Giáo án Sinh học Khối 9 - Cả năm

à đời sống có ứng dụng kĩ thuật gen
-Hiểu được công nghệ sinh học là gì.Trình bày được các lĩnh vực chính của công nghệ sinh học hiện đại và vai trò của từng lĩnh vực trong sản xuất và đời sống
-Rèn kĩ năng quan sát kênh hình ,hoạt động hợp tác nhóm nhỏ
II.Chuẩn bị
Tranh vẽ phóng to H32
III.Hoạt động dạy và học
A/Kiểm tra bài cũ
Cụng nghệ tế bào là gỡ? Gồm những giai đoạn chủ yếu nào ?
Nờu ưu và nhược điểm , triển vọng của nhõn giống vụ tớnh trong ống nghiệm 
B/Bài mới
HOẠT ĐỘNG DẠY
HOẠT ĐỘNG HỌC
Hoạt động1Khỏi niệm kĩ thuật gen và cụng nghệ gen (12')
- GV đặt cõu hỏi 
H. kĩ thuật gen là gỡ ? mục đớch của kĩ thuật gen? 
H. Kĩ thuật gen gồm những khõu nào ?(3 khõu)
H. Cụng nghệ gen là gỡ ?
- Gv chốt kiến thức chuẩn
* Chỳ ý : cỏc khõu của KTgen HS đều nắm được cần giải thớch rừ việc chỉ huy tổng hợp Pr đó mó hoỏ trong đoạn đú để sang phần ứng dụng 
Hoạt động 2 Ứng dụng cụng nghệ gen (16')
- GV giới thiệu khỏi quỏt 3 lĩnh vực chớnh được ứng dụng cụng nghệ gen cú hiệu quả 
H. Mục đớch tạo ra cỏc chủng vi sinh vật mới là gỡ ?
H. Lấy VD
H. Cụng việc tạo giống cõy trồng biến đổi gen là gỡ ? 
H. cho VD cụ thể ?
H. Ứng dụng CN gen để tạo động vật biến đổi gen thu được kết quả ?
Hoạt động 3/ Khỏi niệm cụng nghệ sinh học (8') 
-Gv yờu cầu HS trả lời SGK/ 94
GV chốt :
1/ Khỏi niệm kĩ thuật gen và cụng nghệ gen (12')
-HS nghiờn cứu SGK và ghi nhớ kiến thức
- Thảo luận nhúm thống nhất ý kiến 
- Đại diện nhúm trỡnh bày sơ đồ 32
- HS rỳt ra kết luận
-Kĩ thuật gen là cỏc thao tỏc tỏc động lờn ADN để chuyển 1 đoạn ADN mang1 hoặc 1cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận nhờ thể truyền 
-Cỏc khõu của kĩ thuật gen :
+ Tỏch ADN :Gồm tỏch ADN –NST của tế bao cho và ADN làm thể truyền từ VK sang VR
+ Tạo ADN tỏi tổ hợp ( ADN) lai nhờ engym
+ Chuyển ADN tỏi tổ hợp vào tế bào nhận 
-Cụng nghệ gen : Là ngành kĩ thuật về qui trỡnh ứng dụng kĩ thuật gen 
2/ Ứng dụng cụng nghệ gen (16')
a, Tạo ra cỏc chủng vi sinh vật mới
- HS nghiờn cứu SGK cà tư liệu GV cung cấp ghi nhớ và trả lời cõu hỏi 
- HS trả lời - nhận xột - bổ sung 
-Cỏc chủng vi sinh vật mới cú khả năng sản xuất nhiều loại sản phẩm sinh học cần thiết ( như a.a , Pr , Khỏng sinh ) với số lượng lớn giỏ thành rẻ 
-VD Dung VK- E co li và nấm men cấy gen mó hoỏ Sản xuất Ínulin và khỏng sinh
B,Tạo giống cõy trồng biến đổi gen 
- HS nghiờn cứu SGKI /93và trảlời 
- Lớp nhận xột bổ sung và rỳt ra kết luận 
Kết luận 
-Tạo giống cõy trồng biến đổi gen là lĩnh vực ứng dụng chuyển cỏc gen quớ vào cõy trồng 
-VD : Cõy lỳa được chuyển gen qui định tổng hợp - canoten( tiền vitamin A) vào TB cõy lỳa Tạo ra giống lỳa giàu vitaminA 
-Ở Việt Nam: : Chuyển gen khỏng sõu, khỏng bệnh, tổng hợp vitamin A , gen chớn sớm vào cõy lỳa , ngụ , khoai tõy
C, Tạo động vật biờn đổi gen 
- HS nghiờn cứu SGK/94
- Yờu cầu : Nờu được hạn chế biến đổi gen ở động vật và thành tựu 
- HS rỳt ra kết luận 
-Trờn thế giới , đó chuyển gen sinh trưởng ở bũ vào lợn giỳp hiệu quả tiờu thụ thức ăn cao hơn 
-Việt Nam chuyển gen tổng hợp hooc mụn sinh trưởng của người vào cỏ trạch 
3/ Khỏi niệm cụng nghệ sinh học (8'
- HS nghiờn cứu SGK trả lời cõu hỏi - Đại diện HS phỏt biểu - Lớp nhận xết - bổ sung
-Khỏi niệm CNSH : Là 1 ngành cụng nghệ sử dụng tế bào sống và cỏc quỏ trỡnh sinh học để tạo ra cỏc sản phẩm sinh học cần thiết cho con người 
-Cỏc lĩnh vực trong CNHS 
 + Cụng nghệ lờn men 
 + CN tế bào 
 + Cụng nghệ nhõn phụi
C.Củng cố 
-Chọn câu đúng trong các câu sau:
1 /Nhân giống vô tính trong ống nghiệm là pp có hiệu quả để tăng nhanh số lượng cá thể trong sản xuất
2/ ở nước ta đã hoàn thiện qui trình nhân giống trong ống nghiệm đối với tất cả các loại cây trồng
3 /Phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm cũng được áp dụng đối với nhiều loài vật nuôi
4 /Phương pháp nuôi cấy mô được áp dụng chủ yếu ở động vật nuôi
D.Hướng dẫn về nhà 
-Học bài và làm bài tập sgk
_________________________________________
TIẾT 34 :
ễN TẬP
I.Mục tiêu
 -Hệ thống hoỏ được cỏc kiến thức cơ bản về di truyền và biến dị 
 -Biết vận dụng lớ thuyết vào thực tiễn sản xuất và đời sống 
-Rốn luyện kĩ năg tư duy lớ luận trong đú chủ yờu là kĩ năng so sỏnh , tổng hợp hệ thống hoỏ 
II Chuẩn bị Một số tranh ảnh về phần di truyền và biến dị 
III.Hoạt động dạy và học 
HOẠT ĐỘNG DẠY
HOẠT ĐỘNG HỌC
H. Phần di truyền chỳng ta đó học những qui luật nào ?
+ Phõn li , Phõn li độc lập , di truyền liờn kết di truyền giới tớnh 
- GV chốt : Yờu cầu HS tỡm hiờu nội dung bảng 40.1
- GV kẻ bảng - gọi HS lờn chữa - hữa bảng – treo bảng chuẩn
1/ Túm tắt cỏc qui luật di truyền 
- HS ghi nhớ kiến thức trả lời 
- HS hoạt động nhúm ghi nội dung bảng
Tờn qui luật
Nụi dung
Giải thớch 
í nghĩa 
Phõn li 
Do sự phõn li của cỏc cặp nhõn tố di truyền trong sự hỡnh thành giao tử nờn mỗi giao tử chỉ chứa một nhõn tố trong cặp 
Cỏc nhõn tố di truyền khụng hoà trộn vào nhau, phõn li, tổ hợp của cỏc cặp gen tương ứng 
Xỏc định tớnh trội ( Thường là tớnh trạng tốt )
Phõn li độc lập 
Phõn li độc lập của cỏc cặp nhõn tố di truyền trong phỏt sinh giao tử 
F2 cú tỉ lệ mỗi kiểu hỡnh bằng tớch tỉ lệ của cỏc tớnh trạng hợp thành 
Tạo biến di tổ hợp 
Di truyền liờn kết 
Cỏc tớnh trạng do cỏc nhúm gen liờn kết qui định được di truyền cựng nhau 
Cỏc gen liờn kết cựng phõn li với NST trong phõn bào 
Tạo sự di truyền ổn định
Di truyền giới tớnh 
Cỏc loài giao phối cú tỉ lệ đực – cỏi xấp xỉ 1:1
Phõn li và tổ hợp của cỏc cặp NST giới tớnh 
Điều khiển tỉ lệ đực cỏi 
-Gv tiếp tục đưa nội dung bảng nghiờn cứu 
- Treo bảng chuẩn chốt kiến thức
2/ Những diễn biến cơ bản của nhiễm sắc thể qua cỏc kỡ trong nguyờn phõn và giảm phõn
Cỏc Kỡ 
Nguyờn phõn 
Giảm phõn 1
Giảm phõn 2
Kỡ đầu 
NST kộp co ngắn , đúng và đớnh vào sợi thoi phõn bào ở tõm động
NST kộp co ngắnđúng xoắn , Cặp NST kộp tương đồng tiếp hợp theo chiều dọc và bắt chộo 
NST kộp co lại thấy rừ số lượng NST kộp ( đơn bội )
Kỡ giữa
Cỏc NST co ngắn cực đại và xếp thành 2 hàng ngang ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào
Từng cặp NST kộp xếp thành 2 hàng ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào 
Cỏc NST kộp xếp thành một hàng ở mặt phẳng xớch đạo của thoi phõn bào
Kỡ sau
từng NST chẻ dọc ở tõm động 
thành 2 NST đơn phõn li về 2 cực của TB
Cỏc NST tương đồng phõn li độc lập về 2 cực của TB
Từng NST kộp chẻ dọc ở tõm động thành 2 hàng NST đơn phõn li về 2 cực của TB 
Kỡ cuối 
Cỏc NST đơn nằm gọn trong nhõn với số lượng bằng 2n như ở TB mẹ 
Cỏc NST kộp nằm gọn trong nhõn với số lượng bằng n(kộp)=1/2 ở tế bào mẹ
Cỏc NST đơn nằm gọn trong nhõn với số lượng = n( NST đơn)
- Gv yờu cầu HS nghiờn cứu ND bảng 40.3và chốt 
3/ Bản chất và ý nghĩa của cỏc quỏ trỡnh nguyờn phõn- giảm phõn và thụ tinh 
Cỏc quỏ trỡnh 
Bản chất 
í nghĩa
Nguyờn phõn 
Giữ nguyờn bộ NST nghĩa là 2 TB con tạo ra cú 2n giống như ở TB mẹ 
Duy trỡ ổn định bộ NSTỉtong sự lớn lờn của cơ thể và ở những loài sinh sản vụ tớnh 
Giảm phõn 
Làm giảm số lượng NST đi 1/2nghĩa là cỏc tế bào con được tạo ra cú số lượng NSTn=1/2 của mẹ 
Gúp phần duy trỡ ổn định bộ NST qua cỏc thế hệ của cơ thể những loài sinh sản hữu tớnhvà tạo ra nguồn biến di tổ hợp 
Thụ tinh 
Kết hợp 2 bộ nhõn đơn bội n thành bộ lưỡng bội 2n
Gúp phần duy trỡ ổn định bộ NST qua cỏc thế hệ ở những loài sinh sản hữu tớnh tạo nguồn biến di tổ hợp 
4/ Cấu trỳc chức năng của ADN- ARN-Pr
Đại phõn tử
Cấu trỳc 
Chức năng
ADN
- Chuỗi xoắn kộp 
- 4 loại nuclờotit: A-T-G-X
- Lưu giữ thụng tin di truyền
- Truyền đạt thụng tin di truyền
ARN
- Chuỗi xoắn đơn 
- 4 loại nuclờotit : A-U-G-X
- Truyền thụng tin di truyền
- Vận chuyển a.a
- Tham gia cấu trỳc Ribụxụm
Prụtờin
- Một hay nhiều chuỗi đơn 
- 20loại a.a
- cấu trỳc cỏc bộ phận của TB
- Enzim xỳc tỏc quớ trỡnh trao đổi chất
- Hooc mụn điều hoà quỏ trỡnh TĐC
- vận chuyển cung cấp Q
5/ Cỏc dạng đột biến
Cỏc loại đột biến 
Khỏi niệm 
Cỏc dạng đột biến 
Đột biến gen 
Những biến đổi trong cấu trỳc của ADN hường tồn tại 1 điểm nào đú 
Mất, thờm ,thay thế 1cặp nu
Đột biến cấu trỳc NST 
Những biến đổi trong cấu trỳc NST
Mất, lặp , đảo đoạn
Đột biến số lượng NST 
Những biến đổi về số tượng trong bộ NST
Dị bội thể, đa bội thể
A/ Lớ thuyết 
ND cỏc qui luật di truyền 
Giải thớch sơ đồ ADN- mARN- Pr-tớnh trạng 
Cấu tạo hoỏ học của phõn tử ADN
Diễn biến NST qua cỏc kỡ nguyờn phõn 
 Diễn biến NST qua cỏc kỡ Giảm phõn
Kớ hiệu cơ ban của di truyền học 
di truyền học tư vấn là gỡ?
B/ Bài tập : Chương I
Tiết 35:
Kiểm tra học kì I
I. MỤC TIấU 
HS nắm được kiến thức cơ bản của bộ mụn trong học kỡ I . Qua bài viết lấy điểm 
 - Rốn kĩ năng giải bài tập và viết 
Cú thỏi độ đỳng đắn nghiờm tỳc 
II. ĐỀ BÀI 
III. Ma trận:
Chương
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
1
1câu( 0.25)
1. câu( 2đ)
2.câu
2
5.câu(1,25đ)
1 câu(0,25)
1. câu( 2đ)
3. câu( 0,75đ)
10. câu
3
2. câu( 0,5đ)
2. câu
4
1.câu(3đ)
1.câu
Tổng
2điểm
3điểm
0,25điểm
4điểm
0,75điểm
I,Phần trắc nghiệm
Hãy lựa chọn phương án đúng 
1) Chiều dài mỗi chu kì xoán trên phân tử ADN là: 
 	 a, 3,4 A0 b. 34 A0 
	c. 20A0 d. 30A 0
2) Đường kính của vòng xoắn ADN là: 
	a. 10 A 0 b. 20 A0 c. 30A0 d. 40A0
3) Trong cơ thể ngời loại tế bào nào có NST giới tính? 
a. Tế bào sinh dưỡng c. Tế bào ở mô phân sinh trứng và tinh trùng
	d. Cả a và b đúng b. Tế bào sinh dục 
4). Đơn phân cấu tạo nên đại phân tử ADN là: 
	a. Ribônuclêôtit b. Nuclêôtit c. Nuclêôm d. Pônuclêôtit
5). Một gen có chiều dài phân tử 10200A0 , số lợng nuclêôtit loại A chiếm 20% , số lợng liên kết hiđrôcó trong gen là: 
	a. 7200 b. 600 c. 7800 d. 3600
6). Yếu tố cần và đủ để qui định tính đặc trng của ADN là:
	a. Số lợng Nu clê ôtit b. Thành phần của cácloại Nuclêôtit
	c. Trình tự phân bố các loại nuclêôtit d. Cả a, b và c đều đúng
7) . Trong nguyên phân hình tháI NST nhìn rõ nhất ở kì nào?
	a. Cuối kì trung gian b. Kì đầu c. Kì giữa d. Kì sau
8). Thực ra nguồn gốc NST giảm đI một nửa đợc xảy ra ở kì nào của giảm phân? 
	a. Kì sauI b. Kì trứoc II c. Kì giữa II d.