Giáo án môn Lịch sử lớp 9 - Bài 21: Việt Nam trong những năm 1939 - 1945

iaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa Hoùc sinh
Noọi Dung
14 phuựt
+Hãy nêu những nét chính của tình hình thế giới thứ hai bùng nổ.
+Tình hình Đông Dương sau khi chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ.
GV cho HS đọc tài liệu tham khảo “ Về chính sách của Nhật -Pháp”.(sgv tr 112)
+Theo em, tình hình VN trong chiến tranh thế giới thứ II có điều gì đáng lưu ý.
+Vì sao thực dân Pháp và phát xít Nhật thoả hiệp với nhau để cùng thống trị Đông Dương. 
-Duứng bửực tranh ủ/c Nguyeón Vaờn Cửứ: Chuỷ trỡ HN BCH TW ẹaỷng 6/11/1939 taùi Baứ ẹieồm- Hoc moõn, Gia ẹũnh. HN ủaừ phaõn tớch tỡnh hỡnh theỏ giụớ vaứ ẹoõng Dửụng seừ trụỷ thaứnh cheỏ ủoọ phaựt xớt tan baùo. HN Xaực ủũnh muùc tieõu trửụực maột. HN ủửa ra caực keỏ hoaùch, pp ủaỏu tranh vaứ thaứnh laọp maởt traọn thoỏng nhaỏt
+Chieỏn tranh theỏ giụựi thửự hai buứng noồ ụỷ Chaõu Aõu 6/1940 PX ẹửực keựo vaứo nửụực Phaựp, Phaựp nhanh choựng ủaàu haứng.
+ễÛ Vieón ẹoõng: Nhaọt ủaồy maùnh xaõm lửụùc Trung Quoỏc vaứ cho quaõn tieỏn saựt vuứng bieõn giụựi vuứng Vieọt- Trung.
+ễÛ ẹoõng dửụng: Phaựp ủửựng trửụực hai nguy cụ: Ngoùn lửừa caựch maùng cuaỷ nhaõn daõn ẹoõng Dửụng, Phaựt xớt Nhaọt ủang laờm le haột caỳng chuựng.
-Trả lời: TDP đứng trước2 nguy cơ:
+1 là phong trào CM Đông Dương.
+2 là Nhật sẽ hất cẳng Pháp.
+9/1940 Phaựp ủaõuứ haứng Nhaọt vaứ chaỏp nhaọn nhửừng ủieàu khoaỷn cuỷa Nhaọt.
-Luực naứy Phaựp khoõng ủuỷ sửực choỏng Nhaọt, buoọc phaỷi chaỏp nhaọn caực yeõu saựch cuỷa Nhaọt, maởt khaực chuựng cuừng muoỏn dửùa vaứo Nhaọt ủeồ choỏng phaự caựch maùng ẹoõng Dửụng. Nhaọt cuừng muoỏn dửùa vaứo Phaựp ủeồ kieỏm lụứi vaứ choỏng phaự caựch maùng, vụ veựt sửực ngửụứi sửực cuỷa ủeồ phuùc vuù chieỏn tranh. Vieọt Nam trụỷ thaứnh thuoọc ủũa cuỷa Nhaọt – Phaựp
-Nhaọt laỏn daàn tửứng bửụực ủeồ bieỏn ẹoõng dửụng thaứnh thuoọc ủũa vaứ caờn cửự chieỏn tranh cuỷa chuựng, bieỏn chớnh quyeàn thửùc daõn thaứnh coõng cuù
-Nhân ta chịu 2 tầng áp bức Pháp -Nhật, nd rất điêu đứng khốn cùng.
-suy nghĩ- trả lời.
I.Tỡnh hỡnh theỏ giụựi vaứ ẹoõng Dửụng:
1, Thế giới:
-1-9-1939,CTTG II bùng nổ.
-6-1940,Đức kéo vào đất Pháp, Pháp đầu hàng Đức.
-ở Viễn Đông: Nhật đẩy mạnh xâmlược Trung Quốc.Quân Nhật đã tiến sát biên giới Việt –Trung.
2, Đông Dương:
-Thực dân Pháp đứng giữa hai nguy cơ:+Cách mạng Đông Dương
+ Nhật hất cẳng Pháp.
ịThực dân Pháp bắt tay với Nhật cùng thống trị Đông Dương.
+9-1940, Nhật vào Đông Dương tìm cách lấn át Pháp.
+23-7-1941, Nhật ép Pháp kí hiệp ước hợp tác toàn diện.
-Thực dân Pháp thực hiện thủ đoạn gian xảo để thu lợi thuận cao nhất.
ĩHậu quả của chính sách này đã dẫn đến nạn đói nghiêm trọng năm 1944-1945 ở nước ta làm cho hơn triệu người chết đói.
+Vì thực dân Pháp lúc này không đủ sức chống lại Nhật,buộc phải chấp nhận những yêu sách của Nhật,mặt khác chúng muốn dựa vào Nhật để chống lại cách mạng Đông Dương. 
+Nhật muốn lợi dụng Pháp để kiếm lời và chống phá CM Đông Dương,vo vét sức người sức của vào chiến tranh.
+Nhật -Pháp đều chống lại CM Đông Dương cho nên chúng không ưa gì nhau, nhưng vẫn cấu kết với nhau để chống phá CM.
TG
18 phuựt
‘Emhãy trình bày những nét chính về cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn.
GV treo lược đồ.
+Hãy trình bày diễn biến và kết quả của cuộc k/n Bắc Sơn.
+Nêu nguyên nhân thất bại và ý nghĩa của cuộc k/n .
+Trình bày những nét chính về cuộc k/n Nam Sơn.
+Trình bày diễn biến và kết quả của cuộc k/n Nam Kì.
+Hãy trình bày hoàn cảnh,diễn biến và kết quả của cuộc binh biến Đô Lương.
Cuộc binh biến Đô Lương là cuộc nổi dậy tự phát của binh lính chứ không có sự lãnh đạo của Đảng và không có sự phối hợp của quần chúng. Nhưng nó chứng tỏ tinh thần yêu nước của binh lính người Việt trong quân đội Pháp và khả năng họ nếu được giác ngộ.
+Hai cuộc k/n:Bắc Sơn,Nam Kì và binh biến Đô Lương đã để lại cho CM Việt Nam những bài học kinh nghiệm gì.
-HS trỡnh baứy tren baỷn ủoà
-QS lược đồ+trình bày diễn biến +kết quả.
-Chổ xuaỏt hieọn ụỷ moọt ủũa phửụng , chửự chửa xuaỏt hieọn treõn phaùm vi caỷ nửụực. Keỷ ủũch coự ủieàu kieọn ủeồ taọp trung lửụng lửụùng ủaứn aựp. Hỡnh thaứnh ủửụùc ủoọi du kớch Baộc Sụn.
-Trả lời: Lợi dụng bối cảnh thực dân Pháp thua trận ở châu Âu và yếu thế ở Đông Dương.
-Trình bày: Diễn biến bằng lược đồ.
+Kết quả.
-Trình bày: Hoàn cảnh (sgk tr 85)
-Trình bày diễn biến bằng lược đồ.
-Lắng nghe.
-Các cuộc k/n và binh biến chưa thành công nhưng đã để lại bài học kinh nghiệm quý báu:+ Về k/n vũ trang
+Xây dựng lực lượng vũ trang
+Chiến tranh du kích, trực tiếp chuẩn bị cho cuộc tổng k/n tháng Tám năm 1945.
II Nhửừng cuoọc noói daọy ủaàu tieõn
1.Khởi nghĩa Bắc Sơn (27-9-1940).
*Hoàn cảnh:-Nhật đánh vào Lạng Sơn, Pháp thua chạy rút quân qua châu Bắc Sơn.
-Đảng bộ Bắc Sơn lãnh đạo nd đứng lên khởi nghĩa.
*Diễn biến:(sgk tr 82).
*Kết quả: Cuộc k/n thất bại.
*Nguyên nhân thất bại: Cuộc k/n thất bại chủ yếu là do đk thuận lợi cho cuộc k/n chỉ mới xuất hiện tại địa phương chứ chưa phải trên cả nước, kẻ địch có đk tập trung lực lượng để đàn áp.
*ý nghĩa ls: Tuy thất bại, song cuộc k/n Bắc Sơn đã duy trì được phần lực lượng :đội du kích Bắc Sơn ra đời,trở thành lực lượng vũ trang nòng cốt của Đảng sau này.
2.Khởi nghĩa Nam Kì (23-11-1940).
*Hoàn cảnh:
-Pháp thua trận ở châu Âu,yếu thế ở Đông Dương.
-Nhật xúi giục bọn quan phiệt Thái Lan gây chiến tranh ở biên giới Lào ,Cam-pu-chia.
-Thực dân Pháp bắt binh lính Nam Kì đi làm bia đỡ đạn cho chúng, binh lính rất căm phẫn.
-Trước tình hình đó Xứ uỷ Nam Kì quyết định k/n (chưa được lệnh của trung ương).
*Diễn biến: (sgk tr 83).
* Kết quả: Cuộc k/n bị đàn áp khốc liệt,cơ sở Đảng bị tổn thất nặng nề,nghĩa quân rút lui vào hoạt động bí mật,chờ cơ hội sẽ hoạt động trở lại.
3.Binh biến Đô Lương (13-1-1941).
*Hoàn cảnh:-Tại Nghệ An,binh lính bị đưa đI làm bia đỡ đạn ở Lào, họ rất căm phẫn và vùng lên đấu tranh.
*Diễn biến: (sgk tr85).
*Kết quả: Cuộc k/n bị thất bại.
4.Bài học kinh nghiệm:
-Các cuộc k/n và binh biến chưa thành công nhưng đã để lại bài học kinh nghiệm quý báu:+ Về k/n vũ trang
+Xây dựng lực lượng vũ trang
+Chiến tranh du kích, trực tiếp chuẩn bị cho cuộc tổng k/n tháng Tám năm 1945.
4.Củng cố : 5 phuựt
1.Cho HS trả lời 2 câu hỏi (sgktr 86).
2.Cho HS làm bài tập (vở bài tập từ trang 75 +78).
5. Daởn doứ: 1 phuựt
1.Học theo 2 câu hỏi trong sgk tr 86 và làm bài tập trong vở bài tập.
2.Đọc –soạn bài 22.Cao trào cách mạng tiến tới tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
3.Sưu tầm tư liệu và tranh ảnh có liên quan.
Phaàn ủieàu chổnh vaứ boó sung
TRệễỉNG THCS NGUYEÃN DU	Ngaứy soaùn: 21/01/2010
Tuaàn 23 tieỏt 27	Ngaứy daùy: 22/01/2010
Baứi 22. CAO TRAỉO CAÙCH MAẽNG TIEÁN TễÙI TOÅNG 
KHễÛI NGHểA THAÙNG TAÙM NAấM 1945
I.MUẽC TIEÂU BAỉI HOẽC:
1.Kieỏn thửực:
:-Hoán cảnh dẫn tới việc Đảng ta chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh và sự phaựt trieồn của lực lượng CM sau khi Việt Minh thành lập.
-Những chủ trương của Đảng sau khi Nhật đảo chính Pháp và diễn biến của cao trào kháng Nhật, cứu nước, tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
2.Tư tưởng: Giáo dục cho HS lòng kính yêu Chủ tịch Hồ Chí Minh, lòng tin vào sự sáng suốt của Đảng, đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí Minh.
3.Kĩ năng: Rèn cho HS khả năng:
-Sử dụng tranh ảnh,lược đồ ls.
- Tập dượcphân tích, đánh giá sự kiện ls.
II.ẹOÀ DUỉNG DAẽY HOẽC:
GV: -Bức ảnh Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân , lược đồ Khu giải phóng Việt Bắc .
-Các tài liệu về hoạt của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Pác Bó (Cao Bằng), Tân Trào (Tuyên Quang) và các tài liệu về hoạt động của Cứu quốc quân, VN tuyên truyền giải phóng quân,cao trào kháng Nhật,cứu nước, 
HS:Học bài cũ, đọc-soạn bài mới . Sưu tầm tranh ảnh ,tư liệu có liên quan.
III.HOAẽT ẹOÄNG TREÂN LễÙP:
1.ổn định lụựp: 1 phuựt
2.Kiểm tra bài cũ. 5 phuựt
 1)Tình hình VN trong chiến tranh thế giới lần thứ hai.
 2)Trình bày cuộc k/n Bắc Sơn bằng lược đồ.
3.Daùy baứi mụựi:
* GTB : 1 phuựt trả lời bài cũ của HS,dẫn dắt vào bài mới và nêu vấn đề :
-Tại sao đếnnăm 1914, Đảng ta lại chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh? Sự phát triển lực lượng cách mạng sau khi mặt ra đời? Đảng ta đã làm gì để thúc đẩy cao trào cách mạng 
TG
Hoaùt ủoọng cuỷa Giaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa Hoùc sinh
Noọi Dung
32 phuựt
-Hoaùt ủoọng caự nhaõn/ lụựp
+Hoaứn caỷnh naứo daón ủeỏn ẹaỷng ta Hoọi nghũ BCH TW ẹaỷng coọng saỷn ẹoõng Dửụng laàn thửự 8?
-Sau 30 naờm tỡm ủửụứng cửựu nửụực cuỷa Nguyeón Aựi Quoỏc. Tửứ 1911 ủeỏn 1920 tỡm ủửụùc con ủửụứng cửựu nửụực, 1930 thaứnh laọp ẹaỷng coọng saỷn Vieọt Nam. 28/01/1941 ngửụứi trửùc tieỏp laừnh ủaùo nhaõn daõn ủaựnh Phaựp, ủuoồi nhaọt. Trieọu taọp HN BCHTW laàn thửự 8(5/1941) taùi Pacboự – Cao Baống.
+BCH laàn thửự 8 ủeà ra khaồu leọnh, nhieọm vuù nhử theỏ naứo?
Taùi sao ủeỏn luực naứy ẹaỷng ta laùi thaứnh laọp MTVM.?
-Thaỷo luaọn
MTVM ra ủụứi coự taự ủoọng theỏ naứo ủeỏn lửùc lửụùng caựch maùng Vieọt Nam.
+Sau khi ủaựnh baùi 3 nửụực Bổ, Phaựp, Haứ Lan vaứ chieỏm phaàn lụựn luùc ủiaù. Chaõu Aõu 6/1941 PX ẹửực mụỷ cuoọc taỏn coõng Lieõn Xoõ treõn theỏ giụựi hỡnh thaứnh hai traọn tuyeỏn: Moọt beõn laứ lửùc lửụùng daõn chuỷ do Lieõn Xoõ ủửựng ủaõuứ, moọt beõn laứ khoỏi PX ẹửực, YÙ, Nhaọt. Cuoọc ủaỏu tranh ta laứ moọt boọ phaọn trong cuoọc ủaỏu tranh cuỷa caực lửùc lửụùng daõn chuỷ
+trong nửụực, nhaõn daõn ta reõn xieỏt dửụựi hai taàng aựp bửực Phaựp Nhaọt. Maõu thuaồn daõn toọc caứng gay gaột.
+Giaỷi phoựng cho ủửụùc caực daõn toọc ra khoỷi aựch thoỏng trũ cuaỷ Phaựp vaứ Nhaọt.
+ẹaựnh ủoồ ủũa chuỷ chia laùi ruoọng ủaỏt cho daõn caứy
Thay baống khaồu hieọu:”Tũch thu ruoọng ủaỏt cuỷa ủeỏ quoỏc vaứ Vieọt gian chia cho daõn caứy ngheứo, giaỷm toõ, giaỷm tửực, chia laùi ruoọng coõng” tieỏn tụựi thửùc hieọn ngửụứi caứy coự ruoọng.
-Thaứnh laọp Vieọt Nam ủoọc laọp ủoàng minh (goùi taột laứ Vieọt Minh)
+Tỡnh hỡnh theỏ giụựi vaứ trong nửụực coự nhieàu bieỏn chuyeồn.
Taọp hoùp moùi lửùc lửụùng yeõu nửụực ủeồ choõng Nhaọt.
+Caực Hoọi cửựu quoỏc cuỷa MT Vieọt Minh ủửụùc thaứnh laọp khaộp caỷ nửụực nhửng maùnh nhaỏt laứ Cao-Baờc- Laùng dửụựi sửù chổ ủaùo trửùc tieỏp Cuỷa Nguyeón Aựi Quoỏc.
-Lửùc lửụùng vuừ trang : ẹi du kớc