Giáo án môn Sinh học Lớp 9 - Tuần 8 - Năm học 2012-2013

 : 
Nêu được vị trí , hình dạng của thân
Phân biệt được chồi cành , chồi ngọn với chồi nách
Phân biệt được các loai thân : thân đứng , thân bị , thân leo 
2.Kĩ năng :
 - Nhận biết , phân tích , tổng hợp.
 - Thảo luận nhĩm
3. Thái độ 
 - Bảo vệ thân cây phát triển tốt. 
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY VÀ HỌC:
1.GV: Thí nghiệm 13.1 , 13.2 , 13.3. Tranh một số cây lớn
 Bảng phân loại thân cây trên bảng phụ .
2.HSø: Mẫu : Cành cây đủ các bộ phận 
 Thân 1 số cây bìm bìm , đậu hà lan , rau má , cỏ mần trầu 
III.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định: Lớp 6A1 vắng:....... Lớp 6A2 vắng: ............ Lớp 6A3 vắng:.........Lớp 6A4 vắng: ............ Lớp 6A5 vắng:.........
2.Kiểm tra bài cũ:
Em hãy trình bày đặc điểm của các loại rễ biến dạng ?
3. Hoạt động dạy và học:
Mở bài: Thân là 1 cơ quan sinh dưỡng của cây có chức năng vận chuyển nước chất hữu cơ trong cây và nâng đỡ tán lá. Vậy thân gồm những bộ phận nào ? Có thể chia thành mấy loại? 
	Hoạt động 1: Vị trí và hình dạng của thân:
Hoạt động GV
Hoạt động HS
-GV yêu cầu HS quan sát thân cây bàng và cây phượng o trước sân trường và trả lời câu hỏi. 
? Em hãy cho biết hình dạng và vị trí mọc của thân cây mà em quan sát?
- GV nhận xét và chốt lại kiến thức.
- HS quan sát và suy nghĩ trả lời câu hỏi.
- Cây cĩ thân hình trụ và thương ở trên mặt đất.
- HS nghe giảng và ghi bài.
Tiểu kết : Thân thường ở trên mặt đất và cĩ hình trụ.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu các bộ phận bên ngoài của thân
Hoạt động GV
Hoạt động HS
- GV cho HS quan sát mẫu , so sánh với hình vẽ , tự xác định các bộ phận bên ngoài của thân . Vị trí chồi ngọn , chồi nách 
- GV hướng dẫn HS quan sát từ trên xuống dưới: 
? Thân gồm những bộ phận nào ? 
? Giữa chồi ngọn và cành có đặc điểm gì giống và khác nhau?
GV trình bày lại trên tranh 
HS quan sát mẫu cây mang đi và đối chiếu với hình vẽ , tự xác định 5 nội dung của SGK 
+1 HS cầm cành mẫu chỉ vào các bộ phận : Thân chính , cành , chồi ngọn , chồi nách 
+ Giống : Các bộ phận giống 
+ Khác : Cành do chồi nách phát triển thành , mọc xiên
 Chồi ngọn phát triển thành thân và mọc thẳng 
Tiểu kết : - Chồi ngọn mọc thẳng và phát triển thành thân.
 - Cành thường mọc xiên và do chồi nách phát triển thành.
GV treo hình 13.2 . Hướng dẫn HS mang 1 cây có cành mang lá và cành mang hoa ra quan sát đối với hình 13.2 và thảo luận :
? Tìm sự giống và khác nhau về cấu tạo giữa chồi hoa và chồi lá ?
? Chồi hoa và chồi lá sẽ phát triển thành các bộ phận nào của cây ?
- Yêu cầu HS trình bày phần thảo luận của từng nhóm. 
GV nhận xét và bổ sung .
Cho HS đọc thông tin /43 
- Các nhóm quan sát cành có hoa lá để thấy chồi nách có 2 loại , chồi lá và chồi hoa và sự phát triển của 2 loại chồi này.yêu cầu nêu:
+ Giống nhau: đều có mầm lá.
+ Khác nhau: Chồi lá: có mô phân sinh ngọn.
 Chồi hoa: có mầm hoa. 
+ Chồi lá: Phát triển thành cành mang lá.
+ Chồi hoa: Phát triển thành cành mang hoa.
Đại diện nhóm đứng lên trình bày phần thảo luận " HS khác bổ sung. 
Tiểu kết: Chồi nách phát triển thành cành mang lá hoặc cánh mang hoa.
Chồi lá phát triển thành cành mang lá.
Chồi hoa phát triển thành cành mang hoa.
Hoạt động 3 : Phân biệt các loại thân:
Hoạt động GV
Hoạt động HS
GV treo tranh các loại thân. 
GV gợi ý cho HS phân chia các cây :
- Vị trí của thân cây trên mặt đất :
? Nằm sát đất hay cao so với mặt dất ? Độ cao so với mặt đất ?
? Độ cứng mền của thân cây ?
-?Sự phân cành của thân : có hay không có cành. 
? Đứng độc lập hay phải bám , dựa vào vật khác leo lên ? leo bằng cánh tua cuốn hay thấn quấn ?
GV đưa bảng phụ ghi tên các thân cây: 
? Hãy đọc phần bài làm của mình.
? Có những loại thân nào ? Nêu đặc điểm từng loại thân . Cho ví dụ ?
HS mang mẫu đặt lên bàn , đối chiếu với thân . Phân chia cây thành các nhóm theo gợi ý của GV 
HS chép bảng tên cây , phân loại những mẫu vật mang đi , viết lên những cây có tranh hình vẽ và thêm tên những cây quan sát được .
- Một HS lên bảng điền tiếp bảng phụ.
- HS phát biểu " lớp nhận xét , bổ sung.
- HS dựa vào mẫu trả lời. 
Tiểu kết : Có 3 loại thân chính:
1. Thân đứng :
 + Thân gỗ : cứng , cao , có cành . VD : cây đa , mít , xoài, cây cam
 + Thân cột : cứng , cao , không cành . VD : cây dừa ,cây cau
 + Thân cỏ : mền , yếu thấp . VD : cỏ mần trâu , cây cà chua 
2. Thân leo: 
 Bằng : + Thân quấn . VD : bìm bìm , đậu leo 
 + Tua cuốn . VD : đậu hà lan , su su 
3. Thân bò: Mềm yếu , bò lan sát đất . VD : rau má .
IV. CỦNG CỐ - DẶN DỊ:
1. Củng cố:
Câu 1 : Chọn từ thích hợp điền vào ô trống 
 - Có 2 loại chồi nách: phát triển thành cành mang lá ùphát triển thành cành
 - Tuỳ theo cánh mọc của thân mà chia làm 3 loại thân :thân đứng ( thân thân thân) thân ( thân tua) và thân 
Câu 2 :Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng :
 a. Thân cây dừa , cau , cọ là thân cột. 
 b. Thân cây lúa , cải , ổi là thân cây co.û 
 c. Thân cây bạch đàn , gỗ lim , cà phê là thân cây gỗ. 
 d. Thân cây đậu ván , bìm bìm , mướp là thân leo. 
2. Dặn dò:
 Làm bài tập về nhà /45
 Báo cáo kết quả thí nghiệm gieo hạt bấm ngọn đã chuẩn bị 2 tuần trước. 
 Điều tra ở địa phương những loại cây được áp dụng kĩ thuật bấm ngọn , tỉa cành.
Tuần 8 Ngày soạn :15/10/2012
 Ngày dạy:19/10/2012
Tiết 16: THÂN DÀI RA DO ĐÂU?
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC :
Học xong bài này HS phải:
1.Kiến thức :
 - Trình bày được thân dài ra do cĩ sự phân chia của mơ phân sinh ngọn (ngọn và lĩng ở một số lồi) 
 - Biết vận dụng cơ sở khoa học của bấm ngọc , tỉa cành để giải thích một số hiện tượng thực tế trong sản xuất. 
2Kĩ năng :
 - Làm thí nghiệm , nhận xét , phân tích tổng hợp. 
3.Thái độ :
 -Biết áp dụng kĩ thuật đơn giản ( bấm ngọn , tỉa cành ) vào trồng trọt 
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY VÀ HỌC:
1.GV: Tranh phóng to hình 14.1 , 13.1
2.HSø: Các nhóm làm thí nghiệm ở nhà . Báo cáo kết quả thí nghiệm theo mẫu: 
Nhóm cây 
Chiều cao (cm)
- Ngắt ngọn 
- Không ngắt ngọn
 Điều tra ở địa phương những loại cây được áp dụng kĩ thuật bấm ngọn , tỉa cành đạt kết quả cao. 
III.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định: Lớp 6A1 vắng:....... Lớp 6A2 vắng: ............ Lớp 6A3 vắng:.........Lớp 6A4 vắng: ............ Lớp 6A5 vắng:.........
2.Kiểm tra bài cũ:
- Hãy kể tên các loại thân chính ? Đặc điểm chính của từng loại thân ?
3. Hoạt động dạy và học:
Mở bài: Hàng ngày , hàng tháng ... cây đều có sự dài ra , vậy cây dài ra là do đâu ? Tiết này ta sẽ tìm hiểu.
Hoạt động 1 : Tìm hiểu thân dài ra do phần nào của cây?
Hoạt động GV
Hoạt động HS
- GV yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm ( theo mẫu ) 
- GV nhận xét ghi lại kết quả thí nghiệm của nhóm lên bảng.
- Cho HS thảo luận theo nhóm :
? So sánh chiều cao của 2 nhóm cây ngắt ngọn và không ngắt ngọn ?
? Từ thí nghiệm trên , hãy cho biết thân dài ra là do bộ phận nào ? 
? Xem lại bài “ Sự lớn ... TB “ giải thích vì sao thân dài ra được ? 
GV nêu vấn đề : Vậy sự dài ra của
- Thân ở các loại cây có giống nhau không ? 
GV bổ sung và treo hình 14.1 giải thích lại trên tranh .
Cho HS đọc thông tin hình 7:
? Tại sao người ta thường bấm ngọn những cây ăn quả trước khi ra hoa ?
? Tỉa cành có ích lợi gi ?
HS các nhóm báo cáo kết quả thí ngiệm của nhóm. 
- HS thảo luận theo nhóm và ghi lại : 
+ Cây không ngắt ngọn dài ra , cây ngắt ngọn không dài ra được nữa. 
+ Thân dài ra do phần ngọn. 
+ Các tế bào ở mô phân sinh ngọn phân chia và lớn lên " thân dài ra. 
Đại diện nhóm trả lời " nhóm khác nhận xét bổ sung.
Đọc thông tin để biết : sự dài ra của thân các loại cây khác thì khác nhau ở một số cây người ta bấm ngọn hoặc tỉa cành 
* Tiểu kết :
- Thân dài ra là do tế bào mô phân sinh ngọn phân chia và lớn lên " cây dài ra là do phần ngọn.(ngọn và lĩng ở một số lồi) 
 - Sự dài ra của thân các loại cây khác nhau thì không giống nhau :
 + Thân leo dài ra nhanh , thân gỗ lớn chậm hơn. 
 - Cây trưởng thành khi bấm ngọn sẽ phát triển nhiều chồi , nhiều hoa , tạo nhiều quả. 
 - Khi tỉa cành cây tập trung phát triển chiều cao. 
Hoạt động 2 : Giải thích các hiện tượng thực tế:
Hoạt động GV
Hoạt động HS
GV cho HS hoạt động theo nhóm để thảo luận giải thích câu hỏi trong SGK 
- GV nhận xét bổ sung. 
? Ở địa phương em những loại cây nào đã bấm ngọn , tỉa cành có kết quả ?
GV cho HS nêu một số thắc mắc để cùng bạn trao đổi. 
- Hoạt động theo nhóm giải thích:
+ Khi trồng đậu , bông , cà phê , trước khi cây ra hoa , tạo quả người ta thường ngắt ngọn. 
+ Trồng cây lấy gỗ ( bạch đàn , lim) lấy sợi ( gai , đay người ta thường tỉa cành xấu , sâu mà không bấm ngọn ) đaị diện nhóm đứng lên trình bày. 
- Nhóm khác nhận xét bổ sung.
IV. CỦNG CỐ - DẶN DỊ:
1. Củng cố:
- HS đọc kết luận SGK.
- Trình bày lại thí nghiệm để biết cây dài ra là do bộ phận nào ?
Phiếu đánh giá :
Câu 1 : Bấm ngọn , tỉa cành có lợi gì ?
Cây tập trung phát triển chiều cao	Cây sẽ phát triển nhiều chồi , hoa , quả
Câu 2 : Đánh dấu x vào cây bấm ngọn hoặc tỉa cành trong bảng sau:
Tên cây 
Bấm ngọn
Tỉa cành
Cây chè 
Cây nhãn 
Cây