Giáo án Ngữ văn 10 - Tiết 67

Tiết : 67 Đọc thêm: HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ QUỐC GIA
Ngày soạn: 15/01 (Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Đại Bảo thứ ba)
 - Thân Nhân Trung-
Mục tiêu: Giúp HS nắm được 
1. Về nội dung:
- Khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia: có quan hệ sống còn đối với thịnh suy của đất nước
- Khắc bia tiến sĩ là việc làm khích lệ nhân tài không những có ý nghĩa lớn đối với đương thời mà còn có ý nghĩa lâu dài với hậu thế
- Thấy được chính sách trọng nhân tài của triều đại Lê Thánh Tông. Từ đó có thể rút ra những bài học lịch sử quý giá
2. Về nghệ thuật
- Kết cấu chặt chẽ, lập luận khúc chiết, giàu sức thuyết phục
B. Phương tiện thực hiện và cách thức tiến hành bài dạy
Phương tiện thực hiện: 
- GV: SGV, SGK, STK, giáo án
- HS: SGK, vở ghi, vở soạn
Cách thức tiến hành bài dạy 
- Phương pháp vấn đáp
- Phương pháp quy nạp
- Thảo luận trao đổi củng cố kiến thức
C.Tiến trình bài dạy
Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ: Hoàng Đức Lương đã nêu ra những nguyên nhân nào khiến thơ ca không được truyền lại đầy đủ?
3.Dạy bài mới
 a. Lời vào bài: Hôm nay, chúng ta sẽ đọc thêm tác phẩm : “Hiền tài là nguyên khí quốc gia” của Thân Nhân Trung
 b. Bài dạy
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
 NỘI DUNG BÀI DẠY 
I.Hoạt động 1: tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm
Thao tác 1: nêu những nét chính về tác giả 
II. Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc thêm
Thao tác 2: Đọc tác phẩm
Thao tác 3: Xác định kết cấu tác phẩm
Thao tác 4: Bài kí đã khẳng định những tầm quan trọng nào của hiền tài đối với quốc gia
Thao tác 5: Nêu ý nghĩa và tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ?
Thao tác 6: Từ bài kí này, em rút ra được bài học lịch sử gì từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ
Thao tác 7: em có nhớ quan điểm nào của Bác Hồ tương tự ý nghĩa ở đây?
III. Luyện tập
Thao tác 8: lập sơ đồ kết cấu bài văn bia của Thân Nhân Tông
Tìm hiểu chung
Thân Nhân Trung đỗ tiến sĩ năm 1469
1484, thời Hồng Đức, Thân Nhân Trung đã soạn bài này
Hướng dẫn đọc thêm
Bài kí khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia
mệnh đề khẳng định: “hiền tài là nguyên khí quốc gia”→ người tài cao, học rộng là khí chất ban đầu làm nên sự sống còn và phát triển của đất nước, xã hội. Hiền tài có quan hệ lớn đến sự thịnh suy của đất nước
Nhà nứơc đã từng trọng đãi hiền tài, làm đến mức cao nhất để khích lệ nhân tài, đề cao danh tiếng, phong tước cấp bậc, ghi tên ở bảng vàng, ban yến tiệc
Những việc đã làm chưa xứng với vai trò, vị trí của hiền tài, vì vậy cần phải khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách
Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ
Khuyến khích nhân tài “khiến cho kẻ sĩ trông vào mà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua”
Noi gương hiền tài ngăn ngừa điều ác, “kẻ ác lấy đó làm răn, người thiện theo đó mà gắng”
Làm cho đất nước hưng thịnh, bền vững dài lâu “dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai, vừa để rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nứơc”
Bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ
thời nào thì hiền tài cũng “là nguyên khí của quốc gia”, phải biết quý trọng nhân tài
hiền tài có mối quan hệ sống còn đối với thịnh suy của đất nứơc (đây là triều đại hoàng kim nhất của lịch sử chế độ phong kiến ở Việt Nam vì biết dùng và quý trọng hiền tài)
thấm nhuần quan điểm của nhà nước ta: giáo dục là quốc sách, trọng dụng nhân tài. Thấm nhuần quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh : một dân tộc dốt là một dân tộc yếu
Luyện tập
Lập sơ đồ kết cấu bài văn bia của Thân Nhân Tông
Vai trò quan trọng của hiền tài
 ↓
Khuyến khích hìên tài
Việc đã làm
Việc tiếp tục làm: khắc bia tiến sĩ
 ↓
Ý nghĩa tác dụng của việc khắc bia tiến sĩ
D.Hướng dẫn tự học và chuẩn bị bài mới:
- Nắm được nội dung cơ bản của bài kí: ý nghĩa của việc khắc bia tiến sĩ
- Nắm được giá trị nghệ thuật của bài kí: kết cấu chặt chẽ, lập luận khúc chiết, giàu sức thuyết phục
- Ôn tập về Nguyễn Trãi để làm bài viết số 5
Cuộc đời, những nét chính về sự nghiệp sáng tác
Nội dung và nghệ thuật của Bình Ngô đại cáo
Đề gồm hai phần trắc nghiệm và tự luận