Giáo án môn Sinh học Lớp 7 - Cả năm - Năm học 2011-2012

 + HÖ tiªu ho¸: l­ìi phãng ra b¾t måi, d¹ dµy, gan mËt lín, cã tuyÕn tuþ.
+ Phæi cÊu t¹o ®¬n gi¶n, h« hÊp qua da lµ chñ yÕu.
+ Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn
TiÕt 38. Thùc hµnh : Quan s¸t cÊu t¹o trong cña Õch ®ång trªn mÉu mæ
1.Yªu cÇu:
- NhËn d¹ng ®­îc mét sè néi quan cña Õch trªn mÉu mæ
- T×m ®­îc c¬ quan thÝch nghi ®êi sèng ë c¹n nh­ng ch­a hoµn chØnh
2. Dông cô thùc hµnh:
3. §èi t­îng thùc hµnh:
- Õch ®ång
4. C¸c b­íc tiÕn hµnh
+ £ch – khay – dïng dao kÐo mæ mÆt bông theo h­íng dÉn h×nh 36.3/sk
+ Quan s¸t trªn mÉu mæ kÕt hîp tranh sgk nhËn d¹ng mét sè néi quan cña Õch. Tr¶ lêi c©u hái hoµn thµnh bµi thu ho¹ch HD môc IV/sgk trang 118
Cñng cè(4 phót)
- GV nhËn xÐt tinh thÇn, th¸i ®é cña HS trong giê thùc hµnh.
- NhËn xÐt kÕt qu¶ quan s¸t cña c¸c nhãm.
- Cho HS thu dän vÖ sinh.
H­íng dÉn häc bµi ë nhµ(1phót)
- Häc bµi vµ hoµn thµnh thu ho¹ch theo mÉu SGK trang 119.
IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày 07 tháng 01 năm 2011
Tiết 39: §a d¹ng vµ ®Æc ®iÓm chung cña líp l­ìng c­
I. MỤC TIÊU BÀI DẠY
1. Kiến thức
- HS n¾m ®­îc sù ®a d¹ng cña l­ìng c­ vÒ thµnh phÇn loµi, m«i tr­êng sèng vµ tËp tÝnh.
- HiÓu râ ®­îc vai trß cña l­ìng c­ víi ®êi sèng vµ tù nhiªn.
- Tr×nh bµy ®­îc ®Æc ®iÓm chung cña l­ìng c­.
2. Kĩ năng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh vµ mÉu vËt.
- KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Thái độ
- Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ ®éng vËt cã Ých.
II. CHUẨN BỊ
1. Của giáo viên
- Tranh ¶nh 1 sè loµi l­ìng c­.
2. Của học sinh
 - Bµi so¹n
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
 1.Ổn định tổ chức lớp: 1 phút
 2.Kiểm tra bài cũ: (5 phót) - §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña Õch TN ®êi sèng ë c¹n, n­íc?
 3.Bài mới: 
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
7’
11’
12’
5’
Ho¹t ®éng 1: §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 37.1 SGK, ®äc th«ng tin vµ lµm bµi tËp b¶ng sau:
Tªn bé l­ìng c­
§Æc ®iÓm ph©n biÖt
H×nh d¹ng
§u«i
KÝch th­íc chi sau
Cã ®u«i
Kh«ng ®u«i
Kh«ng ch©n
- Th«ng qua b¶ng, GV ph©n tÝch møc ®é g¾n bã víi m«i tr­êng n­íc kh¸c nhau " ¶nh h­ëng ®Õn cÊu t¹o ngoµi tõng bé.
- HS tù rót ra kÕt luËn.
Ho¹t ®éng 2: §a d¹ng vÒ m«i tr­êng vµ tËp tÝnh
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 37 (1-5) ®äc chó thÝch vµ lùa chän c©u tr¶ lêi ®iÒn vµo b¶ng trang 121 GSK.
- GV treo b¶ng phô, HS c¸c nhãm ch÷a bµi b»ng c¸ch d¸n c¸c m¶nh giÊy ghi c©u tr¶ lêi.
- GV th«ng b¸o kÕt qu¶ ®óng ®Ó HS theo dâ
Ho¹t ®éng 3: §Æc ®iÓm chung cña l­ìng c­
- GV yªu cÇu c¸c nhãm trao ®æi vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Nªu ®Æc ®iÓm chung cña l­ìng c­ vÒ m«i tr­êng sèng, c¬ quan di chuyÓn, ®Æc ®iÓm c¸c hÖ c¬ quan?
Ho¹t ®éng 4: Vai trß cña l­ìng c­
- GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin trong SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- L­ìng c­ cã vai trß g× ®èi víi con ng­êi? Cho VD minh ho¹?
- V× sao nãi vai trß tiªu diÖt s©u bä cña l­ìng c­ bæ sung cho ho¹t ®éng cña chim?
- Muèn b¶o vÖ nh÷ng loµi l­ìng c­ cã Ých ta cÇn lµm g×?
- GV cho HS rót ra kÕt luËn.
- C¸ nh©n tù thu nhËn th«ng tin vÒ ®Æc ®iÓm 3 bé l­ìng c­, th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng.
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- Yªu cÇu nªu ®­îc: c¸c ®Æc ®iÓm ®Æc tr­ng nhÊt ph©n biÖt 3 bé: c¨n cø vµo ®u«i vµ ch©n.
- HS tr×nh bµy ý kiÕn
- C¸ nh©n HS tù thu nhËn th«ng tin qua h×nh vÏ, th¶o luËn nhãm vµ hoµn thµnh b¶ng.
- §¹i diÖn c¸c nhãm lªn chän c©u tr¶ lêi d¸n vµo b¶ng phô.
- Nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn
- C¸ nh©n HS nghiªn th«ng tin SGK trang 122 vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Yªu cÇu nªu ®­îc:
+ Cung cÊp thùc phÈm
+ Gióp viÖc tiªu diÖt s©u bä g©y thiÖt h¹i cho c©y.
+ CÊm s¨n b¾t.
- 1 HS tr¶ lêi, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
TiÕt 39. §a d¹ng vµ ®Æc ®iÓm chung cña líp l­ìng c­
1. §a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi
- L­ìng c­ cã 4000, VN ph¸t hiÖn ®­îc 147 loµi chia lµm 3 bé:
Bé l­ìng c­ cã ®u«i
Bé l­ìng c­ kh«ng ®u«i
Bé l­ìng c­ kh«ng ch©n
2. §a d¹ng vÒ m«i tr­êng sèng vµ tËp tÝnh
B¶ng sgk
3. §Æc ®iÓm chung cña l­ìng c­
L­ìng c­ lµ ®éng vËt cã x­¬ng sèng thÝch nghi víi ®êi sèng võa c¹n võa n­íc.
+ Da trÇn vµ Èm
+ Di chuyÓn b»ng 4 chi
+ H« hÊp b»ng phæi vµ da
+ Tim 3 ng¨n, 2 vßng tuÇn hoµn, m¸u pha nu«i c¬ thÓ.
+ Thô tinh ngoµi, nßng näc ph¸t triÓn qua biÕn th¸i.
+ Lµ ®éng vËt biÕn nhiÖt
4. Vai trß cña l­ìng c­
- Lµm thùc phÈm, d­îc liÖu
- VËt TN, cã vai trß trong n«ng nghiÖp
Mét sè ®Æc ®iÓm sinh häc cña l­ìng c­
Tªn loµi
§Æc ®iÓm n¬i sèng
Ho¹t ®éng
TËp tÝnh tù vÖ
C¸ cãc Tam §¶o
- Sèng chñ yÕu trong n­íc
- Ban ngµy
- Trèn ch¹y Èn nÊp
Ônh ­¬ng lín
- ¦a sèng ë n­íc h¬n
- Ban ®ªm
- Do¹ n¹t
Cãc nhµ
- ¦a sèng trªn c¹n h¬n
- Ban ®ªm
- TiÕt nhùa ®éc
Õch c©y
- Sèng chñ yÕu trªn c©y, bôi c©y, vÉn lÖ thuéc vµo m«i tr­êng n­íc.
- Ban ®ªm
- Trèn ch¹y Èn nÊp
Õch giun
- Sèng chñ yÕu trªn c¹n
- Chui luån trong hang ®Êt
- Trèn, Èn nÊp
Cñng cè(3 phót)
- C©u 1,2/sgk
H­íng dÉn häc bµi ë nhµ(1 phót)
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
- §äc môc “Em cã biÕt”.
- KÎ b¶ng trang 125 SGK vµo vë.
IV. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG
Ngày 14 tháng 01 năm 2011
Tiết 40: Th»n l»n bãng ®u«i dµi
I. MỤC TIÊU BÀI DẠY
1. Kiến thức
- HS n¾m ®­îc c¸c ®Æc ®iÓm ®êi sèng cña th»n l»n bãng.
- Gi¶i thÝch ®­îc c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña th»n l»n thÝch nghi víi ®êi sèng ë c¹n.
- M« t¶ ®­îc c¸ch di chuyÓn cña th»n l»n
2. Kĩ năng
- RÌn kÜ n¨ng quan s¸t tranh.
- KÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
3. Thái độ
- Gi¸o dôc niÒm yªu thÝch m«n häc.
II. CHUẨN BỊ
1. Của giáo viên
 - Tranh cÊu t¹o ngoµi th»n l»n bãng
 2. Của học sinh
 - Bài soạn
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP :
 1.Ổn định tổ chức lớp: 1 phút
2. Kiểm tra bài cũ:(5’)
 §Æc ®iÓm chung cña líp l­ìng c­? CÇn lµm g× ®Ó b¶o vÖ sè l­îng l­ìng c­ ngµy cµng suy gi¶m? 
3. Bài mới: 
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
15’
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu ®êi sèng TLB§D
- GV yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK, lµm bµi tËp so s¸nh ®Æc ®iÓm ®êi sèng cña th»n l»n vµ Õch ®ång.
- GV kÎ nhanh phiÕu häc tËp lªn b¶ng, gäi 1 HS lªn hoµn thµnh b¶ng.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
- HS tù thu nhËn th«ng tin, kÕt hîp víi kiÕn thøc ®· häc ®Ó hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
- 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
TiÕt 40. Th»n l»n bãng ®u«i dµi
§Æc ®iÓm ®êi sèng
Th»n l»n
Õch ®ång
1- N¬i sèng vµ ho¹t ®éng
- Sèng vµ b¾t måi ë n¬i kh« r¸o
- Sèng vµ b¾t måi ë n¬i Èm ­ít c¹nh c¸c khu vùc n­íc.
2- Thêi gian kiÕm måi
- B¾t måi vÒ ban ngµy
- B¾t måi vµo chËp tèi hay ®ªm
3- TËp tÝnh
- ThÝch ph¬i n¾ng
- Tró ®«ng trong c¸c hèc ®Êt kh« r¸o.
- ThÝch ë n¬i tèi hoÆc bãng r©m
- Tró ®«ng trong c¸c hèc ®Êt Èm bªn vùc n­íc hoÆc trong bïn.
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
20’
- Qua bµi tËp trªn GV yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn.
- GV cho HS th¶o luËn:
- Nªu ®Æc ®iÓm sinh s¶n cña th»n l»n?
- V× sao sè l­îng trøng cña th»n l»n l¹i Ýt?
- Trøng th»n l»n cã vá cã ý nghÜa g× ®èi víi ®êi sèng ë c¹n?
- GV chèt l¹i kiÕn thøc.
- Yªu cÇu 1 HS nh¾c l¹i ®Æc ®iÓm ®êi sèng cña th»n l»n, ®Æc ®iÓm sinh s¶n cña th»n l»n
Ho¹t ®éng 2: CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn
 GV yªu cÇu HS ®äc b¶ng trang 125 SGK, ®èi chiÕu víi h×nh cÊu t¹o ngoµi vµ ghi nhí c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o.
- GV yªu cÇu HS ®äc c©u tr¶ lêi chän lùa, hoµn thµnh b¶ng trang 125 SGK.
- GV treo b¶ng phô gäi 1 HS lªn g¾n m¶nh giÊy.
- GV chèt l¹i®¸p ¸n ®óng: 1G; 2E; 3D; 4C; 5B vµ 6A.
- GV cho HS th¶o luËn: so s¸nh cÊu t¹o ngoµi cña th»n l»n víi Õch ®Ó thÊy ®­îc th»n l»n thÝch nghi hoµn toµn víi ®êi sèng trªn c¹n.chuyÓn
- GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 38.2 ®äc th«ng tin trong SGK trang 125 vµ nªu thø tù cö ®éng cña th©n vµ ®u«i khi th»n l»n di chuyÓn.
- GV chèt l¹i kiÕn thøc
- HS ph¶i nªu ®­îc: th»n l»n thÝch nghi hoµn toµn víi m«i tr­êng trªn c¹n.
- HS th¶o luËn trong nhãm.
- Yªu cÇu nªu ®­îc:
+ Th»n l»n thô tinh trong " tØ lÖ trøng gÆp tinh trïng cao nªn sè l­îng trøng Ýt.
+ Trøng cã vá " b¶o vÖ
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
- HS tù thu nhËn kiÕn thøc b»ng c¸ch ®äc cét ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi.
- C¸c thµnh viªn trong nhãm th¶o luËn lùa chän c©u cÇn ®iÒn ®Ó hoµn thµnh b¶ng.
- §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng ®iÒn, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- HS dùa vµo ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi cña 2 ®¹i diÖn ®Ó so s¸nh
- HS quan s¸t h×nh 38.2 SGK, nªu thø tù c¸c cö ®éng:
+ Th©n uèn sang ph¶i " ®u«i uèn sang tr¸i, chi tr­íc ph¶i vµ chi sau tr¸i chuyÓn lªn phÝa tr­íc.
+ Th©n uèn sang tr¸i, ®éng t¸c ng­îc l¹i.
- 1 HS ph¸t biÓu, líp bæ sung
1. §êi sèng:
- M«i tr­êng sèng trªn c¹n
- §êi sèng:
+ Sèng ë n¬i kh« r¸o, thÝch ph¬i n¾ng
+ ¡n s©u bä
+ Cã tËp tÝnh tró ®«ng
- Sinh s¶n:
+ Thô tinh trong
+ Trøng cã vá dai, nhiÒu no·n hoµng, ph¸t triÓn trùc tiÕp
2. CÊu t¹o ngoµi vµ di chuyÓn:
a. CÊu t¹o ngoµi:
TLB§D cã cÊu t¹o ngoµi thÝch nghi víi ®êi sèng hoµn toµn ë c¹n
B¶ng SGK
b. Di chuyÓn:
Khi di chuyÓn th©n vµ ®u«i t× vµo ®Êt, cö ®éng uèn th©n phèi hîp c¸c chi ®Ó tiÕn lªn phÝa tr­íc.
Cñng cè(3 phót)
Yªu cÇu HS lµm bµi tËp sau: H·y chän nh÷ng môc t­¬ng øng ë cét A víi cét B trong b¶ng:
Cét A
Cét B
1- Da kh«, cã v¶y sõng bao bäc
2- §Çu cã cæ dµi
3- M¾t cã mÝ cö ®éng
4- Mµng nhÜ n»m ë hèc nhá trªn ®Çu
5- Bµn ch©n 5 ngãn cã vuèt.
a- Tham gia sù di chuyÓn trªn c¹n
b- B¶o vÖ m¾t, cã n­íc m¾t ®Ó mµng m¾t kh«ng bÞ kh«
c- Ng¨n c¶n sù tho¸t h¬i n­íc
d- Ph¸t huy ®­îc c¸c gi¸c quan, t¹o ®iÒu kiÖn b¾t måi dÔ dµng.
e- B¶o vÖ mµng nhÜ, h­íng ©m thanh vµo mµng nhÜ.
H­íng dÉn häc bµi ë nhµ(1 phót)- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
Ngày 14 th