Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 34, Bài 18: Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỷ XV - Quàng Xuấn

 Ngày soạn: 09/12/2011 Ngày giảng: 13/12/2011- Lớp: 7B 
 Ngày giảng: 14/12/2011- Lớp: 7A+7C
Chương IV.
 ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ.
 (THẾ KỈ XV- ĐẦU THẾ KỈ XVI)
Tiết 34. 
Bài 18. CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU TK XV
 1. MỤC TIÊU BÀI DẠY.
 a.Kiến thức:
 Trình bày được cuộc xâm lược của nhà Minh và cuộc kháng chiến cùa nhà Hồ:
 Trình bày được âm mưu xâm lược và chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta: 
 Trình bày được những nét chính diễn biến các cuộc khởi nghĩa:	
 c. Kỹ nằng:
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ khi học bài và trình bày bài học.
 b. Thái độ:
- Nâng cao cho học sinh lòng căm thù quân xâm lược bạo tàn, niềm tự hào vểtuyền thống yêu nước đấu tranh bất khuất của dân tộc.
 2. CHUẨN BỊ.
 a. Giáo viên: Tham khảo tài liệu, soạn giáo án, chuẩn bị bẩn đồ các cuộc khởi nghĩa đàu thế kỉ XV.
 b. Học sinh: Học bài cũ, đọc trước SGK.
 3. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
 a. Kiểm tra bài cũ. 
Không kiểm tra
Vào bài.1’
 Cuối năm 1406 lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần nhà Minh đã đem quân sang xâm lược Đại Việt nhưng thực chất nhà Minh cứop nước ta, nhà Minh huy động hàng chục vạn quân vào xâm lược Đại Việt. Nhà Hồ kháng chiếnvà phong trào khơỉu nghĩa chống quân Minh diễn ra như thế nào?
 b.Dạy nội dung bài mới:
- đọc mục 1/ 82
Sau khi truất ngôi vua Trần lập nên nhà Hồ, Hồ Qúi Ly cho xây dựng thành Tây Đô.
(Thành xây dựng có chu vi 4Km xây bằng đá các khối đá nặng từ 10 đến 16 lần năm 1405 nạn đói xảy ra nhà Hồ gặp nhiều khó khăn.
Hỏi: Nhân cơ hội đó nhà Minh đã làm gì?
- Tháng 11 năm 1406 lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần nhà Minh mang quân sang xâm lược Đại Việt.
- Nhà Minh đã huy động một lực lượng lớn gồm 20 vạn quân cùng với hàng chục vạn dân phu, do tướng Trương Phụ cầm đầu, chia làm 2 cánh tràn vào nước ta. 
- Quân Minh lần lượt đánh bại quân nhà Hồ ở một số địa điểm thuộc Lạng Sơn
Hỏi: Có phải quân Minh kéo vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không? Vì sao? 
Ngày 22/01/1407 sau khi đánh bại quân nhà Hồ ở Đa Bang( Ba Vì- Hà Tây), quân Minh đánh chiếm Đông Đô(Thăng Long).Quân nhà Hồ phải lui về cố thủ ở Tây Đô nhà Minh chiếm được Tây Đô.
Hỏi: Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Minh ntn?
- Tháng 4 – 1407, quân Minh chiếm Tây Đô nhà Hồ chạy về Hà Tĩnh, Hồ Quý Ly bị bắt vào tháng 6 – 1407. Cuộc kháng chiến của nhà Hồ thất bại.
- Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Hồ thất bại.
Hỏi: - Nêu nguyên nhân khiến cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chống bị thất bại ?
GV:- Do nhà Hồ không đoàn kết được toàn dân không dựa vào sức dân.
- Không kế thừa được bài học kinh nghiệm quý giá từ các thời trước.
- Hồ Nguyên Trừng đã từng nói:"Tôi không sợ đánh chỉ sợ lòng dân không theo"
- Đọc mục 2/82,83.
Sau khi đánh bại nhà Hồ nhà Minh đã thiết lập chính quyền thống trị trên đất nước ta,đặt những chính sách cai trị hà khắc. 
Hỏi: Hãy nêu chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta?
 Chính trị: 
+Xoá bỏ đi quốc hiệu của nước ta đổi thành quận giao chỉ, sát nhập vào Trung Quốc.
+Thi hành chính sách đồng hoá.
- Kinh tế:
+) Đặt ra hàng trăm thứ thuế.
+) Bắt phụ nữ trẻ em về Trung Quốc làm nô tì.
- Văn hoá:
+) Thi hành đồng hoá ngu dân.
+) Bắt nhân dân ta bỏ phong tục tập quán của mình.
+ Thiêu huỷ phần lớn sách quý của ta và mang nhỡng sách có giá trị về Trung Quốc.
- Học sinh đọc kênh chữ nhỏ sgk/83.(Trương Phụ đi đến đâu..không rửa hết mùi).
Hỏi: Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Minh?
Hỏi: Tất cả những chính sách cai trị đó của nhà Minh nhằm mục đích gì?
Hỏi: Theo em các chính sách cai trị vô cùng tàn bạo, thâm độc của nhà Minh nhân dân ta sẽ làm gì?
- Đọc mục 3/83,84.
- Ngay sau khi cha con Hồ Qúi Ly bị bắt phong trào đấu tranh của nhân dân ta diễn ra sôi nổi ở khắp mọi nơi 
Hỏi: Vậy đó là các cuộc khởi nghĩa nào?
Hỏi: Hãy trình bày diễn biến của khởi nghĩa của Trần Ngỗi?
12/1408 nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở bến Bô Cô từ đó thanh thế của nghĩa quân vang dậy.
Hỏi: Theo em Trần Ngỗi nghe lời gièm pha giết 2 tướng đã nói lên điều gì?
Trần Ngỗi nghe lời gièm pha giết hại hai tướng Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân. Cuộc khởi nghĩa tan rã dần.
 Nội bộ lục đục không tin tưởng nhau.
Hỏi: Hãy trình bày vắn tắt cuộc k/n Trần Khoáng ? 
Hỏi: Theo em vì sao các cuộc k/n này tan giã?
Hỏi: Các cuộc khởi nghĩa có ý nghĩa gì?
1. Cuộc xâm lược của nhà Minh và sự thất bại của nhà Hồ. (13')
- Tháng 11 - l406, nhà Minh huy động 20 vạn quân cùng hàng chục vạn dân phu, do tướng Trương Phụ cằm đầu chia làm hai cánh tràn vào biên giới nước ta.
- Quân xâm lược Minh tràn qua biên giới ở Lạng sơn, nhà Hồ chống cự không được phảỉ lui về bờ nam sông Nhị (sông Hồng), cố thủ ở thành Đa Bang (Ba Vì, nay thuộc Hà Nội)
- Không. Thực chất là cướp nước ta 
- Cuối tháng 1- l407, quân Minh đánh chiếm Đa Bang rồi tràn xuống chiếm Đông Đô (Thăng Long), nhà Hồ lui về Tây Đô (Thanh Hóa).
- Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Hồ thất bại.
2. Chính sách cai trị của nhà Minh. (13')
Chính trị: 
+Xoá bỏ đi quốc hiệu của nước ta đổi thành Quận giao chỉ, sát nhập vào Trung Quốc.
+Thi hành chính sách đồng hoá.
- Kinh tế:
+) Đặt ra hàng trăm thứ thuế.
+) Bắt phụ nữ trẻ em về Trung Quốc làm nô tì.
- Văn hoá:
+) Thi hành đồng hoá ngu dân.
+) Bắt nhân dân ta bỏ phong tục tập quán của mình.
+ Thiêu huỷ phần lớn sách quý của ta và mang những sách có giá trị về Trung Quốc.
 Tàn bạo và thâm độc.
- Chúng muốn nhân dân ta phải lệ thuộc vào chúng. (Đồng hoá, nô dịch)
- Nhân dân sẽ đứng dậy đấu tranh.
3. Những cuộc khởi nghĩa của quí tộc nhà Trần.13’
+ Trần Ngỗi là con của vua T'rần, tháng 10 – 1407, tự xưng là Giản Định Hoàng đế.
+ Đầu năm 1408, Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An, được Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân hưởng ứng.
+ Tháng 12 - 1408, nghĩa quân kéo đánh thành -Bô Cô (Nam Định)
+) Cuộc khởi nghĩa Trần Qúi Khóang. (1409- 1414)
+ Sau khi Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân bị giết con của hai ông là Đặng Dung và Nguyễn Cảnh Dị cùng nhiều nghĩa quân bỏ vào Nghệ An, đưa Trần Quý Khoáng lên ngôi vua, Hiệu là Trùng Quang Đế.
+ Cuộc khởi nghĩa phát triển từ Thanh Hoá đến Hóa Châu.
+ Tháng 8-1413, quân Minh tăng cường đàn áp, cuộc khởi nghĩa thất bại
- Thiếu đường lối đúng đắn, nội bộ mâu thuẫn.
*)ý nghĩa:Tuy thất bại nhưng các cuộc khởi nghĩa đó coi là ngọn lửa nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
- Tuy thất bại nhưng các cuộc khởi nghĩa đó coi là ngọn lửa nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
 c. Củng cố- Luyện tập 4’: 
Cho học sinh làm bài tập.
Chọn câu trả lời đúng:
Cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng bị thất bại do.
 X a. Đường lối sai lầm không dựa vào dân.
 b. Vũ khí thô sơ, thiếu thốn.
 c. Những hạn chế trong cuộc cải cách của Hồ Qúi Ly.
 d. Hướng dẫn học sinh học và làm bài ở nhà (1’).
- Về học trong SGK kết hợp với vở ghi.
- Học theo hệ thống câu hỏi SGK.
- về xem các bài tập chương III.