí cần dựa vào những yếu tố nào ?
Tại sao những người ăn chay vẫn khỏe mạnh ?
HS: Thảo luận nhóm trả lời được :
Người mới ốm khỏi à cần thức ăn bổ dưỡng để tăng cường sức khỏe 
I/ Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể 
Nhu cầu dinh dưỡng của từng người không giống nhau .
Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc :
Lứa tuổi 
Giới tính
Trạng thái sinh lí
Lao động
II . Giá trị dinh dưỡng của thức ăn :
Giá trị dinh dưỡng của thức ăn biểu hiện ở :
Thành phần các chất 
Năng lượng chứa trong nó 
Cần phối hợp các lọai thức ăn để cung cấp đủ cho nhu cầu của cơ thể .
III . Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần :
- KhÈu phÇn lµ l­îng thøc ¨n cÇn cung cÊp cho c¬ thÓ trong 1 ngµy.
- KhÈu phÇn cho c¸c t­îng kh¸c nhau kh«ng gièng nhau vµ ngay víi 1 ng­êi trong giai ®oan kh¸c nhau còng kh¸c nhau v×: nhu cÇu n¨ng l­îng vµ nhu cÇu dinh d­ìng ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau kh«ng gièng nhau.
- Nguyªn t¾c lËp khÈu phÇn :
+ §¶m b¶o ®ñ l­îng thøc ¨n phï hîp nhu cÇu tõng ®èi t­îng.
+ §¶m b¶o c©n ®èi thµnh phÇn c¸c chÊt h÷u c¬, cung cÊp ®ñ muèi kho¸ng vitamin .
4 Củng cố : 4 phút
1 . Bữa ăn hợp lí cần có chất lượng là :
Có đủ thành phần dinh dưỡng , vit, muối khóang 
Có sự phối hợp đảm bảo cân đối tỉ lệ các thành phần thức ăn 
Cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể d)Cả 3 ý trên đều đúng
2 . Để nâng cao chất lượng bữa ăn gia đình cần :
Phát triển kinh tế gia đình b)Làm bữa ăn hấp dẫn ngon miệng 
 c )Bữa ăn nhiều thịt , cá , trứng , sữa d) Cả a, b , c
 5 Dặn dò : 1 phút
Học bài và trả lời câu hỏi SGK 
Đọc mục em có biết 
Xem bài mới : thực hành phân tích một khẩu phần cho trước .
***********************************
Ngµy so¹n: 01/01/2012
Ngµy d¹y: / /2012
TIẾT 39 :THỰC HÀNH : PHÂN TÍCH MỘT KHẨU PHẦN CHO TRƯỚC
I/ MỤC TIÊU: 
1/Kiến thức: Nắm vững các bước thành lập khẩu phần 
Biết đánh giá được định mức đáp ứng của một khẩu phần mẫu .
Biết cách tự lập được khẩu phần ăn hàng ngày.
2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng phân tích , kỹ năng tính tóan . 
3/ Thái độ : Giáo dục ý thức bảo vệ sức khỏe , chống suy dinh dưỡng và béo phì 
* Träng t©m: C¸ch lËp khÈu phÇn.
ii. chuÈn bÞ.
 1/ GV : - Phãng to c¸c b¶ng 37.1; 37.2 vµ 37.3 SG
 2/ HS : ChÐp b¶ng 37.1; 37.2 vµ 37.3 ra giÊy.
 3/ ­dcntt : Kh«ng
III TiÕn tr×nh lªn líp.
1, æn ®Þnh líp: 1p
2, KiÓm tra bµi cò: 4p
Kiểm tra vệ sinh, dụng cụ học tập
3, Bµi míi 35p.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
T/G
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn ban ®Çu 
GV: Cho häc sinh ngiªn cøu môc tiªu bµi thùc hµnh,mÉu b¸o c¸o thùc hµnh, ph©n nhãm vµ vÞ trÝ lµm viÖc.
HS: Lµm theo yªu cÇu cña gi¸o viªn.
Ho¹t ®éng 2: Ho¹t ®éng thùc hµnh. 
GV lần lượt giới thiệu các bước tiến hành:
+ Bước 1: Hướng dẫn nội dung bảng 37.1
 A: Lượng cung cấp 
 A1: Lượng thải bỏ
 A2: Lượng thực phẩm ăn được
+ Bước 2:GV lấy 1 VD để nêu cách tính.
GV hướng dẫn nội dung bảng 37.1 :
Phân tích ví dụ thực phẩm là đu đủ chín theo 2 bước như SGK 
Lượng cung cấp A
Lượng thải bỏ A1 
Lượng thực phẩm ăn được A2 
GV dùng bảng 2 . Lấy một ví dụ đề nêu cách tính :
Thành phần dinh dưỡng 
Năng lượng 
Muối khóang , vitamin
Chú ý : 
Hệ số hấp thục của cơ thể với Prôtêin là 60 %
Lượng vitamin C thất thóat là 50%
- GV dùng bảng 37.2 (SGK) lấy VD về gạo tẻ, cá chép để tính thành phần dinh dưỡng.
Ho¹t ®éng 3: §¸nh gi¸ kÕt qu¶:
GV: cho häc sinh nép b¸o c¸o th­c hµnh, gi¶i ®¸p mét sè th¾c m¾c, cho häc sinh thu dän dông cô th­c hµnh.
HS: lµm theo yªu cÇu cña gi¸o viªn
8p
22p
5p
I H­íng dÉn ban ®Çu
II Ho¹t ®éng thùc hµnh.
1.Hướng dẫn phương pháp thành lập khẩu phần.
- Bước 1: Kẻ bảng tính toán theo mẫu từ nhà.
- Bước 2: Điền tên thực phẩm và số lượng cung cấp vào cột A.
+ Xác định lượng thải bỏ:
 A1= A (tỉ lệ %)
+ Xác định lượng thực phẩm ăn được:
 A2= A – A1
- Bước 3: Tính giá trị thành phần đã kê trong bảng và điền vào cột thành phần dinh dưỡng, năng lượng, muối khoáng, vitamin
- Bước 4:
+ Cộng các số liệu đã liệt kê.
+ Cộng đối chiếu với bảng “Nhu cầu khuyến nghị cho người Việt Nam” từ đó có kế hoạch điều chỉnh chế độ ăn cho hợp lí.
2 Tập đánh giá một khẩu phần mẫu
III §¸nh gi¸ kÕt qu¶:
4 KÕt thóc ho¹t ®éng: 4p Gi¸o viªn ®¸nh gi¸ giê thùc hµnh theo c¸c tiªu chÝ:
- ý thøc chuÈn bÞ tinh thÇn th¸i ®é:
- KØ luËt lao ®éng:
- Thao t¸c thùc hµnh:
- ChÊt l­îng thùc hµnh:
5 HDVN: 1p Xem l¹i bµi thùc hµnh, chÈn bÞ bµi sau.
***********************************
Ngµy so¹n: 01/01/2012
Ngµy d¹y: / /2012
CHƯƠNG VII : BÀI TIẾT
TIẾT 40 : Bµi tiÕt vµ cÊu t¹o hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu
I/ MỤC TIÊU: 
1/Kiến thức:
- Hiểu rõ khái niệm bài tiết và vai trò của nó với cơ thể sống , các họat động bài tiết của cơ thể 
- Xác định được cấu tạo hệ bài tiết trên hình vẽ ( mô hình ) và biết trình bày bằng lời cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu .
2/ Kỹ năng:
- Phát triển kỷ năng quan sát , phân tích hình 
- Rèn kỹ năng hoạt động nhóm 
3 / Thái độ : - Giáo dục ý thức giữ vệ sinh cơ quan bài tiết .
* Träng t©m: CÊu t¹o thËn.
ii. chuÈn bÞ.
 1/ GV : - Tranh phãng to H 38. M« h×nh cÊu t¹o thËn
 2/ HS : §äc tr­íc bµi ë nhµ.
 3/ ­dcntt : Kh«ng
III TiÕn tr×nh lªn líp.
1, æn ®Þnh líp: 1p
2, KiÓm tra bµi cò: 4p
H»ng ngµy c¬ thÓ chóng ta bµi tiÕt ra m«i tr­êng ngoµi nh÷ng s¶n phÈm nµo?
3, Bµi míi 35p.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
Hoạt động 1 : Bài tiết 15p
GV yêu cầu học sinh làm việc độc lập với SGK .
GV yêu cầu các nhóm thảo luận :
+ Các sản phẩm thải (cần được bài tiết) phát sinh từ đâu ? 
+ Họat động bài tiết nào đóng vai trò quan trọng ?
- Học sinh thu nhận và xử lí thông tin mục n 
 - Các nhóm thảo luận thống nhất ý kiến . Yêu cầu nêu được 
Sản phẩm thải cần được bài tiết phát sinh từ họat động tao đổi chất của tế bào và cơ thể 
Hoạt động bài tiết có vai trò quan trọng là : 
 - Bài tiết CO2 của hệ hô hấp 
 - Bài tiết chất thải của hệ bài tiết nước tiểu 
GV: chốt lại đáp án đúng .
Hoạt động 2: Cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu 20p
- Mô tả cấu tạo của thận
GV: Yêu cầu học sinh quan sát hình 38 – 1 , đọc kĩ chú thích à Tự thu nhập thông tin .
GV: Yêu cầu các nhóm thảo luận à hòan thiện bài tập mục q 
HS: Đọc kĩ chú thích à Tự thu nhập thông tin, thảo luận à hòan thiện bài tập mục q thống nhất đáp án và trình bày đáp án.
HS: Nhóm khác nhận xét bổ sung .
GV: Công bố đáp án đúng 1d ; 2a ; 3d ; 4d
GV: Yêu cầu học sinh trình bày trên tranh ( mô hình ) cấu tạo cơ quan bài tiết nước tiểu
HS làm việc độc lập với SGK quan sát thật kỹ hình , ghi nhớ cấu tạo nêu: 
Cơ quan bài tiết nước tiểu :
Thận, ống dẫn nước tiểu , bóng đái , ống đái
I/ Khái niệm Bài tiết :
Bài tiết giúp cơ thể thải các chất cặn bã do hoạt động trao đổi chất của tế bào tạo ra và các chất dư thừa ra môi trường 
Nhờ họat động bài tiết mà tính chất môi trường bên trong luôn ổn định , tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường . 
II/ Cấu tạo cơ quan bài tiết nước tiểu : 
Hệ bài tiết nước tiểu gồm : Thận , ống dẫn nước tiểu , bóng đái , ống đái 
Thận gồm 2 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu .
Mỗi đơn vị chức năng gồm : Cầu thận , nang cầu thận , ống thận .
4 Củng cố : 4 phút
 1/ Bài tiết có vai trò quan trọng như thế nào đối với đời sống ? 
 2/ Bài tiết ở cơ thể người do các cơ quan nào thực hiện ?
3/Hệ bài tiết nước tiểu có cấu tạo như thế nào ? 
 5 Dặn dò : 1 phút
Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài .
Đọc mục em có biết 
Chuẩn bị bài 41: ” Bài tiết nước tiểu “
***********************************
Ngµy so¹n: 01/01/2012
Ngµy d¹y: / /2012
TIẾT 41 : BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU 
I/ MỤC TIÊU: 
1/Kiến thức:
 - Trình bày được quá trình tạo thành nước tiểu , thực chất quá trình tạo thành nước tiểu , quá trình bài tiết nước tiểu .
 - Phân biệt được : Nước tiểu đầu và huyết tương , Nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức 
2/ Kỹ năng:
Phát triển kỷ năng quan sát , phân tích hình 
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm 
3 / Thái độ :Giáo dục ý thức giữ vệ sinh cơ quan bài tiết .
* Träng t©m: C¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh läc m¸u.
ii. chuÈn bÞ.
 1/ GV : - Tranh phãng to H 38. M« h×nh cÊu t¹o thËn
 2/ HS : §äc tr­íc bµi ë nhµ.
 3/ ­dcntt : Kh«ng
III TiÕn tr×nh lªn líp.
1, æn ®Þnh líp: 1p
2, KiÓm tra bµi cò: 4p
Hệ bài tiết nước tiểu có cấu tạo như thế nào ? 
3, Bµi míi 35p.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
Hoạt động 1 : Tạo thành nước tiểu 20p
GV yêu cầu học sinh quan sát hình 39.1 à tìm hiểu quá trình hình thành nước tiểu 
Yêu cầu các nhóm thảo lụân : 
Sự tạo thành nước tiểu gồm những quá trình nào ? Diễn ra ở đâu ?
Học sinh thu nhận và xử lí thông tin mục + quan sát hình 39 . 1, trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời 
+ Quá trình tạo thành nước tiểu gồm 3 quá trình .
GV tổng hợp các ý kiến . 
GV yêu cầu học sinh đọc lại chú thích hình 39.1 à thảo luận :
Thành phần nước tiểu đầu khác với máu ( huyết tương ) ở điểm nào ?
Hòan thành bảng so sánh nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức 
- HS: Thảo luận nhóm:
Nước tiểu đầu không có tế bào và Prôtêin 
Học sinh hoàn thành bảng so sánh
Đại diện các nhóm trình bày 
GV gọi học sinh lên sửa và bổ sung
GV chốt lại kiến thức 
Hoạt động 2: Bài tiết nước tiểu 15p
- GV yêu cầu học sinh