Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 3

1. Kiến thức

 Nội dung phương châm về lượng và phương châm về chất.

2. Kĩ năng

- Nhận biết và phân tích được cách sử dụng phương châm về lượng và phương châm về chất trong một số tình huống giao tiếp cụ thể.

- Vận dụng phương châm về lượng, phương châm về chất trong hoạt động giao tiếp.

3.Thái độ

 Có ý thức vận dung các phương châm hội thọai trong giao tiếp xã hội.

II.CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI

1. Kĩ năng giao tiếp

2. Kĩ năng xác định giá trị

3. Kĩ năng tư duy logic

4. Kĩ năng quản lí thời gian

III. CHUẨN BỊ

 

doc5 trang | Chia sẻ: nguyenngoc | Lượt xem: 1446 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 3, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bµi 1
TiÕt3: C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i
A. Môc tiªu cÇn ®¹t 
1. KiÕn thøc
 Néi dung ph­¬ng ch©m vÒ l­îng vµ ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
2. kÜ n¨ng
- NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®­îc c¸ch sö dông ph­¬ng ch©m vÒ l­îng vµ ph­¬ng ch©m vÒ chÊt trong mét sè t×nh huèng giao tiÕp cô thÓ.
- VËn dông ph­¬ng ch©m vÒ l­îng, ph­¬ng ch©m vÒ chÊt trong ho¹t ®éng giao tiÕp.
3.Th¸i ®é
 Cã ý thøc vËn dung c¸c ph­¬ng ch©m héi thäai trong giao tiÕp x· héi.
II.C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi
1. KÜ n¨ng giao tiÕp
2. KÜ n¨ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ
3. KÜ n¨ng t­ duy logic
4. KÜ n¨ng qu¶n lÝ thêi gian
III. ChuÈn bÞ
1. Gi¸o viªn: b¶ng phô
2. Häc sinh: tr¶ lêi c¸c c©u hái sgk
IV. Ph­¬ng ph¸p/ kÜ thuËt d¹y häc
Th«ng b¸o, ph©n tÝch ng«n ng÷, nªu vÊn ®Ò( ®éng n·o, ®Æt c©u hái); th¶o luËn( chia nhãm, giao nhiÖm vô)
V. C¸c b­íc lªn líp
1.Tæ chøc ( 1’)
2. KiÓm tra ( 1’)
Gi¸o viªn kh«ng tiÕn hµnh kiÓm tra bµi cò, nh¾c nhë häc sinh mét sè quy ®Þnh cña ph©n m«n.
3. Bµi míi
* Khëi ®éng ( 1’)
 ë líp 8 c¸c em ®· ®­îc häc mét sè mét sè néi dung cña ng÷ dông häc nh­ hµnh ®éng nãi, vai giao tiÕp, l­ît lêi trong héi tho¹i, nh­ vËy c¸c em ®· cã nh÷ng hiÓu biÕt c¬ b¶n vÒ héi tho¹i. Tuy nhiªn ph­¬ng ch©m héi tho¹i lµ mét vÊn ®Ò hoµn toµn míi. VËy ph­¬ng ch©m héi tho¹i lµ g× bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
T/g
Néi dung
Ho¹t ®éng 1. H×nh thµnh kiÕn thøc míi
* Môc tiªu
Néi dung ph­¬ng ch©m vÒ l­îng vµ ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
GV sö dông b¶ng phô
- HS ®äc bµi tËp trªn b¶ng phô
H. C©u tr¶ lêi cña Ba cã ®¸p øng ®iÒu mµ An muèn biÕt kh«ng?
- B¬i nghÜa lµ g× ?
: B¬i lµ di chuyÓn trong n­íc b»ng cö ®éng cña c¬ thÓ
-> C©u tr¶ lêi cña Ba kh«ng mang néi dung mµ An cÇn biÕt. §iÒu mµ an cÇn biÕt lµ ®Þa ®iÓm cô thÓ
-> C©u nãi cña ba kh«ng truyÒn t¶i néi dung mµ An cÇn biÕt
H. Khi giao tiÕp muèn cho muèn cho ng­êi nghe hiÓu cÇn chó ý ®iÒu g×?
HS ®äc l¹i truyÖn: Lîn c­íi, ¸o míi
H.V× sao truyÖn l¹i g©y c­êi?
 - V× c¸c nh©n vËt nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi
H. LÏ ra anh “lîn c­íi” vµ anh “¸o míi”ph¶i hái vµ tr¶ lêi nh­ thÕ nµo ®Ó ng­êi nghe ®ñ biÕt ®iÒu cÇn hái vµ cÇn tr¶ lêi?
 - ChØ cÇn hái : “ b¸c cã thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y kh«ng?”, vµ chØ cÇn tr¶ lêi: “ N·y giê t«i ch¼ng thÊy con lîn nµo ch¹y qua ®©y c¶”.
H. Nh­ vËy, cÇn ph¶i tu©n thñ g× trong giao tiÕp?
- GV kh¸i qu¸t l¹i néi dung
H. Trong giao tiÕp muèn hái- ®¸p cho chuÈn mùc chóng ta cÇn chó ý ®iÒu g×?
 - Nãi ®óng, ®ñ, kh«ng thõa, kh«ng thiÕu.
- 1 HS ®äc ghi nhí sgk
- HS lÊy VD – HS ®äc VD -> GV nhËn xÐt.
- CËu ®· lµm xong bµi tËp ng÷ v¨n ch­a?
- Tí lµm xong råi.
- GV cho häc sinh ®äc bµi tËp sgk
H. TruyÖn c­êi phª ph¸n ®iÒu g×?
- TruyÖn c­êi phª ph¸n tÝnh nãi kho¸c.
H. Nh­ vËy, trong giao tiÕp cã ®iÒu g× cÇn tr¸nh?
- Ta kh«ng nªn nãi nh÷ng g× tr¸i víi ®iÒu ta suy nghÜ. 
H. NÕu kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× em cã tr¶ lêi víi thÇy c« lµ b¹n nghØ häc v× èm kh«ng?
- Ta kh«ng nªn nãi nh÷ng g× mµ m×nh ch­a cã c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh lµ ®óng. NÕu cÇn nãi ®iÒu ®ã th× ph¶i nãi cho ng­êi nghe biÕt r»ng tÝnh x¸c thùc cña ®iÒu ®ã ch­a ®­îc kiÓm chøng.
- Ch¼ng h¹n, nÕu kh«ng biÕt ch¾c v× sao b¹n m×nh nghØ häc th× kh«ng nªn nãi víi thÇy c« lµ: Th­a thÇy b¹n Êy èm”, mµ nªn nãi ch¼ng h¹n nh­: “ Th­a thÇy h×nh nh­ b¹n Êy èm”.
- GV kh¸i qu¸t l¹i phÇn 2
H. Qua t×m hiÓu bµi tËp trªn,em rót ra bµi häc g×? 
- 1HS ®äc ghi nhí sgk.
H§2. HD HS luyÖn tËp
* Môc tiªu
-T×m nh÷ng thµnh ng÷ cã néi dung liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m vÒ l­îng. - Ph¸t hiÖn lçi liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m vÒ l­îng trong mét ®o¹n v¨n cô thÓ.
- T×m nh÷ng thµnh ng÷ cã néi dung liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m vÒ chÊt.
- Ph¸t hiÖn lçi liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m vÒ chÊt trong mét ®o¹n v¨n cô thÓ.
- 1 hs ®äc vµ nªu yªu cÇu.
H. vËn dông ph­¬ng ch©m vÒ l­îng ®Ó ph©n tÝch lçi trong c¸c c©u sau
- 1hs ®äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp
H. Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng?
1 hs ®äc yªu cÇu bµi tËp
H. Trong truyÖn ph­¬ng ch©m nµo kh«ng ®­îc tu©n thñ?
1 hs ®äc yªu cÇu bµi tËp
H. VËn dông nh÷ng ph­¬ng ch©m héi tho¹i ®· häc ®Ó gi¶i thÝch v× sao ®«i khi ph¶i dïng nh÷ng c¸ch nãi nh­ vËy
HS ®äc bµi tËp 5, nªu yªu cÇu bµi tËp
H. H·y gi¶i thÝch nghÜa c¸c thµnh ng÷ sau vµ cho biÕt nghÜa cña thµnh ng÷ nµy cã liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m héi tho¹i nµo?
I. Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng.
1. Bµi tËp: T×m hiÓu c¸c ph­¬ng ch©m vÒ l­îng
Bµi tËp 1
- C©u tr¶ lêi Ba kh«ng mang néi dung mµ An cÇn biÕt.
- Khi nãi, c©u nãi ph¶i cã néi dung víi yªu cÇu cÇn giao tiÕp, kh«ng nªn nãi Ýt h¬n nh÷ng ®iÒu g× mµ giao tiÕp ®ßi hái.
Bµi tËp 2
- C¸c nh©n vËt nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.
- Trong giao tiÕp, kh«ng nªn nãi nhiÒu h¬n nh÷ng g× cÇn nãi.
2.Ghi nhí 
- Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng 
II. Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt
1Bµi tËp: t×m hiÓu c¸c ph­¬ng ch©m vÒ chÊt
- Trong giao tiÕp, kh«ng nªn nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ sù thËt.
- Trong giao tiÕp, ®õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.
2. Ghi nhí
- Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt
III. LuyÖn tËp
Bµi tËp1
a/ Thõa côm tõ nu«i ë nhµ, v× gia sóc ®· hµm chøa lµ thó nu«i trong nhµ.
b/ Thõa côm tõ cã hai c¸nh
Bµi tËp 2
a/ Nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng
b/ Nãi dèi
c/ Nãi mß
d/ Nãi nh¨ng, nãi cuéi
e/ Nãi tr¹ng
Bµi tËp 3
- Víi c©u hái “ råi cã nu«i ®­îc kh«ng? ”, ng­êi nãi ®· kh«ng tu©n thñ yªu cÇu vÒ l­îng( hái mét ®iÒu rÊt thõa) 
Bµi tËp 4
a/ Trong nhiÒu tr­êng hîp v× mét lÝ do nµo ®ã, ng­êi nãi muèn ®­a ra mét nhËn ®Þnh nh­ng ch­a cã b»ng chøng ch¾c ch¾n. ®Ó b¶o ®¶m tu©n thñ ph­¬ng ch©m vÒ chÊt, ng­êi nãi ph¶i dïng nh÷ng c¸ch nãi trªn nh»m b¸o cho ng­êi nghe biÕt tÝnh x¸c thùc cña nhËn ®Þnh hay th«ng tin mµ m×nh ®­a ra ch­a ®­îc kiÓm chøng.
b/ Trong giao tiÕp, ®«i khi ®Ó nhÊn m¹nh hay ®Ó chuyÓn ý,dÉn ý, ng­êi nãi cÇn nh¾c l¹i mét néi dung nµo ®ã ®· nãi hay gi¶ ®Þnh lµ mäi ng­êi ®· biÕt. Khi ®ã ®Ó b¶o ®¶m ph­¬ng ch©m vÒ l­îng, ng­êi nãi ph¶i dïng nh÷ng c¸ch nãi trªn nh»m b¸o cho ng­êi nghe biÕt lµ viÖc nh¾c l¹i néi dung ®· cò lµ do chñ ý cña ng­êi nãi.
 Bµi tËp 5
a/ Vu khèng, ®Æt ®iÒu, bÞa ®Æt cho ng­êi kh¸c.
b/ Nãi kh«ng cã c¨n cø.
c/ Vu khèng, bÞa ®Æt.
d/ Cè tranh c·i, nh÷ng kh«ng cã lÝ lÏ g× c¶.
e/ Nãi n¨ng ba hoa, kho¸c l¸c, ph« tr­¬ng.
g/ Nãi l¨ng nh¨ng, linh tinh, kh«ng x¸c thùc.
h/ Høa ®Ó ®­îc lßng råi kh«ng thùc hiÖn lêi høa.
-> TÊt c¶ c¸c thµnh ng÷ trªn ®Òu chØ nh÷ng c¸ch nãi, néi dung nãi kh«ng tu©n thñ phu¬ng ch©m vÒ chÊt. Nh÷ng thµnh ng÷ nµy chØ ®iÒu tèi kÞ trong giao tiÕp, häc sinh cÇn tr¸nh.
4. Cñng cè (1’)
 Gv hÖ thèng l¹i bµi
5. H­íng dÉn häc tËp( 1’)
- VÒ nhµ häc thuéc bµi 
- ChuÈn bÞ bµi: Sö dông mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt.Trong v¨n b¶n thuyÕt minh.

File đính kèm:

  • doctiet3.doc
Giáo án liên quan