Giáo án môn Sinh học Lớp 9 - Tiết 4: Lai hai cặp tính trạng

Tuần : 2 - Tiết : 04	 
BÀI 4 LAI HAI CẶP TÍNH TRẠNG
I. Mục tiêu bài học 
Học xong bài này, HS có khả năng:
- Mô tả được thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của MenĐen.
- Phân tích được kết quả thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của MenĐen.
- Trình bày được nội dung định luật phân li độc lập của MenĐen.
- Nêu được khái vị tổ hợp.
- Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích để thu nhận kiến thức từ hình vẽ.
II. Phương pháp
Vấn đáp, trực quan, phân tích, so sánh, hoạt động nhóm . . ....
III. Phương tiện dạy học
- Tranh phóng to hình 4 SGK(hoặc)
- máy chiếu Overhead vàfilm ghi hình 4 SGK
IV. Tiến trình dạy học
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ
	Câu 1: Muốn xác định được kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội cần phải làm gì?
	Câu 2: Tương quan trội lặn của các tính trạng có ý nghĩa gì trong thực tế sản xuất?
3. Giảng bài mới: 
GV chuyển ý vào bài mới...
Hoạt động 1
Tìm hiểu thí nghiệm của Men đen
* Mục Tiêu: học sinh mô tả đựoc thí nghiệm lai hai cặp tính trạng của Men đen, phân tích được kết quả lai hai cặp tính trạng
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV treo Tranh phóng to hình 4 SGK quan sát vàyêu cầu các em đọc SGK lấy tư liệu để hoàn thiện bản 4 SGK 
GV gọi một HS lên bảng điền các số thích hợp để hoàn thiện bảng ( nội dung bảng 4 SGK)
GV giải thích cho HS rõ : tỉ lệ của mỗi kiểu hình ở F2 bằng tính tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó .Ở thí nghiệm của Men đen, tính trạng màu sắc vàhình dạng hạt di truyền độc lập với nhau. Đó chính là nội dung của định luật phân li độc lập.
GV: hãy phát viểu định luật phân li độc lập của MenĐen.
GV nhận xét, bổ sung vàđưa ra câu trả lời Đúng.
HS quan sát tranh, đọc SGK vàthảo luận theo nhóm để thực hiện yêu cầu của GV.
Các HS khác nhận xét, bổ sung. Dưới sự hướng dẫn của GV, cả lớp xây dựng được đáp án Đúng.
Một vài HS(được GV chỉ định) phát biểu định luật.
I. Thí nghiệm của Men Đen
Kiểu hình F2
Số hạt
Tỉ lệ kiểu hình F2
Tỉlệ từng
 cặp tính trạngở F2
Vàøøng, nhơn
Vàøøng, nhăn
315
101
3/4vàøøng ´
3/4 trơn(9/16´
3/4 vàøøng ´
1/4 nhăn ´
Xanh, trơn
Xanh nhăn
108
32
1/4xanh ´
3/4 trơn ´
1/4xanh ´
1/4nhăn(1/16)
Khi lai cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về hai cặp tính tương phản, thì sự di truyền của hai cặp tính trạng phân li độc lập với nhau, cho F2 có tỉ lệ mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
Hoạt động 2
Tìm hiểu về biến dị tổ hợp
* Mục Tiêu: HS chọn Đúng cụm từ “tích các tỉ lệ” điền vào chỗ “....” để hoàn thành nội dung định luật
TG
Hoạt động GV
Hoạt động HS
Nội dung
GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK để xác định được: thế nào là biến dị tổ hợp?
GV nhận xét, bổ sung vàchỉnh hoàn thiện kiến thức (nêu đáp án).
HS nghiên cứu SGK, thảo luận nhóm vàcử đại diện trình bày câu trả lời.
 II. Biến dị tổ hợp
Sự phân li độc lập của các cặp tính trạng dẫn đến sự tổ hợp lại các tính trạng của P làm xuất hiện kiểu hình khác P gọi là biến dị tổ hợp
V. Củng cố vàhoàn thiện
1. GV cho HS đọc lại các phần tóm tắt cuối bài vànêu lên được nội dung của định luật phân li độc lập vàkhái niệm biến dị tổ hợp.
2. Gợi ý trả lời cuối bày.
Câu 1. GV cho HS phát biểu nội dung định luật phân li độc lập.
Câu 2. MenĐen cho rằng các tính trạng màu sắc vàhình dạng hạt (trong thí nghiệm lai đậu HàLan), di truyền độc lập là vì:
o a) Tỉ lệ mỗi kiểu hình ở F2 bằng tích các tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
o b) F2 phân li kiểu hình theo tỉ lệ: 9 vàøøng, trơn: 3 vàøøng, nhăn: 3 xanh, trơn: 1 xanh, nhăn.
o c) Tất cả F1 có kiểu hình vàøøng, trơn.
o d) Cả a vàb Đáp án d
Câu 3 - Biến dị tổ hợp là biến dị làm xuất hiện kiểu hình khác các cá thể đem lai do sự tổ hợp lại một cách ngẫu nhiên các tính trạng phân li độc lập.
- Biến dị tổ hợp được xuất hiện trong các hình thúc sinh sản hửu tính
Câu 4. Đánh dấu + vào o chỉ câu trả lời Đúng nhất trong các câu sau. Thực chất của sự di truyền độc lập các tính trạng là F2 phải có:
1. Tỉ lệ phân li của mỗi cặp tính trạng là 3 trội:1 lặn
2. Tỉ lệ của mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
3. Các biến dị tổ hợp với 4 kiểu hình khác nhau.
4. Tỉ lệ các kiểu hình bằng tích các tỉ lệ của các cặp tính trạng hợp thành chúng.
o a)1,3 o c) 2,4
o b)1,4 o d) 2,3
Đáp án b 
VI. Dăn dò
* Học vànhớ phần tóm tắt ở cuối bày.
* Trả lời các câu hỏi sau:
1. Phát biểu nội dung định luật phân li độc lập của MenĐen
2. Căn cứ vào đâu mà MenĐen lại cho rằng các tính trạng màu sắc vàhình dạng hạt đậu trong thí nghiệm của mình di truyền độc lập với nhau.
3. biến dị tổ hợp là gì? nó được xuất hiện với những hình thức nào?
4. Thực chất của di truyền độc lập các tính trạng là F2 nhất thiết phải có:
a) Tỉ lệ phân li của mỗi cặp tính trạng là 3 trội : 1 lặn.
b) Tỉ lệ của mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.
c) 4 kiểu hình khác nhau.
d) Tỉ lệ các kiểu hình bằng tích các tỉ lệ của các cặp tính trạng hợp thành chúng.
e) Các biến dị tổ hợp.