Giáo án Ngữ văn 8 - Kỳ II - Tiết 96

Ngµy so¹n: 23/ 02/ 2013
Ngµy gi¶ng: 28/ 02/ 2013
TiÕt 96: C©u phñ ®Þnh
I. Môc tiªu cÇn ®¹t
1. Môc tiªu chung
	- N¾m v÷ng ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh.
	- BiÕt sö dông c©u phñ ®Þnh phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp.
	- Cã ý thøc vËn dông c©u phñ ®Þnh trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n.
2.Träng t©m kiÕn thøc, kÜ n¨ng
a. KiÕn thøc
- §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u phñ ®Þnh.
- Chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh.
b. KÜ n¨ng
- NhËn biÕt c©u phñ ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n.
- Sö dông c©u phñ ®Þnh phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp.
II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi
1. KÜ n¨ng tù x¸c ®Þnh gi¸ trÞ
2. KÜ n¨ng giao tiÕp.
3. KÜ n¨ng qu¶n lÝ thêi gian.
4. KÜ n¨ng t­ duy l« gic
III. §å dïng
 B¶ng phô ghi bµi tËp
IV. Ph­¬ng ph¸p / kÜ thuËt d¹y häc
 	Ph©n tÝch ng«n ng÷, th¶o luËn nhãm/ kÜ thuËt ®éng n·o,®Æt c©u hái
V. C¸c b­íc lªn líp
1. Tæ chøc ( 1’)
2. KiÓm tra ®Çu giê ( 5’)
H. Nªu ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u trÇn thuËt?
- Chøc n¨ng chÝnh cña c©u trÇn thuËt lµ dïng ®Ó kÓ, t¶, th«ng b¸o, nhËn ®Þnh, ngoµi ra c©u trÇn thuËt cßn dïng ®Ó nhËn xÐt, giíi thiÖu, høa hÑn…
- H×nh thøc: khi viÕt c©u trÇn thuËt kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. §«i khi c©u trÇn thuËt kÕt thóc b»ng dÊu dÊu chÊm than, dÊu chÊm löng
- C©u trÇn thuËt ®­îc dïng phæ biÕn trong t¹o lËp v¨n b¶n vµ trong giao tiÕp.
3.TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng 1. Khëi ®éng( 1’)
a. T«i ®i lµm.
b. T«i kh«ng ®i lµm.
H. §Æc ®iÓm h×nh thøc cña 2 c©u nµy cã g× kh¸c nhau kh«ng?
- C©u b kh¸c c©u a cã tõ kh«ng)
H. Chøc n¨ng cña hai c©u nµy cã g× kh¸c nhau kh«ng?
- C©u a dïng ®Ó kh¼ng ®Þnh viÖc t«i ®i lµm lµ cã diÔn ra. C©u b dïng ®Ó phñ ®Þnh viÖc t«i ®i lµm lµ kh«ng diÔn ra
GV: c©u b ®­îc gäi lµ kiÓu c©u g× bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
T/g
Néi dung
Ho¹t ®éng 2. h×nh thµnh kiÕn thøc míi
* Môc tiªu
- §Æc ®iÓm h×nh thøc cña c©u phñ ®Þnh.
- Chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh.
*C¸ch tiÕn hµnh
GV treo b¶ng phô, Hs ®äc bµi tËp
H. vÒ ®Æc ®iÓm h×nh thøc c¸c c©u b,c,d cã g× kh¸c c©u a?
- Cã sö dông tõ phñ ®Þnh kh«ng, ch­a, ch¼ng.
GV: Nh÷ng tõ ng÷ ®ã gäi lµ nh÷ng tõ ng÷ phñ ®Þnh, nh÷ng c©u chøa tõ ng÷ ®ã gäi lµ c©u phñ ®Þnh
H. Chøc n¨ng c¸c c©u b,c,d cã g× kh¸c so víi c©u a?
- C©u b,c,d phñ ®Þnh viÖc Nam ®i HuÕ kh«ng diÔn ra.
H. c©u phñ ®Þnh trong bµi tËp b,c,d dïng ®Ó lµm g×?
- Th«ng b¸o, x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chÊt, quan hÖ nµo ®ã-> c©u phñ ®Þnh miªu t¶.
- HS ®äc ®o¹n trÝch 2
H. Trong nh÷ng c©u trªn, c©u nµo chøa tõ ng÷ phñ ®Þnh?
- Kh«ng ph¶i, nã chÇn chÉn…®ßn cµn
- §©u cã!
Gv: kh¸c víi nh÷ng c©u phñ ®Þnh trong bµi tËp 1 c©u phñ ®Þnh trªn kh«ng cã phÇn biÓu thÞ néi dung bÞ phñ ®Þnh
H. X¸c ®Þnh néi dung bÞ phñ ®Þnh?
- Néi dung bÞ phñ ®Þnh trong c©u phñ ®Þnh thø nhÊt ®­îc thùc hiÖn trong c©u nãi cña thÇy bãi sê vßi…
- Néi dung bÞ phñ ®Þnh trong c©u thø 2 ®­îc thùc hiÖn trong c¶ c©u nãi cña thÇy bãi sê vßi vµ «ng thÇy bãi sê ngµ…
H. MÊy «ng thÇy bãi xem bãi xem voi dïng nh÷ng tõ ng÷ phñ ®Þnh ®Ó lµm g×?
- §Ó ph¶n b¸c mét ý kiÕn, nhËn ®Þnh cña ng­êi ®èi tho¹i hay ®Ó th«ng b¸o, x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, quan hÖ nµo ®ã
- Ph¶n b¸c 1 ý kiÕn, nhËn ®Þnh cña ng­êi ®èi tho¹i-> gäi lµ c©u phñ ®Þnh b¸c bá.
H. Qua bµi tËp em hiÓu c©u phñ ®Þnh cã ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng nh­ thÕ nµo?
- Hs tr¶ lêi-> GV kh¸i qu¸t
- HS ®äc ghi nhí, x¸c ®Þnh néi dung trong ghi nhí
Ho¹t ®éng 3. LuyÖn tËp
* Môc tiªu
- X¸c ®Þnh c©u phñ ®Þnh vµ kiÓu c©u phñ ®Þnh ( c©u phñ ®Þnh miªu t¶ vµ c©u phñ ®Þnh b¸c bá) Trong ®o¹n v¨n cô thÓ
- Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ ý nghÜa cña mét sè c©u phñ ®Þnh cô thÓ
- X¸c ®Þnh môc ®Ých sö dông mét sè c©u phñ ®Þnh cô thÓ
- NhËn xÐt vÒ c©u cã néi dung phñ ®Þnh nh­ng kh«ng nh­ng kh«ng sö dông tõ phñ ®Þnh
* C¸ch tiÕn hµnh
 HS ®äc bµi tËp 1, x¸c ®Þnh yªu cÇu bµi tËp
- HS gi¶i bµi tËp, tr×nh bµy, nhËn xÐt.
- GV ch÷a 
HS ®äc bµi tËp 2, x¸c ®Þnh yªu cÇu bµi tËp
H. Nh÷ng c©u phñ ®Þnh nµy cã ®Æc ®iÓm g× ®Æc biÖt?
- HS ho¹t ®éng nhãm 8/ 3’, tr×nh bµy, nhËn xÐt.
- GV ch÷a
=> cã 1 tõ phñ ®Þnh kÕt hîp víi 1 tõ phñ ®Þnh kh¸c nh­ trong a kh«ng ph¶i lµ kh«ng hay kÕt hîp víi mét tõ nghi vÊn nh­ trong c ai ch¼ng hoÆc kÕt hîp víi mét tõ phñ ®Þnh kh¸c vµ 1 tõ bÊt phñ ®Þnh nh­ trong b kh«ng ai kh«ng-> khi ®ã ý nghÜa cña c©u lµ c©u kh¼ng ®Þnh
H. §Æt c©u kh«ng cã tõ phñ ®Þnh cã ý nghÜa t­¬ng ®­¬ng, so s¸nh
GV: l­u ý häc sinh cã nh÷ng c©u phñ ®Þnh nh­ng l¹i biÓu thÞ ý kh¼ng ®Þnh.
HS ®äc bµi tËp 3, x¸c ®Þnh yªu cÇu bµi tËp
H. NÕu nhµ v¨n T« Hoµi thay tõ phñ ®Þnh kh«ng b»ng ch­a th× nhµ v¨n ph¶i viÕt nh­ thÕ nµo? nghÜa cña c©u cã g× thay ®æi kh«ng
- HS tr¶ lêi, nhËn xÐt.
- GV ch÷a
H. C©u nµo phï hîp víi chuyÖn h¬n? v× sao?
Häc sinh ®äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp
- HS gi¶i bµi tËp, tr×nh bµy, nhËn xÐt.
- GV ch÷a: L­u ý häc sinh cã nh÷ng c©u kh«ng ph¶i lµ c©u phñ ®Þnh nh­ng lµi biÓu thÞ ý nghÜa phñ ®Þnh
18
18
I. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng
1. Bµi tËp: T×m hiÓu ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c¸c c©u trong ®o¹n trÝch
- §Æc ®iÓm h×nh thøc
BT1. C©u b,c,d cã chøa tõ phñ ®Þnh: kh«ng, ch­a, ch¼ng-> c©u phñ ®Þnh
- Chøc n¨ng
+ C©u b,c,d th«ng b¸o, x¸c nhËn … C©u phñ ®Þnh miªu t¶
BT2.
- C©u phñ ®Þnh
+ Kh«ng ph¶i, nã chÇn chÉn…®ßn cµn
+ §©u cã.
- Chøc n¨ng: dïng ®Ó ph¶n b¸c mét ý kiÕn, nhËn ®Þnh cña ng­êi ®èi tho¹i ( c©u phñ ®Þnh b¸c bá)
2. Ghi nhí
- §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng.
II. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1. X¸c ®Þnh c©u phñ ®Þnh b¸c bá vµ gi¶i thÝch.
b.Cô cø t­ëng thÕ ®Êy chø… ®©u !
- C©u nµy b¸c bá ®iÒu mµ l·o H¹c bÞ d»n vÆt, ®au khæ.
Bµi tËp 2.
- x¸c ®Þnh c©u cã ý nghÜa phñ ®Þnh
+ Ba c©u trong a,b,c ®Òu lµ c©u phñ ®Þnh kh«ng cã ý nghÜa phñ ®Þnh
- §Æt c©u kh«ng cã tõ phñ ®Þnh cã ý nghÜa t­¬ng ®­¬ng.
a. C©u chuyÖn… song l¹i cã ý nghÜa nh©n ®¹o.
b. Th¸ng t¸m… h¹c vµng, ai còng tõng ¨n.
c. T­ng … Hµ Néi, ai còng cã mét lÇn.
- NhËn xÐt
 C¸c c©u dïng h×nh thøc phñ ®Þnh cña phñ ®Þnh ®Ó kh«ng lµm ý phñ ®Þnh ®­îc nhÊn m¹nh h¬n.
Bµi tËp 3. NhËn xÐt c©u v¨n
- thay tõ phñ ®Þnh kh«ng b»ng ch­a ph¶i viÕt l¹i: Cho¾t ch­a dËy ®­îc, n»m thoi thãt-> ý nghÜa cña c©u còng thay ®æi.
- C©u v¨n cña T« Hoµi phï hîp víi chuyÖn h¬n.
Bµi tËp 4. X¸c ®Þnh c©u phñ ®Þnh- chøc n¨ng, ®Æt c©u cã ý nghÜa t­¬ng ®­¬ng.
- C¸c c©u ®· cho ®Òu kh«ng ph¶i lµ c©u phñ ®Þnh nh­ng cã ý nghÜa kh¼ng ®Þnh.
( phñ ®Þnh b¸c bá, ph¶n b¸c ý kiÕn, nhËn ®Þnh tr­íc ®ã)
- §Æt c©u
a. Ch¼ng ®Ñp tÝ nµo.
b. Ch¼ng cã c©u chuyªn ®ã ®©u.
4. Cñng cè ( 1’)
- Gv hÖ thèng l¹i ®Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng cña c©u phñ ®Þnh.
5. H­íng dÉn häc tËp ( 1’)
- Hs vÒ nhµ häc bµi theo néi dung häc tËp trªn líp, tËp viÕt c¸c ®o¹n v¨n cã sö dông c©u phñ ®Þnh
- ChuÈn bÞ bµi: HÞch t­íng sÜ
* Yªu cÇu: ®äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái sgk.