Giáo án môn Sinh học Lớp 7 - Trọn bộ cả năm học

 aên cuûa giun ñaát?
+ Giun ñaát tieâu hoùa thöùc aên ra sao?
-Giun ñaát hoâ haáp ntn?
-Vì sao trôøi möa nhieàu, giun ñaát laïi chui leân maët ñaát?
-Giun ñaát löôõng tính chuùng sinh saûn ra sao?->HÑ3.
Hoaït ñoäng 3: Tìm hieåu söï sinh saûn cuûa giun ñaát.
Y/C HS ñoïc thoâng tin phaàn V, quan saùt H15.6 traû lôøi caâu hoûi:
-Giun ñaát sinh saûn ntn?
Y/C HS töï ruùt ra keát luaän.
-Hoûi theâm: taïi sao giun ñaát löôõng tính, khi sinh saûn laïi gheùp ñoâi?
-Goïi 1 HS ñoïc toùm taét
Hoaït ñoäng caù nhaân :
_Quan saùt H15.1 & 15.2 -> tìm ra kieán thöùc.
-Cho giun ñaát boø treân tôø giaáy traéng ñeå treân baøn -> thaûo luaän hoaøn thaønh bt Ñ tr 54 SGK 2-1-4-3.
-Ñaïi dieän 2 nhoùm baùo caùo, caùc nhoùm khaùc boå sung.
- Quan saát H15.3 tr ả lời lệnh Ñ.
- Đại diện báo cáo kết quả làm việc nhóm.
-Caù nhaân qsaùt tranh ghi nhaän kieán thöùc.Thaûo luaän nhoùm thoáng nhaát yù kieán.Y/c neâu ñöôïc:
+Heä cô quan môùi,xuaát hieän: heä tuaàn hoaøn, heä tieâu hoùa, heä TK
+Caáu taïo:
heä tieâu hoùa: coù söï phaân hoùa roõ, coù enzin tieâu hoùa.
heä tuaàn hoaøn: maïch löng, maïch buïng, mao quaûn da, tim ñô giaûn.
Heä thaàn kinh: taäp trung thaønh chuoãi cô haïch.
-- 
Ñaïi dieän nhoùm trình baøy ñaùp aùn, nhoùm khaùc theo doõi , nhaän xeùt,boå sung.
-Hoaït ñoäng caù nhaân: ñoïc thoâng tin, traû lôøi caâu hoûi
-Nöôùc ngaäp cô theå -> giun bò ngaït thôû
 Hs trả lời, nhận xeét lẫn nhau.
- Hô hấp qua da.
-Hoạt động caù nhaân: ñoïc thoâng tin phaàn V, quan saùt H15.6 traû lôøi caâu hoûi.Y/C neâu ñöôïc:
+Hieän töôïng gheùp ñoâi.
+Taïo keùn
-1-2 HS trình baøy ñaùp aùn
-Trao ñoåi tinh dòch
*Nôi soáng: soáng trong ñoát aåm, kieám aên vaøo ban ñeâm.
I.Hình daïng ngoaøi- di chuyeån:
a. Hình daïng ngoaøi
-Cô theå daøi, thuoân 2 ñaàu, ñoái xöùng 2 beân
-Phaân ñoát, moãi ñoát coù 1 vaønh tô(chi beân) ->laøm choã döïa khi di chuyeån.
-Phaàn ñaàu: coù mieäng coù thaønh cô phát triển.
-Phaàn ñuoâi: coù haäu moân.
-Da coù chaát nhaày -> da trôn
-Phaàn tröôùc cô theå.
+ ñai sinh duïc
+ loå sinh duïc caùi:Ôû maët buïng gaàn bôø tröôùc cuûa ñai
+2 loå sinh duïc ñöïc: phía sau ñai.
b.Di chuyeån
-Bao cô coù 2 lôùp
+Cô voøng. +Cô doïc
à cô theå phình duoãi.
-Voøng tô laøm choå döïa à keùo cô theå veà 1 phía.
II.Caáu taïo trong & dinh döôõng
1.Caáu taïo trong:
-Coù khoang cô theå chính thöùc chöùa dòch ->cô theå caêng.
- heä tieâu hoùa:phaân hoùa roõ: mieäng -> haàu ->thöùc quaûn ->dieàu -> daï daøy cô -> ruoät tòt ->haäu moân
- heä tuaàn hoaøn: maïch löng, maïch buïng, voøng haàu (tim ñôn giaûn). Tuaàn hoaøn kín
-Heä thaàn kinh: chuoãi haïch maøu traéng naèm ôû maët buïng.Töø haïch TK coù daây TK toûa ra 2 beân
2.Dinh döôõng:
*Tieâu hoùa:
Mieäng:laáy thöùc aên ->dieàu (chöùa thöùc aên) ->daï daøy coû ( nghieàn nhoû) ->enzim bieán ñoåi -> ruoät tòt ->baû ñöa ra ngoaøi.Chaát dinh döôõng àthaønh ruoät ->maùu.
*Hoâ haáp: qua da.
V.Sinh saûn :
- Giun ñaát löôõng tính
 -Khi sinh saûn giun ñaát gheùp ñoâi -> trao ñoåi tinh dòch taïi ñai sinh duïc
-Ñaïi sinh duïc bong ra, tuoät veà phía tröôùc nhaän tröùng & tinh dòch ->keùn chöùa tröùng
-Vaøi tuaàn sau tröùng nôû -> giun non
4.Cuûng coá: (5ph)
-Caáu taïo ngoaøi cuûa giun ñaát thích nghi ñôøi soáng trong ñaát ntn?(cô theå daøi,thuoân 2 ñaàu, caùc ñoát phaàn ñaàu coù thaønh cô phaùt trieån, chi beân tieâu giaûm coøn caùc vaønh tô laøm choã döïa khi chui ra, da coù chaát nhaày trôn)
-Cô theå giun ñaát coù maøu phôùt hoàng.Taïi sao?( Da coù nhieàu mao maïch coù taùc duïng nhö laù phoåi)
*. Kieåm tra- Ñaùnh giaù
1.Haõy ñieàn vaøo caùc phaàn ñeå troáng döôùi ñaây ñeå hoaøn chænh veà ñaëc ñieåm tieâu hoùa cuûa giun ñaát.
Giun ñaát aên..(1).Thöùc aên ñöôïc laáy töø..(2), roài ñöôïc chöùa ôû.(3).nghieàn nhoû ôû.(4).Sau ñoù ñöôïc tieâu hoùa bôûi enzim tieát ra töø..(5) vaø ñöôïc haáp thuï qua.(6).
2. Haõy ñaùnh daáu vaøo oâ ñuùng hoaëc sai khi noùi veà giun ñaát
Ñaëc ñieåm
Ñuùng
Sai
Soáng ôû moâi tröôøng ñaát aåm
Coù maét phaùt trieån
Soáng kyù sinh 
Coù heä thaàn kinh chuoãi haïch
Coù theå xoang
Cô theå löôõng tính
Coù giaùc quan baùm ôû mieäng
Coù boä phaän hoaït ñoäng gioáng nhö tim
X
X
X
X
X
X
X
X
Ñaùp aùn 1. (1) loã mieäng (2) haàu (3) thöïc quaûn 
(4) dieàu (5) daï daøy (6) ruoät tòt (7) ruoät
5. Höôùng daãn hoïc ôû nhaø (1’)
-Hoïc baøi
-Traû lôøi caâu hoûi 3tr55 SGK
-Ñoïc muïc “em coù bieát”
-Chuaån bò baøi 16: moãi nhoùm 1 con giun ñaát to; 1kính luùp
 V-Ruùt kinh nghieäm:
Ngaøy soaïn:
Ngaøy daïy:
Tieát 16
Baøi 	16 : THÖÏC HAØNH : MOÅ VAØ QUAN SAÙT GIUN ÑAÁT
I.Muïc tieâu :
1.Kieán thöùc:
Nhaän bieát ñöôïc loaøi giun khoang coù cô theå daøi khoaûng 20cm.Söï phaân ñoát cô theå, caùc voøng tô ôû xung quanh, ñai sinh duïc caùc loã: mieäng, haäu moân, sinh duïc caùi,sinh duïc ñöïc & caáu taïo trong 1 soá noäi quan. 
2.Kyõ naêng
-Laøm quen vôùi caùch moå ñoäng vaät khoâng xöông soáng.
-Söû duïng caùc duïng cuï moå, duøng kính luùp quan saùt.
3.Thaùi ñoä
Giaùo duïc yù thöùc töï giaùc, kieân trì & tinh thaàn hôïp taùc trong giôø thöïc haønh.
II.Phöông phaùp: Thöïc haønh
III. Chuẩn bị:
1.Giaùo vieân:
-Lieân heä thieát bò chuaån bò: 6 kính luùp, 6 boä ñoà moå.
-Tranh caáu taïo ngoaøi, caáu taïo trong giun ñaát.
2.Hoïc sinh
Moãi nhoùm 2 con giun khoang.
IV.Tiết trình bài dạy:
1.Ổn ñònh: (3’)
Chia nhoùm thöïc haønh.
Phaùt duïng cuï thöïc haønh
Kieåm tra chuaån bò maãu vaät.
2.Môû baøi(1ph): Chuùng ta tìm hieåu caáu taïo trong giun ñaát ñeå cuûng coá khaéc saâu lyù thuyeát veà giun ñaát.
3.Tieán trình thöïc haønh.
Muïc tieâu: xaùc ñònh ñöôïc treân maãu vaät:ñoát, vaønh tô, mieäng, haäu moân, ñai sinh duïc, loã sinh duïc caùi, loã sinh duïc ñöïc.
Tieán haønh (15’)
Tg
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung TH
15’
18’
Hoaït ñoäng 1:tìm hieåu caáu taïo ngoaøi:
.
*xöû lyù maãu
-Y/C HS ñoïc kyõ Ñ trang 68 ở Sgk & thao taùc.
+Trình baøy caùch xöû lyù maãu?
-Kieåm tra maãu ôû caùc nhoùm.
* Quan saùt caáu taïo ngoaøi:
-Y/C caùc nhoùm:
+ Quan saùt caùc ñoát, voøng tô.
+Xaùc ñònh maët löng, maët buïng.
+Tìm ñai sinh duïc, loã sinh duïc caùi, loã sinh duïc ñöïc.
-GV hoûi:
+Laøm theá naøo ñeå quan saùt ñöôïc vaønh tô?
+Döïa vaøo ñaëc ñieåm naøo ñeû xaùc ñònh maët löng, maët buïng?
+ Tìm ñai sinh duïc, loã sinh duïc caùi, loã sinh duïc ñöïc phaûi döïa vaøo ñaëc ñieåm naøo?
-Treo tranh H16.1. Y/c HS veõ & chuù thích.
Hoaït ñoäng 2: Moå & quan saùt caáu taïo trong
*Caùch moå giun ñaát
-Y/C quan saùt kyõ 4 böôùc thöïc hieän trong SGK.
Löu yù:ñ/v ñvkxs moå ôû maët löng, nheï tay, ñöôøng keáo ngaén, taùch noäi quan caån thaän ngaâm trong nöôùc, qsaùt baèng kính luùp.
-Goïi 1 nhoùm moå ñeïp- trình baøy thao taùc moå chöa trình baøy thao taùc.
-GV: nguyeân nhaân moå chöa ñuùng hay naùt noäi quan.
*Quan saùt caáu taïo trong
-Gv höôùng daãn HS taùch noäi quan.
-Y/C HS döïa vaøo H16.3A -> nhaän bieát caùc boä phaän cuûa HTH.
-Y/C gaït nheï oáng tieâu hoùa sang 1 beân ñeå quan saùt heä TK maøu traéng naèm ôû maët buïng.-Goïi ñaïi dieän 2 nhoùm leân chuù thích tranh caâm 16.3B,C.
-Caù nhaân ñoïc thoâng tin ->ghi nhôù kieán thöùc.
-Nhoùm cöû moät ngöôøi tieán haønh & trình baøy, caùc nhoùm ñaët giun ñaát leân giaáy duøng kính luùp quan saùt -> thoáng nhaát ñaùp aùn theo y/c.
-Trao ñoåi- traû lôøi.
+Keùo ngöôïc giun treân giaáy nghe tieáng laïo xaïo.
+Maët löng maøu saãm, maët buïng maøu nhaït.
+ ñai sinh duïc coù kích thöôùc baèng 3 ñoát, hôi nhaït.
Maët buïng ñai sinh duïc gaàn bôø tröôùc: loã sinh duïc caùi
Sau ñai(MB) 1 ñoát: loã sinh duïc ñöïc (ñoát 18).
-Ñaïi dieän nhoùm chöõa baøi, caùc nhoùm khaùc boå sung, söûa chöõa.
-Caù nhaân ñoïc kó 4 böôùc moå giun ñaát +H16.2.
-Cöû 1 ñaïi dieän trong nhoùm moå.
-Ñaïi dieän nhoùm trình baøy thao taùc.
- Ñaïi dieän nhoùm trình baøy, caùc nhoùm khaùc goùp yù
-Moãi nhoùm cöû 1 em thao taùc gôû nheï caùc noäi quan
-Ñoái chieáu maãu vaät vôùi SGK xñ caùc boä phaän cuûa heä tieâu hoùa ->chuù thích hình veõ H16.3B
-Quan saùt HKT hoaøn thaønh chuù thích H.16.3C
1.Xöû lyù maãu:
-Röûa saïch ñaát ôû cô theå giun.
-Laøm cheát giun trong hôi eâte hay coàn loaõng.
2.Quan saùt caáu taïo ngoaøi.
-Quan saùt caùc ñoát, voøng tô.
- Xaùc ñònh maët löng, maët buïng.
-Tìm ñai sinh duïc, loã sinh duïc caùi, loã sinh duïc ñöïc
-Chuù thích hình 16.1A: 1.loã mieäng,2. ñai sinh duïc, 3.loã haäu moân.
H16.1B: 1. loã mieäng,2. voøng tô, 3. ñai sinh duïc, 4. loã sinh duïc caùi, 5. loã sinh duïc ñöïc.
H16.1B: voøng tô quanh caùc ñoát(1.2)
2.Moå & quan saùt caáu taïo trong
a.Caùch moå:
B1:Ñaët giun naèm saáp giöõa khay moå.Coá ñònh ñaàu ñuoâi baèng 2 ñinh ghim.
B2:Duøng keïp keùo da, duøng keùo caét, ñöôøng doïc chính giöõa löng veà phía ñuoâi.
B3:ñoå nöôùc ngaäp cô theå giun.Duøng keïp phanh thaønh cô theå.
B4: Phanh thaønh cô theå ñeán ñaâu caém ghim ñeán ñoù.Duøng keùo caét doïc cô theå nhö vaäy veà phía ñaàu.
b.Quan saùt caáu taïo trong
*Heä tieâu hoùa: 1mieäng-2haàu -3 thöïc quaûn-4dieàu-5daï daøy- 6ruoät- 7ruoät tòt.
*Heä thaàn kinh: 8 haïch naõo-9voøng haàu -10 chuoãi TK buïng
4.Củng cố(5ph)-Trình baøy caùch quan saùt caáu taïo ngoaøi cuûa giun ñaát
-Trình baøy thao taùc moå & caùch quan saùt caáu taïo trong cuûa giun ñaát.
-Y/c caùc nhoùm doïn veä sinh.
*.Kieåm tra – ñaùnh giaù (4’)
Ghi ñieåm caùc nhoùm laøm vieäc toát & keát quaû ñuùng ñeïp.
5.Höôùng daãn hoïc ôû nhaø (1’)
-Vieát thu hoaïch
-Chuaån bò baøi “ moät soá giun ñoát khaùc vaø caùc ñaëc ñieåm chung cuûa ngaønh giun ñoát”
-Keû baûng 1.2 SGK tr60
-Ghi baøi taäp ñieàn töø tr61
-Maãu vaät:truøng chæ,ñóa; tranh aûnh veà röôûi
V.Ruùt kinh nghieäm.
Tuaàn 9
Ngaøy soaïn:
Ngaøy daïy:
Tieát 17
Baøi 17 : MOÄT SOÁ GIUN ÑOÁT KHAÙC VAØ ÑAËC ÑIEÅM CHUNG 
CUÛA NGAØNH GIUN ÑOÁT
I.Muïc tieâu :
1.Kieán thöùc:
-Hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm caáu taïo vaø loái soáng moät soá loaøi giun ñoát thöôøng gaëp:giun ñoû, ñóa,röôi.
-Nhaän bieát ñaëc ñieåm chung cuûa ngaønh giun ñoát vaø vai troø thöïc tieån cu