Giáo án Lịch sử lớp 9 - Bài 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân pháp (1946 - 1950) (tiếp)

Soạn : 
Dạy: 
Tiết 29
BÀI 25: (t2)
NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC 
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946 - 1950) 
I. Mục tiêu bài học.
1. Kiến thức: Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về
 - Những thắng lợi mở đầu có ý nghĩa chiến lược của quân dân ta trên quân sự: Chiến dịch Việt Bắc Thu -Đông 1947.
- Âm mưu của TDP ở Đông Dương sau thất bại cuộc tiến công Việt Bắc Thu Đông 1947.
- Cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện của ta được đẩy mạnh sau chiến thắng Việt Bắc Thu- Đông 1947.
2. Tư tưởng, tình cảm: 
- Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước, tinh thần cách mạng, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, lòng tự hào dân tộc.
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ các chiến dịch và các trận đánh.
- Rèn luyện kĩ năng phân tích, nhận định, đánh giá những hoạt động của địch và ta trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến.
II. Chuẩn bị :
1. Giáo viên:
- Lược đồ chiến dịch Việt Bắc Thu Đông 1947.
2. Học sinh:
III. Tiến trình Dạy và học.
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Đường lối kháng chiến chống TDP của ta? Tại sao nói cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta là chính nghĩa và có tính nhân dân.
3. Bài mới.	
* Giới thiệu bài: Cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc chèng thùc d©n Ph¸p bïng næ ngµy 19-02-1946, më ®Çu b»ng cuéc chiÕn ®Êu ë Hµ Néi. Sau chiÕn th¾ng viÖt B¾c Thu- §«ng 1947, cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc, toµn d©n, toµn diÖn ®­îc ®Èy m¹nh.
* Dạy và học bài mới: 
Hoạt động của thầy, trò
Kiến thức
Khi cuộc kháng chiến chống TDP bùng nổ (19/12/1946) HCM cùng trung ương Đảng đã quyết định: Các cơ quan Trung Ương Đảng, chính phủ, mặt trận rời thủ đô HN lần lượt lên tới căn cứ địa Việt Bắc. Việt Bắc- C2 địa của cách mạng tháng 8 trước đây trở thành căn cứ địa thần thánh của cuộc kháng chiến.
 Trước tình hình đó TDP có hành động gì.
? Thực dân Pháp có âm mưu gì trước khi tấn công Việt Bắc.
+ 3/1947 Pháp cử Bô-la-éc làm cao uỷ Pháp ở Đông Dương-> lập ra Mặt trận quốc gia thống nhất, tiến tới thành lập một chính phủ bù nhìn Trung ương.
GV: Cùng lúc đó TDP huy động 12.000 quân tinh nhuệ và hầu hết máy bay ở Đông Dương ,chia 3 cánh mở cuộc tấn công căn cứ địa Việt Bắc.
- GV: treo bản đồ CDVB Thu Đông 1947.
Giữa 1947, sau khi chiếm được HN, các thành phố, Thị xã lớn và đường giao thông quan trọng, TDP đã vạch ra kế hoạch với quy mô lớn đánh lên Việt Bắc.
? Theo em mục tiêu tấn công lên Việt Bắc của TDP là gì.
- Mặt khác: 
+ Phá hậu phương kháng chiến, phá cơ sở kinh tế, kho tàng, mùa màng, cướp bóc của cải, làm mất nguồn tiếp tế của ta.
+ Giành thắng lợi quân sự và quyết định, kết thúc nhanh chiến tranh.
? Để thực hiện âm mưu đó TDP có hành động gì.
- Giáo viên dùng lược đồ chiến dịch Việt Bắc Thu- Đông 1947 để giới thiệu hành động của TDP.
(Phần chữ in nhỏ sgk - 106,107)
"Ngày 17/10/1947 --> C2 địa Việt Bắc".
? Em có nhận xét, đánh giá gì về sự tiến công C2 địa Việt Bắc của Pháp.
-3 cánh quân: không quân, thuỷ quân, bộ binh của TDP tạo thành thế gọng kìm kẹp chặt lấy Việt Bắc à nhằm phá tan cơ quan đầu não kháng chiến của ta và tiêu diệt chủ lực ta.
 Đứng trước hoàn cảnh nguy cấp ấy, quân dân ta chiến đấu bảo vệ C2 địa Việt Bắc như thế nào.
? Trước âm mưu và hành động của TDP quân ta đã chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc như thế nào.
* Giáo viên thuật diễn biến (sgk -107,108)
-Trước sự tấn công của quân Pháp trong chiến dịch Việt Bắc- Thu Đông năm 1947 , ngay từ đầu quân dân ta đã anh dũng chiến đấu, chủ động phản công địch trên khắp các mặt trận và tiến đánh cả 3 cánh quân của địch.
-Tại Bắc Cạn quân ta chủ động phản công , tiến hành bao vây, cô lập chúng, tổ chức đánh tập kích vào những nơi địch chiếm đóng, phục kích trên đường từ Bắc cạn đi Chợ Mới, chợ Đồn. Vừa đánh địch ta vừa bí mật di chuyển các cơ quan TW, công xưởng dến nơi an toàn.
- Ở hướng Đông quân ta phục kích chặn đánh địch trên đường số 4 tiêu biểu là trận phục kích trên đường Bản Sao-đèo Bông lau(30/10/1947).
- Hướng Tây dọc theo sông Hồng, sông Lô, sông Gâm ta tổ chức phục kích tại Đoan Hùng,(24/10/1947), tại khe Lau, ngã ba sông Lô,và sông Gâm (10/11/1947)
? Cho biết kết quả của chiến dịch Việt Bắc 1947.
? Theo em, nguyên nhân nào à thắng lợi này.
+ Tình thần chuẩn bị chu đáo của quân ta.
+ Quân dân ta nêu cao t2 cảnh giác, chiến đấu dũng cảm.
+ Vai trò của quần chúng nhân dân nhất là vùng dân tộc thiểu số.
+ Vai trò lãnh đạo tài tình của Đảng, chính phủ và HCM.
? Với thắng lợi của chiến dịch Việt Bắc Thu Đông có ý nghĩa lịch sử gì. (Thảo luận nhóm)
- L2 so sánh giữa ta và địch bắt đầu thay đổi có lợi cho ta.
-Sau chiến thắng Việt Bắc ta có thêm điều kiện để xây dựng và phát triển lực lượng kháng chiến toàn quốc ,toàn dân , toàn diện, trường kì , tự lực cánh sinh.
 Từ sau thất bại ở Việt Bắc, TDP vẫn chưa từ bỏ âm mưu xâm lược của mình, Đảng và chính phủ đã có chủ trương gì để đối phó.
? Sau thất bại ở Việt Bắc, TDP có âm mưu mới gì.
- Gv. Để thực hiện âm mưu ấy chúng củng cố vùng chiếm đóng bằng cách ra sức XD nguỵ quyền, phát triển mạnh nguỵ quân, thành lập mạng lưới đồn bốt, càn quét, lấn chiếm vùng giải phóng của ta. Không những thế chúng cho ra đời 1 loạt xứ tự trị" với mạng lưới nguỵ quyền, vơ vét nhiều của cải của dân để phục vụ chiến tranh, bắt thanh niên của ta vào lính nguỵ.
+ 1947: có 25.000 lính ngụy
+ 1948: có 80.000 lính ngụy
- Chúng còn đưa thêm 26.000 quân từ Pháp sang.
? Em có nhận xét gì về âm mưu mới của TDP.
à Nhằm chống lại cuộc kháng chiến của ta.
? Trước âm mưu và hành động mới của địch ta có chủ trương như thế nào.
? Cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện của ta được đẩy mạnh như thế nào sau CDVB 1947?
+ Về quân sự: Vận động nhân dân vũ trang toàn dân và đẩy mạnh chiến tranh du kích.
+ Về chính trị: Năm 1948, tại Nam Bộ lần đầu tiên HĐND được hình thành từ tỉnh à xã, chính quyền kháng chiến được củng cố kiện toàn.
 Tháng 6/1949: Việt Minh và Hội Liên Việt quyết định tiến tới thống nhất 2 tổ chức tại cơ sở, Trung Ương.
+ Về ngoại giao: 1950 một loạt các nước XHCN đặt quan hệ ngoại giao với ta( Liên Xô, Trung Quốc)
+ Về kinh tế: Ta chủ trương vừa phá hoại kinh tế của địch, XD và củng cố kinh tế kháng chiến.
+ Về văn hoá - giáo dục: 7/1950 ta chủ trương cải cách giáo dục phổ thông 12 năm sang 9 năm....
? Em có nhận xét, đánh giá gì về sự lớn mạnh của ta sau chiến dịch Việt Bắc 1947.
=> Ta quyết tâm đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện trên mọi mặt, tạo đà cho ta để tiếp tục đối phó với âm mưu mới cuat TDP mà chúng chưa từ bỏ.
 IV. Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947.
1. Thực dân Pháp tiến công căn cứ địa kháng chiến Việt Bắc.
* Âm mưu của địch.
Thực hiện chiến lược Đánh nhanh, thắng nhanh, 
- Thành lập chính phủ bù nhìn Trung Ương.
* Mục tiêu :
+ Phá căn cứ địa chính của cả nước, tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến và quân chủ lực. 
+ Khoá chặt biên giới Việt-Trung, ngăn chặn liên lạc giữa ta và quốc tế.
* Hành động:
- Ngày 7/10/1947 Pháp tiến công C2 địa Việt Bắc.
2. Quân dân ta chiến đấu bảo vệ căn cứ địa Việt Bắc.
.
+ Quân dân ta anh dũng chiến đấu.
+ Tiêu diệt nhiều sinh lực địch.
+ Bẻ gãy từng gọng kìm của chúng.
* Kết quả:
- Sau 75 ngày đêm chiến đấu, ta thắng lợi.
- C2 địa Việt Bắc được giữ vững.
- Cơ quan đầu não kháng chiến an toàn.
- Bộ độ chủ lực trưởng thành nhanh chóng.
 * ý nghĩa:
 - Đánh bại âm mưu "Đánh nhanh, thắng nhanh" của giặc.
- Chấm dứt giai đoạn phòng ngự của cuộc kháng chiến à chứng tỏ đường lối kháng chiến của ta là đúng đắn.
V. Đẩy mạnh kháng chiến toàn dân, toàn diện.
* Âm mưu của địch: "Dùng người Việt trị người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh”nhằm chống lại cuộc kháng chiến lâu dài, toàn dân, toàn diện,của ta.
* Chủ trương của ta.
- Đánh lâu dài, phá âm mưu của địch.
- Tăng cường sức mạnh và hiệu lực của chính quyền dân chủ nhân dân, tăng cường lực lượng vũ trang nhân dân.
- Đẩy mạnh cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện.
 4 - Củng cố :
? Tại sao cuộc kháng chiến toàn quốc chống TDP của nhân dân ta bùng nổ ngày 19/12/1946.
? Đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ quốc tế của Đảng được cụ thể hoá ra sao.
Bài tập: Hãy điền kí hiệu vào ô đầu câu dưới đây về âm mưu của TDP.
Âm mưu về chính trị điền kí hiệu C, Âm mưu về quân sự điền kí hiệu Q sao cho đúng.
C - Tập hợp những phần tử việt gian phản động, lập ra mặt trận quốc gia thống nhất,tiến tới thành lập chính phủ bù nhìn Trung Ương.
Q - Tấn công lên Việt Bắc nhằm tiêu diệt cơ quan đầu não cuộc kháng chiến và L2 của ta, nhanh chóng kết thúc chiến tranh.
 5.dặn dò:
 - Về nhà học bài , tập tường thuật diễn biến chiến dịch Việt Bắc –Thu Đông .
- Bài tâp: Bài 2,3 (sgk - 109)
- Đọc và tìm hiểu tiếp nội dung của bài mới: Bài 26 (Tiết 1)