Giáo án Ngữ văn 7 - Bài: Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người

 NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH YÊU 
QUÊ HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH YÊU QUÊ 
 HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI
I. Giới thiệu:
 Tình yêu quê hương, đất nước, 
con người là một trong những chủ đề 
góp phần thể hiện đời sống tâm hồn, 
tình cảm của người Việt Nam. 1.Ở đâu năm cửa nàng ơi
 Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
 Sông nào bên đục, bên trong?
 Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
 Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
 Ở đâu mà lại có thành tiên xây?
 ...
 - Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng.
 Nước sông Thương bên đục, bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh
 Đền Sòng thiêng nhất xứ Thanh
 Ở trên tỉnh Lạng có thành tiên xây. 1. Ở đâu năm cửa nàng ơi
 Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
 Sông nào bên đục, bên trong?
 Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
 Đền nào thiêng nhất xứ Thanh -Đặc điểm địa lý
 Ở đâu mà lại có thành tiên xây? -Hình thù, cảnh trí
 ... -Lịch sử
 - Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi -Truyền thuyết
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng. -Văn hóa
 Nước sông Thương bên đục, bên trong,
 Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có thánh sinh
 Đền Sòng thiêng nhất xứ Thanh
 Ở trên tỉnh Lạng có thành tiên xây.
 - Hình thức hỏi-đáp giao duyên: chàng trai hỏi cô gái về 
 các địa danh
 - Chàng trai, cô gái đều thể hiện sự am hiểu của mình 
 về các địa danh 
 ➔ Tình yêu, niềm tự hào đối với quê hương, đất nước. Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
 Thân em như chẽn lúa đòng đòng,
 Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai. Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
 Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
 Thân em như chẽn lúa đòng đòng,
 Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
 Đứng bên nini đồng, ngó bên têtê đồng, mênh mông bátbát ngát,ngát
 Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bátbát ngátngát mênhmênh mông.mông
 -Câu thơ dài, 12 tiếng
 -Điệp cấu trúc, đảo ngữ 
 →Miêu tả cánh đồng lúa rộng lớn, trù phú, trải dài vô tận 
 Thân em như chẽn lúa đòng đòng, -so sánh
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai. -ẩn dụ
→Miêu tả người lao động trẻ trung, yêu đời, tràn đầy sức sống
➔Ca ngợi đồng lúa quê hương, con người lao động cần 
 cù, chăm chỉ
➔Tự hào về đất nước, con người (tài nguyên, nhân lực) II. Đọc, hiểu văn bản:
 - Tên núi, tên sông, tên vùng đất với 
những nét đặc sắc về hình thể, cảnh trí, 
lịch sử, văn hóa của từng địa danh.
 - Tình yêu chân chất, tinh tế, niềm tự 
hào đối với con người, lịch sử, truyền 
thống văn hóa của quê hương, đất nước. III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
 - Sử dụng kết cấu hỏi đáp, lới chào 
mời, lời nhắn gửi... thường gợi nhiều hơn tả
 - Có giọng điệu thiết tha, tự hào.
 - Cấu tứ đa dạng, độc đáo
 - Sử dụng thể thơ lục bát và lục bát 
biến thể...
2. Ý nghĩa:
 Ca dao bồi đắp thêm tình cảm cao đẹp 
của con người đối với quê hương, đất nước. Một số câu ca dao khác về tình yêu quê hương, đất nước, con người.
1. Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm,
 Rượu Hồng Đào chưa nhấm đã say.
2. Nam Kì sáu tỉnh em ơi,
 Cửu Long chín ngọn cùng khơi một nguồn.
 Sông Hương nước chảy trong luôn,
 Núi Ngự danh tiếng cả muôn dặm ngoài.
3. Đồng Nai gạo trắng nước trong, 
 Ai đi đến đó thời không muốn về.
4. Nhà Bè nước chảy chia hai,
 Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về.
5. Đồng Nai nước ngọt gió hiền, 
 Biên Hùng muôn thuở tiếng truyền an vui.