Giáo án Sinh học Khối 7 - Tiết 19: Trai sông

Giáo án tuần 10
CHƯƠNG IV NGÀNH THÂN MỀM
TIẾT 19 TRAI SÔNG
I, Mục tiêu: sau bài này hs phải
- Biết được đặc điểm cấu tạo, cách d chuyển của trai sông, một đại diện của ngành thân mềm
- Hiểu được cách dinh dưỡng, cách sinh sản của trai sông thích nghi với lối sống thụ động, ít di chuyển
II, Chuẩn bị
- Nghiên cứu nội dung sgk và tài liệu liên quan
- Tranh vẽ sgk phóng to, một mảnh vỏ trai
III, Tổ chức hoạt dộng dạy học
1, Ổn định lớp(1)
2, Bài mới
Giới thiệu bài học: (1’)Thân mềm là loài có lối sống ít hoạt động, trai sông là 1 đại diện của lối sống đó của thân mềm
Thời gian
Nội dung
Phương pháp thực hiện
15’
15’
7’
6’
*Hoạt động 1:Tìm hiểu hình dạng cấu tạo của trai
1, Vỏ trai
Có 2 mảnh vỏ bằng đá vôi che chở bên ngoài
Cấu tạo vỏ trai có 3 lớp: lớp xừng, đá vôi, lớp xà cừ
2, Cơ thể trai
Ngoài: áo trai tạo thành khoang áo, có ống hút và ống thoát
Giữa: Tấm mang
Trong:Thân trai và chân trai(chân rìu)
*Hoạt động 2:Tìm hiểu về di chuyển và dinh dưỡng của trai sông
II, Di chuyển
Chân trai hình lưỡi rìu thò ra, thụt vào kết hợp với đóng mở vỏ để di chuyển
III, Dinh dưỡng
Thức ăn: động vật nguyên sinh, vụn hữu cơ
Oxi được trao đổi qua mang
*Hoạt động 3: Tìm hiểu cách sinh sản của trai sông
Trai phân tính
Trứng phát triển qua các giai đoạn ấu trùng
*Hoạt động 4: Tổng kết, dặn dò
Gv yêu cầu hs làm việc độc lập với sgk, tìm hiểu nội dung và quan sát hình trong sgk, cùng với mẫu vật chuẩn bị
Hs quan sát mẫu vật trình bày cấu tạo vỏ trai
Yêu cầu hs cho biết hình 18.2 là chỗ nào trên vỏ trai
Hs trình bày cấu tạo trong của cơ thể trai
Sau đó cho hs thảo luận và trả lời các câu hỏi sgk
? vậy đầu trai nằm ở vị trí nào
à bị tiêu giảm
? Trai di chuyển bằng cách nào, tốc độ di chuyển ra sao
Trả lời câu hỏi sgk
? Với lối di chuyển như thế, trai có khả năng tự vệ hay không,nếu có thì tự vệ bằng cách nào ?
Gv: hai mép vạt áo phía sau cơ thể trai tạm gắng với nhau, tạo nên ống hút nước, thoát nước
? dòng nước hút vào có tác dụng gì
Cơ chế lấy mồi ăn là kiểu dinh dưỡng gì, chủ động hay bị động, tại sao?
Yêu cầu hs thảo luận trả lời các câu hỏi sgk
Yêu cầu hs cho biết phân tính ở trai là gì
Yêu cầu 2 học sinh lên bảng trình bày 2 sơ đồ nói về vòng đời sinh sản của trai
Sau đó cho hs thảo luận hoàn thành câu hỏi sgk
Cho hs đọc phần kết luận sgk
Trả lời các câu hỏi cuối bài
Đọc mục em có biết
Về nhà học bài, xem trước bài mới
Sưu tầm 1 số tranh ảnh các đại diện thân mềm
Trả lời các câu hỏi sgk
1,- để mở vỏ trai, quan sát bên trong cơ thể: cắt dây chằng phía lưng, cắt 2 cơ khép vỏ
 - Mài vỏ trai có mùi khét: lớp vỏ là lớp sừng có chất hữu cơ nên khi cháy có mùi khét
- Trai chết thì mở vỏ vì 2 cơ khép hết tác dụng
2,Nước qua ống hút đem theo thức ăn đến miệng trai và oxi đến mang trai
 Kiểu dinh dưỡng là thụ động
3, Trứng phát triển thành ấu trùng trong cơ thể mẹ: để được bảo vệ trứng và ấu trùng không bị các động vật khác ăn mất
 Trai ít di chuyển, ấu trùng có tập tính bám vào mang cá và da cá để di chuyển đến nơi xa, đây là một hình thức thích nghi phát tán nòi giống