Giáo án Ngữ văn 9 - Trường THCS DTNT Tây Trà

n TLV trong chương trình ngữ văn 9 có những nội dung chính nào ?
- Hs: văn thuyết minh , văn tự sự 
- G:?So với lớp 8, văn thuyết minh của lớp 9 có gì mới ?
- Hs :tìm hiểu vai trò của các biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả trong văn thuyết minh
- G:?Trong văn thuyết minh các yếu tố nghệ thuật có vai trò gì ?
- Hs : TL
- Gv cho hs thảo luận nhóm câu hỏi số 3 ở SGK. Sau 5p đại diện các nhóm trình bày
- GV chốt ý bằng bảng phụ
- Gv ra đề
- ? Hãy lập dàn ý cho đề bài trên ?
- Hs : Thảo luận trong 7’
- Sau đó đại diện các nhóm trình bày
- GV chốt ý
- ? Viết đoạn văn thuyết minh về giá trị nội dung của Truyện Kiều ?
- Hs : Viết vào giấy nháp
- GV gọi 3-4 hs đọc đoạn văn , cả lớp nhận xét , bổ sung
- G:?Chúng ta đã học những nội dung gì của văn bản tự sự ?
- Hs :TL 
- G:?Vai trò của miêu tả nội tâm, nghị luận trong văn bản tự sự là gì ?
- Hs :TL 
- G:?Thế nào là đối thoại , độc thoại , độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
- Hs :
- G:?Vai trò của các hình thức này trong văn bản tự sự là gì ?
- Hs :TL
- G;?Trong văn bản tự sự có những ngôi kể nào ? Tác dụng ?
Hs : 
- Hoạt động 2 : Thực hành
- G:?Tìm hiểu đoạn văn có yếu tố miêu tả nội tâm , nghị luận , biểu cảm ?
- Hs : Tìm trong các t/p vừa học. 
-G:?Lấy ví dụ đối thoại , độc thoại trong các văn bản đã học ?
- Hs viết đoạn văn chỉ rõ các hình thức đối thoại trong bài làm của mình
- Hs cả lớp nhận xét , gv sửa sai
- G:?Trong các văn bản tự sự hiện đại,văn bản nào kể theo ngôi thứ nhất,thứ ba ?
Hs : Ngôi 1 : Chiếc lược ngà
 Ngôi 3 : Làng, lặng lẽ Sapa
I/ Các nội dung trọng tâm đã học
Văn thuyết minh :
Kết hợp giữa văn bản thuyết minh với các biện pháp nghệ thuật , các yếu tố miêu tả
- Các yếu tố nghệ thuật đã làm cho bài văn sinh động và giàu tính biểu cảm hơn
Miêu tả trong TM là yếu tố phụ
- Ít liên tưởng , so sánh 
Miêu tả là yếu tố chính trong văn miêu tả - Liên tưởng so sánh đa nghĩa
Tự sự trong TM
Là yếu tố phụ , kể tóm tắt khái quát
 Văn tự sự : yếu tố chính , kể diễn biến cụ thể
*. Đề : 
Viết bài văn thuyết minh về Truyện KIều của Nguyễn Du
* Dàn ý : 
a. Mở bài : Giới thiệu chung về Truyện Kiều
b. Thân bài : 
- Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn 
 Du và xuất xứ của Truyện Kiều
- Tóm tắt ngắn gọn nội dung của
 Truyện Kiều
- Giá trị của tác phẩm :
+ Nội dung 
+ Nghệ thuật
c. Kết bài : Khẳng định sức sống của tác phẩm
2.Văn tự sự :
Sự kết hợp giữa tự sự và biểu cảm , miêu tả nội tâm và nghị luận
+ Miêu tả nội tâm : Tái hiện cảm xúc nhân vật làm cho nhân vật sinh động hơn
+ Nghị luận : Làm cho câu chuyện thêm phần triết lí
- Đối thoại , độc thoại , độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự , có tác dụng khắc hoạ rõ hơn nhân vật
Người kể chuyện : 
+ Ngôi thứ 1 : Thể hiện rõ diễn biến tâm lí tình cảm của người kể chuyện
+ Ngôi thứ 3 : Thể hiện được mọi suy nghĩ, hành động của các nhân vật
II/ Vận dụng :
+ Biểu cảm : Kiều ở lầu Ngưng Bích
+ Miêu tả nội tâm : Dứt lời nhờ mấy làng ( Làng )
+ Nghị luận : nhưng bây giờ thành đường thôi ( Cố hương )
*.Đề : 
Viết một đoạn văn kể chuyện theo đề tài tự chọn trong đó sử dụng hình thức đối thoại , độc thoại , đọc thoại nội tâm
Hoạt động4: Củng cố : Gv hướng dẫn hs về nhà làm
 Câu 1 : Tóm tắt 10-15 dòng
 Câu 2 : Nêu được : + Xuất xứ thể loại truyện Kiều + Tóm tắt truyện Kiều
 + Giá trị nội dung : Hiện thực , nhân đạo
 + Giá trị nghệ thuật, đóng góp ảnh hưởng của truyện Kiều
Dặn dò- Hướng dẫn tự học : Ôn tập các kiến thức đã học
Rút kinh nghiệm: 
..
Ngày soạn: 5/12/2013	Ngày dạy: 6/12/2013 
 Tiết: 85 ( Đổi tiết)
 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ (TT)
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
 - Giúp hs củng cố , khắc sâu kiến thức về đặc điểm của thể thơ 8 chữ
 - Rèn kĩ năng gieo vần, kĩ năng làm thơ 8 chữ
 - Giáo dục hs lòng yêu thích văn chương , tự sáng tác để bộc lộ tâm trạng cảm xúc
II/ CHUẨN BỊ :
1. GV : Giáo án , bảng phụ, giấy roki, bút xạ
2. HS : Chuẩn bị bài ở nhà
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
1. Ổn định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Tổ chức các hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY , TRÒ
 NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1 : Thực hành
- GV gọi hs nhắc lại đặc điểm của thể thơ 8 chữ.
-H: Nhắc lại: Số câu, vần, nhịp
- G:?Tìm từ thích hợp điền vào bài thơ trên?
- Hs: Vườn đỏ nắng
 Lướt bay qua
- Gv cho hs làm BT nhanh: Điền từ:
- Gv cho hs làm câu thơ cuối
- Đọc câu thơ , nhận xét , bổ sung
- Gv chọn câu hay phù hợp , nêu đáp án để hs tham khảo
Hạot động 2: Tập làm thơ theo chủ đề.
- Gv yêu cầu hs làm một đoạn thơ 8 chữ 4 câu chủ đề về nhà trường.
- Các tổ thảo luận , mỗi tổ chọn một đoạn hay nhất trình bày vào giấy roki
- Thi giữa các nhóm: Các nhóm trình bày , các nhóm khác nhận xét gieo vần , nội dung , phối thanh
GV nhận xét xếp thứ tự các tổ
Lưu ý: về chủ đề, vần, nhịp.
II/ Thực hành làm thơ 8 chữ:
Bài 1 : Điền từ
- Vườn đỏ nắng
- Lướt bay qua
“Con trở về tìm lại kí ức xưa
Của một thời dệt thương( yêu và nhớ)
Tuổi học trò nước mắt nhoà.( trang vở)
Cả nụ cười ùa vào những giấc mơ”
Bài 2 : Làm một câu thơ
- Câu cuối : 
“Áo trắng hồn trong như những giọt sương”
Bài 3 : Làm một đoạn thơ theo chủ đề : Nhà trường.
Hoạt động3: Củng cố- Dặn dò: Làm thơ 8 chữ : Một bài theo chủ đề tự chọn
 Ngày soạn: 8/12/2013	Ngày dạy: 9/12/2013 
 TUẦN 18 - TIẾT: 86, 87: HDĐT:
 NHỮNG ĐỨA TRẺ
 ( M. Gorki )
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
 - Giúp hs nắm được những vấn đề chung của văn bản : tácgiả , tác phẩm, nd
 - Rèn kĩ năng đọc , tóm tắt, tìm bố cục văn bản 
 - Giáo dục hs lòng yêu thương con người
II/ CHUẨN BỊ :
 1. GV : Soạn giáo án, chân dung của Mác xim Gorki, Máy chiếu
 2. HS : Trả lời câu hỏi ơ SGK
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
 1. Ổn định tổ chức :
 2. Kiểm tra bài cũ : 
 Phân tích hình ảnh nghệ thuật trong văn bản “Cố hương”?
 3. Tổ chức các hoạt động :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY , TRÒ
 NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: KĐ-GT
Hoạt động2: Hướng dẫn Đọc- Hiểu VB
- G;?Dựa vào chú thích SGK. Nêu vài nét về tác giả , tác phẩm ?
- Hs : TL
- GV : Gơroki tiếng Nga có nghĩa là “Cay đắng” . Tuổi thơ của nhà văn thật cay đắng: bố mất sớm, mẹ đi bước nữa , ông ngoại ghét bỏ , tự sống bằng nhiều nghề khác nhau
- Chiếu h/a về T/g
- GV gọi hs đọc văn bản 
- Hs : TL
- Gv nhận xét cách đọc của hs
- Gọi hs đọc chú thích trong SGK
- Hs : đọc
- G:?Tìm bố cục văn bản trong 3p
- GV : đây là một tiểu thuyết tự truyện nên người kể chuyện là Aliôsa – tên thân mật của tác giả lúc nhỏ
-G:? Vậy hãy nêu hoàn cảnh của Aliôsa ?
? Nhận xét gì về hoàn cảnh gia đình của Aliôsa ?
- Hs : NX
- G:?Còn hoàn cảnh của ba đứa trẻ con nhà hàng xóm thì sao ?
? Những đứa trẻ trên có hoàn cảnh giống và khác nhau như thế nào ?
- Hs : Giống : thiếu tình thương
 Khác : Thành phần gia đình
- G:?Điều đó đã đưa chúng đến sống với nhau ra sao ?
- Hs : Thân thiết , cảm thông
- GV : Tình bạn của chúng xuất phát từ cơ sở thật đẹp nhưng cũng chẳng mấy suôn sẻ
- G;?Theo quan sát của Aliôsa , 3 đứa trẻ có đặc điểm gì ?
Hs :- Ba đứa trẻ bề ngoài giống nhau chỉ phân biệt chúng theo tầm vóc
- G:?Khi nói chuyện về mẹ, tâm trạng của bọn trẻ như thế nào ?
? Khi bị bố mắng , những đứa trẻ có những biểu hiện gì ?
- Hs :TL
- G;?Để làm nổi bật hình ảnh của những đứa trẻ , t/g đã sử dụng NT gì?
- Hs : TL
- Gv cho hs thảo luận nhóm
? Tìm những biểu hiện về tình bạn của lũ trẻ?
- Sau 5p đại diện các nhóm trình bày, gv nhận xét , bổ sung, chốt ý
- G:?Nhận xét của em về tình bạn đó ?
- Hs : Gắn bó , trong sáng, vượt qua mọi ngăn cấm
- G:?Nhận xét về cách kể chuyện của tác giả ?
Hoạt động 3 : Khái quát
- G:?Nêu những nét nổi bật về nghệ thuật của văn bản ?
- Hs : So sánh , kể chuyện mang màu sắc cổ tích
- Gv gọi hs đọc ghi nhớ SGK
I/ Tìm hiểu chung :
1. Tác giả : Gorki (1868- 1936 ) tên là Alếch xây pê scốp
- Là nhà văn lớn của Nga
2. Tác phẩm : 
Trích chương IX “Thời thơ ấu”: tiểu thuyết tự thuật
3. Bố cục : 3 phần
- p1 : đầu → cúi xuống : Tình bạn tuổi thơ trong trắng
- p2 : tiếp →nhà tao : Tình bạn bị cấm đoán 
- p3 : còn lại : Tình bạn vẫn cứ tiếp diễn
II/ Phân tích :
1. Hoàn cảnh của những đứa trẻ : 
- Aliôsa : Mồ côi bố , mẹ đi bước nữa , ở với ông bà ngoại , bà hiền hậu yêu thương còn ông hay đánh đòn
 → Gia đình bình thường
- Ba đứa trẻ hàng xóm : Mồ côi mẹ , ở với dì ghẻ, bố hay đánh đòn
→ Gia đình giàu có
 → Tuy khác nhau về thành phần gia đình nhưng hoàn cảnh sống thiếu tình thương giống nhau nên khiến bọn trẻ thân thiết với nhau
2. Quan sát và cảm nhận của Aliôsa về 3 đứa trẻ
- Khi nói chuyện về mẹ : Có vẻ nghĩ ngợi gương mặt sầm lại, chúng ngồi sát vào nhau giống những chú gà con
- Khi bị bố mắng: Lặng lẽ đi vào nhà như những con ngỗng ngoan ngoãn
- Thường nói chuyện một cách buồn bã già dặn
 → Nghệ thuật so sánh: vừa thể hiện dáng dấp bên ngoài vừa thể hiện thế giới nội tâm của những đứa trẻ đồng thời thể hiện sự cảm thông sâu sắc của Aliôsa đối với những người bạn
3. Tình bạn của những đứa trẻ
 → Tình bạn gắn bó , trong sáng vượt qua mọi cấm đoán trên cơ sở hiểu thông cảm cho nhau 
 → Kể chuyện đời thường và cổ tích lồng vào nhau → Truyện mang đậm màu sắc cổ tích
III. Tổng kết
- NT : So sánh , kể chuyện mang màu sắc cổ tích
* Ghi nhớ : (SGK)
Hoạt động4: Củng cố- Dặn dò- Hướng dẫn tự học : Qua văn bản này , em có suy nghĩ gì về tình bạn ?
Tìm đọc toàn bộ tác phẩm “Thời thơ ấu”
Ngày soạn: 3 /12/2010 Ngày giảng: 6&7 /12/2010
 TUẦN 18- TIẾT 83+84
 ÔN TẬP PHẦN TẬP LÀM VĂN (t )
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT :
 - Hs củng cố , khắc sâu kiến thức , kĩ năng đã học trong chương trình ngữ văn 9 ở HKI
 - Rèn kĩ năng làm bài văn thuyết minh, tự sự có kết hợp nhiều yếu tố
 - Giáo dục hs tính tích cực tự giác trong học tập
II/ CHUẨN BỊ : 
 1. GV : Soạn giáo án
 2. HS : Ôn bài ở nhà
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
 1. Ổn định tổ chức
 2. Kiểm tra bài cũ :
 3. Tổ chức các hoạt động :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY , TRÒ
 NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Ôn và luyện 
- G:?Các nội dung đã học về văn tự sự có gì khác so với lớp 6,7,8 ?
- Hs :TL
- G:?Vì sao trong văn bản có đủ các yếu tố miêu tả , biểu cảm , nghị luận mà vẫn gọi là văn bản tự sự ?
- Hs : TL
-G:?Theo em có văn bả