Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tuần 9

ơi.
Khi viết thư cho bạn hoạc cho người thân em dùng ngôi nào? vì sao?
- Dùng ngôi thứ 1 thì mới bộc lộ được tình cảm chân thật của bản thân.
4. Bài tập 6
Dùng ngôi kể thứ 1 kể miệng về cảm xúc của em khi nhận quà tặng của người thân?
- Gọi 2-3 em phát biểu
Gọi 2-3 em phát biểu nhận xét 
III. Hướng dẫn tự học
* Bài cũ: Tập kể chuyện bằng ngôi kể thứ nhất.
* Bài mơi: Soạn bài Thứ tự kể trong văn tự sự
4. Dặn dò:	- Học bài, thuộc ghi nhớ, hoàn thành bài tập còn lại.
- Chuẩn bị bài: HDĐT: Ông lão đánh cá và con cá vàng.
V. RÚT KINH NGHIỆM 
..........................................................................................................................................
Ngày soạn: 15/10/2012
Ngày dạy: ..................
Tiết: 35 Đọc thêm: ÔNG LÃO ĐÁNH CÁ VÀ CON CÁ VÀNG
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
 - Giúp HS hiểu nội dung, ý nghĩa truyện cổ tích trên;
 - Thấy được những nét chính về nghệ thuật và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong truyện 
 B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
 1. Kiến thức: 
- Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong một TP truyện cổ tích thần kỳ. 
- Sự lặp lại tăng tiến của các tình tiết, sự đối lập của các nhân vật, sự xuất hiện của các yếu tố tưởng tượng hoang đường.
 2. Kĩ năng: 
 a. Kĩ năng chuyên môn :
- Đọc hiểu vănbản truyện cổ tích thần kì.
- Phân tích các sự kiện trong truyện.
	- Kể lại được truyện.
 b. Kĩ năng sống :
- Tự nhận thức giá trị của lòng nhân ái, sự công bằng trong cuộc sống.
- Suy nghĩ sáng tạo và trình bày suy nghĩ về ý nghĩa và cách ứng xử thể hiện tinh thần nhân ái sự công bằng
- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ ý, tưởng, cảm nhận của bản thânvề ý nghĩa của các tình tiết trong tác phẩm.
 3.Thái độ: Giáo dục HS ý thức không tham lam, bội bạc, đồng thời trân trọng, ca ngợi lòng biết ơn đối với những tấm lòng nhân hậu 
C. PHƯƠNG PHÁP
 - Vấn đáp kết hợp thuyết trình.... 
D.CHUẨN BỊ 
 1.Giáo viên: Chuẩn bị tài liệu liên quan.
 - Tranh : cảnh ông lão thả cá vàng lại biển.
 - cảnh bà nhất phẩm phu nhân bắt lão ra biển găp con cá vàng.
 - Cảnh bà lão ngồi bên chiếc máng lợn sứt mẻ.
 2. Học sinh: Soạn bài, đọc kỹ phần chú thích
E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1.Ổn định lớp: Kiểm diện sỉ số
2.Kiểm tra bài cũ: Kể lại tóm tắt truyện “Cây bút thần”. Nêu ý nghĩa của truyện? 
 3. Bài mới: 
* Giới thiệu bài: “Ông lão đánh cá và con cá vàng” là truyện cổ tích dân gian Nga, Đức được A – Pus – Kin (Đại thi hào Nga, mặt trời của thi ca Nga) viết lại bằng 205 câu thơ và Vũ Đình Liên, Lễ Trí Viên dịch qua văn bản tiếng Pháp. Câu truyện vừa giữ được nét chất phát, giản dị với những biện pháp nghệ thuật rất quen thuộc của truyện cổ tích dân gian, vừa rất điêu luyện, tinh tế trong sự miêu tả và tổ chức truyện – Truyện thể hiện nội dung, ý nghĩa gì, bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
I. Đọc và tìm hiểu chung.
 1) Tác giả, tác phẩm. ( 5’)
Hãy trình bày sự hiểu biết của em vầ tác giả Pus Kin ?
* Pus Kin ( 1799- 1837)là đại thi hào của nước Nga.
Em hãy nêu xuất sứ của truyện?
- Truyện được kể bằng 205 câu thơ dựa trên cơ sở truyện dân gian nga.
2) Đọc, kể. ( 15’)
Theo em cần thể hiện giọng đọc như thế nào?
Đọc to, rõ ràng, chậm.
Thể hiện rõ giọng nhân vật: ông lão hiền từ, mụ vợ đanh dá.
Gọi học sinh đọc phân vai.
Em hãy kể tóm tắt lại truyện?
Nhận xét .
kể theo trình tự chính.
Chú thích:1, 3, 5, 6, 7, 9,
II. Phân tích
Truyện có mấy nhân vật? Nhân vật nào là nhân vật chình? phụ?
Nhân vật ông lão, mụ vợ -> Nhân vật chính.
Cá vàng , biển xanh -> Nhân vật phụ.
1. Nhân vật ông lão. (20’)
Gia cảnh ông lão đực giới thiệu như thế nào? việc ông bắt được cá vàng đượ miêu tả ra sao?
Hai vợ chồngở 1 túp lều cũ nátchồng kéo lưới, vợ kéo sợi. => cuộc sống rất nghèo khổ.
kéo lưới: + lần1: thấy bùn.
 + lần 2: rong biển.
 + lần 3: bắt được cá vàng.
Em có nhận xét gì về biện pháp nghệ thuật tác giả so sánh trong các biện chi tiết trên?
- Sự lặp lại 3 lần có chú ý gây sự tò mò, chú ý cho người đọc, tăng sức hấp dẫn.
Sau 3 lần kéo lưới chỉ bắt được 1 con cá vàng đã nói lên điều gì trong nghề chài lưới của ông?
-> Rất vất vả , khó khăn. kéo lưới 3 lần khó nhọc như vậy mà chỉ có được 1 con cá vàng.
Điếu bất ngờ nào đã xảy ra khi ông lão bắt được cá?
- Cá vàng cất tiếng kêu van: “ ông lão ơi”.
Nếu là em em có thả cá vàng về biển xanh không? vì sao?
- Học sinh có ý kiến khác nhau.
Vậy ông lão đã hành động ra sao trước lời kêu van của cá? 
- Ông ngac nhiênthả các xuống biển: Trời phù hộ cho ngươita không đòi gì chẳng cần gì.
Qua đó em thấy ông lão là người như thế nào?
* Là người hiền lành, thực thà, tốt bụng. Đó là một lão ngư nghèo khổ, chăm chỉ làm ăn người hậu tự bằng lòng với cuộc sống của mình. ba lần thả lưới mới bắt được cá nhưng khi nghe cất tiếng kêu van của cá thì động lòng thương và thả các ngay. Thanh thản không cần sự đền ơn.
Người dân nga không tham lam, nhân hậu và độ lượng
Trước đòi hỏi của vợ ông lão đã có những việc làm ntn?
Lần 1: Ông lão đi ra biển.
Lần 2: Ông lão đi ra biển.
Lần 3: Ông lóc cóc ra biển.
Lần 4: Ông lủi thủi ra biển.
Lần 5: Ông lại đi ra biển.
=> Ông đã phản ứng yếu ớt và nhất nhất làm theo lời vợ.
Tại sao Ông lão lại nhất nhất làm theo lệnh vợ như vậy?
-> Phải chăng ông quá hiền lành, sợ vợ, muốn yên thân, cam chịu nhục đã làm ngược lại lời hứa của mình với cá vàng.
Sự nhẫn nhục chịu đựng của ông trước những đòi hỏi ngày càng vô lý của vợ cho ta thấy đặc điểm nào trong tính cách của ông?
* Là một người hiền lành đến nhu nhược.
chính sự hiền lành nhu nhược của ông đã biến ông trở thành con người khác. theo em ôngntn?
- Chính tính nhu nhược của ông đã vô tình tiếp tay đồng loã cho tính tham lam của mụ vợ nảy nở phát triển. Ông đã trở thành nạn nhân khốn nhổ của chính vợ mình: làm đầy tớ cho vợ không song
Việc kể lại 5 lần ông lão ra biển gặp cá vàng là lặp lại có chủ ý trong truyện cổ tích.
Hãy nêu tác dụng của biện pháp này?
-> Tạo tình huống cho người đọc, người nghe. Đây không phải là sự lặp lại nguyên xi mà có nhiều chi tiết mới xuất hiện-> làm chủ đề truyện tô đậm thêm.
II. Phân tích.
1. Nhân vật Ông Lão
2. Nhân vật mụ vợ. (23’)
Theo dõi văn bản em thấy mấy lần mụ vợ đòi cá vàng đền ơn? đó là những lần nào?
*5 lần: + Lần 1: Đòi cái máng lợn mới.
 + Lần 2: Đòi cái nhà đẹp.
 + Lần 3: Làm nhất phẩm phu nhân.
 + lần 4: Làm nữ hoàng.
 + Lần 5: Làm long vương nghự trị
Em có nhận xét gì về biện pháp nghệ thuật ở đây? qua đó em thấy mức độ đòi hỏi của mụ vợ ntn?
-> Sự lặp lại tăng tiến-> đòi hỏi của mụ vợ ngày càng tăng, lúc đầu là cái máng lợn, sau cùng đòi làm long vương ngự trị hầu hạ-> biện pháp nghệ thuật đó giúp ta thấy được lòng tham lam vô độ của mụ vợ.
Qua đó em thấy mụ vợ là người ntn?
* Là người tham lam vô độ.
Trong 5 lần đó em thấy lần nào là đòi hỏi của mụ vợ đáng ghét nhất? Vì sao?
-> Lần 5 là đáng ghét nhất vì mụ vợ đã bắt kẻ đền ơn phải hầu hạ mình.
chính lòng tham lam vô độ đó cuối cùng mụ đã bị trừng trị trở nên trắng tay 
Em liên tưởng đến câu tục ngữ nào nói về lòng tham không?
Tham thì thâm.
Ăn cháo, đá bát.
Được voi, đòi tiên.
Từ đó em rút ra bài học gì cho bản thân?
-> Không nên tham lam-> đó là 1 tính rất sấu. Nếu có thói tham lam thì tất sẽ bị trừng phạt.
Mụ đã tự cho pháp mình sống theo nguyên tắc đã ban ơn thì phải đền ơn. Em có suy nghĩ gì?
-> Mụ là con người thực dụng ích kỷ.
Cùng với lòng tham vô độ ở mụ em còn thấy biểu hiện nào khác thường?
-> Sự hành hạ chồng.
Em hãy tìm nững chi tiết chứng tỏ sự hành hạ chồng của mụ vợ?
Mắng chồng: Đồ ngốc! Sao không đòicái máng lợn mới..
Quát to hon: Đồ ngusao không đòi một cái nhà đẹp.
Mắng như tát nướ vào mặt.
Mắng lão một thôibắtquét dọ chuồng ngựa.
Tát vào mặt ông lão, ra lệnh đuổi đi.
Có ý kiến cho rằng các chi tiết ấy làm nổi rõ nghịch lý “ Lòng tham càng lớn thì tình nghĩa vợ chồng càng mất đi” ý kiến của em thế nào?
-> Với mụ, ông lão không chỉ là chồng, mà còn là ân nhân. mụ vợ đã ngược đãi với chồng, coi ông như con hầu, kẻ ở.
Qua đó cho ta thấy 1 đặc điểm nữa trong con người mụ. Theo em có là đặc điểm nào?
* Là người bội bạc bất nghĩa
Theo em cá vàng đã trừng trị mụ vợ vì lòng tham hay sự bội bạc ?
-> Cả hai tội đều nặng nhưng tội bất nghĩa là lớn hơn.
Thái độ của em đối với mụ vợ ntn ?
Lên án, phê phán lòng tham và sự bội bạc, khuyên con người hãy coi chừng lòng tham bởi lòng tham có thể biến con người trở thành kẻ bạc ác.
(*) Nhân vật Cá vàng. ( 7’)
Theo dõi văn bản em thấy cá vàng mấy lần đền ơn ?
- Bốn lần đền ơn đáp ứng yêu cầu của mụ vợ.
Theo em cá vàng đền ơn chô ai ?
- Đáp ứng y/c của mụ vợ nhưng thực chất là cá vàng đền ơn cho ông lão.
Lần cuối mụ vợ muốn là Long Vương thì cá vàng tỏ thái độ ntn ?
- Cá vàng không nói gìlặn sâu xuống biển. Vì cá vàng đã được nghe 2 điều ông lão ông lão nói về mụ vợ: THứ nhất là làm Long Vương, thứ 2 là bắt cá vàng hầu hạ -> thể hiện lòng tham quá mức.
Nhân vật cá vàng có rất nhiều yếu tố kì ảo, theo em đó là những yếu tố nào ?
Cá vàng biết nói.
Biết đền ơn.
Nhận xét nghệ thuật tác giả sử dụng ở đây?
- Yếu tố ntưởng tượng kì ảo hoang đường.
Nhân vật Cá vàng có vai trò ntn trong truyện?
- Là nhân vất chủ chốt, là tăng sức hấp dẫn và tạo tình huống cho câu chuyện phát triển.
ý nghĩa tượng trưng của nhân vật cá vàng là gì ?
* Tượng trưng cho sự biết ơn tấm lòng vàng của nhân đân đối với những con người nhân hậu, đại diện cho cái tốt cái đẹp.
Phải rút ra bài học gì khi đấu tranh chống lại cái ác ?
* Trừng trị những kẻ tham lam bội bạc.
 (**) Nhân vật Biển Xanh. ( 8’)
Mỗi lần lòng tham của mụ vợ tăng lên thì thái độ của biển xanh ntn ?
L1: Biển gợn sóng êm ả.
L2: Biển đã nổi sóng.
L3: Biển nổi sóng dữ dội.
L4: Biển nổi sóng mù mịt.
L5: Biển nổi sóng ầm ầm.
Theo em sự biến đổi như vậy có ý nghĩa ntn?
* Phản ứng của đất trời trước lòng tham của mụ vợ.
Câu chuyện được kết thúc ntn ?(Với ông lão trớ về với cuộc sống bình yên còn mụ vợ trớ về như xưa có đúng không ?)
- (H0 tự bộc lộ.
III. Tổng kết- Ghi nhớ. (5’)
Nét đặc sắc trong