Giáo án môn Sinh học Khối 8 - Chương trình kỳ I - Năm học 2011-2012
Bài 2
CẤU TẠO CƠ THỂ NGƯỜI
I .MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức .
- Kể được tên và xác định vị trí các cơ quan trong cơ thể người .
- Giải thích được vai trò của hệ thần kinh và hệ nội tiết trong sự điều hòa hoạt động các cơ quan .
2 . Kỹ năng :
- Rèn kỹ năng quan sát nhận biết kiến thức .
- Rèn tư duy tổng hợp logic , kỹ năng hoạt động nhóm .
3 . Giáo dục :
Có ý thức bảo vệ giữ gìn bảo vệ cơ thể tránh tác động mạnh vào một số hệ cơ quan quan trọng .
II .CHUẨN BỊ
Tranh hệ cơ quan của thú , hệ cơ quan của người , sơ đồ phóng to hình 2-3 SGK
III. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
+ Nhiệm vụ của bộ môn cơ thể người và vệ sinh ?
+ Nêu những phương pháp cơ bản để học tập tốt bộ môn cơ thể người và vệ sinh ?
3 .Bài mới
Ở chương trình sinh học 8 chúng ta nghiên cứu các hệ cơ quan trong cơ thể người như : Hệ vận động , hô hấp , tiêu hóa , tuần hoàn , bài tiết , thần kinh . để có khái niệm chúng ta tìm hiểu khái quát về cấu tạo cơ thể người .
HOẠT ĐỘNG 1
Cấu tạo cơ thể
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
GV : Kể tên các cơ quan của ĐV thuộc lớp thú ?
- GV : Treo tranh H 2.2 kết hợp giới thiệu mô hình cấu tạo cơ thể người .
- Cơ thể người gồm mấy phần ?kể tên ?
- Khoang ngực ngăn cách với khoang bụng nhờ cơ quan nào ?
- Những cơ quan nào năm trong khoang ngực ?
- Những cơ quan nào năm trong khoang bụng ?
GV : Nhận xét và kết luận :
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
I . Cấu tạo :
1 , Các phần của cơ thể :
- HS : Nhó lại kiến thức kể đủ 7 hệ cơ quan
-HS : Quan sát tranh vẽ , mô hình trả lời các câu hỏi theo yêu cầu
- Cơ thể người gồm 3 phần : Đầu , thân và tay chân .
- Khoang ngực ngăn cách với khoang bụng nhờ cơ hoành .
- Những cơ quan nào năm trong khoang ngực gồm : Tim , phổi , thực quản .
- Những cơ quan nào năm trong khoang bụng gồm : Dạ dày , ruột non , ruột già , gan , mật .
Kết luận :
- Da bao bọc cơ thể
- Cơ thể gồm 3 phần : Đầu , thân và tay chân .
- Khoang ngực ngăn cách với khoang bụng nhờ cơ hoành .
Gv : Kẻ bảng 2 lên bảng , gọi học sinh lên bảng làm .
GV : Nhận xét và ghi đáp án đúng . 2 . Các hệ cơ quan
HS : Nghiên cứu SGK , trao đổi nhóm , hoàn thành bảng 2 . Đại diện các nhóm lên ghi nội dung vào bảng , nhóm khác bổ sung
Bảng 2 : Thành phần , chức năng của các hệ cơ quan .
Hệ cơ quan Các cơ quan trong từng hệ cơ quan Chức năng của hệ cơ quan
Hệ vận động Cơ và xương Vận động cơ thể
Hệ tiêu hóa Miệng , ống tiêu hóa và các tuyến tiêu hóa Tiếp nhận và biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể
Hệ tuần hoàn
Tim và hệ mạch Vận chuyển chất dinh dưỡng , ôxi tới các tế bào và vận chuyển chất thải , CO2 từ tế bào tới cơ quan bài tiết .
Hệ hô hấp Mũi , khí quản , phế quản và hai lá phổi Thực hiện trao đổi khí O2 ,CO2 giữa cơ thể và môi trường .
Hệ bài tiết
Thận , ống dẫn nước tiểu và bóng dái . Bài tiết nước tiểu
Hệ thần kinh Não , tủy sống , dây thần kinh và hạch thần kinh Tiếp nhận cà trả lời kích thích của môi trường , điều hòa hoạt động các cơ quan .
HOẠT ĐỘNG 2
Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan ( Không dạy )
4 . Kiểm tra – đánh giá
+ HS : Trả lời các câu hỏi SGK :
+ Cơ thể người gồm những cơ quan nào ? Thành phần và chức năng của các hệ cơ quan đó ?
+ Cơ thể người là một thể thống nhất được thể hiện như thế nào ?
5 . Hướng dẫn – Dặn dò
Về nhà học bài và xem trước bài tiếp theo
søchót cña lång ngùc khi hÝt vµo, søc hót cña t©m nhÜ khi d·n ra. + Víi c¸c tÜnh m¹ch mµ m¸u ch¶y ngîc chiÒu träng lùc cßn cã sù hç trî cña van tÜnh m¹ch gióp m¸u kh«ng bÞ ch¶y ngîc. - M¸u ch¶y trong m¹ch víi vËn tèc kh¸c nhau. Ho¹t ®éng 2: VÖ sinh tim m¹ch Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái : - H·y chØ ra c¸c t¸c nh©n g©y h¹i cho hÖ tim, m¹ch ? - Nªu c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ tr¸nh c¸c t¸c nh©n cã h¹i cho hÖ tim m¹ch ? - Yªu cÇu HS nghiªn cøu b¶ng 18 gi¶i thÝch c©u hái : - C©u 2 (60) - Nªu c¸c biÖn ph¸p rÌn luyÖn tim m¹ch ? - GV liªn hÖ b¶n th©n HS ®Ò ra kÕ ho¹ch luyÖn tËp TDTT. - C¸ nh©n nghiªn cøu th«ng tin SGK, th¶o luËn nhãm vµ nªu ®îc : + C¸c t¸c nh©n : khuyÕt tËt vÒ tim m¹ch, sèt cao, mÊt nhiÒu níc, sö dông chÊt kÝch thÝch, nhiÔm virut, vi khuÈn, thøc ¨n.... + BiÖn ph¸p. - Nªu kÕt luËn. - HS nghiªn cøu b¶ng, trao ®æi nhãm nªu ®îc : + VËn ®éng viªn luyÖn tËp TDTT cã c¬ tim ph¸t triÓn, søc co c¬ lín, ®Èy nhiÒu m¸u (hiÖu xuÊt lµm viÖc cña tim cao h¬n). - Nªu kÕt luËn. KÕt luËn: 1. BiÖn ph¸p phßng tr¸nh c¸c t¸c nh©n cã h¹i cho tim m¹ch - Kh¾c phôc vµ h¹n chÕ c¸c nguyªn nh©n lµm t¨ng nhÞp tim vµ huyÕt ¸p kh«ng mong muèn. + Kh«ng sö dông c¸c chÊt kÝch thÝch cã h¹i : rîu, thuèc l¸, hªr«in... + CÇn kiÓm tra søc khoÎ ®Þnh k× hµng n¨m ®Ó ph¸t hiÖn khuyÕt tËt liªn quan ®Õn tim m¹ch ®Ó ®iÒu trÞ kÞp thêi. + Khi bÞ sèc, hoÆc tress cÇn ®iÒu chØnh c¬ thÓ theo lêi b¸c sÜ. + CÇn tiªm phßng c¸c bÖnh cã h¹i cho tim m¹ch : th¬ng hµn, b¹ch cÇu, .. vµ ®iÒu trÞ kÞp thêi c¸c chøng bÖnh nh cóm cóm, thÊp khíp... + H¹n chÕ ¨n thøc ¨n h¹i cho tim m¹ch nh : mì ®éng vËt... 2. C¸c biÖn ph¸p rÌn luyÖn hÖ tim m¹ch - TËp TDTT thêng xuyªn, ®Òu ®Æn võa søc kÕt hîp víi xoa bãp ngoµi da. 4. KiÓm tra - иnh gi¸ - HS tr¶ lêi c©u 1, 4 SGK. 5. Híng dÉn - Dặn dò - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 3, 4 SGK. - Lµm bµi tËp 2 : ChØ sè nhÞp tim/ phót cña c¸c vËn ®éng viªn thÓ thao luyÖn tËp l©u n¨m. Tr¹ng th¸i NhÞp tim (Sè lÇn/ phót) ý nghÜa Lóc nghØ ng¬i 40-60 - Tim ®îc nghØ ng¬i nhiÒu h¬n. - Kh¶ n¨ng t¨ng n¨ng suÊt cña tim cao h¬n. Lóc ho¹t ®éng g¾ng søc 180-240 - Kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña c¬ thÓ t¨ng lªn. Gi¶i thÝch : ë c¸c vËn ®éng viªn l©u n¨m thêng cã chØ sè nhÞp tim/ phót nhá h¬n ngêi b×nh thêng. Tim cña hä ®Ëp chËm h¬n, Ýt h¬n mµ vÉn cung cÊp ®ñ O2 cho c¬ thÓ v× mçi lÇn ®Ëp tim b¬m ®Ó ®îc nhiÒu m¸u h¬n, nãi c¸ch kh¸c lµ hiÖu suÊt lµm viÖc cña tim cao h¬n. - §äc môc : Em cã biÕt - ChuÈn bÞ thùc hµnh theo nhãm theo bµi 19 (SGK). KÍ DUYỆT CỦA TỔ TRƯỞNG Ngày 15 tháng 10năm 2011 Lê Ngọc Dung Tuaàn 10 OÂN TAÄP Tieát * Ngaøy soaïn 20 -10 -11 Ngaøy daïy 24 -10 -11 I . MUÏC TIEÂU : 1 . Kiến thức Hoïc xong baøi naøy hoïc sinh coù khaû naêng : Heä thoáng hoaù , chính xaùc hoùa vaø khaéc saâu kieán thöùc ñaõ hoïc . Trình baøy ñöôïc caùc kieán thöùc ñaõ hoïc . Vaän duïng ñöôïc caùc kieán thöùc ñaõ hoïc , kó naêng vaøo caùc tình huoáng thöïc teá . 2 . Kỹ năng Reøn luyeän kó naêng phaân tích , so saùnh , toång hôïp khaùi quaùt hoaù vaø truø töôïng hoaù . 3 . Giáo dục Ý thức học tập II . CHUẨN BỊ Baûng phuï ñaõ ghi saün ñaùp aùn caàn ñieàn III . HOAÏT ÑOÄNG DAÏY - HOÏC 1 . Ổn định lớp : 2 . Kiểm tra bài cũ : - Löïc ñaåy giuùp maùu tuaàn hoaøn lieân tuïc vaø theo moät chieàu trong heä maïch ñaõ ñöôïc taïo ra töø ñaâu vaø nhö theá naøo ? - Neâu caùc bieän phaùp reøn luyeän heä tim maïch . 3 . Bài mới Chuùng ta ñaõ hoïc caùc vaán ñeà : Khaùi quaùt cô theå ngöôøi , vaän ñoäng , tuaàn hoaøn ,. Vaäy hoâm nay chuùng ta oân laïi caùc vaán ñeà naøy moät caùch heä thoáng ñeå thaáy söï thoán nhaát trong caùc hoaït ñoäng cô theå ngöôøi . HOAÏT ÑOÄNG 1 KHAÙI QUAÙT VEÀ CÔ THEÅ NGÖÔØI HOAÏT ÑOÄNG GV HOAÏT ÑOÄNG HS - GV cho hoïc sinh ñieàn ñeå hoaøn thaønh baûng - GV theo doõi , goïi yù chænh söûa vaø ñöa ra ñaùp aùn ñuùng . - HS leân baûng ñieàn ñeå hoaøn thaønh baûng , lôùp theo doõi nhaän xeùt vaø boå sung . CAÁP ÑOÄ TOÅ CHÖÙC ÑAËC ÑIEÅM Caáu taïo Vai troø Teá baøo Goàm : Maøng , chaát teá baøo vôùi caùc baøo quan chuû yeáu . ( Ti theå , löôùi noäi chaát , boä maùy goângi ) , nhaân . Laø ñôn vò coù caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa cô theå Moâ Taäp hôïp caùc teá baøo chuyeân hoaù , coù caáu truùc gioáng nhau Tham gia caáu taïo neân caùc cô quan . Cô quan Ñöôïc taïo neân bôûi caùc moâ khaùc nhau . Tham gia caáu taïo vaø thöïc hieân moät chöùc naêng nhaát ñònh cuûa heä cô quan Heä cô quan Goàm caùc cô quan coù moái lieân heä veà chöùc naêng Thöïc hieân moät chöùc naêng nhaát ñònh cuûa cô theå . HOAÏT ÑOÄNG 2 SÖÏ VAÄN ÑOÄNG CUÛA CÔ THEÅ HOAÏT ÑOÄNG GV HOAÏT ÑOÄNG HOÏC - GV yeâu caàu hoïc sinh tìm caùc cuïm töø thích hôïp ñeå ñieàn vaø hoaøn thaønh baûng - GV gôïi yù , höôùng daãn hoïc sinh ñöa ra ñaùp aùn ñuùng - HS leân baûng ñieàn ñeå hoaøn thaønh baûng , lôùp theo doõi nhaän xeùt vaø boå sung . Heä cô quan thöïc hieän vaän ñoäng Ñaëc ñieåm caáu taïo Chöùc naêng vai troø chung Boä xöông - Goàm nhieàu xöông lieân keát vôùi nhau qua caùc khôùp . - Coù tính chaát cöùng raén vaø ñaøn hoài . Taïo boä khung cô theå : + Baûo veä + Nôi baùm cuûa cô Giuùp cô theå hoaït ñoäng ñeå thích öùng vôùi moâi tröôøng Heä cô - Teá baøo cô daøi . - Coù khaû naêng co daõn Cô co , daõn giuùp caùc cô quan hoaït ñoäng HOAÏT ÑOÄNG 3 TUAÀN HOAØN HOAÏT ÑOÄNG GV HOAÏT ÑOÄNG HS - GV yeâu caàu hoïc sinh tìm caùc cuïm töø thích hôïp ñeå ñieàn vaø hoaøn thaønh baûng - GV gôïi yù , höôùng daãn hoïc sinh ñöa ra ñaùp aùn ñuùng - HS leân baûng ñieàn ñeå hoaøn thaønh baûng , lôùp theo doõi nhaän xeùt vaø boå sung . Cô quan ÑAËc ñieåm caáu taïo Chöùc naêng Vai troø chung Heä tuaàn hoaøn maùu Tim - Coù van nhó thaát vaø van vaøo ñoäng maïch . - Co boùp theo chu kì goàm 3 pha . Bôm maùu lieân tuïc theo moät chieàu töø taâm nhó vaøo taâm thaát , töø taâm thaát vaøo ñoäng maïch . Giuùp maùu tuaàn hoaøn lieân tuïc theo moät chieàu trong cô theå , nöôùc moâ cuûng lieân tuïc ñöôïc ñoåi môùi , baïch huyeát cuõng lieân tuïc ñöôïc löu thoâng Heä maïch Goàm ñoäng maïch , mao maïch vaø tónh maïch Daãn maùu töø tim ñi khaép cô theå vaø töø khaép cô theå veà tim 4 . Kiểm tra - Đánh giá 5 . Hướng dẫn – Dặn dò Veà nhaø hoïc baøi chuaån bò kieåm tra moät tieát Tuaàn 10 KIEÅM TRA 1 TIEÁT Soạn 20 -10 -11 Dạy 25 -10 -11 Tiết19 I . MỤC TIÊU 1 . Kiến thức - Giúp HS khái quát hóa các kiến thức đã học, đánh giá kết quả học tập của học sinh trong thời gian qua. Từ đó có phương pháp giảng dạy phù hợp với các đối tượng HS. 2 . Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng , tính trung thực và thật thà. 3 . Giáo dục Ý thức trung thực , thật thà II . CHUẨN BỊ Giáo viên: QUY TRÌNH THIEÁT LAÄP MA TRAÄN Caùc chuû ñeø chính Caùc möùc ñoä nhaän thöùc Toång Nhaän bieát 40 % Thoâng hieåu 30 % Vaän duïng 30 % TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL Chöông 1 1 Câu 1 .0 1 Câu 2 .0 2 Câu 3 .0 Chöông 2 1 Câu 2 .0 1 Câu 1 .0 2 Câu 3 .0 Chöông 3 1 Câu 2 .0 1 Câu 2 .0 2 Câu 4.0 Toång 1 Câu 2 .0 1 Câu 2 .0 1 Câu 1 .0 1 Câu 2 .0 1 Câu 1 .0 1 Câu 2 .0 6 Câu 10.0 Hệ thống câu hỏi. Học sinh: Xem trước bài học ở nhà. III . HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC 1. Ổn định: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: CÂU HỎI I. PHAÀN TRAÉC NGHIEÄM (4 ñieåm) Caâu 1: (2 ñieåm) Em haõy khoanh troøn vaøo1 trong caùc chöõ caùi A,B,C,... ñöùng tröôùc caâu traû lôøi traû lôøi ñuùng nhaát . 1 / Trong moãi chu kì taâm nhó laøm vieäc bao nhieâu giaây ? Nghæ bao nhieâu giaây ? A . 0,1 giaây vaø 0,7 giaây B . 0,3 giaây vaø 0,5 giaây C . 0,4 giaây vaø 0,4 giaây D . 0,7 giaây vaø 0,1 giaây 2 / Taät cong veïo coït soáng do nguyeân nhaân chuû yeáu naøo? A . Ngoài hoïc khoâng ñuùng tö theá B . Ñi giaày , guoác cao goùt C . Thöùc aên thieáu canxi 3 / Xöông naøo döôùi ñaây laø xöông daøi ? A . Xöông maët B . Xöông soï C . Xöông caùnh tay 4 / Veát thöông chaûy maùu ñoäng maïch ôû tay , chaân caàn laøm : A . Duøng nhieàu boâng baêng boù veát thöông laïi B .Duøng daây garoâ roài môùi baêng boù C . Chôû ngay ñeán beänh vieän 5 / Maùu mang oâxi vaø chaát dinh döôõng ñi nuoâi cô theå ñöôïc xuaát phaùt töø ngaên naøo cuûa tim ? A . Taâm nhó phaûi B . Taâm thaát phaûi C . Taâm nhó traùi D . Taâm thaát traùi 6 / Haõy xaùc ñònh teân caùc teá baøo maùu trong caùc tröôøng hôïp sau: 1) Loaïi thöù nhaát coù hình ñóa loõm 2 maët, laø 1 teá baøo, khoâng nhaân maøu hoàng, ñöôïc goïi laø: A . Baïch caàu B. Hoàng caàu C. Tieåu caàu. 2) Loaïi thöù hai coù kích thöôùc nhoû nhaát trong 3 loaïi, khi ra khoûi thaønh maïch thì deã daøng bò phaù huûy, giaûi phoøng enzim giuùp cho quaù trình ñoâng maùu, ñöôïc goïi laø ? A. Baïch caàu B. Hoàng caàu C. Tieåu caàu. 3) Loaïi thöù ba laø moät teá baøo trong suoát, kích thöôùc khaù lôùn, hình daïng thay ñoåi khoâng xaùc ñònh, ñöôïc goïi laø ? A. Baïch caàu B. Hoàng caàu C. Tieåu caàu. Caâu 2: (1 ñieåm) Choïn töø thích hôïp ñieàn vaøo caùc choã troáng trong caùc caâu sau ñaây: Moâi tröôøng trong cô theå goàm . . . . . . . . . . . . . . . . nöôùc moâ vaø . . . . . . . . . . . . . . . . Moâi tröôøng trong giuùp . . . . . . . . . . . . . . . . . . thöôøng xuyeân lieân heä vôùi . . . . . . . . . . . . . . . . . . qua quaù trình trao ñoåi chaát. Caâu 3: (1 ñieåm) Xaùc ñònh caùc chöùc naêng ôû coät (B) töông öùng vôùi loaïi moâ ôû coät (A) maø em ñaõ hoïc baèng caùch gheùp chöõ (a,b,c . . .) vôùi caùc soá (1,2,3 . . .) sao cho phuø hôïp. Loaïi moâ (A) Chöùc naêng (B) Moâ lieân keát Moâ bieåu bì Moâ cô (Cô vaân ,cô trôn , cô tim ) Moâ thaàn kinh Co daõn Tieáp nhaän kích thích , xöû lí thoâng tin vaø ñieàu khieån söï hoaït ñoäng caùc cô quan ñeå traû lôøi caùc kích thích cuûa moâi tröôøng . Baûo veä , haáp thuï vaø baøi tieát Naâng ñôõ , lieân keát caùc cô quan Traû lôøi: 1 . . . . . . . . . . . . 2. . . . . . . . . . . . 3. . . . . . . . . . 4. . . . . . . . . . .II. PHAÀN TÖÏ LUAÄN (6 ñieåm) C
File đính kèm:
sinh 8 hk1truong thcsphuong 7 ca mau.doc
