Giáo án môn Ngữ văn khối 9 - Phân môn Văn - Xây dựng câu hỏi - Bài tập - B/ Câu hỏi phần thông hiểu

XÂY DỰNG CÂU HỎI- BÀI TẬP
B. CÂU HỎI PHẦN THÔNG HIỂU
Câu 1: Giải thích nhan đề “ Hoàng Lê nhất thống chí ” và “ Đoạn trường tân thanh ”
Đáp án: Hoàng Lê nhất thống chí : Cuốn sách viết theo thể chí ghi chép sự thống nhât của vương triều nhà Lê.
	 Đoạn trường tân thanh: Tiếng nói mới nghe đứt từng khúc ruột.
Câu 2: Vì sao các tác giả “ Hoàng Lê nhất thống chí ” vốn là người rất trung thành với nhà Lê lại có thể viết hay và thực tế về người anh hùng dân tộc Quang Trung Nguyễn Huệ như vậy ?
Đáp án: 
Các tác giả “ Hoàng Lê nhất thống chí ” vốn là người rất trung thành với nhà Lê lại có thể viết hay và thực tế về người anh hùng dân tộc Quang Trung Nguyễn Huệ vì nhiều lí do, trong đó có những lí do cơ bản sau:
- Nguyễn Huệ là người anh hùng xuất chúng vừa tài năng vừa đức độ, có công lao lớn với lịch sử dân tộc. Điều đó đã khiến các tác giả khâm phục, ngưỡng mộ và trân trọng.
- Các tác giả “ Hoàng Lê nhất thống chí ” vốn là những người yêu nước, tự hào về chiến thắng quân Thanh của dân tộc. Họ ca ngợi chiến thắng đó thì không thể không nói về Nguyễn Huệ - người tổng chỉ huy tài giỏi, lão luyện...Đó là sự thật không thể phủ định .
- Hơn nữa, họ là những nhà viết sử - những người cầm bút có lương tri, lương năng nên có cái nhìn tiến bộ vượt lên tư tưởng trung quân mù quáng, họ tôn trọng lịch sử, tôn trọng nguyên tắc sáng tạo tiểu thuyết.
Câu 3: Em hãy chỉ ra những yếu tố kì ảo trong phần cuối truyện “ Chuyện người con gái Nam Xương ” của Nguyễn Dữ và nêu ý nghĩa của các chi tiết kì ảo ấy 
Đáp án:
Ý 1: Chỉ ra các yếu tố kì ảo:
+ Phan Lang nằm mộng và thả rùa.
+ Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi và gặp Vũ Nương.
+ Linh Phi sai sứ giả Xích Hỗn rẽ nước đưa Phan Lang về dương thế.
+ Vũ Nương hiện về trong lễ giải oan trên bến Hoàng Giang giữa lung linh kì ảo rồi lại biến mất.
Ý 2: Ý nghĩa của các chi tiết kì ảo:
+ Hoàn thiện thêm nét đẹp vốn có của Vũ Nương: Nhân hậu, bao dung, độ lượng, quan tâm chồng con, khát khao phục được hồi danh dự ...
+ Tạo nên phần kết thúc có hậu cho câu chuyện .
+ Thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân về lẽ công bằng ở đời....
+ Tăng thêm ý nghĩa tố cáo hiện thực xã hội và tính bi kịch cho câu chuyện...
Câu 4: Tìm điểm chung trong giá trị nội dung của các tác phẩm : Chuyện người con gái Nam Xương; và các trích đoạn Truyện Kiều, Hoàng Lê nhất thống chí, Truyện Lục Vân Tiên ?
	Đáp án:
Trong giá trị nội dung, các tác phẩm ( đoạn trích ) trên đều có: 
- Giá trị hiện thực:
+ Là bức tranh hiện thực xã hội phong kiến đương thời .
+ Đều phản ánh số phận con người : Vũ Nương, Thuý Kiều, Lục Vân Tiên..
- Giá trị nhân đạo:
+ Đều là tiếng nói tố cáo, lên án xã hội phong kiến tàn ác, bất công, loạn lạc nhiễu nhương...
+ Đều ngợi ca, khẳng định những vẻ đẹp con người : thuỷ chung son sắc, nhân hậu bao dung, tài sắc vẹn toàn...( Thuý Kiều, Vũ Nương ); anh hùng trượng nghĩa, mưu trí dũng cảm.... ( Vân Tiên, Nguyễn Huệ ).
+ Đều khẳng định đề cao những khát vọng chân chính của con người: quyền sống, tự do, tình yêu, công lí, hạnh phúc...
	Câu 5: Em hiểu như thế nào về hai câu thơ 
“ Nhớ câu kiến nghĩa bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng ”
	( Truyện Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu )
	Đáp án:
	- Thấy việc nghĩa mà bỏ qua không làm thì không phải là người anh hùng
	-> Làm việc nghĩa là bổn phận là lẽ đương nhiên. Đó mới là cách cư sử nghĩa hiệp của người anh hùng...