Giáo án Sinh học 9 - Bài 53 đến 66

, khả năng tổng hợp kiến thức.
	Ÿ Kĩ năng hoạt động nhóm.
3- Thái độ
	Giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ thiên nhiên.
II- ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
HS: Tranh ảnh có nội dung như: Trồng rừng, khu bảo tồn thiên nhiên, rừng đầu ngồn..
GV: Tư liệu về công việc bảo tồn gen động vật, tranh ảnh phóng to phù hợp nội dung bài, các mảnh bìa có in các nội dung: “Bảo vệ khu rừng già, rừng đầu nguồn”, “Trồng cây gây rừng”...
IV- HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
	Kiểm tra:
	- Hãy phân biệt các loại tài nguyên thiên nhiên, cho ví dụ?
	- Vì sao sử dụng tiết kiệm và hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên
Hoạt động 1
Ý NGHĨA CỦA VIỆC KHÔI PHỤC MÔI TRƯỜNG
VÀ GIỮ GÌN THIÊN NHIÊN HOANG DÃ
Mục tiêu: HS chỉ ra được việc khôi phục và giữ gìn thiên nhiên hoang dã góp phần duy trì cân bằng sinh thái.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- GV đưa câu hỏi:
+ Vì sao cần khôi phục và gìn giữ thiên nhiên hoang dã.
+ Tại sao gìn giữ thiên nhiên hoang dã góp phần cân bằng sinh thái.
- GV giúp HS hoàn thiện kiến thức.
- HS nghiên cứu SGK kết hợp với kiến thức bài trước trả lời câu hỏi.
- HS khác nhận xét và bổ sung.
v Tiểu kết
	- Môi trường đang bị suy thoái.
	- Gìn giữ thiên nhiên hoang dã là bảo vệ sinh vật và môi trường sống của chúng tránh ô nhiễm, lũ lụt, hạn hán.
Hoạt động 2
TÌM HIỂU CÁC BIỆN PHÁP BẢO VỆ THIÊN NHIÊN
Mục tiêu: 
	- Chỉ ra được các biện pháp chính để bảo vệ thiên nhiên.
	- Liên hệ thực tế về vấn đề bảo vệ thiên nhiên.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Nội dung
- GV có thể tiến hành theo 2 cách như sau.
* Cách 1:
- GV dán các tranh ảnh (tương tự hình 178 SGK) vào tờ giấy khổ to dán lên trên bảng. Sau đó HS lên chọn những mảnh bìa đã in chữ sẵn rồi gắn vào tranh cho phù hợp.
* Cách 2:
- Cho HS tự chọn các tranh phù hợp với các dòng chữ có sẵn. Sau khi HS hoàn thành sơ đồ GV nhận xét và thông báo đáp án đúng về các biện pháp bảo vệ thiện nhiên hoang dã.
- GV giải thích nhanh về công việc bảo tồn giống gen quý.
* Liên hệ: Em hãy cho biết các công việc chúng ta đã làm được để bảo vệ tài nguyên sinh vật.
- GV yêu cầu: Hoàn thành cột 2 trong bảng 59 SGK tr. 79.
- GV nhận xét và đưa đáp án đúng để HS tự sửa chữa nếu cần.
- GV hướng HS tới ghi nhớ kiến thức.
- Các nhóm quan sát tranh tìm hiểu ý nghĩa gắn các mảnh bìa thể hiện nội dung.
- Các nhóm khác nhận xét bổ sung.
- Các nhóm có thể sửa chữa nếu cần.
 HS khái quát kiến thức.
- HS có thể kể:
+ Xây dựng khu rừng quốc gia Ba Vì, Cát Bà, rừng Sát, khôi phục rừng chàm.
+ Bảo vệ sinh vật có tên trong sách đỏ: Sao la, mang lớn, sếu đầu đỏ...
- HS nghiên cứu nội dung các biện pháp, ghi nhớ kiến thức.
- Trao đổi nhóm, thống nhất ý kiến về hiệu quả của các biện pháp.
Yêu cầu nêu được:
+ Cải tạo khí hậu, tạo được môi trường sống.
+ Hạn chế hạn hán và lũ...
- Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
v Tiểu kết:
	1. Bảo vệ tài nguyên sinh vật
* Kết luận: Bảo vệ tài nguyên sinh vật gồm:
+ Bảo vệ rừng già, rừng đầu nguồn.
+ Trồng cây gây rừng.
+ Xây dựng khu bảo tồn, giữ nguồn gen quý.
+ Cấm săn bắn và khai thác bừa bãi.
2. Cải tạo các hệ sinh thái bị thoái hoá
* Kết luận: Nội dung trong bảng 5.
Bảng 59. Biện pháp cải tạo hệ sinh thái bị thoái hoá
Các biện pháp
Hiệu quả
- Với vùng đất trống đồi núi trọc thì trồng cây gây rừng.
- Tăng cường thuỷ lợi, tưới tiêu hợp lí.
- Bón phân hợp lí và hợp vệ sinh.
- Thay đổi cây trồng hợp lí.
- Chọn giống thích hợp.
 Hạn chế xói mòn đất, hạn hán, lũ, cải tạo khí hậu, tạo môi rường sống cho sinh vật.
 Điều hoà lượng nước, mở rộng diện tích trồng trọt.
 Tăng độ màu cho đất, không mang mầm bệnh.
 Luân canh, xen canh, đất không bị cạn kiệt nguồn dinh dưỡng.
 Cho năng suất cao, lợi ích kinh tế Tăng vốn đầu tư cho cải tạo đất.
Hoạt động 3
VAI TRÒ CỦA HS TRONG VIỆC
BẢO VỆ THIÊN NHIÊN HOANG DÃ
Mục tiêu:
	- Nâng cao được ý thức bảo vệ thiên nhiên.
	- Tuyên truyền về vấn đề bảo vệ thiên nhiên.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- GV đưa vấn đề để HS thảo luận: Vai trò của HS trong việc bảo vệ thiên nhiên hoang dã là gì?
- GV đánh giá nội dung thảo luận của các nhóm. Thông nhất 1 số công việc HS phải làm.
- HS thảo luận, tuỷ theo từng địa phương có những đặc trưng khác nhau nhưng HS phải nêu được những việc làm chung.
+ Trồng cây, bảo vệ cây.
+ Không xả rác bừa bãi.
+ Tìm hiểu thông tin trên sách báo về việc bảo vệ thiên nhiên.
- Các nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
v Tiểu kết:
	- Tham gia tuyên truyền giá trị của thiên nhiên và mục đích bảo vệ thiên nhiên cho bạn bè và cộng đồng.
	- Có nhiều biện pháp bảo vệ thiên nhiên nhưng phải nâng cao ý thức và trách nhiệm của mỗi người HS về vấn đề này.
IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
	GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi “Mỗi HS cần làm gì để bảo vệ thiên nhiên?”.
V- DẶN DÒ
Học bài trả lời câu hỏi SGK.
Tìm hiểu việc bảo vệ hệ sinh thái.
Bài 60:	BẢO VỆ ĐA DẠNG CÁC HỆ SINH THÁI
I- MỤC TIÊU
1- Kiến thức
	Ÿ HS đưa ra được ví dụ minh hoạ các kiểu hệ sinh thái chủ yếu.
	Ÿ HS trình bày được hiệu quả của các biện pháp bảo vệ đa dạng các hệ sinh thái, từ đóđề xuất được những biện pháp bảo vệ phù hợp với hoàn cảnh của địa phương.
2- Kĩ năng
	Ÿ Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm.
	Ÿ Kĩ năng khái quát kiến thức.
3- Thái độ
	Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường.
II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC.
	Ÿ Tranh vẽ về hệ sinh thái.
	Ÿ Tư liệu về môi trường cà hệ sinh thái.
III- HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
	Ÿ Kiểm tra: Trình bày các biện pháp bảo vệ thiên nhiên hoang dã?
	Ÿ Tiến hành: 
Họat động 1
TIỀM HIỂU SỰ ĐA DẠNG CỦA CÁC HỆ SINH THÁI
Mục tiêu: - HS nắm được đặc điểm nổi bật của hệ sinh thái.
	 - Lấy được ví dụ minh hoạ.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
- GV nêu câu hỏi: 
+ Trình bày đặc điểm của các hệ sinh thái trên cạn, nước mặn và hệ sinh thái nước ngọt?
+ Cho ví dụ về hệ sinh thái.
- GV đánh giá phần trình bày của HS và bổ sung thêm.
+ Mỗi hệ sinh thái đều đặc trưng bởi các đặc điểm: Khí hậu, động vật, thực vật.
+ Một hệ sinh thái có đặc điểm riêng như: hệ động vật, thực vật, độ phân tầng chiếu sáng.
- HS nghiên cứu bảng 60.1 nghi nhớ kiến thức.
- Quan sát tranh vẽ các hệ sinh thái đã sưu tầm.
- Tìm ví dụ minh hoạ cho hệ sinh thái.
 Một vài HS trình bày.
 HS khác nhận xét bổ sung.
v Tiểu kết:
	Có 3 hệ sinh thái chủ yếu:
Hệ sinh thái trên cạn: Rừng, savan...
Hệ sinh thái nước mặn: Rừng ngập mặn.
Hệ sinh thái nước ngọt: Ao, hồ...
Hoạt động 2
BẢO VỆ ĐA DẠNG CÁC HỆ SINH THÁI
Mục tiêu: Chỉ ra được các biện pháp và hiệu quả của các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái.
Hoạt động dạy 
Hoạt động học
 - GV thay câu hỏi SGK bằng câu hỏi khác.
+ Tai sao phải bảo vệ hệ sinh thái rừng?
+ Các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái rừng mang lại hiệu quả như thế nào?
+ Liên hệ thực tế.
- GV nhận xét ý kiến thảo luận của nhóm, đưa đáp án đúng để HS có thể bổ sung (nếu cần).
* GV cần lưu ý: Với HS ở thành phố việc bảo vệ hồ, cây trong vườn hoa, công viên là góp phần bảo vệ hệ sinh thái.
- GV nêu câu hỏi:
+ Tại sao phải bảo vệ hệ sinh thaní biển?
+ Có biện pháp nào bảo vệ hệ sinh thái biển?
+ Liên hệ thực tế?
- GV chữa bằng cách cho các nhóm ghi kết quả lên bảng để cả lớp theo dõi.
- GV nhận xét đánh giá kết quả.
- GV lưu ý: Nên hỏi lại HS tại sao lại chọn biện pháp trên để tìm hiểu về hiểu biết của HS.
 GV công bố những ý kiến đúng.
* GV cần lưu ý: Với HS ở xa biển thì nhắc nhở các em theo dõi trên Tivi về các công việc bảo vệ hệ sinh thái biển.
- GV đưa câu hỏi:
+ Tại sao phải bảo vệ các hệ sinh thái nông nghiệp?
+ Có biện pháp nào để bảo vệ các hệ sinh thái nông ghiệp?
+ Liên hệ thực tế?
* GV mở rộng bằng câu hỏi: Sự phát triển bền vững liên quan tới bảo vệ đa dạng hệ sinh thái như thế nào?
+ Cá nhân nghiên cứu nội dung SGK tr. 180 và bảng 60.2 ghi nhớ kiến thức.
+ Thảo luận hiệu quả từ các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái.
 Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
- HS khái quát nội dung.
* HS liên hệ:
- Nhà nước đầu tư xây dựng khu vực tái định cư cho người dân tộc.
- Nhiều địa phương tham gia trồng rừng.
- Phát tờ rơi tuyên truyền bảo vệ rừng
- HS nghiên cứu SGK và nội dung bảng 60.3.
- Thảo luận tìm ra biện pháp cho phù hợp với tình huống.
- 1-4 nhóm ghi kết quả lên bảng.
- Các nhóm khác theo dõi và có thể bổ sung vào bên cạnh bảng.
- HS khái quát kiến thức
* HS liên hệ:
- HS vùng biển Hạ Long, Sầm Sơn... tự nguyện nhặt rác trên bãi biển vào mùa du lịch.
- HS nghiên cứu SGK Tr.182 và bảng 60.4.
- Thảo luận trả lời các câu hỏi.
 Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
 HS khái quát kiến thức.
- HS nêu ví dụ:
+ Miền núi làm ruộng bậc thang.
+ Vùng đồi trồng cây công nhgiệp như: chè, cà phê, cao su, sơ...
- HS trao đổi và trả lời yêu cầu:
+ Các hệ sinh thái hiện có phải đáp ứng nhu cầu của con ngươ