Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 55

Ngày soạn: 03/ 11/ 2013
Ngày giảng: 07/ 11/ 2013
Bài 11
Tiết 55: Tập làm thơ tám chữ( Tiếp theo)
I. Mục tiêu cần đạt 
1. Mục tiêu chung
	- Nhận diện thể thơ tám chữ qua các đoạn văn bản và bước đầu biết cách làm thơ tám chữ
	- Phát huy tinh thần sáng tạo, sự hứng thú trong học tập, rèn luyện thêm năng lực cảm thụ thơ ca.
	- Tích hợp môi trường: làm thơ về cảnh quan thiên nhiên…
2.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
a. Kiến thức
 Nhận diện và hiểu được đặc điểm của thơ tám chữ.
b. Kĩ năng
 - Nhận biết và hiểu được thể thơ tám chữ.
 - Biết và phân tích được đối, vần, nhịp trong khi làm thơ tám chữ.
 - Vận dụng làm thơ tám chữ
II. Chuẩn bị
1. Giáo viên: bảng phụ
2. Học sinh: trả lời các câu hỏi sgk
Iii. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
Thông báo, phân tích ngôn ngữ, nêu vấn đề( động não, đặt câu hỏi); thảo luận( chia nhóm, giao nhiệm vụ)
iV. Các bước lên lớp
1.Tổ chức:
2. Kiểm tra đầu giờ ( 5')
 H. Nêu nhận xét của em về thể thơ tám chữ?
Trả lời
 Là thể thơ mỗi dòng có tám chữ, có cách ngắt nhịp rất đa dạng. Bài thơ làm theo thể tám chữ có thể gồm nhiều đoạn dài, có thể chia thành các khổ và có nhiều cách gieo vần nhưng phổ biến nhất là vần chân.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động 
HD1. Khởi động(1’)
 GV nêu lại vắn tắt nội dung tiết học trước, nêu yêu cầu của tiết học này
Hoạt động của thầy và trò
T/g
Nội dung
HĐ2. Hình thành kiến thức mới
* Mục tiêu
 Biết và hiểu được đặc điểm của thể thơ tám chữ.
* Cách tiến hành
GV cho học sinh nhắc lại những kiến thức về thể thơ tám chữ
HĐ2. Luyện tập
* Mục tiêu
 Tập làm thơ tám chữ theo các yêu cầu sau
+ Chủ đề tự chọn.
+ Chọn cách ngắt nhịp, cách gieo vần( vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách)
*Cách tiến hành
HS nêu yêu cầu bài tập
- HS hoạt động độc lập
- HS báo cáo, GV chữa
+ Trước hết GV hướng dẫn HS:
- điền vào chỗ trống ở dòng thứ ba phải mang thanh bằng
- Từ điền vào chỗ trống ở cuối dòng thứ 4 phải có khuôn âm ( a) ( để hiệp vần với chữ xa cuối dòng thứ 2) và phải mang thanh bằng.
- HS đọc và nêu yêu câu bài tập
GV hướng dẫn học sinh làm:
 Câu cuối phải đúng vần, phải phù hợp với nội dung cảm xúc từ ba câu trước. Như vậy, câu thơ này phải có tám chữ và chữ cuối phải có khuôn âm ( ương) hoặc ( a), mang thanh bằng .
- HS hoạt động nhóm (3’)
- Các nhóm báo cáo
- GV và HS cùng sửa
- GV đọc cho HS câu thơ mà GV đã chuẩn bị.
GV đọc cho HS nghe một số đoạn thơ GV sưu tầm
Tôi nhớ mãi
Tôi nhớ mãi nụ cười tươi, rất tươi
Lưu dấu một thời mười tám, đôi mươi
Khi tôi chợt nhận ra mình khờ khạo
Thì trời ơi người ấy đã xa rồi
Tôi nhớ mãi ánh mắt ai bổi hổi
Níu lại thời gian đang lặng lẽ trôi
Khi tôi chợt nhận ra giữa cuộc đời
Có khoảnh khắc đãtrở thành vĩnh cửu…
Tôi nhớ mãi tiếng nói ai dìu dịu
Sao bâng khuâng xa vắng đến mơ hồ
Khi tôi chợt nhận ra mình làm thơ
Là lúc dại khờ, ngây thơ, điên dại…
- Chọn một chủ đề về quê hương, thiên nhiên
- GV chia lớp thành 2 nhóm thực hiện trong thời gian 5’
- Mỗi nhóm cử một đại diện trình bày
GV hướng dẫn hs nhận xét
H. Bài thơ có đúng thể tám chữ không?
H. Bài thơ đã có vần chưa? cách gieo vần, ngắt nhịp đúng hay sai?
H. Nội dung bài thơ có ý nghĩa gì?
5’
22’
I. Nhận diện thể thơ tám chữ
II. Thực hành làm thơ tám chữ.
Bài tập 1 Tìm những từ thích hợp điền vào chỗ trống. Trong bài thơ Trưa hè
- Vườn
- Qua
Bài tập 2: Làm thêm câu cuối cho khổ thơ.
+ Bóng ai kia thấp thoáng giữa màn sương ?
+Thoang thoảng hương bay dụi ngọt quanh ta !
3. Thực hành làm thơ
4. Củng cố:( 1’) 
 GV hệ thống lại bài theo nội dung học tập trên lớp
5. Hướng dẫn học tập:( 2’)
- HS về nhà học bài tiếp tục nghiên cứu về thể thơ này
- Chuẩn bị bài: Trả bài kiểm tra văn