Giáo án: Ngữ văn 9 - Trường THCS Ngọc Liên

chuÈn bÞ bµi , ®å dïng .
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y 
1. KiÓm tra bµi cò : Nªu tÇm quan träng vµ ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch ?
2. Bµi míi :
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
Néi dung cÇn ®¹t
H: §äc & nªu n/d ®o¹n 2 ?
H: §äc s¸ch cã dÔ kh«ng ? T¹i sao cÇn lùa chän s¸ch khi ®äc ?
H: NÕu kh«ng lùa chän khi ®äc sÏ gÆp nguy h¹i g× ?
H: T¸c gi¶ ®· chØ ra nh÷ng thiªn h­íng sai l¹c khi ®äc s¸ch lµ g× ?
H: Theo tg th× cÇn lùa chän s¸ch khi ®äc nh­ thÕ nµo ?
H: NhËn xÐt vÒ c¸ch tr×nh bµy lÝ lÏ còng nh­ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ ?
H: Qua ®o¹n v¨n b¶n trªn, t¸c gi¶ cho em hiÓu ntn vÒ c¸ch lùa chän s¸ch khi ®äc ?
H: §äc, nªu néi dung ®o¹n 3 ?
H: T¸c gi¶ ®· h­íng dÉn c¸ch ®äc s¸ch ntn ?
H: T¸c gi¶ ®­a ra c¸ch ®äc s¸ch kh«ng chØ lµ viÖc häc tËp tri thøc mµ cßn häc ®Ó lµm ng­êi. ý kiÕn cña em nh­ thÕ nµo ?
H: Nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nµo ®· t¹o nªn søc thuyÕt phôc cña v¨n b¶n ?
- Gv treo b¶ng phô 
- nhËn xÐt 
Ho¹t ®éng 3 : H­íng dÉn HS tæng kÕt 
H: V¨n b¶n “ Bµn vÒ ®äc s¸ch” nªu ND g× ?
H: Qua häc v¨n b¶n, em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ ?
- §äc, ph¸t biÓu néi dung.
- Suy nghÜ, ph¸t biÓu.
- Cã thiªn h­íng sai l¹c khi ®äc.
- Suy nghÜ, ph¸t biÓu.
- Ph¸t biÓu .
- Th¶o luËn, tr¶ lêi : C¸ch lËp luËn chÆt chÏ ( ph©n tÝch qua so s¸nh ®èi chiÕu vµ dÉn chøng cô thÓ ).
- NhËn xÐt .
- Thùc hiÖn y/c.
- Ph¸t biÓu .
- Th¶o luËn -> tr×nh bµy, nhËn xÐt .
* Th¶o luËn, tr¶ lêi.
- ND lêi bµn vµ c¸ch tr×nh bµy cña t¸c gi¶ võa ®¹t lÝ, thÊu t×nh.
- Bè côc chÆt chÏ, hîp lÝ.
- C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh.
- Tr¶ lêi 
- HS béc lé.
- §äc ghi nhí.
II. T×m hiÓu v¨n b¶n :
2. C¸ch lùa chon s¸ch khi ®äc.
- S¸ch ngµy cµng nhiÒu -> lùa chän khi ®äc.
- Kh«ng lùa chän, khi ®äc s¸ch -> dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng chuyªn s©u vµ ®äc l¹c h­íng.
- Chän cho tinh, ®äc nh÷ng quyÓn nµo cã gi¸ trÞ cho m×nh.
- Trong khi ®äc tµi liÖu chuyªn s©u cña m×nh còng kh«ng thÓ xem th­êng viÖc ®äc lo¹i s¸ch th­êng thøc.
-> Tr¸nh ®äc s¸ch trµn lan, thiÕu môc ®Ých.
3. Ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch.
- Kh«ng nªn ®äc l­ít qua, ®äc chØ ®Ó trang trÝ bé mÆt mµ ph¶i võa ®äc võa suy nghÜ.
Kh«ng nªn ®äc mét c¸ch trµn lan kiÓu høng thó c¸ nh©n mµ cÇn ®äc cã kÕ ho¹ch vµ cã hÖ thèng.
- §äc s¸ch cßn rÌn luyÖn tÝnh c¸ch, chuyÖn häc lµm ng­êi.
III. Tæng kÕt :
* Ghi nhí : sgk 
3. cñng cè , luyÖn tËp :
H: Ph¸t biÓu ®iÒu em thÊm thÝa nhÊt khi häc bµi “ Bµn vÒ ®äc s¸ch” ?
- Gäi HS lªn b¶ng lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm.
* Bµi tËp tr¾c nghiÖm : 
1)V¨n b¶n “ Bµn vÒ ®äc s¸ch” sö dông ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo ?
A. Tù sù B. Miªu t¶
C. BiÓu c¶m D. NghÞ luËn.
2)V¨n b¶n trªn kh«ng ®Ò cËp ®Õn ND nµo ?
A. ý nghÜa cña viÖc ®äc s¸ch. C. Ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch.
 B. C¸ch lùa chän s¸ch khi ®äc. D. Nh÷ng th­ viÖn næi tiÕng trªn thÕ giíi.
4. DÆn dß :- Häc ghi nhí, n¾m ®­îc ND, NT cña v¨n b¶n .- ChuÈn bÞ tiÕt “ Khëi ng÷” : t×m hiÓu VD theo c©u hái trong sgk
TiÕng ViÖt TiÕt PPCT: 93
 Ngµy so¹n : 
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : Tæng:
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : T«ng: 
khëi ng÷
I. Môc tiªu bµi häc 
1. KiÕn thøc :
 N¾m ®­îc ®Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u.
2. KÜ n¨ng :
 RÌn kÜ n¨ng ®Æt c©u, viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông khëi ng÷.
3. Th¸i ®é :
 Gi¸o dôc HS ý thøc gi÷ g×n sù trong s¸ng cña TiÕng ViÖt.
II. ChuÈn bÞ 
 1. Gi¸o viªn : §äc , So¹n , b¶ng phô .
 2. Häc sinh : ChuÈn bÞ bµi ë nhµ , ®å dïng häc tËp 
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y 
1. KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ c¶u hs 
 2. Bµi míi :
 * Giíi thiÖu bµi.
Ho¹t ®éng 1 : H­íng dÉn HS t×m hiÓu ®Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u.
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
Néi dung cÇn ®¹t.
* Y/c HS ®äc vÝ dô
- §äc VD ( b¶ng phô )
I. §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u.
* VÝ dô :
H: X¸c ®Þnh CN – VN trong nh÷ng c©u chøa nh÷ng tõ in ®Ëm ?
- Lªn b¶ng x¸c ®Þnh, nhËn xÐt .
a.Cßn anh, anh/ kh«ng gh×m næi xóc ®éng.
b. Giµu, t«i /còng giµu råi.
H: Ph©n biÖt c¸c tõ in ®Ëm víi chñ ng÷ trong nh÷ng c©u trªn vÒ vÞ trÝ trong c©u vµ quan hÖ víi VN ?
* Th¶o luËn -> tr×nh bµy.
- VÒ vÞ trÝ : c¸c tõ ng÷ in ®Ëm ®øng tr­íc chñ ng÷.
- VÒ quan hÖ víi VN : c¸c tõ
c. VÒ c¸c thÓ v¨n trong lÜnh vùc v¨n nghÖ, chóng ta/ cã thÓ tin ë tiÕng ta kh«ng sî nã thiÕu giµu vµ ®Ñp.
ng÷ in ®Ëm kh«ng cã quan hÖ chñ – vÞ víi VN.
-> Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm nªu lªn ®Ò tµi ®­îc nãi ®Õn trong c©u.
H: Tr­íc c¸c tõ ng÷ in ®Ëm nãi trªn, cã (hoÆc cã thÓ thªm ) nh÷ng q/hÖ tõ nµo ?
- Cã thÓ thªm c¸c q/hÖ tõ : vÒ, víi 
H: Nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm ®ã ®­îc gäi lµ khëi ng÷. Em hiÓu thÕ nµo lµ khëi ng÷ ?
- Kh¸i qu¸t -> rót ra ghi nhí.
- §äc ghi nhí / sgk
* Ghi nhí : sgk / 8
Ho¹t ®éng 2 : H­íng dÉn HS luyÖn tËp.
II. LuyÖn tËp.
* Y/c HS ®äc y/c bt.
- §äc bµi tËp 1.
Bµi tËp 1.
H: T×m khëi ng÷ trong c¸c ®o¹n trÝch ?
- Lµm miÖng -> nhËn xÐt .
* C¸c khëi ng÷ : 
a. §iÒu nµy
b. §èi víi chóng m×nh
c. Mét m×nh
d. Lµm khÝ t­îng
e. §èi víi ch¸u
* Y/c HS ®äc y/c bt.
- §äc yªu cÇu BT 2.
Bµi tËp 2.
H: H·y chuyÓn phÇn in ®Ëm trong c¸c c©u trªn thµnh khëi ng÷ ?
- Lªn b¶ng lµm -> nhËn xÐt .
a. Lµm bµi, anh Êy cÈn thËn l¾m.
b. HiÓu th× t«i hiÓu råi nh­ng gi¶i th× t«i ch­a gi¶i ®­îc.
H: ViÕt mét ®o¹n v¨n nghÞ luËn bµn vÒ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch, trong ®ã em cã sö dông khëi ng÷ ?
- 1 HS lªn b¶ng viÕt, cßn l¹i lµm vµo vë.
- NhËn xÐt, ch­a bµi trªn b¶ng.
* Bµi tËp s¸ng t¹o : ViÕt ®o¹n v¨n.
* NhËn xÐt, cho ®iÓm.
3. Cñng cè , luyÖn tËp :
- Nªu ®Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña khëi ng÷ trong c©u ?
- LÊy vÝ du chøng minh ?
4. H­íng dÉn vÒ nhµ :
- Häc ghi nhí / sgk.
- BT : §Æt c©u cã khëi ng÷.
- ChuÈn bÞ “ PhÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp” : ®äc vµ tr¶ lêi c©u hái trong sgk.
TËp Lµm V¨n TiÕt PPCT: 94
 Ngµy so¹n :
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : Tæng:
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : T«ng: 
phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp
I. Môc tiªu bµi häc 
1. kiÕn thøc :
HiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c phÐp lËp luËn ph©n tÝch, tæng hîp trong lµm v¨n nghÞ luËn.
2. KÜ n¨ng :
RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, tæng hîp khi t¹o lËp v¨n b¶n nghÞ luËn.
3. Th¸i ®é :
Gi¸o dôc HS ý thøc s¸ng t¹o.
II. ChuÈn bÞ 
1. Gi¸o viªn : ®äc , so¹n , b¶ng phô .
2. Häc sinh : chuÈn bÞ bµi ë nhµ , ®å dïng .
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y 
1. kiÓm tra bµi cò :
 * ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn ? 
2. Bµi míi :
 * Giíi thiÖu bµi.
Ho¹t ®éng 1 : H­íng dÉn HS t×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp.
Ho¹t ®éng cña thÇy
Ho¹t ®éng cña trß
Néi dung cÇn ®¹t.
* Y/c hs ®äc vÝ dô.
- §äc VD ( b¶ng phô )
I. T×m hiÓu phÐp lËp luËn ph©n tÝch vµ tæng hîp.
H: Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t cña v¨n b¶n trªn ?
- > Ph­¬ng thøc nghÞ luËn.
* VÝ dô : 
V¨n b¶n “ Trang phôc”
H: VÊn ®Ò nghÞ luËn cña v/b ?
- Ph¸t biÓu .
H: Bµi v¨n ®· nªu nh÷ng dÉn chøng g× vÒ trang phôc? DÉn chøng thø nhÊt nªu ®iÒu g× ?
- DÉn chøng 1 nªu nh÷ng hiÖn t­îng ¨n mÆc kh«ng ®ång bé.
H: C¸c dÉn chøng cßn l¹i nªu ®iÒu g× ?
- HiÖn t­îng ¨n mÆc kh«ng phï hîp víi hoµn c¶nh.
H: V× sao kh«ng ai lµm c¸i ®iÒu phi lÝ nh­ t¸c gi¶ nªu ra ?
- Suy nghÜ, tr¶ lêi.
H: ViÖc kh«ng lµm ®ã cho thÊy nh÷ng quy t¾c nµo trong ¨n mÆc cña con ng­êi?
-> Quy t¾c ngÇm cña v¨n ho¸.
* PhÐp ph©n tÝch :
H: T¸c gi¶ ®· dïng phÐp lËp luËn ph©n tÝch ®Ó nªu ra c¸c dÉn chøng. Em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp lËp luËn ph©n tÝch ?
- KÕt luËn.
- Ph©n tÝch -> phÐp lËp luËn tr×nh bµy tõng bé phËn cña vÊn ®Ò nh»m chØ ra néi dung sù vËt, hiÖn t­îng. 
H: Khi ph©n tÝch ng­êi ta cã thÓ vËn dông c¸c biÖn ph¸p NT nµo ?
- Suy nghÜ, ph¸t biÓu 
H: C©u “ ¡n mÆc ra sao còng ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh riªng cña m×nh vµ hoµn c¶nh chung cña toµn x· héi” cã ph¶i lµ c©u tæng hîp c¸c ý ®· nªu kh«ng ? V× sao ?
- Th¶o luËn, tr¶ lêi.
-> Nã lµ c©u tæng hîp c¸c ý ®· ph©n tÝch.
H: Tõ tæng hîp quy t¾c nãi trªn, bµi viÕt ®· më réng sang vÊn ®Ò ¨n mÆc ®Ñp nh­ thÕ nµo ? C¸c ®iÒu kiÖn quy ®Þnh c¸i ®Ñp cña trang phôc ?
- Suy nghÜ, ph¸t biÓu, nhËn xÐt.
H: PhÐp lËp luËn ®Ó chèt l¹i nh­ trªn lµ phÐp tæng hîp. Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ phÐp lËp luËn tæng hîp?
- Rót ra kÕt luËn.
* PhÐp lËp luËn tæng hîp 
- Tæng hîp -> rót ra c¸i chung tõ nh÷ng ®iÒu ®· ph©n tÝch .
H: PhÐp lËp luËn tæng hîp th­êng ®Æt ë vÞ trÝ nµo ?
- Ph¸t biÓu .
H: Tõ viÖc t×m hiÓu VD, h·y nªu vai trß cña c¸c phÐp ph©n tÝch vµ tæng hîp? Ph©n tÝch lµ g× ? Tæng hîp lµ g× ?
* Gäi hs ®äc ghi nhí.
- Kh¸i qu¸t kiÕn thøc, rót ra ghi nhí.
- §äc ghi nhí / sgk.
* Ghi nhí : sgk.
Ho¹t ®éng 2 : H­íng dÉn luyÖn tËp.
II. LuyÖn tËp.
* §äc y/c bt 1?
- §äc.
Bµi tËp 1
H: T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch nh­ thÕ nµo ®Ó lµm s¸ng tá luËn ®iÓm trªn ?
- Th¶o luËn,tr×nh bµy, nhËn xÐt .
- Ph©n tÝch b»ng tÝnh chÊt b¾c cÇu.
- Ph©n tÝch ®èi chiÕu.
* §äc yªu cÇu bµi tËp 2?
- §äc.
Bµi tËp 2
H: T¸c gi¶ ®· ph©n tÝch nh÷ng lÝ do ph¶i chän s¸ch ®Ó ®äc nh­ thÕ nµo ?
- Th¶o luËn, tr×nh bµy, nhËn xÐt, bæ sung.
- Do s¸ch nhiÒu, chÊt l­îng kh¸c nhau -> ph¶i chän s¸ch,
- Do søc ng­êi cã h¹n, kh«ng chän s¸ch mµ ®äc th× l·ng phÝ søc.
- Cã s¸ch chuyªn m«n, s¸ch th­êng thøc -> cÇn chän hîp lÝ.
*§äc yªu cÇu bµi tËp 4.
H: Em hiÓu ph©n tÝch cã vai trß ntn trong lËp luËn ?
§äc.
- Lµm miÖng, nhËn xÐt
Bµi tËp 4.
H: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n ph©n tÝch t¸c h¹i cña viÖc l­êi häc ?
* NhËn xÐt cho ®iÓm.
- 1 HS lªn b¶ng lµm, HS cßn l¹i lµm vµo vë.
- NhËn xÐt, ch÷a bµi trªn b¶ng.
* Bµi tËp s¸ng t¹o : ViÕt ®o¹n v¨n.
3. Cñng cè , luyÖn tËp :
Tõ nµo cã thÓ ®iÒn vµo chç trèng trong nh÷ng c©u sau ? 
a..lµ tr×nh bµy tõng bé phËn, ph­¬ng diÖn cña 1 vÊn ®Ò nh»m chØ ra néi dung bªn trong cña sù vËt hiÖn t­îng.
b..lµ rót ra c¸i chung tõ nh÷ng ®iÒu ®· ph©n tÝch.
4. DÆn dß :
- Häc ghi nhí / sgk .
- Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i.
- ChuÈn bÞ “ LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp” : chuÈn bÞ c¸c bµi tËp trong sgk.
* Tù rót kinh nghiÖm:
TËp Lµm V¨n TiÕt PPCT: 95
 Ngµy so¹n : 
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : Tæng:
 Ngµy gi¶ng : Líp : TiÕt : T«ng: 
LuyÖn tËp ph©n tÝch vµ tæng hîp.
I. Môc tiªu bµi häc 
1. KiÕn Thøc :
 HiÓu vµ biÕt vËn dông c¸c thao t¸c ph©n tÝch vµ tæng hîp trong lµm v¨n nghÞ luËn.
2. KÜ n¨ng :
RÌn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n nghÞ luËn cã sö dông c¸c phÐp ph©n tÝch tÝch vµ tæng hîp.
3. Th¸i ®é :
 Gi¸o dôc HS ý thøc s¸ng t¹o.
II. Chu©n bÞ 
1. Gi¸o Viªn : §äc , so¹n .
2