Giáo án Ngữ văn 8 - Kỳ II - Tiết 83

Ngày soạn: 13/12/2014 
Ngày giảng: 8A: /1/2014
	 8B: /1/2014
Tiết 83
THUYẾT MINH VỀ MỘT DANH LAM THĂNG CẢNH
A. Mục tiêu cần đạt
1, Kiến thức : 
 - Thấy được sự đa dạng của đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh.
 - Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh.
 - Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam thắng cảnh.
 2, Kĩ năng :
 - Quan sát danh lam thắng cảnh.
 - Đọc tài liệu, tra cứu, thu thập, ghi chép những tri thức khách quan về đối tợng để sử dụng trong bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh.
 - Tạo lập đợc một bài văn thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ.
 3, Thái độ : Yêu thích danh lam thắng cảnh và có ý thức tìm hiểu, ghi chép sưu tầm tài liệu khi đến 1 danh lam, thắng cảnh. 
 * Kĩ năng sống:
- Kỹ năng giao tiếp, nhận thức, giải quyết vấn đề, vận dụng, sáng tạo.
B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 
 Giáo viên: Bài soạn, ví dụ mẫu
 Học sinh: Đọc trước bài
C. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định lớp: 8A :…………………….8B :………………
2. Kiểm tra bài cũ: - Em hiểu thế nào là danh lam thắng cảnh? Cho một vài ví dụ về danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử mà em biết?
Danh lam thắng cảnh là những cảnh đẹp núi sông, rừng biển, thiên nhiên hoặc do con người góp phần tô điểm nên. VD: Vịnh Hạ Long, hồ Ba Bể, Sa Pa…Nhiều danh lam cũng chính là di tích lịch sử: Cổ Loa, Đền Sóc, Hồ Hoàn Kiếm…
3. Bài mới: 
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới 
- Thuyết minh danh lam thắng cảnh nhằm mục đích gì?
Nhằm mục đích hướng dẫn khách du lịch hiểu tường tận hơn, đầy đủ hơn về nơi họ đang tham quan du lịch. Còn học sinh luyện tập kiểu bài này để có ý thức hiểu sâu sắc hơn về non sông đất nước.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu cách giới thiệu về một danh lam thắng cảnh 
- Mục tiêu: Học sinh biết cách viết bài giới thiệu một danh lam thắng cảnh.
- Phương pháp: Vấn đáp, giảng giải.
Thời gian: 20p
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
- Hs đọc bài văn (33)
- Bài thuyết minh giới thiệu mấy đối tượng? Các đối tượng ấy có quan hệ với nhau ntn?
Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn -> 2 đối 
tượng có quan hệ gần gũi gắn bó với nhau. Đền Ngọc Sơn toạ lạc trên Hồ Hoàn Kiếm.
- Qua bài văn, em biết gì về Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn?
- Muốn viết bài giới thiệu danh lam thắng cảnh như vậy, cần có những kiến thức gì?
- Làm thế nào để có những kiến thức ấy?
-> Cần trang bị những kiến thức sâu, rộng về địa lí, lịch sử, văn hoá, văn học ( đọc sách, tài liệu liên quan, thu thập nghiên cứu, ghi chép, xem tranh ảnh, phim, có điều kiện đến tận nơi quan sát, nghe, nhìn, hỏi.)
- Bài viết được sắp xếp theo bố cục, thứ tự nào?
 Từ việc giới thiệu hồ Hoàn Kiếm (không gian rộng) đến việc giới thiệu đền Ngọc Sơn (không gian hẹp)
- Theo em bài này có thiếu sót gì về bố cục? 
- H. Thảo luận nhóm (2’)
- Đề bài giới thiệu được hoàn chỉnh thì người viết nên tổ chức bố cục ntn?
- Xét về mặt nội dung, bài thuyết minh trên còn thiếu những gì?
- Phương pháp thuyết minh ở đây là gì?
- Từ đó em có nhận xét gì về lời giới thiệu trong bài thuyết minh về một danh lam thắng cảnh?
+ Lời giới thiệu cần có kèm theo miêu tả, bình luận để tạo sự hấp dẫn.
- Để bài giới thiệu càng hay, sinh động lại vừa đúng với thực tế thì người viết phải dựa vào yếu tố nào?
à Bài viết phải dựa trên cơ sở kiến thức đáng tin cậy và phương pháp thích hợp.
 - Lời văn chính xác, biểu cảm
- Phương pháp phong phú: phân loại các không gian để miêu tả, liệt kê các sự vật, địa danh, dùng số liệu của lịch sử, giải thích…
- Muốn thuyết minh 1 danh lam thắng cảnh 
người viết phải làm gì?
- Hs. Đọc ghi nhớ (34)
I. Giới thiệu một danh lam thắng cảnh
1. Bài văn
 Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn
2. Nhận xét
+ Bài văn cung cấp những tri thức về HHK và đền Ngọc Sơn:
 - Cung cấp tri thức về nguồn gốc hình thành, sự tích tên hồ, địa danh gắn bó với các triều đại, các danh nhân, ...
 - Nguồn gốc sơ lược, quá trình xây dựng, vị trí và nét đặc sắc Đền Ngọc Sơn
+ Phải có kiến thức về lịch sử, địa lý các danh nhân, các câu chuyện truyền thuyết gắn bó với các địa danh.
+ Muốn có những tri thức ấy, người viết phải đọc sách, tra cứu tài liệu, hỏi han, quan sát...
*Bố cục:
 - Giới thiệu theo trình tự không gian rộng đến hẹp
+ Hạn chế:
 - Bài văn còn thiếu phần mở bài (giới thiệu đối tượng), thiếu phần kết bài (bày tỏ thái độ)
 - Chỉ đề cập đến phần lịch sử ra đời
 - Chưa miêu tả vị trí, độ rộng của hồ, vị trí Tháp Rùa của đền, cầu Thê Húc...
 - Thiếu miêu tả quang cảnh xung quanh: cây cối, màu nước.
 => Nội dung bài viết còn khô khan.
+ Phương pháp thuyết minh: Nêu định nghĩa, giải thích.
* Ghi nhớ (sgk 34)
*Hoạt động 3. Hướng dẫn luyện tập
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức qua bài tập.
- Phương pháp: Thực hành.
-Thời gian: 15p
- Hs. Thảo luận nhóm
 Chữa bài, nhận xét bổ sung
- Hs. Chữa bài vào vở bài tập
- Theo em giới thiệu thắng cảnh thì phải chú ý đến những gì?
* Gv chốt: 
+ Giới thiệu danh lam thắng cảnh phải chú ý giới thiệu:
 - Vị trí địa lí.
 - Thắng cảnh gồm có những bộ phận nào(Giới thiệu, mô tả từng phần) 
 - Vị trí của thắng cảnh trong đời sống tình cảm con người.
+ Cần sử dụng yếu tố miêu tả để khơi gợi.
Gv hướng dẫn làm bài tập 2,3
- Em có thể giới thiệu trình tự tham tham quan hồ và đền như thế nào? 
- Nếu viết lại bố cục bài văn em cần giữ lại chi tiết nào?
II- Luyện tập 
II. Luyện tập
Bài 1: Lập lại bố cục
* MB: Giới thiệu Hồ HK và đền Ngọc Sơn
 (bằng quan sát, nhận xét)
* TB:
 - Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm: vị trí, diện tích, độ sâu nông qua các mùa, sự tích trả gươm, nói kỹ hơn về Tháp Rùa, về rùa Hồ Gươm - quang cảnh đường phố quanh hồ. 
- Giới thiệu đền Ngọc Sơn (như ý 1)
* KB: - Ý nghĩa lịch sử, vị trí của thắng cảnh trong đ/s t/c của con người.
 - Bài học về giữ gìn tôn tạo thắng cảnh.
Bài 2. Trình tự giới thiệu.
- Từ xa nhìn bao quát cảnh hồ - đền.
- Từ đường Đinh Tiên Hoàng nhìn Đài Nghiên, Tháp Bút, qua cầu Thê Húc, vào đền.
- Tả bên trong đền.
- Từ trấn Ba Đình nhìn ra hồ, phía Thuỷ Tạ, phía Tháp Rùa giới thiệu tiếp.
Bài 3.
 Viết lại theo bố cục 3 phần cần giữ lại:
- Lịch sử hồ Hoàn Kiếm với câu chuyện vua Lê trả gươm.
- Năm 1864, Nguyễn Văn Siêu sửa lại…
- Ngày nay, khu quanh hồ thành tên bờ Hồ - Nơi hội tụ của nhân dân ta trong ngày lễ Tết. 
4. Củng cố: Khắc sâu kiến thức, giúp học sinh học và làm bài tốt hơn.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Tập làm bài thuyết minh về một danh lam tháng cảnh
- Soạn bài: Ôn tập văn thuyết minh.
* Rút kinh nghiệm