Giáo án Sinh học 10 - Bài 26: Sinh sản của vi sinh vật

KIỂM TRA BÀI CŨ Có 10 câu hỏi, mỗi câu trả lời đúng được 1 điểm. Nội dung từng câu hỏi như sau: 1-Khoảng thời gian từ khi tế bào vi sinh vật sinh ra cho đến khi nó phân chia gọi là gì? 2-Thời gian thế hệ của vi khuẩn E.coli là 20 phút, sau bao nhiêu phút thì 1 tế bào E.coli cho ra 8 tế bào? 3-Sự sinh trưởng của quần thể vi sinh vật được hiểu là...? 4-Môi trường nuôi cấy không được bổ sung chất dinh dưỡng và lấy bớt sản phẩm trao đổi chất gọi là gì? 5-Trong môi trường nuôi cấy nào quần thể vi sinh vật sinh trưởng qua 4 pha? 6-Trong pha cân bằng, số tế bào sinh ra như thế nào so với số tế bào chết? 7-Trong nuôi cấy không liên tục, pha nào vi sinh vật sinh sản mạnh nhất? 8-Nguyên nhân gây ra pha suy vong trong nuôi cấy không liên tục? 9-Để thu được nhiều sản phẩm, cần ứng dụng phương pháp nuôi cấy nào? 10-Tại sao trong nuôi cấy liên tục, vi sinh vật sinh trưởng không có pha tiềm phát? Thời gian thế hệ -60 -Sự tăng số lượng tế bào trong quần thể Môi trường nuôi cấy không liên tục -Môi trường nuôi cấy không liên tục Ngang nhau -Pha lũy thừa -Cạn chất dinh dưỡng và tích lũy nhiều sản phẩm trao đổi chất -Nuôi cấy liên tục -Vi sinh vật không cần thời gian thích nghi Bài 26: SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT (Tiết 27) Vi sinh vật được chia thành những nhóm nào? Vi sinh vật Vi sinh vật nhân sơ Vi sinh vật nhân chuẩn Vi sinh vật cổ Vi khuẩn Động vật nguyên sinh Nấm Tảo I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ: Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn Vi khuẩn sinh sản bằng hình thức nào? Mô tả quá trình phân đôi ở vi khuẩn? Vách ngăn Chất nhân Hình: Hạt mêzôxôm của vi khuẩn dưới kính hiển vi điện tử Mêzôxôm có vai trò gì? Làm điểm tựa cho ADN bám vào để nhân đôi  I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ - Tăng sinh khối tế bào - Màng sinh chất gấp nếp tạo hạt mêzôxôm. - ADN bám vào hạt này để nhân đôi - Thành tế bào hình thành vách ngăn chia tế bào mẹ → 2 tế bào con. - Vi sinh vật cổ - Vi khuẩn So sánh phân đôi ở vi khuẩn và nguyên phân ở sinh vật bậc cao? * Giống: Từ một tế bào mẹ cho ra 2 tế bào con giống nhau và giống hệt tế bào mẹ. * Khác: Phân đôi ở vi khuẩn không có sự hình thành thoi vô sắc và không trãi qua các kỳ như quá trình nguyên phân. Bào tử đốt ở xạ khuẩn Bào tử ở vi khuẩn  I. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN SƠ - Ngoại bào tử: bào tử được hình thành từ bên ngoài tế bào sinh dưỡng - Bào tử đốt: bào tử được hình thành bởi sự phân đốt của sợi sinh dưỡng - Vi sinh vật dinh dưỡng mêtan - Xạ khuẩn Quan sát diễn biến sau đây ở vi khuẩn quang dưỡng: ? - Vi khuẩn quang dưỡng sinh sản bằng cách gì? - Đặc điểm của quá trình nảy chồi ở vi khuẩn? Nảy chồi ở vi khuẩn - Tế bào phân nhánh và nảy chồi thành cơ thể mới Vi khuẩn quang dưỡng màu tía Nội bào tử ở vi khuẩn có phải là hình thức sinh sản không? Tại sao? Nội bào tử vi khuẩn không phải là hình thức sinh sản mà chỉ là dạng nghỉ của vi khuẩn khi gặp điều kiện bất lợi (vi khuẩn lam, vi khuẩn than) Nêu sự khác nhau giữa bào tử sinh sản (ngoại bào tử) và bào tử không sinh sản (nội bào tử)? ? Bên trong tế bào sinh dưỡng Bên ngoài tế bào sinh dưỡng Có Không Có Không Hình thức sinh sản gặp phổ biến ở vi khuẩn là: A. Tạo bào tử B. Phân đôi C. Tiếp hợp D. Nảy chồi Đ - Tóm tắt các hình thức sinh sản của vi sinh vật nhân sơ bằng sơ đồ? - Ở vi sinh vật nhân thực có các hình thức sinh sản nào? Sinh sản phân đôi Sinh sản bằng bào tử Sinh sản nảy chồi Có ở vi sinh vật nhân thực Có ở vi sinh vật nhân sơ Sinh sản vô tính bằng: Bào tử trần ở nấm mốc tương Bào tử kín ở nấm mốc trắng Bào tử trần Bào tử trần Cuống bào tử trần Bào tử kín Bào tử kín Túi bào tử kín Cuống bào tử kín  II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC 1. Sinh sản bằng bào tử: a. Sinh sản vô tính bằng bào tử: 	 Bào tử được hình thành trên đỉnh các sợi nấm (bào tử kín, bào tử trần). Ví dụ: nấm mốc tương, mốc trắng, …  b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử: bào tử tiếp hợp ở nấm Rhizopus Bào tử túi ở nấm Mucor Tiếp hợp ở trùng đế giày   II. SINH SẢN CỦA VI SINH VẬT NHÂN THỰC 1. Sinh sản bằng bào tử: a. Sinh sản vô tính bằng bào tử: b. Sinh sản hữu tính bằng bào tử: 2. Sinh sản bằng cách nảy chồi và phân đôi. a. Nảy chồi:  Nấm men rượu Nấm men rượu rum  b. Phân đôi: Ở trùng đế giày, tảo lục … Tóm tắt các hình thức sinh sản ở vi sinh vật bằng sơ đồ? Sinh sản của vi sinh vật Sinh sản của vi sinh vật nhân sơ Sinh sản của vi sinh vật nhân thực Phân đôi Bào tử Nảy chồi Bào tử Nảy chồi Phân đôi Sinh sản vô tính Sinh sản hữu tính Ngoại bào tử Bào tử đốt CHỌN CÂU TRẢ LỜI ĐÚNG NHẤT Câu 1: Sinh sản có sự hình thành vách ngăn là đặc điểm của hình thức sinh sản: A. Nảy chồi B. Phân đôi C. Bào tử D. Bào tử trần Câu 2: Sinh sản bằng bào tử vô tính và hữu tính chỉ có ở sinh vật: A. Trùng đế giày B. Trùng roi C. Nấm men D. Vi khuẩn Câu 3: Hình thức sinh sản hữu tính của trùng đế giày là: A. Phân đôi B. Bào tử C. Tiếp hợp D. Nảy chồi Câu 4: Vi sinh vật được con người quan tâm khai thác và sử dụng do: A. Sinh trưởng nhanh B. Kích thước nhỏ C. Có nhiều hình thức sinh sản D. Tốc độ sinh sản và tổng hợp vật chất cao Đ Ứng dụng của việc nghiên cứu sinh sản ở vi sinh vật? + Muối chua rau, quả + Chế biến nước mắm, nước tương. + Sản xuất bia, rượu. + Chế biến và sản xuất thức ăn gia súc. + Sản xuất axit amin, axit lactic, vitamin… * Đặc điểm chung của sinh sản ở vi sinh vật? Hình thức sinh sản rất phong phú và đơn giản. Tốc độ sinh sản rất nhanh. Vi sinh vật có thể dễ dàng phát tán khắp nơi nhờ gió, nhờ nước và các sinh vật khác. Do đặc điểm này mà con người đã sản xuất sinh khối vi sinh vật để thu các sản phẩm với nhiều mục đích khác nhau.