Giáo án môn Sinh học Lớp 9 - Bài 49: Bảo vệ đa dạng của thực vật

Tuần 31 Ngày soạn: :28/3/ 2010 Tiết 60 Ngày dạy: :31/3./ 2010
Bài 49: BẢO VỆ ĐA DẠNG CỦA THỰC VẬT
MỤC TIÊU:
	 Sau khi học xong bài này, HS có khả năng:
1. Kiến thức: 
-	Phát biểu được khái niệm đa dạng của thực vật.
-	Hiểu được thế nào là thực vật quý hiếm và kể tên được một số loài thực vật quý hiếm (của địa phương hoặc của cả nước)
-	Hiểu được hậu quả của việc phá rừng khai thác bừa bãi tài nguyên đối với tính da dạng của thực vật.
-	Nêu được các biện pháp chính để bảo vệ sự đa dạng của thực vật	
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng quan sát, phân tích.
3. Thái độ:
-	Tự xác định vai trò, trách nhiệm tuyên truyền bảo vệ thực vật ở địa phương 
ChuÈn bÞ:
	1. Chuẩn bị của giáo viên: 
-	Tranh một số thực vật quý hiếm 
-	Sưu tầm tin, ảnh về tình hình phá rừng, khai thác gỗ, phong trào trồng cây gây rừng 
2. Chuẩn bị của học sinh:
- 	Đọc bài trước ở nhà.
Sưu tầm tin, ảnh về tình hình phá rừng, khai thác gỗ, phong trào trồng cây gây rừng
.
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Kiểm tra bài cũ :(10’)
1.1. Con người sử dụng thực vật để phục vụ đời sống hằng ngày như thế nào? Cho ví dụ cụ thể. 
Yêu cầu: Thực vật có công dụng nhiều mặt: như cung cấp lương thực, thực phẩm, gỗ, thuốc quý ... cho con người. Có khi cùng một cây nhưng có nhiều công dụng khác nhau tuỳ bộ phận sử dụng.
HS tự nêu ví dụ.
1.2. Hút thuốc lá, thuốc phiện có hại như thế nào?
Yêu cầu: Thuốc lá gây ảnh hưởng đến bộ máy hô hấp, dễ gây ung thư phổi. 
	Thuốc phiện dễ gây nghiện, có hại đến sức khỏe và gây hậu quả xấu cho bản thân, gia đình, xã hội.
Vì thế, không nên sử dụng thuốc lá, thuốc phiện.
2.3. Ở địa phương em, có những cây Hạt kín nào có giá trị kinh tế?
Yêu cầu: HS nêu vài loài cây có giá trị ở địa phương.
2. Bài mới: Më bµi :chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ sù ®a d¹ng cña thùc vËt?
Hoạt động 1: Đa dạng của thực vật là gì?.(7’)
Mục tiêu: Phát biểu được khái niệm đa dạng của thực vật.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
-
 GV yêu cầu HS: 
1. Kể tên một số loài thực vật mà em biết? 
2. Chúng thuộc ngành nào? Sống ở đâu?
- GV bổ sung và chuyển ý: Như vậy là chúng ta vừa làm một công việc nhận xét rất khái quát về tình hình thực vật ở địa phương nhưng chúng ta chưa biết được cụ thể thực vật ở đây có bao nhiêu loài, vì muốn thế phải nghiên cứu, điều tra kĩ, và đó là công việc của các nhà thực vật học khi nghiên cứu thực vật ở vùng nào đó. Bây giờ, chúng ta hãy xem các các nhà thực vật học cung cấp thông tin gì về tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam.
- HS thảo luận nhóm:
1. Một vài HS trình bày tên thực vật -> HS khác bổ sung.
2. Một HS nhận biết chúng thuộc ngành nào và sống ở những môi trường nào.
- HS lắng nghe và ghi bài.
1. §a d¹ng cña thùc vËt lµ g× ?
Kết luận:
 Tính đa dạng của thực vật là sự phong phú về các loài, các cá thể của loài và môi trường sống của chúng.
Hoạt động 2: Tình hình đa dạng của thực vật ở Việt Nam.(15’)
Mục tiêu: Hiểu được thế nào là thực vật quý hiếm và kể tên được một số loài thực vật quý hiếm (của địa phương hoặc của cả nước)
Hiểu được hậu quả của việc phá rừng khai thác bừa bãi tài nguyên đối với tính da dạng của thực vật.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
a. Việt Nam có tính đa dạng cao về thực vật:
- GV yêu cầu HS đọc thông tin trong mục qSGK tr.157 -> thảo luận: Vì sao nói Việt Nam có tính đa dạng cao về thực vật?
- GV nhận xét, tổng kết lại về tình đa dạng của thực vật ở Việt Nam.
- GV yêu cầu HS kể tên một vài loài có giá trị kinh tế và khoa học.
b. Sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam:
- GV nêu vấn đề: ở Việt nam trung bình mỗi năm bị tàn phá từ 100.000- 200.000 ha rừng nhiệt đới. Theo em những nguyên nhân nào dẫn tới suy giảm tính đa dạng của sinh vật: 
 Hãy đánh dấu vào câu cho từng trường hợp đúng:
 1. Chặt phá rừng làm rẫy
 2. Chặt phá rừng để buôn bán lậu
 3. Khoanh nuôi rừng
 4. Cháy rừng 
 5. Lũ lụt 
 6. Chặt cây làm nhà 
Đáp án: 1, 2, 4, 6.
- Căn cứ vào kết quả bài tập, thảo luận: Nêu nguyên nhân của sự suy giảm tính đa dạng của thực vật và hậu quả?
- GV liên hệ: Qua đọc báo, nghe đài,, em có thể kể một vài mẩu tin về nạn phá rừng và cho biết ý kiến của mình?
- GV cho HS đọc thông tin về thực vật quý hiếm -> trả lời câu hỏi:
1. Thế nào là thực vật quý hiếm?
2. Kể tên một vài loài cây quý hiếm mà em biết.
- GV nhận xét.
-
 HS đọc thông tin trong mục qSGK tr.157 -> thảo luận đạt:
+ Đa dạng về số lượng loài
+ Đa dạng về môi trường sống
- HS kể tên một vài loài có giá trị kinh tế và khoa học.
- HS lắng nghe và làm bài tập.
- HS thảo luận đạt: 
+ Nguyên nhân: chặt phá rừng làm rẫy, để buôn bán lậu, cháy rừng, chặt cây làm nhà
+ Hậu quả: (HS có thể nói về ảnh hưởng đối với việc bảo vệ môi trường như đã học) đối với các loài cây bị khai thác kiệt quệ.
- HS thông báo thông tin sưu tầm được.
- HS đọc thông tin về thực vật quý hiếm -> trả lời câu hỏi đạt:
1. Thực vật quý hiếm là những loài thực vật có giá trị và có xu hướng ngày càng ít đi do bị khai thác quá mức
2. HS tự kể tên một vài loài.
- HS ghi bài.
2. T×nh h×nh ®a d¹ng cña thùc vËt ë ViÖt Nam. 
Kết luận:
a. Việt Nam có tính đa dạng cao về thực vật:
 Việt nam có tính đa dạng về thực vật, trong đó có nhiều loài có giá trị kinh tế và khoa học
b. Sự suy giảm tính đa dạng của thực vật ở Việt Nam:
* Nguyên nhân: nhiều loài cây có giá trị kinh tế đã bị khai thác bừa bãi, cùng với sự tàn phá tràn lan các khu rừng để phục vụ nhu cầu đời sống.
* Hậu quả: nhiều loài cây bị giảm đáng kể về số lượng, môi trường sống của chúng bị thu hẹp hoặc bị mất đi, nhiều loài trở nên hiếm, thậm chí một số lài có nguy cơ bị tiêu diệt. 
* Thực vật quý hiếm là những loài thực vật có giá trị và có xu hướng ngày càng ít đi do bị khai thác quá mức. 
Hoạt động 3: Các biện pháp bảo vệ sự đa dạng của thực vật (8’)
Mục tiêu: Nêu được các biện pháp chính để bảo vệ sự đa dạng của thực vật
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
- GV đặt vấn đề: 
1. Vì sao phải bảo vệ sự đa dạng của thực vật?
2. Nêu các biện pháp bảo vệ tính đa dạng của thực vật.
3. Em đã làm những gì để bảo vệ tính đa dạng đó?
- GV chốt ý
- HS thảo luận, trả lời đạt:
1. Mối quan hệ giữa thực vật – môi trường – con người
 Tầm quan trọng của sự đa dạng của thực vật.
2. Như SGK tr. 158
3. Tham gia trồng cây; bảo vệ cây cối;
- HS ghi bài.
3. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ sù ®a d¹ng cña thùc vËt. 
Kết luận:
 Cần phải bảo vệ sự đa dạng thực vật nói chung và thực vật quý hiếm nói riêng.
 Các biện pháp: SGK tr. 159 
3. Kiểm tra đánh gia: (3’)
Sử dụng câu hỏi SGK tr.159. 
4. Dặn dò: (2’)
Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK