Giáo án môn Sinh học 8 - Tiết 9: Cấu tạo và tính chất của cơ - Năm học 2012-2013

Tuần: 5	Ngày soạn: 22/09/2012
Tiết : 9	Ngày dạy: 24/09/2012
Bài 9: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I/ MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
-Mô tả cấu tạo của tế bào cơ và của bắp cơ. 
-Nêu được tính chất cơ bản của cơ. 
-Nêu mỗi quan hệ giữa cơ và xương trong sự vận động.
2.Kĩ năng:
-Quan sát tranh hình nhận biết kiến thức. Thu thập thông tin khái quát hóa vấn đề. 
-Kĩ năng họat động nhóm. 
3.Thái độ: - Giáo dục ý thức rèn luyện bảo vệ giữ gìn vệ sinh hệ cơ. 
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY VÀ HỌC:
1.Chuẩn bị của giáo viên : -Tranh phóng to hình 9.1SGK, tranh chi tiết về các nhóm cơ 
 -Tranh sơ đồ một đơn vị cấu trúc của tế bào cơ 
2.Chuẩn bị của học sinh : -Xem lại bài thực hành quan sát mô cơ 
 -Xem trước bài cấu tạo và tính chất của cơ 
III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1/ Ổn định lớp: 8A1	
 8A2	
2/ Kiểm tra bài cũ: -Cấu tạo và chức năng của xương dài ?
 -Thành phần hóa học và tính chất của xương ?
3/ Bài mới
a.Mở bài: Dùng tranh hệ cơ ở người giới thiệu tổng quát các nhóm cơ chính của cơ thể như: Nhóm cơ đầu cổ, nhóm cơ thân có cơ ngực bụng lưng. Nhóm cơ chi trên và chi dưới. Vì sao được gọi là cơ xương ? Vì sao đựơc gọi là cơ vân ?
b. Phát triển bài:
Họat động 1: CẤU TẠO BẮP CƠ VÀ TẾ BÀO CƠ 
HỌAT ĐỘNGCỦA GV
HỌAT ĐỘNG CỦA HS
-GV hướng dẫn HS tìm hiểu thông tin SGK và hình 9.1 trong SGK 
- YC HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi :
+Bắp cơ có cấu tạo như thế nào ?
+Tế bào cơ có cấu tạo như thế nào ?
+Tại sao tế bào cơ có vân ngang ?
-GV nhận xét thảo luận của học sinh và giảng giải bổ sung kiến thức khó 
-HS nghiên cứu thông tin và hình 9.1 trong SGK trao đổi nhóm trả lời câu hỏi 
+Như tiểu kết
+ Như tiểu kết
+Sự sắp xếp của tơ cơ dày và tơ cơ mỏng 
-Đại diện nhóm trình bày đáp án nhóm khác nhận xét bổ sung 
Tiểu kết: -Bắp cơ : Cấu tạo gồm: 
+ Ngoài là màng liên kết , 2 đầu thon có gân phần bụng phình to. 
+ Trong :Có nhiều sợi cơ tập trung thành bó cơ 
-Tế bào cơ (Sợi cơ ): Có nhiều tơ cơ gồm hai loại : Tơ cơ dày : Có các mấu lồi sinh chất tạo thành vân tối và tơ cơ mảnh :Trơn tạo thành vân sáng. Tơ cơ dày và tơ cơ mỏng xếp xen kẽ theo chiều dọc tạo thành vân ngang ( Vân tối vân sáng xen kẽ nhau )
-Đv cấu trúc:Là giới hạn giữa tơ mỏng và dày (đĩa tối ở giữa 2 nửa đĩa sáng ở 2 đầu)
Họat động2: TÍNH CHẤT CỦA CƠ 
HỌAT ĐỘNG CỦA GV
HỌAT ĐỘNG CỦA HS
-GV mô tả thí nghiệm hình 9.2 SGK 
+Khi bị kích thích cơ phản ứng như thế nào ?
+Vì sao cơ co được ?
-GV hướng dẫn học sinh làm việc theo nhóm với các nội dung như sau :
+Làm thí nghiệm phản xạ đầu gối 
+Giải thích cơ chế thần kinh ở phản xạ đầu gối
+Nhận xét và giải thích độ lớn của bắp cơ trước cánh tay khi gập cẳng tay 
-GV cho HS quan sát lại sơ đồ đơn vị cấu trúc của tế bào cơ để giải thích cơ chế co cơ
- Yêu cầu HS rút ra kết luận về tính chất của cơ 
-HS nghiên cứu thí nghiệm trong SGK
+Cơ co 
+Nhờ phản xạ co cơ 
-Làm viện theo nhóm 
+Khi gõ nhẹ vào xương bánh chè thì chân đá về phía trước
+Khi kích thích vào cơ quan thụ cảm, sẽ làm xuất hiện xung thần kinh theo dây thần kinh hướng tâm về trung ương thần kinh. Trung ương thần kinh truyền lệnh theo dây li tâm tới co làm cơ co
+Ngắn lại 
+Sợi cơ mảnh chui vào sợi dày
-HS rút ra kết luận 
Tiểu kết: -Tính chất của cơ: Co và dãn
 -Cơ co chịu ảnh hưởng của hệ thần kinh 
Họat động 3 :Ý NGHĨA CỦA HỌAT ĐỘNG CO CƠ 
HỌAT ĐỘNG CỦA GV
HỌAT ĐỘNG CỦA HS
-GV hướng dẫn HS quan sát hình 9.4 SGK 
+Sự co cơ có tác dụng gì ?
+Sự co cơ có ý nghĩa như thế nào ?
-GV: Trong cơ thể luôn có sự phối hợp họat động của các nhóm cơ
-Quan sát h9.4.Tìm hiểu thông tin, trả lời:
+ Cơ co giúp xương cử động
+ Giúp cơ thể cử động để giải quyết các nhu cầu trong đời sống
-HS rút ra kết luận 
Tiểu kết: -Cơ co giúp xương cử động cơ thể vận động lao động di chuyển 
IV. CỦNG CỐ – DẶN DÒ:
1. Củng cố - Đánh giá : - Yêu cầu HS đọc ghi nhớ SGK. Trả lời câu hỏi SGK
+Mô tả cấu tạo của bắp cơ và tế bào cơ?
+ Nêu tính chất của cơ
2.Nhận xét - Dặn dò: -HS trả lời câu hỏi SGK 
 -Ôn lại kiến thức về lực công cơ học. Đọc bài mới