Giáo án môn Lịch sử 8 - Tiết 50 - Bài 31: Ôn tập lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến năm 1918

Ngày soạn : / 4 / 2011
 Ngày dạy : /4 /2011 Dạy lớp 8A
 Ngày dạy : /4 /2011 Dạy lớp 8B 
 Tiết 50 Bài 31 : 
ÔN TẬP LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1858 ĐẾN NĂM 1918
 1 . Mục tiêu bài học 
a . Về kiến thức : Giúp H sinh củng cố những kiến thức cơ bản sau :
+ Lịch sử việt nam ( 1858-1918 )
+ tiến trình xâm lược nước ta của thực dân Pháp và quá trình chống xâm lược của nhân dân ta 
+ Đặc điểm , diễn biến , những nguyên nhân thất bại của phong trào cách mạng cuối thế kỷ XIX
+ Bước chuyển biến của phong trào cách mạng đầu TK XX 
b . Về kỹ năng :
+ Rèn luyện kĩ năng tổng hợp , phân tích , nhận xét , đánh giá , so sánh những sự kiện lịch sử , những nhân vật lịch sử .
+ Kỹ năng sử dựng bản đồ và tranh ảnh lịch sử 
 + Biết tường thuật một sự kiện lịch sử 
c . Về tư tưởng :
+ Củng cố cho H lòng yêu nước và ý chí căm thù giặc 
+ Trân trọng sự hy sinh dũng cảm của các chí sĩ cách mạng tiền bói đấu tranh cho độc lập dân tộc 
 2. Chuẩn bị của GV và HS:
a . Thầy : + Bản đồ việt nam ( cuối Tk XIX- đầu Tk XX )
 + Lược đồ một số cuộc khởi nghĩa điển hình 
 + Tranh ảnh lịch sử có liên quan đến nội dung ôn tập 
b. Trò : ôn tập kỹ ở nhà 
3. Tiến trình tiết dạy 
* / Ổn định tổ chức ( 1' ) : Kiểm tra sĩ số : 8A : 
 8B :
 a . Kiểm tra bài cũ : ? vì sao Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước ?
 Đáp án :
- Cách mạng Việt nam bị bế tắc về đường lối , nhiều chí sĩ ra đi tìm đường cứu nước nhưng thất bại .
- Cho nên Nguyễn Tất Thành quyết tâm ra đi tìm tìm đường cứu nước , tìm ra con đường cách mạng chân chính cho dân tộc 
* / Giới thiệu bài : Bài ôn tập hôm nay , chúng ta sẽ củng cố những kiến thức đã học từ năm 1858- 1918 ôn lại những sự kiện lịch sử chính đã diễn ra thời gian này và nội dung chủ yếu của từng sự kiện 
 b . Dạy bài mới :
 I . Những sự kiện chính 
1 . Quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp và cuộc đấu tranh chống xâm lược của nhân dân ta từ năm 1858 đến năm 1884 
T Yêu cầu H cùng lập bảng thống kê các sự kiện chính 
- Kẻ lên bảng khung chưa có sự kiện 
- Lần lượt yêu cầu H nhớ lại và hoàn thành bảng thống kê các sự kiện chính 
của tiến trình Pháp xâm lược Việt Nam ( 1858-1884 )
 bảng thống kê các sự kiện chính
 của tiến trình Pháp xâm lược Việt Nam ( 1858-1884 )
thời gian 
 Sự kiện 
1-9-1858
Pháp đánh chiếm bán đảo Sơn Trà , mở màn xâm lược 
2-1859
Pháp đánh Gia định 
2-1862
Pháp đánh chiếm 3 tỉnh miền đông Nam Kỳ 
5-6-1862
ký hiệp ước Nhâm Tuất 
6-1867
Pháp chiếm 3 tỉnh miền tây Nam Kỳ 
20-11-1873
Pháp đánh thành Hà nội 
18-8-1883
Pháp đánh vào Huế , Tiều đình đầu hàng , ký hiệp ước Hác Măng 
6-6-1884
Ký hiệp ước Pa - Tơ -Nốt 
Bảng Kê các sự kiện chính của Phong Trào Cần Vương ( 1885-1896 )
Thời gian 
 Sự kiện 
5-7-1885
cuộc phản công quân Pháp của phe chủ chiến ở Huế 
13-7-1885
Vua hàm nghi ra chiếu cần vương 
1886-1887
Khởi nghĩa Ba Đình
1883-1892
Khởi nghĩa Bãi Sậy 
1885-1895
 Khởi nghĩa Hương Khê 
Bảng kê các sự kiện chính của phong trào yêu nước đầu thế kỷ XX
Thời gian
Sự kiện 
1905-1909
Phong trào Đông du 
1907
Đông Kinh Nghĩa Thục 
1908
Cuộc vận động duy tân và phong trào chống thuế ở Trung kỳ 
1916
Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái nguyên 
1911
Nguyễn Tất Thành bắt đầu cuộc hành trình tìm đường cứu nước 
?
H
?
T
?
T
?
H
?
?
Vì sao TD Pháp xâm lược Việt Nam ?
Nửa cuối TK XIX các nước đế quốc ào ạt sang phương Đông tìm kiếm thuộc địa , nước ta cũng nằm trong hoàn cảnh đó .
+ Pháp muốn nhảy vào phía tây nam Trung Quốc , lấy VN làm bàn đạp để vào Vân nam 
+ Nhà nguyễn yếu hèn 
Nguyên nhân làm cho nước ta trở thành thuộc địa của TDP ?
- Khách quan 
+ Cuối TK XIX các nước đế quốc đi xâm chiếm thuộc địa , đó là nhu cầu thiết yếu , sống còn của chủ nghĩa đế quốc 
- Chủ quan : nước ta lúc đó mất vào tay Pháp không phải là tất yếu vì :
+ Giai cấp phong kiến nguyễn là giai cấp thống trị có thể dựa vào dân đứng lên kháng chiến chống pháp 
+ Nhà nguyễn có thể canh tân đất nước , tạo ra thực lực quốc gia chống ngoại xâm 
- Nhà nguyễn không thể làm được những điều trên để nước ta rơi vào tay Pháp 
Em hãy trình bày những nhận xét khái quát về phong trào kháng pháp cuối thế kỷ XIX ?
Tất cả các phong trào đều thất bại , điều đó nói lên sự khủng hoảng lãnh đạo và bế tắc về đường lối cách mạng , tuy vậy đã làm cho địch khó khăn , lúng túng .
Em hãy trình bày về phong trào Cần Vương ?
- Nguyên nhân bùng nổ 
- Các giai đoạn của phong trào 
* ý nghĩa 
* Hạn chế : tất cả các phong trào đều thất bại vì thiếu 1 giai cấp có đầy đủ năng lực lãnh đạo để tìm ra con đường triển vọng .
Em cho bết những chuyển biến kinh tế , Xã hội và tư tưởng trong phong trào yêu nước đầu TK XX ?
Vì sao Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu 
nước ?
II . Những nội dung chủ yếu 
 1 . Vì sao thực Dân pháp xâm lược Việt Nam 
+ Do nhu cầu tìm kiếm thuộc địa của bọn thực dân .
+ pháp xâm lược nước ta làm cơ sở nhảy vào Trung Quốc 
+ Nhà nguyễn yếu hèn 
2. Nguyên nhân làm cho nước 
ta trở thành thuộc địa của Pháp 
- Nhà nguyễn không chịu canh tân đất nước , tạo ra thực lực quốc gia chống ngoại xâm 
3 . Nhận xét chung về phong trào kháng pháp cuối thế kỷ XIX
- Qui mô : khắp miền trung kỳ và bắc kỳ , thành phần tham gia bao gồm các sĩ phu , văn thân yêu nước và đông đảo nông dân .
- Rất quyết liệt , tiêu biểu là 3 cuộc khởi nghĩa : Ba Đình , Bãi Sậy , Hương Khê .
- Hình thức và phương pháp đấu tranh : khởi nghĩa vũ trang ( phù hợp với truyền thống đấu tranh của dân tộc )
- Tính chất : là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc 
- Ý nghĩa : Chứng tỏ ý chí đấu tranh giành độc lập dân tộc của nhân dân ta rất mãnh liệt , không gì tiêu diệt được .
4 . Phong trào Cần Vương 
* / Nguyên nhân 
- Thực dân phong kiến nguyễn đầu hàng thực dân Pháp 
- Nhân dân rất phản đói hành động bán nước 
Hàm nghi hạ chiếu Cần Vương 
* / Diễn biến 
- phong trào phát triển qua 2 giai đoạn :
+ 1885-1888
+ 1888-1896 : Phong trào tụ lại thành những cuộc khởi nghĩa 
lớn : Ba Đình , Bãi Sậy , Hương Khê .
* / Ý nghĩa : Thể hiện truyền thống đấu tranh kiên cường , bất khuất của dân tộc .
* / Hạn chế :
+ khủng Hoảng lãnh đạo 
+ Bế tắc về đường lối 
5 . Những chuyển biến kinh tế , xã hội , tư tưởng trong phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỷ XX .
* . Nguyên nhân chuyển biến :
- Khách quan : Trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản tràn vào Việt Nam .
- Chủ quan :
+ Thực dân Pháp tiến hành chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất "XHVN biến đổi 
- Một xu hướng cách mạng mới , xu hướng cách mạng dân chủ tư sản xuất hiện .
6 . Bước đầu hoạt động cứu nước của Nguyễn Tất thành 
- Nguyễn Tất Thành nhìn thấy rõ những khủng hoảng và bế tắc về đường lối trong phong trào cách mạng Việt Nam 
- Người quyết tâm ra đi tìm đường cứu nước giải phóng dân tộc 
 c. Củng cố,luyện tập : Bài tập thực hành ( H về nhà làm )
 - Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương 
 d . Hướng dẫn học ở nhà :
 - ôn tập tốt để kiểm tra học kỳ 
============= * * * =============