Giáo án Lịch sử 7 - Tuần 20

- Trong lần rút lui này nghĩa quân đã gặp những khó khăn gì ? 
-Tại sao Lê Lợi đề nghị tạm hoà với quân Minh? 
- Gv: Cuối năm 1424, sau nhiều lần dụ dỗ không được, quân Minh tấn công ta. Giai đoạn I kết thúc mở ra một thời kì mới.
Hoạt động 3: Giải phóng Nghệ An (năm 1424).
- Trước tình hình quân Minh tấn công nghĩa quân, Nguyễn Chích đã đề nghị với Lê Lợi như thế nào? 
-Tại sao Nguyễn Chích đề nghị chuyển quân vào Nghệ An ?
_ Cho học sinh đọc Sgk để giới thiệu về Nguyễn Chích,
- Em có nhận xét gì về kế hoạch của Nguyễn Chích ? 
- Việc thực hiện kế hoạch đó sẽ đem lại kết quả gì? (hs yếu)
_ Gv: dùng lược đồ để chỉ đường tiến quân và những trận đánh lớn của nghĩa quân Lam Sơn.
 + Tập kích đồn Đa Căng.
 + Hạ thành Trà Lân
 + Đánh bại quân của Trần Trí ở Khả Lưu, Bồ Ải à Giải phóng Nghệ An, đánh chiếm Diễm Châu, Thanh Hoá.
GV chốt lại 
Hoạt động 4: Giải phóng Tân Bình, Thuận Hoá (năm 1425).
_ Gv: Tháng 8-1425, Lê Lợi cử Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân  chỉ huy lực lượng từ Nghệ An đến Thuận Hoá và nhanh chóng giải phóng vùng đất đó trong vòng 10 tháng. Quân Minh ở trong một số thành lũy bị cô lập và bị nghĩa quân vây hãm.
-Tình hình của giặc như thế nào 
(hs yếu)
- GV chốt lại nội dung
- HS đọc
-Ơng đã dốc hết tài sản, chiêu tập nghĩa sĩ khắp nơi chuẩn bị khởi nghĩa.
- Lam Sơn
à Là quê hương của Lê Lợi, là một vùng đồi núi thấp xen kẽ những dải rừng thưa và thung lũng, nằm bên tả ngạn sông Chu, nối liền giữa đồng bằng với miền núi, có địa thế hiểm trở, là nơi giao tiếp của các dân tộc: Việt, Mường, Thái.
-Ủng hộ Lê Lợi
- HS trả lời
à Học rộng tài cao, có lòng yêu nước thương dân
-HS nghe
-+ Lực lượng còn yếu.
 + Lương thực thiếu thốn.
 + Quân Minh tấn công nhiều lần.
- HS nghe
-à Lê Lai cải trang làm Lê Lợi, dẫn một toán quân liều chết phá vòng vây giặc.
- HS đọc
à Là tấm gương hi sinh anh dũng, nhận lấy cái chết cho mình để cứu thoát cho minh chủ.
- HS nghe
à Thiếu lương thực trầm trọng, đói rét, phải giết ngựa chiến, voi chiến để nuôi quân.
+ Tránh các cuộc bao vây của quân Minh.
 + Có thời gian để củng cố lực lượng.
- HS nghe
à Chuyển hướng hoạt động của nghĩa quân vào Nghệ An.
 à Vì Nghệ An là vùng đất rộng, người đông, địa hình hiểm trở, xa trung tâm địch.
HS đọc bài
à Kế hoạch phù hợp với tình hình thời đó nên đã thu được thắng lợi, chủ động chuyển địa bàn để đánh vào Nghệ An, làm bàn đạp giải phóng phía Nam.
à Thoát khỏi thế bao vây, mở rộng địa bàn hoạt động trên phạm vi từ Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hoá.
HS quan sát
-HS nghe
à chỉ còn giữ được mấy thành lũy, bị cô lập và bị quân ta vây hãm.
I/ THỜI KÌ Ở MIỀN TÂY THANH HOÁ (1418 – 1423)
1/ Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa
- Lê Lợi là một hào trưởng ở Lam Sơn, có lòng yêu nước thương dân.
-Nghe tin Lê Lợi đang chuẩn bị khởi nghĩa, nhiều người yêu nước khắp nơi tìm về Lam Sơn, trong đĩ cĩ Nguyễn Trãi.
-Đầu1418, Lê Lợi cùng 18 người trong bộ chỉ huy tổ chức hội thề Lũng Nhai(Thanh Hoá).
- Ngày hai tháng giêng năm mậu tuất (7-2-1418), Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn và tự xưng là Bình Định Vương.
2/ Những năm đầu hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn.
- Do lực lượng cịn mỏng và yếu, quân Minh nhiều lần tấn cơng bao vây căn cứ Lam Sơn. Nghĩa quan phải ba lần rút lên núi Chí Linh, chụi nhiều khĩ khăn, nhiều tấm gương chiến đấu đã hi sinh, tiêu biểu là Lê Lai.
 -Mùa hè năm 1423, Lê Lợi đề nghị tạm hoà , quân Minh chấp nhận,nghĩa quân trở về căn cứ Lam Sơn và tiếp tục hoạt động.
- Cuối năm 1424, quân Minh trở mặt tấn công Lam Sơn à cuộc khởi nghĩa chuyển sang giai đoạn mới.
II. GIẢI PHĨNG NGHỆ AN, TÂN BÌNH ,THUẬN HĨA ( 1424-1426)
1/ Giải phóng Nghệ An (năm 1424).
-Theo kế hoạch của Nguyễn Chích,được Lê Lợi chấp thuận.
-12/ 10/ 1424, nghĩa quân bất ngờ tấn cơng Đa Căng( Thọ Xuân-Thanh Hĩa),sau đĩ hạ thành Trà Lân.
-Trên đà thắng đĩ, nghĩa quân tiến đánh Khả Lưu, phần lớn Nghệ An được giải phĩng.
2/ Giải phóng Tân Bình, Thuận Hoá (năm 1425).
_ Tháng 8-1425 Trần Nguyên Hãn, Lê Ngân tiến quân vào giải phóng Tân Bình, Thuận Hoá.
_ Trong 10 tháng (10-1424 đến 8-1425) nghĩa quân đã giải phóng từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân.
-Quân Minh chỉ cịn mấy thành lũy bị cơ lập và bị nghĩa quân bao vây.
 4. Củng cố:
 -Trình bày tóm tắt diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ cuối năm 1424 đến cuối năm 1426.
 -Tại sao Lê lợi tạm hoà hoãn với quân Minh ?
 -Em hãy nêu dẫn chứng về sự ủng hộ của nhân dân trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ cuối năm 1424 đến cuốinăm 1426.
 5. Dặn dò:
 	Học bài.
 Chuẩn bị bài:” cuộc khởi nghĩa Lam (tt) “ đọc và trả lời câu hỏi SGK
 Nghĩa quân tiến quân ra bắc bằng mấy đạo quân? (hs yếu)
 Tĩm tắt diễn biến chiến thắng Tốt Động Chúc động?
Tuần 20 Tiết 38 
NS: ND: 
Bài 19: 	CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418 – 1427) (tt)
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC
	1/ Về kiến thức:
- Những nét chủ yếu về hoạt động của nghĩa quân trong những năm cuối 1424 đến cuối 1425.
- Qua đó thấy được sự phát triển lớn mạnh của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong thời gian này từ chỗ bị động đối phó với quân Minh ở miền Tây Thanh Hoá tiến đến làm chủ một vùng rộng lớn ở miền Trung và bao vây được Đông Quan (Thăng Long).
	2/ Về tư tưởng: Giáo dục truyền thống yêu nước, tinh thần bất khuất kiên cường và lòng tự hào dân tộc.
	3/ Về kĩ năng:
- Sử dụng bản đồ để thuật lại sự kiện lịch sử.
- Nhận xét các sự kiện, nhân vật lịch sử tiêu biểu.
II/ CHUẨN BỊ:
 GV: SGK, SGV, Lược đồ cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Lược đồ chiến thắng Tốt Động , Chúc Động
 HS: SGK, soạn bài trước
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
Ổn định :
Kiểm tra bài cũ 
 Hãy miêu tả nghĩa quân Lam Sơn giải phóng Nghệ An , Tân Bình Thuận Hóa như thế nào?
 Nêu nhiệm vụ của của nghĩa quân Lam Sơn trong việc tiến quân ra Bắc? (hs yếu)
 3. Tổ chức hoạt động dạy học: 
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG
Hoạt động 1: Tiến quân ra Bắc, mở rộng phạm vi hoạt động (cuối năm 1426)
_ Gọi học sinh đọc Sgk.
_ Gv: dùng lược đồ trong Sgk để trình bày cuộc tiến công này.
- Em hãy cho biết nhiệm vụ của từng cánh quân? (hs yếu)
- Nhiệm vụ chung của cả đạo quân là gì ? (hs yếu)
_ Gv: nghĩa quân tiến đến đâu cũng được nhân dân ủng hộ về mọi mặt.
_ Học sinh đọc đoạn in nghiêng trong Ssgk.
- Tình hình của giặc lúc này ra sao ? 
 GV chốt lại nội dung
Hoạt động 2: Trận Tốt Động – Chúc Động (cuối năm 1426)
_ Gv: Chỉ lược đồ các vị trí Tốt Động, Chúc Động cho học sinh thấy được trên bản đồ. Tường thuật.
_ Tháng 10-1426. Vương Thông kéo 5 vạn viện binh vào Đông Quan nâng quân số ở đây lên 10 vạn và quyết định phản công ta ở Cao Bộ (Hà Tây) để giành lại thế chủ động.
- Quân ta đã đối phó như thế nào ? (hs yếu)
_ Tháng 11-1426, Vương Thông cho quân đánh Cao Bộ và lọt vào trận địa phục kích của ta.
- Kết quả như thế nào ? 
-Chiến thắng Tốt Động – Chúc Động có ý nghĩa chiến lược như thế nào ?
 _ Học sinh đọc 2 câu thơ trong Sgk.
GV chốt lại
Hoạt động 3: Trận Chi Lăng – Xương Giang (tháng 10-1427)
_ Gv: tháng 10-1427, 15 vạn viện binh từ Trung Quốc kéo vào nước ta chia làm 2 đạo:
 + Một đạo do Liễn Thăng chỉ huy.
 + Một đạo do Một Thạnh chỉ huy.
- Trước tình hình đó bộ chỉ huy nghĩa quân đã làm gì ? (hs yếu) 
- Tại sao lại tập trung tiêu diệt quân của Liễu Thăng trước mà không tập trung giải phóng Đông Quan trước ? 
_ Gv: Dùng lược đồ kết hợp giảng thuật.
_ Ngày 8-10-1427, Liễu Thăng ào ạt tiến quân vào biên giới nước ta. Quân Lam Sơn do tướng Trần Lựu chỉ huy vừa đánh vừa rút lui nhử địch vào trận địa, diệt 1 vạn tên giặc, Liễu Thăng bị giết tại trận.
_ Tướng Lương Minh lên thay, cho quân tiến xuống Xương Giang, bị quân ta phục kích ở Cần Trạm, Phố Cát, tiêu diệt 3 vạn tên, Tướng Lương Minh bị giết.
_ Số còn lại co cụm giữa cánh đồng Xương Giang, cũng bị quân ta tấn công bao vây và bắt sống. Mộc Thạnh chạy về Trung Quốc.
- Khi 2 đạo quân bị tiêu diệt, Vương Thông đã làm gì ? 
Hoạt động 4: Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử.
_ Gv: Sau khi đất nước giải phóng Nguyễn Trãi đã viết “Bình Ngô đại cáo” tuyên bố với toàn dân về việc đánh đuổi giặc Minh của nghĩa quân Lam Sơn và đó được coi là bản tuyên ngôn độc lập của nước Đại Việt ở TK XV.
_ Học sinh đọc phần in nghiêng trong Sgk.
- Tại sao cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi? (hs yếu)
-Ngoài tinh thần yêu nước của nhân dân, còn nguyên nhân nào làm cho cuộc khởi nghĩa thắng lợi 
- Khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi có ý nghĩa gì ?
GV chốt lại
-HS đọc bài
- HS quan sát
+ Đạo 1: giải phóng miền Tây Bắc.
 + Đạo 2: giải phóng vùng hạ lưu sông Nhị Hà (sông Hồng) và chặn đường rút lui của giặc từ Nghệ An về Đông Quan.
 + Đạo 3: tiến thẳng ra Đông Quan.
- HS trả lời theo SGK
- HS đọc bài
à lâm vào thế phòng ngự, rút vào thành Đông Quan cố thủ.
HS nghe
HS quan sát và theo dõi
-HS trả lời
à 5 vạn quân địch bị tử thương, bắt sống trên 1 vạn. Vương Thống chạy về Đông Quan.
+ Làm thay đổi lực lượng giữa ta và địch.
 + Ý đồ chủ động phản công của địch bị thất bại.
-HS đọc bài
 - HS nghe
- HS nghe
-HS trả lời
à