Giáo án Ngữ văn 8

eät: NOÙI QUAÙ 
A/ MỨC ĐỘ CAÀN ÑAÏT 
 - Hiểu được khái niệm , tác dụng của nói quá trong văn chương và trong giao tiếp hằng ngày .
 -Biết vận dụng hiểu biết về biện pháp nói quá trong đọc hiểu và tạo tập văn bản.
TRỌNG TÂM KIẾN THỨC,KĨ NĂNG:
 I/ Kieán thöùc : Giuùp hoïc sinh 
 - Hieåu ñöôïc theá naøo laø noùi quaù?
 - Phaïm vi söû duïng cuûa bieän phaùp tu töø noùi quaù.
 - Taùc duïng cuûa bieän phaùp tu töø noùi quaù.
 II/ Kó naêng:- Vaän duïng nhöõng hieåu bieát veà bieän phaùp noùi quaù trong ñoïc hieåu vaên baûn.
 - Reøn kó naêng duøng noùi quaù trong vieát vaên giao tieáp.
 -TH: Ca dao – tuïc ngöõ
 -TH kĩ năng sống ( KN giao tiếp và KN ra quyết định):Động não,thực hành.
 III/ Thaùi ñoä :GD Noùi naêng töø toán, khoâng noùi khoaéc,noùi sai söï thật.
 B/ CHUAÅN BÒ
 GV: giaùo aùn, baûng phuï
 HS: chuaån bò baøi, baûng con.
C/ PHÖÔNG PHAÙT-KÓ THUAÄT: Vaán ñaùp,qui naïp,kó thuaät “ñoäng naõo”.
D/ TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
 I /.Ổn ñònh toå chöùc(1 phuùt) 
 II/. Kieåm tra baøi cuõ(5 phuùt) 
 * Ñoïcvaø tìm tình thaùi töø trong caùc caâu sau. Cho bieát chuùng thuoäc loaïi tình thaùi töø naøo?
a Ñeøn khoe ñeøn toû hôn traêng
Ñeøn ra tröôùc gioù coøn chaêng hôõi ñeøn?
 b.Meï cho con theo vôùi!
c. Thöông thay thaân phaän con ruøa,
Leân ñình ñoäi haïc, xuoáng chuøa ñoäi bia.
 * Caâu naøo trong ba caâu sau chöùa tình thaùi töø? Caùc caâu coøn laïi chöùa töø maø thuoäc töø loaïi naøo?
 a. Ai maø bieát vieäc aáy.
 b. Toâi ñaõ baûo anh roài maø.
 c. Caäu lo maø laøm aên chöù ñöøng ñeå ñi xin.
ÑAÙP AÙN – BIEÅU ÑIEÅM
 * Hoïc sinh xaùc ñònh ñuùng caùc trôï töø: 5 ñ; xaùc ñònh ñuùng loaïi trôï töø: 5 ñ.
a. Chaêng à TTT nghi vaán.
b. vôùi à TTT caàu khieán.
c. thay à TTT caûm thaùn.
 * Xaùc ñònh ñuùng caâu chöùa tình thaùi töø : 4 ñ; xaùc ñònh ñuùng töø loaïi: 6 ñ
a. à trôï töø 
b. à tình thaùi töø
c. à quan heä töø.
 III/ Baøi môùi:
 * GVgiôùi thieäu: (1 phuùt) ? Em haõy keå teân nhöõng pheùp tu töø ñaõ hoïc?
	 Hoïc sinh keå à Giaùo vieân daãn vaøo baøi.
 * Noäi dung baøi môùi.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ
NOÄI DUNG
Hoaït ñoäng 1: HD tìm hieåu khaùi nieäm vaø taùc duïng cuûa bieän phaùp tu töø.
 - Phöông phaùp : Vaán ñaùp,qui naïp,kó thuaät “ñoâïng naõo.”
- Thôøi gian : 25 phuùt.
-GV yeâu caàu HS ñoïc ví duï ôû baûng phuï
 a. Ñeâm thaùng naêm chöa naèm ñaõ saùng
 Ngaøy thaùng möôøi chöa cöôøi ñaõ toái.
 b. Caøy ñoàng ñang buoåi ban tröa
 Moà hoâi thaùnh thoùt nhö möa ruoäng caøy.
 Ai ôi böng baùt côm ñaày
 Deûo thôm moät haït ñaéng cay muoân phaàn.
TH: Caâu tuïc ngöõ treân thoäc chuû ñeà naøo?
HS: Chuû ñeà veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát.
? Caùc caâu ca dao - tuïc ngöõ treân coù noùi quaù söï thaät khoâng? Nhöõng cuïm töø naøo cho em bieát ñieàu ñoù?
HS: Noùi quaù söï thaät:
 - chöa naèm ñaõ saùng 
 - chöa cöôøi ñaõ toái
 - moà hoâi thaùnh thoùt nhö möa ruoäng caøy
? Thöïc chaát nhöõng caâu ca dao – tuïc ngöõ naøy nhaèm noùi gì?
HS: Thôøi gian ñeâm thaùng naêm raát ngaén
 Thôøi gian ngaøy thaùng möôøi raát ngaén.
 Moà hoâi ra nhieàu à söï lao ñoäng vaát vaû.
? Caùch dieãn ñaït treân coù tính chaát gì?
HS: Phoùng ñaïi möùc ñoä quy moâ, tính chaát söï vieäc hieän töôïng.
? Vaäy qua tìm hieåu caùc ví duï treân em hieåu noùi quaù laø gì?
HS: Traû lôøi
 Thaûo luaän vaø so saùnh caùc caùch dieãn ñaït sau :
- Ñeâm thaùng naêm chöa naèm ñaõ saùng ñeâm thaùng naêm raát ngaén
- Ngaøy thaùng möôøi chöa cöôøi ñaõ toái ngaøy thaùng möôøi raát ngaén
- Moà hoâi thaùnh thoùt nhö möa ruoäng caøy moà hoâi öôùt ñaãm.
? Haõy thaûo luaän vaø ruùt ra taùc duïng cuûa noùi quaù?
LH: Noùi quaù khaùc vôùi noùi khoaéc nhö theá naøo?
GD: Khoâng noùi khoaéc, khoâng ñuùng söï thaät.
I/ Noùi quaù vaø taùc duïng cuûa noùi quaù.
 1/ Khaùi nieäm:
Noùi quaù laø bieän phaùp tu töø phoùng ñaïi möùc ñoä, quy moâ, tính chaát cuûa söï vaät, hieän töôïng ñöôïc mieâu taû.
VD: - Reû nhö beøo,ñen nhö coät nhaø chaùy.
 - Loã muõi thì taùm gaùnh loâng…
 2. Taùc duïng
Nhaán maïnh, gaây aán töôïng, taêng söùc bieåu caûm cho söï dieãn ñaït.
Hoaït ñoäng 2 HD luyeän taäp.
- Phöông phaùp:Kó thuaät “ ñoäng naõo”.
- Thôøi gian : 10 phuùt.
BT1
 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp.
Thöïc hieän BT taïi choã.
Nhaän xeùt vaø choát yù.
BT 2
 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp.
Thöïc hieän baøi taäp treân baûng.
HS Nhaän xeùt – GV chænh söûa
BT 3. 
HS ñoïc yeâu caàu BT.
Leân baûng thöïc hieän BT
Nhaän xeùt boå sung.
BT 4 
 - HS ñoïc yeâu caàu BT.
Thöïc hieän BT baèng troø chôi tieáp söùc ( chia hai ñoäi vaø thi)
Nhaän xeùt boå sung – khen thöôûng.
II/ Luyeän taäp.
BT1: Caùc bieän phaùp noùi quaù vaø giaûi thích.:soûi ñaù cuõng thaønh côm à söùc maïnh cuûa lao ñoäng.
Leân ñeán taän chaân trôøi ñöôïc à vaãn khoeû vaø quyeát taâm ñi.
Theùt ra löûa à tính noùng naûy.
BT2: Ñieàn thaønh ngöõ.
choù aên ñaù, gaø aên soûi.
Baàm gan tím ruoät.
Ruoät ñeå ngoaøi gia
Noå töøng khuùc ruoät.
Vaét chaân leân coå.
BT3: Ñaët caâu
- Thuyù Kieàu trong taùc phaåm Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du coù veû ñeïp nghieâng nöôùc nghieâng thaønh.
- Toâi ñaõ nghó naùt oùc maø vaãn chöa giaûi ñöôïc baøi toaøn naøy.
BT 4 Tìm naêm thaønh ngöõ so saùnh coù duøng bieän phaùp noùi quaù.
ñen nhö coät gaø chaùy
caâm nhö heán
nhanh nhö caét
traéng nhö tröùng gaø boùc
khoeû nhö voi
 IV/ Cuûng coá: (2 phuùt) Nhaán maïnh noäi dung baøi hoïc.
 V/ Höôùng daãn veà nhaø: (1 phuùt) - Laøm baøi taäp 5,6 (sgk)
	-Soaïn baøi “OÂn taäp truyeän kí VN -Laäp baûng thoáng keâ nhöõng vaên baûn truyeän kí VN töø ñaàu naêm ñeán nay theo maãu SGK
 Ngµy so¹n:..	
 Ngµy d¹y:
 TIEÁT 38: OÂN TAÄP TRUYEÄN KÍ VIEÄT NAM 
A/ MỨC ĐỘ CAÀN ÑAÏT :
 Hệ thống hóa và khắc sâu kiến thức cơ bản về các văn bản truyện ký Việt Nam hiện đại đã được học ở học ở học kì I.
TRỌNG TÂM KIẾN THỨC,KĨ NĂNG:
 I/ Kieán thöùc: Giuùp cho HS phaân bieät ñöïôc söï gioáng nhau vaø khaùc nhau cô baûn cuûa caùc truyeän kí ñaõ hoïc veà caùc phöông dieän : theå loaïi,PTBÑ,noäi dung ,ngheä thuaät.
 - Nhöõng neùt ñoäc ñaùo veà noäi dung ,ngheä thuaät cuûa vaên baûn.
 - Ñaëc ñieåm cuûa nhaân vaät trong caùc taùc phaåm truyeän ñaõ hoïc.
 II/ Kó naêng : 
Reøn kyõ naêng so saùnh, khaùi quaùt ,heä thoáng hoaù vaø nhaän xeùt veà taùc phaåm vaên hoïc treân moät soá phöông dieän cuï theå.
Caûm thuï nhöõng neùt rieâng ñoäc ñaùo cuaû töøng taùc phaåm ñaõ hoïc.
Tích hôïp: Vaên baûn truyeän kí ñaõ hoïc lôùp 6,7 . TLV veà ñaëc ñieåm cuûa kieåu vaên baûn töï söï.
 III/ Thaùi ñoä : GDHS Thoâng qua caùc vaên baûn.
B. CHUAÅN BÒ
 GV: giaùo aùn, baûng phuï.
 HS : Keû saün baûng, ñieàn vaøo maãu trong vôû ghi.
C/ PHÖÔNG PHAÙP : Vaán ñaùp,thuyeát trình.
D/ TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP : 
 I/ Ổn ñònh toå chöùc (1 phuùt) 
 II/ Kieåm tra baøi cuõ: (5 phuùt) Kieåm tra söï chuaån bò ôû nhaø cuûa hoïc sinh.
 Caâu hoûi: Em haõy keå teân nhöõng vaên baûn truyeän kí ñaõ hoïc ôû chöông trình lôùp 6, 7?
 Hsinh: lieät keâ
Gvieân choát: - Truyeän kí trung ñaïi : Con hoå coù nghóa, Meï hieàn daïy con, Thaày thuoác gioûi coát ôû taám loøng
- Truyeän kí hieän ñaïi: Soáng cheát maëc bay( Phaïm Duy Toán), Moät thöù quaø cuûa luùa non: Coám( Thaïch Lam), Baøi hoïc ñöôøng ñôøi ñaàu tieân( Toâ Hoaøi) …
Gvieân thuyeát trình: Vaên hoïc vieát chia laøm ba thôøi kì: vaên hoïc coå, vaên hoïc trung ñaïi, vaên hoïc hieän ñaïi. Truyeän kí trung ñaïi saùng taùc baèng chöõ Noâm, noäi dung thieân veà giaùo huaán, coát truyeän ñôn giaûn. Trong vaên hoïc hieän ñaïi, truyeän kí vaän ñoäng ñoåi môùi theo höôùng hieän ñaïi hoaù vaên hoïc noùi chung, truyeän kí noùi rieâng dieãn ra töø ñaàu theá kæ XX, ñeán nhöõng naêm1930 -1945 cô baûn hoaøn thieän. Nhöõng vaên baûn truyeän kí Vieät Nam hoïc ôû lôùp 8 ra ñôøi ôû thôøi kì naøy.
 III/ Baøi môùi:
 * GV giôùi thieäu vaøo baøi: (1 phuùt) 
 Vaäy ñeå heä thoáng laïi caùc vaên baûn truyeän kí VN vaø thaáy ñöôïc söï gioáng vaø khaùc nhau cuûa caùc vaên baûn aáy. Baây giôø chuùng ta seõ ñi vaøo tìm hieåu tieát 37.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY ,Ø TROØ
NOÄI DUNG
Gvieân HD: HS heä thoáng caùc vaên baûn truyeän kí ñaõ hoïc töø ñaàu naêm laïi nay
GV : Töø ñaàu naêm laïi nay caùc em ñaõ ñöôïc hoïc bao nhieâu vaên baûn truyeän kí? Ñoù laø nhöõng vaên baûn naøo?
HS: traû lôøi
GV: Höôùng daãn HS laäp baûng heä thoáng
Vaên baûn : Toâi ñi hoïc cuûa taùc giaû naøo?
Thuoäc theå loaïi naøo? Neâu phöông thöùc bieåu ñaït ?vaên baûn ñeà caäp ñeán vaán ñeà gì? Neâu nhöõng neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa vaên baûn?
HS:trình baøy
GV: Trong vaên baûn” toâi ñi hoïc” taùc giaû ñaõ söû duïng nhöõng hình aûnh so saùnh ñoäc ñaùo. Em haõy tìm nhöõng chi tieát coù söû duïng hình aûnh so saùnh ñoù?
GV: Cho hs xem tranh
Böùc tranh naøy minh hoaï cho vaên baûn naøo? Vaên baûn naøy theå hieän ñieàu gì? Ñeå theå hieän noäi dung aáy taùc giaû ñaõ söû duïng nhöõng bieän phaùp ngheä thuaät naøo?taùc giaû laø ai?Vaên baûn aáy thuoäc theå loaïi, phöông thöùc bieåu ñaït naøo?
HS: trình baøy
GV:Tình thöông yeâu meï maõnh lieät cuûa chuù beù Hoàng ñöôïc theå hieän ntn trong vaên baûn? 
Cho hoïc sinh xem tranh 
 Böùc tranh naøy minh hoaï cho vaên baûn naøo? Vaên baûn naøy thuoäc theå loaïi gì? Phöông thöùc bieåu ñaït? Neâu noäi dung cuûa vaên baûn? Ngheä thuaät ñaëc saéc ? taùc giaû laø ai?
HS : traû lôøi
GV: Neâu caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät chò Daäu?
HS: Trình baøy.
Vaên baûn “ Laõo Haïc” cuûa taùc giaû naøo?thuoäc theå loaïi gì? Söû duïng phöông thöùc bieåu ñaït naøo? Em haõy neâu noäi dung chính cuûa vaên baûn? Em haõy neâu nhöõng neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät?
HS: trình baøy
GV: nhaân vaät Laõo Haïc coù nhöõng phaåm chaát gì ñaùng quyù?
HS: Traû lôøi.
GV bình: xaõ hoäi VN luùc baáy giôø ñang soáng döôùi söï thoáng trò cuûa thöïc daân Phaùp. Soá phaän ñau thöông cuøng cöïc cuûa ngöôøi noâng daân ñuôïc theå hieän trong taùc phaåm…
GV chuyeån yù:
Caâu hoûi thaûo luaän:( 3 phuùt)
Caâu 1: Em haõy tìm nhöõng ñieåm gioáng nhau cuûa 3 vaên baûn treân?
Gôïi yù: Veà theå loaïi vaên baûn, thời gian ra ñôøi? Ñeà taøi? Chuû ñeà? Giaù trò tö töôûng? Giaù trò n