Giáo án Sinh học 7 - Tiết 19 đến 23 - Năm học 2013-2014

t luận SGK.
 - HS làm bài tập trắc nghiệm
	Khoanh tròn vào câu đúng:
1. Trai xếp vào ngành thân mềm vì có thân mềm không phân đốt.
2. Cơ thể trai gồm 3 phần đầu trai, thân trai và chân trai.
3. Trai di chuyển nhờ chân rìu.
4. Trai lấy thức ăn nhờ cơ chế lọc từ nước hút vào.
5. Cơ thể trai có đối xứng 2 bên.
5. Hướng dẫn học ở nhà (1 phút)
 - Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2, 3 SGK trang 64
 - Đọc mục “Em có biết”.
 - Nghiên cứu trước bài Thực hành: Quan sát một số thân mềm.
 - Sưu tầm tranh, ảnh của một số đại diện thân mềm.
 - Chuẩn bị một số vỏ: Trai, sò, ốc. Con ốc sên.
Ngày soạn: 21/10/2013
Ngày giảng: 24/10/2013
Tiết 20
Bài 20: Thực hành: Quan sát một số thân mềm
I. Mục tiêu
 1. Kiến thức
 - Quan sát cấu tạo đặc trưng của một số đại diện thân mềm.
 - Phân biệt được các cấu tạo chính của thân mềm từ vỏ, cấu tạo ngoài đến cấu tạo trong.
 2. Kĩ năng
 - Tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh hình, mẫu vật thật để tìm hiểu cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của một số thân mềm.
 - Hợp tác trong nhóm
 - Quản lí thời gian, đảm nhận trách nhiệm được phân công.
 - Củng cố kĩ năng dùng kính lúp và cách so sánh, đối chiếu tài liệu tranh vẽ sẵn có với mẫu vật để quan sát.
 3. Thái độ
 - Nghiêm túc, cẩn thận, tích cực trong giời thực hành.
II. Đồ dùng dạy và học
 1. Giáo viên.
 Kính lúp, kính hiển vi, bộ đồ mổ.
 2. Học sinh.
 Mẫu vật: trai, ốc sên
III. Phương pháp.
 Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm, thực hành, trực quan.
IV. Tổ chức giờ học.
 1. ổn định tổ chức. (1 phút)
 Sĩ số: ..
 2. Khởi động( 5 phút)
*Kiểm tra bài cũ
 Nêu cấu tạo của trai sông? Trai tự bảo vệ mình bằng cách nào?
* Giới thiệu bài mới: Chúng ta đã nghiên cứu về các đại diện của ngành thân mềm, tiết này chúng ta sẽ thực hành để nghiên cứu kĩ hơn về các bộ phận của chúng.
3. Các hoạt động
Hoạt động 1: Tổ chức thực hành ( 6 phút)
Mục tiêu: Biết được mục tiêu của bài thực hành
Kiểm tra mẫu vật trước khi thực hành
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
- GV nêu yêu cầu của tiết thực hành như SGK.
- Phân chia nhóm thực hành và kiểm tra sự chuẩn bị của các nhóm.
- HS trình bày sự chuẩn bị của mình.
Hoạt động 2: Tiến trình thực hành ( 25 phút)
Mục tiêu: Quan sát đặc điểm cấu tạo vỏ, cấu tạo ngoài, cấu tạo trong của một số thân mềm.
Đồ dùng dạy học:
 Kính lúp, kính hiển vi, bộ đồ mổ.
 Mẫu vật: trai, ốc sên
Tiến hành: 
Bước 1: GV hướng dẫn nội dung quan sát:
a. Quan sát cấu tạo vỏ:
- Trai : 	+ Đầu, đuôi.
	+ Đỉnh, vòng tăng trưởng.
	+ Bản lề.
- ốc: quan sát mai mực, đối chiếu hình 20.2 SGK trang 68 để nhận biết các bộ phận, chú thích bằng số vào hình.
- Mực: quan sát mai mực, đối chiếu hình 20.3 SGK trang 69 để chú thích số vào hình.
b. Quan sát cấu tạo ngoài:
- Trai: quan sát mẫu vật phân biệt:
	+ áo trai
	+ Khoang áo, mang
	+ Thân trai, chân trai
	+ Cơ khép vỏ.
Đối chiếu mẫu vật với hình 20.4 SGK trang 69, điền chú thích vào hình.
- ốc: Quan sát mẫu vật, nhận biết các bộ phận: tua, mắt, lỗ miệng, chân, thân, lỗ thở.
- Bằng kiến thức đã học chú htích bằng số vào hình 20.5 SGK trang 69.
c. Quan sát cấu tạo trong 
- GV cho HS quan sát mẫu mổ sẵn cấu tạo trong của mực.
- Đối chiếu mẫu mổ với tranh vẽ, phân biệt các cơ quan.
- Thảo luận trong nhóm và điền số vào ô trống của chú thích hình 20.6 SGK trang 70.
Bước 2: HS tiến hành quan sát:
- HS tiến hành quan sát theo các nội dung đã hướng dẫn.
- GV đi tới các nhóm kiểm tra việc thực hiện của SH, hỗ trợ các nhóm yếu.
- HS quan sát đến đâu ghi chép đến đó.
Bước 3: Viết thu hoạch
- Hoàn thành chú thích các hình 20 (1-6).
- Hoàn thành bảng thu hoạch (theo mẫu trang 70 SGK).
4. Kiểm tra, đánh giá. (7 phút)
- Nhận xét tinh thần, thái độ của các nhóm trong giờ thực hành.
- Kết quả bài thu hoạch sẽ là kết quả tường trình.
GV công bố đáp án đúng, các nhóm sửa chữa đánh giá chéo.
TT
 Động vật có đặc điểm tương ứng
Đặc điểm cần quan sát
ốc
Trai
Mực
1
Số lớp cấu tạo vỏ
3
3
1
2
Số chân (hay tua)
1
1
10
3
Số mắt
2
không
2
4
Có giác bám
không
không
5
Có lông trên tua miệng
không
không
có
6
Dạ dày, ruột, gan, túi mực.
có
có
có
- Các nhóm thu dọn vệ sinh.
5. Hướng dẫn học ở nhà. (1 phút)
- Tìm hiểu vai trò của thân mềm.
- Kẻ bảng 1, 2 trang 72 SGK vào vở.
Ngày soạn: 26/10/2013
Ngày giảng: 29/10/2013
Tiết 21
Thực hành: quan sát một số thân mềm
I. Mục tiêu
 1. Kiến thức
 - Nhận dạng một số thân mềm qua việc quan sát băng hình.
 - Củng cố, mở rộng bài học qua hình về đời sống và tập tính của một số thân mềm
 2. Kĩ năng
 - Quan sát, so sánh.
 - Tìm kiếm và xử lí thông tin.
 - Hợp tác, lắng nghe tích cực.
 - Tự tin trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp. 
 - Đảm nhận trách nhiệm được phân công.
 3. Thái độ
 - Có ý thức bảo vệ các loài thân mềm có lợi
II. Đồ dùng dạy và học
 1. Giáo viên
 - Chuẩn bị máy tính, băng hình.
 - Phiếu học tập:
Tên động vật quan sát được
Di chuyển
Nơi sống
Tập tính
Chậm chạp
Nhanh
1
2
3
4
5
 2. Học sinh.
 Kẻ phiếu học tập
III. Phương pháp.
 Dạy học nhóm, vấn đáp – tìm tòi, quan sát.
IV. Tổ chức giờ học.
 1. ổn định tổ chức. (1 phút)
 Sĩ số: ........................................................
 2. Khởi động. (2 phút)
 Kiểm tra bài cũ: Khụng
 Giới thiệu bài mới: Ngành thân mền rất đa dạng về hình dạng, nơi sống đồng thời chúng có những tập tính để bảo vệ và bắt mồi. Hôm nay, chúng ta cùng quan sát một số thân mềm qua băng hình.
3. Các hoạt động: 
Hoạt động 1: Tìm hiểu về yêu cầu bài thực hành. (5 phút)
 Mục tiêu: Biết được yêu cầu của bài học.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Giáo viên nêu yêu cầu của bài thực hành:
+ Theo nội dung trong băng hình.
+ Tóm tắt nội dung đã xem.
+ Giữ trật tự, nghiêm túc trong giờ học.
Giáo viên phân chia các nhóm thực hành.
- HS theo dõi và ghi nhớ yêu cầu
1. Yêu cầu bài thực hành.
Hoạt động 2: Học sinh xem băng hình (15 phút)
 Mục tiêu: Biết được nội dung của đoạn băng.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Giáo viên cho HS xem đoạn băng với yêu cầu quan sát:
	+ Cách di chuyển
	+ Cách kiếm ăn
	+ Các tập tính.
Học sinh theo dõi băng hình, quan sát đến đâu điền vào phiếu học tập đến đó.
2. Học sinh xem băng hình
Hoạt động 3: Thảo luận nội dung băng hình (17 phút)
 Mục tiêu: Ghi nhớ được nội dung đã xem.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Giáo viên dành thời gian để các nhóm thảo luận, thống nhất ý kiến, hoàn chỉnh nội dung phiếu học tập của nhóm.
Giáo viên cho HS thảo luận:
+ Tóm tắt những nội dung chính của băng hình.
+ Kể tên những động vật quan sát được.
+ Nêu hình thức di chuyển của thân mềm
+ Kể tên các loại mồi và cách kiếm ăn đặc trưng của từng loài.
+ Nêu tập tính sinh sản của thân mềm
+ Ngoài những đặc điểm có ở phiếu học tập, em còn phát hiện những đặc điểm nào khác?
- Giáo viên kẻ sẵn bảng gọi HS chữa bài.
- Giáo viên thông báo đáp án đúng, các nhóm theo dõi, tự sửa chữa.
- HS dựa vào nội dung phiếu học tập, trao đổi trong nhóm hoàn thành câu trả lời.
- Đại diện nhóm lên ghi kết quả trên bảng, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
3. Thảo luận nội dung băng hình
4. Kiểm tra - Đánh giá (4 phút)
- GV nhận xét tinh thần, thái độ học tập của học sinh.
- Dựa vào phiếu học tập giáo viên đánh giá kết quả học tập của nhóm.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà (1 phút)
- Nghiờn cứu trước bài đặc điểm chung và vai trũ của ngành thõn mềm.
- Kẻ bảng 1, 2 trang 72 sgk.
- Trả lời cõu hỏi: Nờu đặc điểm chung và vai trũ của thõn mềm.
Ngày soạn: 28/10/2013
Ngày giảng: 31/10/2013
Tiết 22
Bài 21: Đặc điểm chung và vai trò của ngành thân mềm
I. Mục tiêu
 1. Kiến thức
 - Trình bày được các đặc điểm chung của ngành Thân mềm.
 - Giải thích một số tập tính của một số loài thân mềm thích nghi với đời sống của nó.
 - Nêu được các vai trò cơ bản của ngành Thân mềm đối với con người.
 2. Kĩ năng
 - Tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc sgk, quan sát tranh hình để tìm hiểu cấu tạo, hoạt động sống của mỗi đại diện ngành Thân mềm qua đó rút ra đặc điểm chung của ngành cũng như vai trò của chúng trong thực tiễn cuộc sống.
 - Hợp tác, lắng nghe tích cực.
 - Tự tin trình bày ý kiến trước nhóm, tổ.
 3. Thái độ
 - Có ý thức bảo vệ nguồn lợi từ thân mềm.
II. Đồ dùng dạy học
 1. Giáo viên.
 Bảng phụ: Đặc điểm chung của ngành Thân mềm.
	ý nghĩa thực tiễn của ngành Thân mềm
 2. Học sinh.
 Kẻ bảng 1, bảng 2 trang 72 vào vở
III. Phương pháp.
 Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm, trình bày 1 phút
IV. Tổ chức giờ học.
 1. ổn định tổ chức. (1 phút)
 Sĩ số: ..
 2. Khởi động ( 1 phút)
* Kiểm tra bài cũ. Không
* Giới thiệu bài mới: Ngành thân mềm có số loài rất lớn, chúng có cấu tạo và lối sống phong phú. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu đặc điểm và vai trò của thân mềm.
3. Các hoạt động: 
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm chung của Thân mềm (22 phút)
Mục tiêu: Trình bày được các đặc điểm chung của ngành Thân mềm.
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan sát hình 21 SGK thảo luận nhóm bàn ( 2 phút) và trả lời câu hỏi:
- Nêu cấu tạo chung của thân mềm?
- Lựa chọn các cụm từ để hoàn thành bảng 1.
- GV treo bảng phụ, gọi HS lên làm bài.
- GV chốt lại kiến thức.
- HS Đọc thông tin, quan sát hình và ghi nhớ sơ đồ cấu tạo chung gồm: vỏ, thân, chân.
- Các nhóm thảo luận thống nhất ý kiến và điền vào bảng.
- Đại diện nhóm lên điền các cụm từ vào bảng 1, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
 Các đặc
 điểm
Đại diện
Nơi sống
Lối sống
Kiểu vỏ đá vôi
Đặc điểm cơ thể
Khoang áo phát triển
Thân mềm
Không phân đốt
Phân đốt
1. Trai sông
Nước ngọt
Vùi lấp
2 mảnh
X
X
X
2. Sò
Nước lợ
Vùi lấp
2 mảnh
X
X
X
3. ốc sên
Cạn
Bò chậm
Xoắn ốc
X
X
X
4. ốc vặn
Nước ngọt
Bò chậm
Xoắn ốc
X
X
X
5. Mực
Biển
Bơi nhanh
Tiêu giảm
X
X
X
- Từ bảng trên GV yêu cầu HS thảo luận:
- Nhận xét sự đa dạng của thân mềm?
- Nêu đặc điểm chung của thân mềm?
- GV chốt kiến thức.
- HS nêu được:
+ Đa dạng:
- Kích thước
- Cấu tạo cơ thể
- Môi trường sống
- Tập tính
+ Đặc điểm chung: cấu tạo cơ thể.