Giáo án môn Lịch sử lớp 9 - Tiết 1 đến tiết 15

ậu.
Từ cuối những năm 80 của thế kỷ XX Châu Phi ngày càng gặp nhiều khó khăn.
- Trong những năm gần đây Châu Phi tích cực tìm các giải pháp khắc phục tình trạng trên
- Thành lập tổ chức thống nhất Châu Phi (liên minh Châu Phi AU)
II. Cộng hoà Nam Phi
1. Khái quát về nước cộng hoà Nam Phi
- Nước cộng hoà Nam Phi nằm ở cực Nam Châu Phi: S là 1,2 triệu km2, DS là 43,6 triệu người
2. Cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở cộng hoà Nam Phi
Trong hơn 3 TK chính quyền thực dân da trắng thực hiện chế độ phân biệt chủng tộc tàn bạo với người da đen và da màu.
- Dưới sự lãnh đạo của đại hội dân tộc Phi (ANC) người da đen đấu tranh kiên trì chống CN Apacthai
- Năm 1993 chính quyền người da trắng tuyên bố xoá bỏ chế độ Apacthai.
- Tháng 4/1994 Nenxơn Mandêla (da đen) được bầu làm tổng thống cộng hoà Nam Phi
Hiện nay ở Nam Phi chính quyền mới đưa ra chiến lược KT vĩ mô để cải thiện đời sống cho ND (6/1996)
Củng cố
Củng cố bằng bài tập (phiếu học tập)
Hãy xác định nguyên nhân dẫn đến tình hình Châu Phi gặp khó khăn trong cuộc phát triển KT - XH:
Sự xâm nhập của CN thực dân và sự vơ vét bóc lột về KT của các cường quốc phương tây.
Nợ nước ngoài, đói rét, bệnh tật và mù chữ
Sự bùng nổ về dân số
Xung đột giữa các bộ tộc phe phái khác nhau gây lên cụ diện không ổn định ở một số nước.
Tất cả nguyên nhân trên
Hướng dẫn học bài
Soạn bài Các nước Mĩ La Tinh
Đọc trả lời các câu hỏi SGK
Ngày soạn:22 /10 /2007
Ngày giảng: 23 /10 /2007
Tiết 8
Bài 7
Các nước Mĩ la tinh
Mục tiêu cần đạt.
Kiến thức:
- HS nắm được khái quát tình hình Mĩ La Tinh sau chiến tranh TG thứ hai, đặc biệt cuộc đấu tranh giải phóng của nhân dân Cuba và những thành tựu mà nhân dân Cuba đạt được về kinh tế, văn hoá giáo dục hiện nay.
Tư tưởng:
- Thấy được cuộc đấu tranh kiên cường của nhân dân Cuba và những thành tựu mà nhân dân Cuba đạt được về KT, VH, GD. Từ đó thêm yêu mến và quý trọng nhân dân Cuba, thắt chặt tình đoàn kết, hữu nghị và tinh thần tương trợ giúp đợ lẫn nhau giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Cuba
Kĩ năng:
- Rèn luyện kỹ năng sử dụng lược đồ MLT, xác định vị trí các nước MLT trên lược đồ
Thiết bị dạy học:
Giáo viên: 	- Bản đồ các nước MLT
- Tranh ảnh về Cuba và các nước MLT
Học sinh: 	 - Bài soạn, sưu tầm những bài thơ viết về đất nước Cuba xinh đẹp (từ bài Cu Ba của Tố Hữu)
Tiến trình tổ chức dạy học:
Tổ chức:
Kiểm tra đầu giờ: Hãy trình bày những nét chính về sự phát triển KT – XH của các nước Châu Phi sau chiến tranh TG thứ hai
Kiểm tra phần chuẩn bị bài của HS
Bài mới:
Giới thiệu bài mới
MLT là một khu vực rộng lớn, trên 20 triệu km2, gồm 23 nước cộng hoà, tài nguyên phong phú. Từ sau 1945 các nước MLT không ngừng đấu tranh để củng cố nền độc lập, chủ quyền phát triển KT – XH nhằm thoát khỏi sự lệ thuộc vào đế quốc Mĩ, trong cuộc đấu tranh đó nổi bật tấm gương Cu ba, điển hình của phong trào CN khu vực MLT
Hoạt động của Thầy - Trò
Nội dung kiến thức cơ bản
Hoạt động 1: cá nhân / cả lớp
GV: sử dụng bản đồ các nước Châu Mĩ yêu cầu HS giới thiệu về vị trí địa lý, dân số, tài nguyên của MLT.
HS dựa vào kiến thức địa lý trả lời
MLT nằm ở phía nam của Châu Mĩ
S: trên 20 triệu km2 = 1/7 S TG
Gồm: 23 nước cộng hoà (từ Mê hi cô đến cực nam của Châu Mĩ) với gần 600 triệu người (1993)
TNTN phong phú, đặc biệt nông sản, lâm sản và khoáng sản.
GV yêu cầu HS giải thích khái niệm về thuật ngữ MLT
HS: dựa vào kiến thức địa lý trả lời
Đa số nhân dân MLT nói tiếng Tây ban nha, trừ Braxin nói tiếng Bồ đào nha. Chịu ảnh hưởng của văn hoá TBN, BĐN.
GVMR: Từ đầu TK XVI vùng này lần lượt trở thành thuộc địa của người Châu Âu (TBN, BĐN, Anh, Pháp, Hà lan). Đầu TK XIX nhiều nước thuộc địa của TBN, BĐN đã giành độc lập nhưng sau đó Mĩ tìm cách biến khu vực này thành “sân sau” của Mĩ
GV khái quát – ghi
HS nghe – ghi
? Em hiểu thế nào là “sân sau”?
Coi MLT là quân đội dự phòng vững chắc của Mĩ về KT, quân sự
GVMR: Tuyên ngôn II Lahabana nâu rõ trên lục địa nửa thuộc địa này, từ 15 năm nay số người chết bện và chết đói tăng lên gấp đôi, số người chết trong chiến tranh 1914... Trong khi đó tiền của từ MLT không ngừng tuôn sang Mĩ, cứ một phút độ 4000 đô la, 1 ngày 5 triệu đô la, 1 năm 2000 triệu đô la
GV: cung cấp – ghi
HS nghe – ghi
GV sử dụng lược đồ phong trào đấu tranh giải phóng DT ở á, Phi, MLT, 
GV cung cấp tư liệu về giai đoạn CM này trên lược đồ
Cao trào CM giải phóng DT nổ ra ở hầu khắp MLT, dưới các hình thức bãi công của công nhân, nổi dậy của nhân dân, khởi nghĩa vũ trang, đấu tranh nghị viện qua tổng tuyển cử
GV khái quát – ghi
GV yêu cầu HS chú ý vào SGK trả lời câu hỏi
? Nêu diễn biến phong trào đấu tranh 1959 – 1980?
HS dựa vào SGK trả lời
- Mở đầu CM Cuba 1959 đánh dấu bước phát triển mới của PTCM
- Từ những năm 60 – 80 của TK XX cao trào CM bùng nổ ở MLT => gọi là “Lục địa bùng cháy”
- Khởi nghĩa vũ trang diễn ra ở Bêlivia, Vênêxuêla, Côlôbra, Nicảgoa
GV nhận xét- khái quát – ghi bài
HS nghe – ghi
? Vì sao MLT được coi là “Đại lục bùng cháy”
HS trả lời: Làm thay đổi cục diện của MLT, dẫn đến kết quả chế độ độc tài bị lật đổ
GV nhận xét – rút ra kết quả
GV cho HS thấy nhiều sự kiện nổi bật diễn ra ở Chilê và Nicaragoa
GV kết luận – chuyển ý
Hoạt động 2: cá nhân
GV cung cấp – ghi
HS nghe – ghi
GV: liệt kê thành tựu:
- Củng cố độc lập chủ quyền 
- Dân chủ hoà sinh hoạt chính trị 
- Tiến hành cải cách KT
- Thành lập các tổ chức liên minh khu vực về hợp tác KT.
? Đánh giá như thế nào về những thành tựu các nước MLT đã đạt được?
HS trả lời: Đây là những thành tựu hết sức to lớn, có ý nghĩa quan trọng trong cuộc giữ gìn, bảo vệ an ninh quốc gia...
GV: cung cấp – ghi
HS đọc chữ in nhỏ SGK – trả lời
? Nguyên nhân nào khiến MLT rơi vào tình trạng khó khăn, căng thẳng trên?
HS trả lời: Do sự can thiệp của Mĩ. Nội chiến tranh giành quyền lực giữa các phe phái...
GV nhận xét – kết luận – chuyển mục
Hoạt động 1:cả lớp
GV sử dụng lược đồ các nước MLT, yêu cầu HS giới thiệu vị trí địa lý của Cuba
HS dựa vào lược đồ trả lời
GV khái quát ghi
HS nghe – ghi
GVMR: Trước chiến tranh TG thứ nhất Cuba là thuộc địa của TBN. 1898 Mĩ tiến hành chiến tranh với TBN để cướp giật Cuba, sau đó Mĩ biến Cuba thành phụ thuộc, bắt nhân dân Cuba phải phục vụ cho quyền lợi của đế quốc Mĩ (Những căn cứ quân sự, trồng mía, cung cấp mía đường...)
Nhân dân Cuba đã nhiều lần đấu tranh chống Mĩ và tay sai.
Hoạt động 1: cả lớp 
GV cung cấp – ghi
GV: trình bày chính sách phản động của Batixta
+ Xoá bỏ hiến pháp tiến bộ
+ Cấm đảng phái chính trị hoạt động
+ Bắt giam hàng chục vạn người yêu nước
? Em nhận xét gì về chính sách phản động Batixta?
HS trả lời: cực kỳ tàn bạo, độc ác, thủ tiêu mọi quyền tự do dân chủ, đi ngược lại quyền lợi dân tộc
GV nhận xét – mở rộng
Từ đó dẫn đến mâu thuẫn cơ bản
Nhân dân Cuba >< Chế độ độc tài Batixta
Dân tộc Cuba >< Mĩ
Hoạt động2: cá nhân /nhóm
GV: trình bày phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở Cuba: “Không cam chịu...đầy nhiệt tình và kiên cường”
HS nghe
GV khái quát ghi
GVMR: Cuộc tấn công tuy không giành thắng lợi, có ảnh hưởng to lớn và mở đầu giai đoạn phát triển mới của CM Cuba, giai đoạn đấu tranh vũ trang giải phóng đất nước.
? Vì sao cuộc tấn công tuy thất bại , có ảnh hưởng to lớn và mở đầu giai đoạn đấu tranh vũ trang giải phóng DT ở Cuba?
HS trả lời: Cuộc tấn công này đã châm ngòi nổ và thổi bùng ngọn lửa đấu tranh vũ trang trên toàn đảo. Người dân yêu nước Cuba sẽ rút ra được những bài học to lớn từ cuộc đấu tranh vũ trang đầu tiên.
GV: yêu cầu HS quan sát kênh hình 15 và nêu những hiểu biết của em về phi đen...?
HS quan sát kênh hình, bằng hiểu biết của mình trả lời
Phi đen Caxtơrô là lãnh tụ yêu nước của người dân Cuba. Hiện nay ông là chủ tịch nước cộng hoà nhân dân Cuba. Ông là mỗi quan hệ mật thiết với nhân dân Việt Nam anh em, ông là người nước ngoài đầu tiên đặt vòng hoa viếng chủ tịch HCM khi người mới qua đời.
GV yêu cầu HS đọc phần chữ in nhỏ SGK và trả lời câu hỏi.
? Em nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân CM Cuba?
TInh thần chiến đấu rất kiên cường, gan dạ, dũng cảm, quyết chiến đấu đến cùng.
GV cung cấp – ghi bài
HS nghe – ghi
? Sự kiện 1/1/1959 có ý nghĩa như thế nào?
HS thảo luận
Đại diện các nhóm báo cáo kết quả
Việc lật đổ chế độ độc tài Batixta đồng nghĩa với việc đế quốc Mĩ bị thất bại thảm hại ở Cuba, mở ra cho nhân dân Cuba một thời kỳ độc lập tự chủ, xây dựng đất nước thoát khỏi chế độ kìm kẹp của Mĩ
GV nhận xét – kết luận – chuyển ý
Hoạt động : cá nhân /cả lớp 
GV yêu cầu HS chú ý vào SGK trả lời
? Cuba đã làm gì sau khi hoàn thành cuộc CM?
HS dựa vào SGK trả lời
GV nhận xét – chốt ghi
? Cũng trong thời gian này nhân dân Cuba gặp phải những khó khăn như thế nào?
HS dựa vào SGK trả lời
- Do chính sách bao vây cấm vận của Mĩ (hơn 40 năm), khó khăn về KT
Lực lượng chống phá CM Cuba
? GV cung cấp kiến thức về thành tựu mà Cuba đã đạt được?
HS nghe - ghi
? Em đánh giá như thế nào về những thành tựu mà ND Cuba đã đạt được?
- Đây là những thành tựu hết sức to lớn, quyết định sự nghiệp giữ gìn và bảo vệ đất nước Cuba
- Có những thành tựu trên là nhờ sự LĐ cần cù, sáng tạo của ND Cuba và sự lãnh đạo tài tình của Đảng và Nhà nước Cuba mà đứng đầu là chủ tịch phi đen Catơrô
? Cho biết mối quan hệ đoàn kết hữu nghị giữa lãnh tụ phi đen, nhân dân Cuba với đảng, chính phủ và nhân dân ta
HS tự bộc lộ
I. Những nét chung
1. Phong trào đấu tranh củng cố nền độc lập ở Mĩ La Tinh
- Trước chiến tranh là sân sau, là thuộc địa của Mĩ.
- Sau chiến tranh TG thứ hai MLT có nhiều chuyển biến mạnh mẽ
+ Giai đoạn từ 1945 - 1959
Đây là giai đoạn phong trào CM bùng nổ ở MLT.
Giai đoạn từ 1959 - 1980
- Cơn bão táp CM (mà hình tức chủ yếu là ĐT vũ trang) đã bùng nổ ở MLT và khu vực này trở thành “ Đại lục bùng cháy”
* Kết quả: Chính quyền độc tài ở nhiều nước bị lật đổ, các chính phủ DTdược thiết lập, tiến hành nhiều cải cách tiến bộ
2. Công cuộc xây dựng và phát triển đất nước
- Các nước MLT thu được nhiều thành tựu quan trọng
- Đầu những năm 90 của TK XX MLT gặp nh