Giáo án môn Lịch sử 8 - Tiết 6 - Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới

ủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới.
 b kĩ năng, 
-khai thác nội dung kênh hình trong sgk, biết phân tích sự kiện để rút ra kết luận, nhận định, liên hệ thực tế.
3.Tháiđộ:
-HS thấy được sự áp bức, bóc lột của CNTB đã gây nên bao đau khổ cho nhân dân lao động thế giới.
 2. Chuẩn bị của GV và HS.
1.Giáo viên: -Bản đồ.
 -Lược đồ hình 19 và 20(sgk), tìm hiểu nội dung các kênh hình, sưu tầm tư liệu cần thiết cho bài giảng.
2.HS: Đọc trước bài, tìm hiểu nội dung kênh hình 21, 22, 23 trang 25 và 26.
	3.Tiến trình bài dạy: 
* Ổn định
 8A:
	 8B:
 8C:
 a: Kiểm tra bài cũ:5’
1.Câu hỏi: Em hãy nêu những phát minh chủ yếu trong công nghiệp ở Anh giai đoạn này? kết quả của cuộc CM công nghiệp.
2. Đáp án: -Những phát minh chủ yếu
+ Năm 1764 giêm-ha-gri-vơ chế ra máy kéo sợi Gien-ni.
+ 1769 Ác-crai-tơ phát minh máy kéo sợi chạy bằng sức nước.
+ 1784 giêm-oat phát minh máy hơi nước.
+ 1785 Ét-mơn-các-rai chế tạo máy dệt.
+ Đầu thế kỉ XIX tàu thuỷ chạy bằng máy hơi nước.
+ Xe lửa và đường sắt.
Kết quả: Anh chuyển từ sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc. Anh từ một nước nông nghiệp trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới.
 *giới thiệu bài:1’ sang thế kỉ XIX do sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế TBCN do ảnh hưởng của các cuộc CMTS và cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ phong trào giải phóng dân tộc dân chủ ở các nước Châu Âu, Châu Mĩ dâng cao. CNTB được xá lập trên phạm vi thế giới tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản mở rộng xâm chiếm các thuộc địa
b . Bài mới.
Gv
HS
?Kh
GV
?Kh
?Kh
Gv
?Kh
GV
?Tb
?Tb
Gv
Hs
?kh
Gv
Gọi HS đọc từ đầu đến quốc gia tư sản .
Sang thế kỉ XIX do sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế TBCN, phong trào dân tộc dân chủ ở các nước Châu Âu và Châu Mĩ ngày càng dâng cao, tấn công mạnh mẽ vào thành trì của chế độ phong kiến.
Quan sát lược đồ 19. Khu vực Mĩ La Tinh đầu thế kỉ XIX.
Khu vực Mĩ La Tinh nguyên là thuộc địa của Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đến thế kỉ XVIII do ảnh hưởng của CMTS của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ giành độc lập, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha suy yếu nhân dân thuộc địa của 2 nước này nổi dậy đấu tranh giành độc lập dần đến sự ra đời của một loạt quốc gia tư sản mới.
Quan sát lược đồ h20: CM 1848-1849 ở Châu Âu.
Nhìn vào lược đồ em hãy kể tên nơi bùng nổ CM?
(pari-Pháp) (Béc-lin, Đức) (Viên- Áo) (praha- Tiệp) (Bu-đa-bét, Hung-ga-ri)...
Quan sát hình 21:Khởi nghĩa tháng 2/1848 ở pa ri 
CM ở Pháp trong những năm 1848-1849 đã diễn ra như thế nào?
Phong trào CMTS lại nổ ra ở Pháp 7/1830 lật đổ nền thống trị của triều đại buốc-bông( sau khi Pô-lêông-Bô-na pác bị lật đổ 1815) dòng buốc-bông được phục hồi đến năm 1848 khi chế độ phong kiến không còn tồn tại ở Pháp thì mâu thuẫn xã hội nổi lên giữa vô sản và tầng lớp tư sản.
Đêm 23 sáng 14/2/1848 cuộc khởi nghĩa bùng nổ, trên các đường phố nhân dân khởi nghĩa dựng gần 2000 chiến luỹ.
Hình 21 đã diễn tả cuộc đàn áp đẫm máu của quân đội chống quần chúng khởi nghĩa trong CM thang 2 2/1848.
Trong những năm 1848-1849 CMTS diễn ra sôi nổi ở nhiều nước Châu Âu. Những cuộc CM này đã củng cố sự thắng lợi của CNTB ở Pháp, làm rung chuyển chế độ phong kiến ở Đức, I-ta-li-a, đế quốc Áo-Hung.
 Vì sao CMTS tiếp tục phát triển ở Châu Âu?
(Chế độ phong kiến còn tồn tại ở các nước Châu Âu-> phải tiến hành CMTS tấn công vào chế đọ phong kiến.
Ở Đức ở i-ta-li-a, nhiệm vụ của CM là thống nhất đất nước, mở đường cho kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển. Các dân tộc trong đế quốc Áo-Hung như Hung-ga-ri, séc, slô-va-ki-a, ru-ma-ni, Ba-lan, Nam-tư đấu tranh đòi giả quyết vấn đề dân tộc, thành lập các quốc gia độc lập.
Mười năm sau CM 1848-1849 cơn bão táp CM mới lại bùng lên ở Châu Âu.
Phong trào đấu tranh thống nhất của I-ta-li-a diễn ra như thế nào?
(từ năm 1859-> 1870 dưới sự lãnh đạo của TS mà đại diện là Ca-vua một quí tộc tư sản hoá đã dựa vào Pháp để chống Áo, Nhưng khi thấy quân Ca-vua mạnh lên thì Pháp quay sang thoả thuận với Áo-> cuộc đấu tranh chống Áo của nhân dân I-ta-li-a kết thúc đến năm 1860 gri ben đi lãnh đạo đội quân 1000 người mang tên đội quân mặc áo sơ mi đỏ, nhân dân coi ông như một vị anh hùng dân tộc và quần chúng nhân dân. dưới sự lãnh đạo của ga ri ven đi đã thống nhất 7 quốc gia ở bán đảo I-ta-li-a thành vương quốc I-ta-li-a. Trong sự nghiệp thống nhất này quần chúng nhân dân dưới sự lãnh đạo của người anh hùng dân tộc gri ban đi đã đóng vai trò quan trọng.
HS xem hình 22(sgk) thể hiện đoàn quân G-ri-ban-đi tiến vào Pa-lec-mô(27/5/1860) ở miền nam I-ta-li-a được nhân dân vui mừng đón trào.
Trong thời gian này(1864-1871) nước Đức được thống nhất từ 38 quốc gia lớn nhỏ bằng cuộc chiến tranh chinh phục dưới sự lãnh đạo của quí tộc quân phiệt phổ, đứng đầu là thủ lĩnh Bi-xmác.
Con đường thống nhất đất nước ở I-ta-li-a và Đức có điểm gì khác nhau?
-Ở I-ta-li-a phong trào đấu tranh thống nhất diễn ra bằng con đường “từ dưới lên” đó là con đường mà nhân dân giữ vai trò quyết định trong sự nghiệp thống nhất mở đường cho CNTB phát triển?
Ở Đức lại thống nhất “từ trên xuống” thông qua những cuộc chiến tranh đẫm máu do quí tộc quân phiệt Bi-xmác đứng đầu, vì sợ GCVS Đức dang hình thành, GCTS thì sợ phong trào công nhân nên đã ủng hộ quí tộc quân phiệt phổ dùng vũ lực để thống nhất đất nước bằng tiến hành chiến tranh với các nước láng giềng.
Ở Nga dưới áp lực các cuộc bạo động của nông nô diễn ra dồn dập trong những năm 1858-1860, tháng 2/1861 Nga Hoàng ban bố sắc lệnh giải phóng nông nô cuộc cải cách có tính chất tư sản này dù rất hạn chế đã mở đường cho nước Nga chuyển nhanh sang CNTB.
Tiểu kết: Qua các cuộc cmts đã học từ CM Hà Lan đến cải cách nông nô ở Nga, các cuộc CMTS diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, xong nguyên nhân sây xa và mục đích cơ bản đều giống nhau là mở đường cho CNTB phát triển.
Đọc từ đầu đến Đông Nam Á.
Vì sao CNTB phát triển càng thúc đẩy các nước TB đi xâm chiếm thuộc địa?
Trong thời kì CM công nghiệp: Kinh tế TBCN ở Anh và Pháp phát triển nhanh chóng làm tăng nhu cầu tranh giành thị trường, chúng đẩy mạnh việc xâm lược các nước ở phương Đông, đặc biệt là Ấn Độ, Trung Quốc và khu vực Đông Nam Á.
Đọc chữ in nhỏ trang 26, 27
Em hãy kể tên các nước thuộc địa ở Châu Á?
Ấn Độ là nơi tranh chấp quyết liệt giữa Anh và Pháp từ lâu-> cuối thế kỉ XVIII Pháp phải để cho Anh độc chiếm Ấn Độ. Năm 1840 Anh gây ra cuộc chiến tranh thuốc phiện với triều đình Mãn Thanh, mở đầu sự xam chiếm Trung Quốc sau đó các nước khác như Mĩ, Pháp, Đức... đua nhau xâu xé Trung quốc, biến Trung Quốc thành nửa thuộc địa Đông Nam Á nằm giữa Ấn Độ và Trung Quốc tiếp giáp với Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương có một vị trí chiến lược quan trọng và giàu tài nguyên nên sớm bị tư bản Phương Tây nhòm ngó. Phi-lip-pin là thuộc địa của TBN từ thế kỉ XVI. Quần đảo In-đo-nê-xi-a bị Hà Lan xâm lược từ thế kỉ XVI-XVII. Năm 1824 Anh bắt đầu xâm lược Miến Điện đến cuối thế kỉ XIX hoàn thành công cuộc chinh phục nước này. Mã-lai cũng rơi vào tay Anh, VN, Lào, Cam-pu-chia cũng lần lượt bị pháp đô hộ. Xiêm trở thành nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp.
Châu Phi vào nửa đầu thế kỉ XIX là một lục địa bí hiểm đối với các nước tư bản Phương Tây. Các nước này mới đặt được một số căn cứ thương mại ở ven biển riêng Anh có thuộc địa kếp ở Nam Phi, Pháp có thuộc địa An-giê-ri ở Bắc Phi ... nửa sau thế kỉ XIX thực dân Phương Tây mới tìm cách đi sâu vào đất liền.
Đọc nhân định của Mác-Ăng-Ghen (trang 27)
Trong tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản em cho biết vì sao các nước tư bản Phương Tây lại đẩy mạnh việc xâm lược thuộc địa (Nhu cầu về thị trường của nền sản xuất TBCN và muốn các nuớc này lệ thuộc vào CNTB).
Kết quả là hầu hết các nước Châu Á, Châu Phi lần lượt trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc của thực dân Phương Tây. 
1.Các cuộc CM tư sản thế kỉ XIX.(18’)
-Sang thế kỉ XIX do sự phát triển kinh tế TBCN, tác động của CMTS Pháp, cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ, phong trào dân tộc dân chủ ở Châu Âu, Châu Mĩ dâng cao.
*Mĩ La Tinh: Khi thực dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha suy yếu các thuộc địa đã nổi dậy đấu tranh giành độc lập đến hàng loạt quốc gia tư sản ra đời.
*Châu Âu: 
-7/1830 CMTS lại nổ ra ở Pháp lại lan ra các nước Bỉ, Đức, I-ta-li-a...
-Năm 1848/1849 CMTS diễn ra ở nhiều nước Châu Âu. Củng cố sự thống trị của CNTB ở Pháp , làm rung chuyển CĐPK ở đức , I-ta-li-a và đế quốc Áo Hung 
-I-ta-li-a: 1859-1870, 7 quốc gia ở bán đảo I-ta-li-a thống nhất thành vương quốc I-ta-li-a.
-Đức: 1864-1871 nước Đức thống nhất từ 38 quốc gia lớn nhỏ.
-Nga: 2/1861 Nga Hoàng tiến hành cải cách nông nô
2. Sự xâm lược của CNTB Phương Tây đối với các nước Á, Phi. (16’)
- Kinh tế tư bản phát triển nhanh chóng , làm tăng nhu cầu tranh giành thị trường -> 
Các nước tư bản phương tây xâm chiếm thuộc địa 
-cuối thế kỷ XVIII Anh độc chiếm Ấn Độ 
- Anh , Mỹ ,Đức , Pháp đua nhau sâu xé TQ biến Trung Quốc thành nửa thuộc địa .
- Các nước Đông Nam á : Phi- líp –pin , In-đô-nê-xi-a , miến điện , mã lai , việt nam , cam – pu –chia , lào lần lượt bị thực dân phương tay xâm lược . Xiêm trở thành nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp .
- Nửa sau thế kỷ XIX thực dân phương tây tìm cách đi sâu vào đất liền châu Phi 
- Kết quả : hầu hết các nước châu Á , châu phi lần lượt trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc của thực dân phương tây 
 c. Củng cố: CM lần lượt nổ ra ở nhiều nước Âu, Mĩ đáng đổ chế độ phong kiến và xác lập CNTB trên phạm vi thế giới, CNTB phát triển, do nhu cầu về nguyên liệu nhân công, thị trường tiêu thụ hàng hoá, bọn thực dân đã tăng cường xâm chiếm các nước ở Châu Á, Châu Phi và Mĩ La Tinh làm thuộc địa, gây nhiều tội ác với nhân dân các nước này.
* Bài tập: 2’
Em hãy khoanh tròn chữ cái chỉ đáp án đúng nhất trong các câu trả lời dưới đây. Cuộc đấu tranh thống nhất Đức, I-ta-li-a, cải cách nông nô ở Nga đều là cuộc CMTS vì:
A: Bị ảnh hưởng của CMTS Pháp 1789.
B: Công cuộc thống nhất Đức do quân phiệt phổ đứng đầu.
C: Thống nhất I-ta-li-a do gri-ban-đi lãnh đạo.
D: Nga Hoàng tiến hành cải cách nông nô ở Nga.
Đ: Mở đường cho CNTB phát triển.
	d: Hướng dẫn HS học bài và làm bài tập 2’
-Họ