Giáo án môn Hình học 8 - Tiết 55 đến tiết 58

 lời.
a) Vì tứ giác CBB1C1 là hình chữ nhật nên O là trung điểm của đoạn CB1 thì O cũng là trung điểm của BC1.
(theo tính chất đường chéo hình chữ nhật)
b) K là điểm thuộc cạnh CD thì K không thể là điểm thuộc cạnh BB1
IV. H­íng dÉn vÒ nhµ:
+ Bài tập số 3, 4 trang 97 SGK. Số 1, 3, 5 trang 104 – 105 SBT
+ HS tập vẽ hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
+ Ôn công thức tính diện tích xung quanh của hình hộp chữ nhật (Toán lớp 5)
 V. Rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:
.............................................. ............................................................................................................
............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................
Ngµy d¹y / 04 / 2009
Tiết 56 - Bài 2 . HÌNH HỘP CHỮ NHẬT (tiếp)
I. MỤC TIÊU
- Nhận biết ( qua mô hình) khái niệm về hai đường thẳng song song. Hiểu được các vị trí tương đối của hai đường thẳng trong không gian.
- Bằng hình ảnh cụ thể, HS bước đầu nắm được dấu hiệu đường thẳng song song với mặt phẳng và hai mặt phẳng song song.
- HS nhận xét được trong thực tế hai đường thẳng song song, đường thẳng song song với mặt phẳng, hai mặt phẳng song song.
- HS nhớ lại và áp dụng được công thức tính diện tích trong hình hộp chữ nhật.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS	 
+ GV : - Mô hình hộp chữ nhật, các que nhựa Tranh vẽ hình 75, 78, 79. bảng phụ ghi sẵn 	 bài tập 5,7,9 trang 100, 101 SGK. Thước kẻ.
+ HS : - Ôn tập cách tính diện tích xung quanh hình hộp chữ nhật. Thước kẻ, bút chì.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
Ho¹t ®éng cña gv
Ho¹t ®éng cña hs
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.
- GV đưa tranh vẽ hình 75 SGK lên bảng, nêu yêu cầu kiểm tra:
Cho hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’, hãy cho biết : 
? Hình hộp chữ nhật có mấy mặt, các mặt là hình gì? Kể tên vài mặt?
?Hình hộp chữ nhật có mấy đỉnh, mấy cạnh.
? AA’ và AB có cùng nằm trong một mặt phẳng hay không? Có điểm chung hay không?
? AA’ và BB' có cùng nằm trong một mặt phẳng hay không? Có điểm chung hay không?
- GV nhận xét, cho điểm.
- 1 HS lên bảng kiểm tra.
- Hình hộp chữ nhật có 6 mặt, các mặt đều là hình chữ nhật.
Ví dụ: ABCD, ABB’A’
- Hình hộp chữ có 8 đỉnh, 12 cạnh.
- AA’ và BB' có cùng nằm trong mp (ABB’A’), có một điểm chung là A.
- AA’ và BB' có cùng nằm trong mp (ABB’A’), không có điểm nào chung.
HS lớp nhận xét câu trả lời của bạn.
Hoạt động 2: 1. HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG TRONG KHÔNG GIAN
- GV nói: Hình hộp chữ nhật ABCD. A’B’C’D’ có AA’ và BB' cùng nằm trong một mp và không có điểm chung. Đường thẳng AA’ và BB' là hai đường thẳng song song.
? Vậy thế nào là hai đường thẳng song song trong không gian?
- GV lưu ý: Định nghĩa này cũng giống như định nghĩa hai đường thẳng song song trong hình phẳng.
- GV : a và b cùng thuộc một mặt phẳng
 a và b không có điểm chung
a // b
- GV yêu cầu HS chỉ ra vài cặp đường thẳng // khác.
? Hai đường thẳng D’C’ và CC' là hai đường thẳng đó cùng thuộc mp nào?
- GV: Hai đường thẳng AD và D’C’ có điểm chung không ? có song song không? Vì sao?
- GV giới thiệu: AD và D’C’ là hai đường thẳng chéo nhau.
?Vậy với hai đường thẳng a, b phân biệt trong không gian có thể xảy ra những vị trí tương đối nào?
? Hãy chỉ ra vài cặp đường thẳng chéo nhau trên hình hộp chữ nhật hoặc ở lớp học.
GV : Trong không gian, hai đường thẳng phân biệt cùng song songvới một đường thẳng thứ ba thì song song với nhau. (giống như trong hình phẳng).
 a // b; b // c a // c
- HS quan sát hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’
- HS: hai đường thẳnng song song trong không gian là hai dường thẳng:
+ Cùng nằm trong mặt phẳng.
+ Không có điểm chung.
- HS ghi vào vở.
- HS có thể nêu: AB // CD; BC // AD; AA’ // DD’
- HS : D’C’ là hai đường thẳng cắt nhau. Hai đường thẳng đó cùng thuộc mp DCC’D’
- HS: Hai đường thẳng AD và D’C’ không có điểm chung, nhưng chúng không song song vì không cùng thuộc mp .
- HS: Với hai đường thẳng a, b phân biệt trong không gian có thể xảy ra:
+ a // b.
+ a cắt b.
+ a và b chéo nhau.
- HS lấy ví dụ về hai đường thẳng chéo nhau.
Hoạt động 3: 2. HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VỚI MẶT PHẲNG. 
HAI MẶT PHẲNG SONG SONG
a) Đường thẳng song song với mặt phẳng.
GV yêu cầu làm ?2 trang 99 SGK.
- GV : ABmp ( A’B’C’D’) AB // A’B’.
A’B’ mp ( A’B’C’D’) thì người ta nói AB song song với mp ( A’B’C’D’)
kí hiệu: AB // mp ( A’B’C’D’)
- GV yêu cầu HS tìm trên hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ các đường thẳng song song với mp (A’B’C’D’), các đường thẳng song song với mp (ABB’A’).
? Tìm trong lớp học hình ảnh của đường thẳng song song với mp.
b) Hai mặt phẳng song song.
- GV:Trên hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ xét hai mp (ABCD) và mp (A’B’C’D’), nêu vị trí tương đối của các cặp đường thẳng:
+ AB và AD.
+ A’B’ và A’D’.
+ AB và A’B’.
+ AD và A’D’
- GV : mp (ABCD) chứa hai đường thẳng cắt nhau AB và AD, mp (A’B’C’D’) chứa hai đường thẳng cắt nhau A’B’ và A’D’, AB // A’B’, AD // A’D’, khi đó ta nói mp ABCD) song song với mp (A’B’C’D’).
? Hãy chỉ ra hai mp song song khác của hình hộp chữ nhật. Giải thích.
- GV cho HS đọc ví dụ trang 99 SGK.
- GV lưu ý HS: hai mp song song thì không có điểm chung.
- GV gọi một HS đọc nhận xét cuối trang 99 SGK.
- HS quan sát hình hộp chữ nhật, trả lời.
+ AB //A’B’ ( cạch hình chữ nhật ABB’A’).
+ AB không nằm trong mp (A’B’C’D’)
- HS nghe GV trình bày và ghi bài.
- HS: AB, BC, CD, DA là các đường thẳng song song với mp ( A’B’C’D’)
- HS: DC, CC', C’D, D’D là các đường thẳng song song với mp (ABB’A’).
- HS lấy ví dụ trong thực tế.
- HS nhận xét:
+ AB cắt AD
+ A’B’ cắt A’D’.
+ AB // A’B’.
+ AD // A’D’
- HS trả lời.
- Một HS đọc to nhận xét SGK.
Hoạt động 4: LuyÖn tËp – cñng cè
Bài 5 trang 100 SGK.
- GV đưa ra hình vẽ sẵn trên bảng phụ, yêu cầu HS dùng phấn mầu tô đậm những cạnh song song và bằng nhau.
Bài 7 trang 100 SGK.
(đề bài và hình vẽ đưa lên bảng phụ).
- GV hỏi: Diện tích cần quét vôi bao gồm những diện tích nào?
? Hãy tính cụ thể.
- HS dùng bút khác màu tô vào SGK.
- HS: Diện tích cần quét vôi gồm diện tích trần nhà và diện tích bốn bức tường trừ diện tích cửa.
+ Diện tích trần nhà là:
4,5.3,7 = 16,65 ( m2)
+ Diện tích bốn bức tường trừ cửa là:
( 4,5 + 3,7).2.3 – 5,8 = 43,4 ( m2).
+ Diện tích cần quét vôi lầ:
16.65 + 43,4 = 60,05 ( m2).
IV. H­íng dÉn vÒ nhµ:
- Học theo vở ghi và SGK.
- Bài tập về nhà số 6, 8 trang 100 SGK.Bài 7, 8, 9, 11, 12 trang 1006, 107 SBT.
- Ôn công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật, hình lập phương. 
V. Rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y:
.............................................. ............................................................................................................
Ngµy d¹y / 04 / 2009
Tiết 57, 58 - Bài 3 . THỂ TÍCH CỦA HÌNH HỘP CHỮ NHẬT (2 tiết)
I. MỤC TIÊU
+ Bằng hình ảnh cụ thể cho HS bước đầu nắm được dấu hiệu đường thẳng vuông góc với mp, hai mp vuông góc với nhau.
+ Nắm được công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật.
+ Biết vận dụng công thức vào tính toán.
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
+ GV : - Mô hình hình hộp chữ nhật, mô hình hình 65, 67 trang 117 SGV. Đề bài và hình vẽ của các bài tập trên bảng phụ. Thước thẳng, phấn màu.
+ HS: - Ôn tập công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật. Thước kẻ, bút chì.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
TIẾT 57
Ho¹t ®éng cña gv
Ho¹t ®éng cña hs
Hoạt động 1: KIỂM TRA BÀI CŨ
- GV đưa hình vẽ hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ rồi yêu cầu kiểm tra.
- HS1: Hai đường thẳng phân biệt trong không gian có những vị trí tương đối nào?
? Lấy ví dụ minh họa trên hình hộp chữ nhật.
Chữa bài tập số 7 trang 106 SBT.
- HS2: Lấy ví dụ về đường thẳng song song với mặt phẳng trên hình hộp chữ nhật và trong thực tế. Giải thích tại sao AD // mp ( A’B’C’D’).
- GV nhận xét và cho điểm HS.
- HS lên bảng kiểm tra.
- HS1: Hai đường thẳng phân biệt trong không gian có ba vị trí tương đối là : cắt nhau, song song, chéo nhau.
Ví dụ: AB cắt AD.
AB //A’B’.
AB chéo nhau với A’D’.
Chữa bài tập số 7 SBT.
- HS 2: Trên hình hộp chữ nhật ABCD.A’B’C’D’ có:
AB // mp ( A’B’C’D’);AA’ // mp ( DCC’D’).
+ AD // mp ( A’B’C’D’) vì
AD mp ( A’B’C’D’);AD // A’D’.
A’D’ mp ( A’B’C’D’).
+ mp (ABCD) // mp (A’B’C’D’).
 mp (ADD’A’) // mp (BCC’B’)
Hoạt động 2: 1. ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC VỚI MẶT PHẲNG
 HAI MẶT PHẲNG VUÔNG GÓC 
a) Đường thẳng vuông góc với mặt phẳng.
GV : Quan sát hình “Nhảy cao ở sân tập thể dục” trang 101 SGK ta có hai cọc thẳng đứng vuông góc với mặt sân, đó là hình ảnh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng.
- GV : yêu cầu HS làm ?1 SGK, đưa hình 84 SGK lên bảng.
? AD và AB là hai đường thẳng có vị trí tương đối thế nào? Cùng thuộc mặt phẳng nào?
- GV : Khi đường thẳng AA’ vuông góc với hai đường thẳng cắt nhau AD và AB của mặt phẳng (ABCD) ta nói đường thẳng A’A vuông góc với mặt phẳng (ABCD) tại A và kí hiệu:
A’A mp (ABCD)
- GV: Ta đã có đường thẳng A’A vuông góc với mặt phẳng (ABCD), đường thẳng A’A lại thuộc mp (A’ABB’), ta nói mp (A’ABB’) vuông góc với mp (ABCD).
- GV yêu cầu HS đọc khái niệm hai mặt phẳng vuông góc (trang 102 SGK).
- GV yêu cầu HS làm ?2
? Tìm trên hình 84 các đường thẳng vuông góc với mp (ABCD). (ngoài đường thẳng A’A)?
? Giải thích đại diện một trường hợp?
? Tìm trên hình 84 các mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng (ABCD)? Giải thích?
- HS nghe GV trình bày và xem SGK.
- HS làm ?1
 AA’ có vuông góc với AD vì D’A’AD là hình chữ nhật.
 AA’ có vuông góc với AB vì A’ABB’ là hình chữ nhật.
- AD và AB là hai đường thẳng cắt nhau, cùng thuộc mặt phẳng (ABCD).
- HS quan sát và nghe GV trình bày.
- HS đọc. 
- HS có thể nêu:
Trên hình 84 còn có B’B, C’C, D’D vuông góc với mp (ABCD).
Giải thích B’B mp (ABCD):
Có B’BBC (vì B’BCC’ là hình chữ nhật).
BA cắt BC và cùng thuộc mặt phẳng (ABCD) Þ B’B mp (ABCD).
- Có B’B mp (ABCD).
B’B mp (B’BCC’)
Þ mp (B’BCC’) mp (ABCD).
Tương tự mp (D’DCC’) mp (ABCD).
mp (D’DAA’) mp (ABCD).