Giáo án môn Ngữ văn lớp 9 - Tuần 8
I/ MỤC TIÊU:
Đánh giá kết quả lĩnh hội tri thức lý thuyết và kỹ năng thực hành về văn bản tự sự.
II/ KIẾN THỨC CHUẨN:
1/Kiến thức:
- Yêu cầu về nội dung và hình thức của bài văn tự sự.
- sự kết hợp yếu tố miêu tả và biện pháp nghệ thuật trong văn bản tự sự.
2/ Kĩ năng:
- Tạo lập văn bản tự sự có kết hợp yếu tố miêu tả.
- Kỹ năng lựa chọn sự việc, xây dựng nhân vật, cách sắp xếp tình huống, trình bày, chính tả, ngữ pháp.
III/ HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:
Hoạt động 1: Ổn định lớp (KTSS, sắp xếp chỗ ngồi ).
Hoạt động 2: Nhắc nhở quy chế thi cử, kiểm tra.
Hoạt động 3: Tiến hành kiểm tra, giám sát quá trình làm bài.
- Động viên tinh thần tích cực, tự giác của HS trong làm bài.
- Xử lý những vi phạm ( nếu có ).
Đề bài: (2 phút) Tưởng tượng hai mươi năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó.
? TruyÖn Lôc V©n Tiªn ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo Häc sinh ®äc tãm t¾t ? KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn ? §o¹n trÝch nµy n»m ë phÇn nµo cña truþÖn ? KÕt cÊu cña truyÖn cã g× ®Æc biÖt ? KÕt cÊu cña truyÖn cã g× ®Æc biÖt. Gièng truyÖn nµo? -Theo tõng ch¬ng håi xoay quanh diÔn biÕn cuéc ®êi nh©n vËt chÝnh ( gièng truyÖn Th¹ch Sanh ) G/V: §ã lµ kÕt cÊu theo kiÓu truyÒn thèng cña lo¹i truyÖn ph¬ng ®«ng: ChuyÖn nµng sau h·y cßn l©u ChuyÖn chµng xin nèi thø ®Çu chÐp ra ....§o¹n nµy ®Õn thø NguyÒt Nga ? TruyÖn ®îc viÕt ra nh»m môc ®Ých g× -TruyÒn d¹y ®¹o lÝ lµm ngêi -Xem träng t×nh nghÜa con ngêi víi con ngêi trong x· héi, t×nh cha con, mÑ con, nghÜa vî chång ,t×nh bÌ b¹n, t×nh yªu th¬ng cu mang nh÷ng ngêi gÆp c¬n ho¹n n¹n -§Ò cao tinh thÇn nghÜa hiÖp s½n sµng cøu khèn phß nguy -ThÓ hiÖn kh¸t väng cña nh©n d©n híng tíi lÏ c«ng b»ng vµ nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp trong cuéc ®êi G/V: VÒ ®Æc ®iÓm thÓ lo¹i: Lµ truyÖn th¬ n«m mang tÝnh chÊt lµ truyÖn ®Ó kÓ nhiÒu h¬n lµ ®Ó ®äc G/V nªu yªu cÇu ®äc -Râ rµng nhÊn m¹nh nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ hµnh ®éng nghÜa hiÖp -ThÓ hiÖn râ lêi ®èi tho¹i G/V ®äc mÉu Häc sinh ®äc NhËn xÐt Xem chó thÝch 6. 7. 22. 24 Häc sinh ®äc tõ ®Çu ®Õn th©n vong ? Tõ gi· thÇy d¹y LVT xuèng nói h¨m hë vÒ kinh ®o dù thi. Lé tr×nh ®Çy gian nan. Gi÷a ®êng, LVT bÊt ngê gÆp c¶nh nh©n d©n d¾t dÝu nhau ch¹y trèn, tiÕng kªu khãc th¶m thiÕt §Òu ®em nhau ch¹y vµo rõng lªn non Chµng quyÕt ®Þnh: T«i xin ra søc anh hµo Cøu ngêi cho khái lao ®ao buæi nµy Sù quyÕt ®Þnh cho thÊy th¸i ®é cña LVT khi gÆp chuyÖn bÊt b×nh nh thÕ nµo -Ra tay cøu gióp kh«ng hÒ do dù tÝnh to¸n ? MÆc cho mäi ngêi can ng¨n kh«ng nªn tù chuèc lÊy nguy hiÓm: E khi ho¹ ®æ bÊt thµnh Khi kh«ng m×nh l¹i x« m×nh xuèng hang LVT cã hµnh ®éng g× - GhÐ l¹i bªn ®µng -BÎ c©y lµm gËy x«ng vµo lò giÆc ? Tëng tîng cuéc chiÕn gi÷a LVT vµ lò cíp Phong lai diÔn ra nh thÕ nµo? (ThÕ lùc diÔn ra cã c©n b»ng kh«ng? H×nh ¶nh LVT hiÖn len nh thÕ nµo? lò Phong Lai thÊt b¹i ra sao) -Cuéc chiÕn kh«ng c©n søc -LVT chØ cã mét m×nh trong tay kh«ng cã vò khÝ. Gi÷a vßng v©y cña bän cíp kh«ng mét tÊc s¾t trong tay víi cµnh c©y lµm gËy LVT dòng c¶m ®¸nh cø¬p. Chµng ®ét kÝch bªn t¶, xung phong bªn h÷u, chµng tung hoµnh gi÷a bän cøop -Lò cíp rÊt ®«ng vµ ®¸ng sî, g¬m gi¸o s¸ng ngêi. Tíng cíp Phong lai mÆt ®á phõng phõng ®Çy s¸t khÝ. H¾n d÷ tîn vµ cã søc khoÎ mu«n ngêi kh«n ®Þch tuyªn chiÕn víi LVT ? Khi miªu t¶ V©n Tiªn ®¸nh cíp giäng th¬ nhÞp th¬ cã g× ®Æc biÖt -Giäng th¬ hïng tr¸ng -NhÞp th¬ nhanh T/D: Kh¾c ho¹ nh÷ng hµnh ®éng lêi lÏ, sù kiÖn xuÊt hiÖn liªn tiÕp dån dËp trong cuéc chiÕn ? Ngoµi ra N§C cßn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× kh¾c ho¹ lªn hiÖn tîng nµy -LVT ®¸nh cíp so s¸nh víi chiÕn c«ng cña TriÖu Tö Long ph¸ vßng v©y §¬ng D¬ng thêi Tam Quèc ? C¶m nhËn vÒ vÎ ®Ñp cña LVT ? GiÆc Phong Lai ph¶i chuèc lÊy hËu qña nh thÕ nµo -L©u la bèn phÝa vì tan-khiÕp ®¶m qu¨ng g¬m gi¸o ch¹y tan t¸c -Tíng cíp Phong Lai bÞ tiªu diÖt ? Sù th¶m b¹i cña lò giÆc cã ý nghÜa nh thÕ nµo trong viÖc t« ®Ëm h×nh tîng nh©n vËt ? C©u nãi cña LVT: Kªu r»ng.....h¹i d©n gîi cho em suy nghÜ g× vÒ chuyÖn bÊt b×nh x¶y ra trong d©n gian - X¶y ra thêng xuyªn ? VËy mµ khi chuyÖ bÊt b×nh xaû ra, mét chµng trai võa míi rêi trêng häc bíc vµo ®êi muèn cøu ngêi gióp ®êi ra tay kh«ng hÒ do dù. Trang miªu t¶ nµy ph¶n ¸nh kh¸t väng g× cña nh©n d©n thêi ®ã? - Trong thêi buæi nhiÔu nh¬ng hçn lo¹n nh©n d©n tr«ng mong ë nh÷ng ngêi tµi ®øc d¸m ra tay cøu nan gióp ®êi G/V: LVT lµ mét anh hïng vÞ nghÜa cao ®Ñp Häc sinh ®äc ®o¹n tiÕp ? Sau khi ®¸nh tan bän cíp cøu ®îc KNN vµ Kim Liªn. ThÊy hai c« g¸i cßn h·i hïng LVT cã biÓu hiÖn g× ®¸ng quÝ - Hái ai than khãc - §éng lßng th¬ng an ñi hä” Ta ®· trõ dßng l©u la ? KNN muèn ®Òn ¬n chµng ®· béc lé suy nghÜ g× - V©n Tiªn nghe......tr¶ ¬n - Nµo ai tÝnh thiÖt....Lµm g× - Quan niÖn : Nhí c©u.... anh hïng ? VT....cêi mét nô cê rÊt t¬i biÓu lé mét t©m hån v« t, hµo hiÖp, kh¶ng kh¸i. ph©n tÝch suy nghÜ cña LVT khi bµy tá víi KNN - Theo VT ®¸nh cíp cña m×nh lµ mét hµnh ®éng nh©n nghÜa. Tr¸ng sÜ ph¶i ra tay diÖt trõ c¸i c¸, chë che bªnh vùc ngêi bÞ ¸p bøc. ThÊy viÖc nghÜa lµ ngay kh«ng lµm kh«ng ph¶i lµ ngêi anh hïng, kh«ng ®¾n ®o do dù tÝnh to¸n thiÖt h¬n ? Nô cêi ®«n hËu vµ lêi nãi: Khoan khoan.... phËn trai chøng tá ®iÒu g× trong c¸ch c xö cña chµng G/V: Lêi nãi cña LVT cã phÇn c©u nÖ cña lÔ gi¸o (nam n÷ thu thô bÊt th©n) pk cøng nh¾c nhng rÊt ®¸ng ®îc nÓ träng bëi ®óc tÝnh khiªm nhêng cña LVT. C¸ch c xö mang tinh thÇn nghÜa hiÖp cña c¸c b¹c anh hïng h¶o h¸n ? Th¸i ®é c xö cña KNN Sau khi ®¸nh cíp kh¼nh ®Þnh nÐt ®Ñp trong t©m hån LVT lµ g× G/V: H×nh ¶nh VT ®¸nh cíp ®îc kh¾c ho¹ rÊt tµi t×nh cñ chØ ho¹t ®éng, ng«n ng÷ vµ c¸ch øng xö cña chang rÊt ®Ñp mang phong th¸i cña ngêi anh hïng. Tuy nhiªn h×nh tîng nµy rÊt ch©n thËt v× lßng thong ngê ý chÝ qu¶ c¶m tinh thÇn vÞ nghÜa cña VT ®Ëm ®µ mµu s¾c ®¹o lÝ cña nh©n d©n ta ? Nh©n vËt KNN ®îc t¸c gi¶ giíi thiÖu lµ ngêi nh thÕ nµo - Lµ con g¸i quan tri phñ - Nµng ®· ®Õn tuæi lÊy chång ,vît qua ®êng dµi nguy hiÓm ®Ó thùc hiÖn lêi d¹y cña cha ? §îc cøu gióp KNN gi·i bµy víi LVT ®iÒu g×. Qua c¸ch nãi n¨ng xng h« ta hiÓu ®îc g× vÒ nµng - Hoµn c¶nh gÆp n¹n cña m×nh - ¸y n¸y b¨n kho¨n t×m c¸ch tr¶ ¬n G/V: NN lµ ngêi chÞu ¬n 1 c¸i ¬n träng, kh«ng chØ ¬n cøu m¹ng mµ cßn cøu c¶ céc ®êi trong tr¾ng cña nµng . Bëi thÕ cuèi cïng nµng ®· tù nguyÖn g¾n bã cuéc ®êi víi chµng trai kh¶ng kh¸i d¸m liÒu m×nh gi÷ trän ©n t×nh thuû chung víi chµng. NÐt ®Ñp t©m hån ®ã lµm cho h×nh ¶nh KNN trinh phôc t×nh c¶m yªu mÕn cña nh©n d©n ? Nh©n vËt trong ®o¹n trÝch nµy ®îc miªu t¶ chñ yÕu qua néi t©m hay hµnh ®éng cö chØ. §iÒu ®ã cho thÊy truyÖn LVT gÇn víi truyÖn nµo mµ em d· häc ? NhËn xÐt ng«n ng÷ cña t¸c phÈm ? §o¹n trÝch ph¶n ¸nh íc m¬ kh¸t väng g× cña t¸c gi¶ vµ nh©n d©n §äc diÔn c¶m ®o¹n trÝch ? Ph©n biÖt s¾c th¸i trong tõng lêi tho¹i mçi nh©n vËt trong ®o¹n trÝch 4. Cñng cè. dÆn dß -VÒ häc bµi, so¹n bµi míi. I. Giới thiệu tác giả tác phẩm Tác giả: - Nguyễn Dình Chiểu -1822-1888 -Quê Phong Điền- Thừa Thiên –Huế -Đỗ tú tài năm 21 tuổi (1843 ) 6 năm sau bị mù -Về quê mẹ làm nghề dạy học, bốc thuốc chữa bệnh cho dân -Tích cực tham gia chống Pháp cùng các lãnh tụ bàn bạc việc đánh giặc. Suốt đời giữ trọn lòng trung thành với Tổ quốc -Là nhà thơ lớn của dân tộc -Tác phẩm: Truyện Lục Vân Tiên, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giụôc, truyên thơ dài: Ngư tiều y thuật vấn đáp 2. Tác phẩm - Là truyện thơ Nôm sáng tác khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ XIX - Đoạn trích thuộc phần đầu của truyện II. Đọc hiểu văn bản 1. Đọc hiểu chú thích 2.Phân tích Hình ảnh Lục Vân Tiên - Giúp người bị nạn không hề do dự tính toán - Là chàng trai dũng mãnh quả cảm dấm xả thân vì nghĩa, là chàng trai hào hiệp - Sức mạnh của LVT là sức mạnh của chính nghĩa chống gian tà. Thấy việc nghĩa phải làm ngay - Khát vọng hành đạo giúp đời - Động viên an ủi họ. Chàng là người đa cảm - Từ chối khéo không muốn nhận sự trả ơn - Là con người chính trực hào hiệp trọng nghĩa khinh tài từ tâm nhân hậu b. Hình ảnh KNN - Là cô gái khuê các thuỳ mị nết na, có học thức - Niềm cảm kích xúc động chân thành mãnh liệt - Là người trọng ân nghĩa 2. Tổng kết 2. Nghệ thuật: - Miêu tả nhân vật qua hành động, lời nói dưới hình thức đối thoại. - Ngôn ngữ kể chuyện mộc mạc, bình dị, mang màu sắc phương ngữ Nam Bộ rõ nét. 3. Ý nghĩa: Đoạn trích ngợi ca phẩm chất của hai nhân vật Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga và khát vọng hành đạo cứu đời của tác giả. 4. LuyÖn tËp V/ RÚT KINH NGHIỆM: ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ Ngày soạn: 04/10/2013 Ngày dạy: ................... Tiết 40,41: Tập làm văn: MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ I/ MỤC TIÊU: Hiểu được vai trò của miêu tả nội tâm trong một văn bản tự sự. Vận dụng hiểu biết về miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự để đọc – hiểu văn bản. II/ KIẾN THỨC CHUẨN: 1/Kiến thức: - Nội tâm nhân vật và miêu tả nội tâm nhân vật trong tác phẩm tự sự. - Tác dụng của miêu tả nội tâm và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hình trong khi kể chuyện. 2/ Kĩ năng: - Phát hiện và phân tích được tác dụng của miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự. - Kết hợp kể chuyện với miêu tả nội tâm nhân vật khi làm bài văn tự sự. III/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ : H1 - Miêu tả nhằm mục đích gì. có vai trò như thế nào trong văn tự sự ? ( 5 đ ) 2. Bài mới * Giới thiệu bài :Trong chương trình và SGK Ngữ văn lớp 8, miêu tả chủ yếu được đề cập đến ở dạng miêu tả bên ngoài. Đối với tả người đó là miêu tả ngoại hình. Chương trình Ngữ văn lớp 9 tiếp tục rèn luyện miêu tả nhưng có nâng cao và phát triển thêm đó là miêu tả nội tâm nhân vật. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung ghi bảng Học sinh đọc đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích ? Tìm những câu thơ tả cảnh và những câu thơ miêu tả tâm trạng của Thuý Kiều Học sinh tìm * Những câu thơ tả cảnh Trước lầu.......dặm kia Hoặc Buồn trông......ghế ngồi * Những câu thơ miêu tả nội tâm Tưởng người.....mai chờ Hoặc Xót người........Người ôm Hay Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng ? Dấu hiệu nào cho thấy đoạn đầu tả cảnh đoạn sau miêu tả nội tâm - Đoạn đầu: khắc hoạ cảnh vắng lặng, mênh mông rợn ngợp của thiên nhiên tại lầu Ngưng Bích - Đoạn sau: tập trung miêu tả suy nghĩ của nàng Kiều- nghĩ về thân –phận số phận của mình ? Những câu thơ tả cảnh có quan hệ như thế nào đối với việc thể hiện nội tâm nhân vật -Đối tượng miêu tả hoàn cảnh ngoại hình là nhưng cảnh vật, con ngườ với chân dung, hình dáng hành động, ngôn ngữ màu sắc là những điều có thể quan sát trực tiếp -Đối tượng miêu tả của nội tâm là những tình cảm diẽn bié
File đính kèm:
- Tuan 8.doc