Giáo án môn Lịch sử lớp 9 - Bài 1, 2: Liên xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX

 căn bản và sâu sắcđó là những sự thật lịch sử.
 - Mặc dù ngày nay tình hình đã thay đổi và không tránh khỏi có lúc bị gián đoạn tâm thời, mối quan hệ giỡa nước ta và các nước Đông Âu vẫn được duy trì và gần đây có những bước phát triển mới. Cần trân trọng mối quan hệ truyền thống quí báu đó nhằm tăng cường tình đoàn kết hỡu nghị và đẩy mạnh sự hợp tác phát triển phục vụ công cuộc hiện dại hoá đất nước.
 3) Kĩ năng :
 - Rèn kĩ năng phân tích đánh giá các sự kiện lịch sử.
II) chuẩn bị đồ dùng:
 - Bản đồ các nước Đông Âu.
 - Một số tranh ảnh tiêu biểu về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở đông Âu từ 1945- 1970.
III) Tiến trình dạy và học.
 1) ổn định tổ chức:
 2) KTBC:
Hs1:Hãy khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng:
 * Iuri Gagarin là người:
 A. đầu tiên bay vào vũ trụ.
 B. thử thành công vệ tinh nhân tạo.
 C. bay vào vũ trụ đầu tiên.
 D. đặt chân lên mặt trăng đầu tiên.
 + Đáp án: A.
 * Vị trí công nghiệp của Liên Xô trong hai thập niên 50, 60 của thế kỉ XX là:
 A. đứng đầu thế giới.
 B. đứng thứ hai thế giới.
 C. đứng thứ ba thế giới.
 D. đứng thứ tư thế giới.
 + Đáp án A
 HS2:? Kể tên một số thành tựu chủ yếu của Liên Xô trong công cuộc XDCNXH từ 1950- đầu những năm 70? Nhận xét?
 3) Giới thiệu bài mới:
 ở tiết trước các em đã nắm được một số thành tựu của nhân dân Liên Xô.ở tiết học này các em sẽ tiếp tục đi tìm hiểu công cuộc XDCNXH ở Đông Âu và sự hình thành hệ thống XHCN trên toàn thế giới.
 4) Nội dung dạy và học:
 Mục 1: Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu 
Mục tiêu: Hs nắm được hoàn cảnh lịch sử, quá trình ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
G:Dùng bản đồ giới thiệu về các nước Đông Âu và giải thích vì sao lại gọi là các nước Đông Âu.
? Trước chiến tranh thế giới thứ hai, tình hình các nước Đông Âu như thế nào?
G: giới thiệu tình hình trong chiến tranh thế giới thứ hai và quá trình giành chính quyền bầng cách dán đốm lửa tại những nước giành được chính quyền trên lược đồ.
G: Trình bày kĩ về nước Đức.
? Để hoàn toàn thắng lợi cách mạng dân chủ nhân dân từ 1946-1949 các nước Đông Âu đã làm gì? Nhận xét về những việc làm này?
G: Sau khi hoàn thành cách mạng dân chủ nhân dân Đông Âu bắt tay vào công cuộc XDCHXH.
? Lên bảng chỉ tên các nước dân chủ nhân dân Đông Âu
HĐ1: Cả lớp quan sát.
H: Hầu hết các nước đông âu đều lệ thuộc vào các nước tư bản Tây Âu
H: Cả lớp ghi nhớ.
H: Dựa vào sách giáo khoa trình bày
- Mang tính chất tiến bộ có ý nghĩa đối với nhân dân-> đời sống nhân dân được cải thiện.
HĐ2: Cá nhân lên bảng chỉ
1) Sự ra đời của các nước dân chủ nhân dân Đông Âu.
 a) Hoàn cảnh lịch sử:
 - Trước CTTG2?
 - Trong CTTG2?
 b) Quá trình ra đời:
 - Hoàn thành cách mạng dân chủ nhân dân ( 1946-1949)
 Mục2: Tiến hành xây dựng CNXH từ 1950- những năm 70
 Mục tiêu: Hs nắm được những nhiệm vụ chính và những thành tựu của công cuộc XDCNXH.
? Dựa vào Sgk em hãy cho biết ngững nhiệm vụ chính của công cuộc XDCNXH ở các nước Đông Âu? Đánh giá về những nhiệm vụ này?
G: giao việc cho Hs:? nêu những thành tựucơ bản trong công cuộc XDCNXH ở các nước Đông Âu( từ 1950- 1970)
G: Chốt ý cơ bản và cung cấp thêm một số tư liệu
? Nhận xét về những thành tựu của nhân dân Đông Âu đã đạt được?
G: Sau 20 năm xây dựng CNXH các nước Đông Âu đã đạt được những thành tợu to lớn, bộ mặt kinh tế, xã hội của các nước đã thay đổi cơ bản.Như thế lịch sử các nước đông âu đã sang trang mới.
HĐ1:Cả lớp( dựa vào Sgk trìng bày)
- Mang tính chất dân chủ tiến bộ rõ rệt.
Hs độc lập làm việc với Sgk- trình bày ý cơ bản- Hs khác nhận xét bổ sung.
H: to lớn có ý nghĩa rất quan trọng
2) Tiến hành XDCNXH( từ 1950-đầu những năm 70 của thế kỉ XX)
 a) Nhiệm vụ:( SGk)
 b) Thành tựu:
 - Hoàn thành thắng lợi những nhiệm vụ của cách mạng dân chủ nhân dân.
 Hoạt động 3: Sự hình thành hệ thống XHCN.
 Mục tiêu:Hs nắm được quá trình hình thành hệ thống XHCN.
? Dựa vào Sgk em hãy nêu cơ sở hình thành hệ thống XHCN?
G: Trình bày sự hình thành hệ thống XHCN-> cho Hs phân tích đánh giá.
? Mục đích ra đời của khối SEV?
G: Liên hệ sự giúp đỡ của khối SEV với Việt Nam.
? Em hãy kể một số thành tích chủ yếu của SEV( 1951-1973)
G: Cung cấp thêm tư liệu và một số hạn chế.-> đến 28/6/ 1991 SEV tuyên bố tự giải tán.
? Tổ chức hiệp ước Vacsava ra dời với mục đích gì?
G: chốt: Với sự ra đời của hai tổ chức SEV và Vacsava CNXH đã thành hệ thống trên thế giới. Hiệp ước Vacsava đã tan rã cùng với sự khủng hoảng và tan rã của các nước XHCN, hiện nay họ đang tìm cách khắc phục và đi lên.
H: dựa vào Sgk trình bày 
H: Cả lớp tiếp thu- phân tích đánh giá.
H: đẩy mạnh sự hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau giữa các nước XHCN.
H: Kể thành tích.
H: chống lại sự hiếu chiến xâm lược của Mỹ, bảo vệ an ninh Châu Âu và thếgiới, duy trì và bảo vệ hoà bình.
III) Sự hình thành hệ thống XHCN.
 1) Cơ sở hình thành.
 2) Sự hình thành hệ thống XHCN
 * 8/1/1949: Hội đồng tương trợ kinh tế( SEV) 
 - Mục đích?
 - Thành tựu?
 * 5/ 1955:Tổ chức hiệp ước Vacsava.
 - Mục đích?
 IV) Luyện tập:
G: nhắc lại một số nội dung cơ bản trong hai tiết học.
G: Treo lược đồ câm các nước Đông Âu 
? Điền tên nước và thời gian thành lập nhà nước dân chủ nhân dân ở mỗi nước.
H: Một Hs lên bảng trình bày- ở dưới làm miệng bài tập 5,6 ( T7,8)
G: Hướng dẫn học sinh chữa bài.
V) hướng dẫn về nhà:
 1) Bài cũ: - Học bài thoe câu hỏi SGK
- Làm các bài tập:7,10,11( T7,8)
2) Bài mới: Chuẩn bị bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu từ giữa những năm 70-đầu những năm 90 của thế kỉ XX.
Ngày soạn: 10/ 08/ 2009
Ngày dạy: 25/ 08/ 2009
bài 2; tiết 3
liên xô và các nước đông âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX.
I) Mục tiêu cần đạt;
1) Kiến thức: giúp học sinh nắm được:
- Những nét chính của quá trình khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở Liên Xô và các nước Đông Âu. 
2) Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng: phân tích nhận định, so sánh các vấn đề lịch sử.
3) Tư tưởng:
- Qua các kiến thức đã học giúp hs thấy rõ tính chất khó khăn phức tạpãthamj chí cả thiếu sót,sai lầm trong công cuỗcDCNXH ở Liên Xô và các nước Đông Âu( vì đố là con đường hoàn toàn mới mẻ,chưa có tiền lệ trong lịch sử; mặt khác là sự chống phá găy gắt của các thế lực thù địch)
- Với những thành tựu quan trọng thu được trong công cuộc đổi mới, mở cửacủa nước ta trong gần 20 năm qua, bồi dưỡng và củng cố cho Hs niềm tin tưởng vào thắng lợi của công cuộc công nghiệp hoá hiện đại hoá dất nước ta theo định hướng XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam.
II) chuẩn bị đồ dùng:
1) Chuẩn bị của thầy:
 - Bản đồ và tư liệu lịch sử về Liên Xô trong giai doạn này.
2) Chuẩn bị của trò:
Nghiên cứu bài học trước ở nhà.
III) Tiến trình tiết dạy:
 1) ổn định tổ chứcvà KTBC: Nêu những thành tựu mà các nước Đông Âu đã đạt được trong quá trình xây dựng CNXH.
 2 ) Giới thiệu bài mới:
 Từ giữa những năm 70 trở đi, Liên Xô và các nước Đông Âu lâm vào tình trạng khủng hoảng sâu sắc. Hậu quả của sự khủng hoảng này như thế nào, nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của CNXH ở Liên Xô và các nước Đông Âu ra sao đó là nội dung bài học hôm nay.
 3 ) Nội dung các hoạt động:
 Hoạt động 1: Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết
 Mục tiêu:Hs nắm được nguyên nhân và sự tan rã của Liên bang Xô viết.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cần đạt
? Bước sang những năm đầu 70 của thế kỉ XX hoàn cảnh lịch sử của thế giới có sự thay đổi như thế nào?
G: Trong bối cảnh đó, ban lãnh đạo Liên Xô đã không tiến hành các cải cách cần thiết, không khắc phục những khuyết điểm trước đây.
? Điều này dẫn tới hậu quả gì? Lấy dẫn chứng để chứng minh ?
? Theo em, đứng trước tình hình này nhà nước Liên Xô cần phải làm gì?
G: Giới thiệu sự kiện 3/ 1985
? Nguyên nhân nào dẫn tới cuộc cái tổ ở Liên Xô?
? Nội dung cải tổ ở Liên Xô là gì? Nhận xét về những nội dung đó?
G: giải thích chế độ đa nguyên
? Hậu quả cả công cuộc cải tổ ở Liên Xô như thế nào 
G:Chỉ trên lược đồ các nước SNG 
H: Năm 1973 cuộc khủng hoảng dầu mỏ đã mở đầu cho cuộc khủng hoảng nhiều mặt của thế giới.
H: Dựa vào Sgk trình 
bày.
H: Trình bày theo ý riêng:
 - Cải tổ nền kinh tế.
 - Cải cách về xã hội.
H: Đất nước Liên Xô lâm vào khủng hoảng toàn diện.
H: Dựa vào Sgk trình bày và nêu nhận xét.
H: trình bày theo nội dung sgk
I) Sự khủng hoảng và tan rã của Liên bang Xô viết.
 1) Nguyên nhân:
 * Khách quan ?
 * Chủ quan?
2) Quá trình khủng hoảng và tan rã.
- 3/1985: Goocbachôp thực hiện cải tổ.
* Nội dung cải tổ:
 - Kinh tế?
 - Chính trị?
3) Hậu quả: 
- 19/8/1991: đảo chính
-21/ 12/ 1991: Thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập(SEG
 Hoạt động2: Cuộc khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở các nướcĐông Âu
 Mục tiêu: Hs nắm được sự khủng hoảng và tan rã của chế độ CNXH ở các nước Đông Âu.
G: Giới thiệu các nước đông Âu trên lược đồ.
? Em hãy lấy dẫn chứng để chứng minh sự khủng hoảng của các nước Đông Âu
G: Giới thiệu quá trình khủng hoảng và chú ý phân tích âm mưu của bọn đế quốc.
? Cuộc khủng hoảng ở các nước Đông Âu dẫn tới hậu quả gì?
G: Cung cấp sự kiện28/6/1991và 1/7/1991
? Nhận xét về những tổn thất này
? Theo em, nguyên nhân nào dẫn đến sự sụp đổ của chế độ CNXH ở Liên Xô và các nướcĐông Âu
G: Đây là tổn thất nặng nề của phong trào cách mạng thế giới. Nhưng sự phục hưng của phong traò XHCN, chủ nghĩa cộng sản là tất yếu, nó là một quá trình lâu dài, các nước này đang tìm cách khắc phục và đi lên
H: Cả lớp quan sát
H: Dựa vào SGK trình bày.
H: - Đảng cộng sản các nước Đông Âu mất quyền lãnh đạo
 - Thực hiện đanguyên về chính trị; chínhquyền mới tuyên bố từ bỏ CNXH và chủ nghĩa Mác Lê nin
H: Hết sức nặng nềvới phong trào cách mạng thế giớivà các lực lượng tiến bộ, các dân tộc bị áp bức
H:- Mô hình CNXH có nhiều khuyết tật và bị duy trì quá lâu.
 - Sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động
II) Cuộc khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCn ở các nước Đông Âu.
 1) Quá trình
 - 1988:khủng hoảng lên tới đỉnh cao.
2) Hậu quả
- Đảng cộng sản mất quyền lãnh đạo
- 1991: Hệ thống