Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 3, Bài 3: Cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến thời hậu kì trung đại ở châu Âu - Quàng Xuấn

	Ngày dạy:2/08/2012	dạy lớp:7A
	Ngày dạy:2/08/2012	dạy lớp:7C
Ngày dạy:29/08/2012	dạy lớp:7B
Tiết 3 - Bài 3:
CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN
CHỐNG PHONG KIẾN THỜI HẬU KÌ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU
1.MỤC TIÊU:
a.Kiến thức: 
- Hiểu được nguyên nhân, trình bày được khái niệm, nội dung và ý nghĩa của phong trào Văn hoá Phục hưng.
Trình bày được phong trào cải cách tôn giáo :
- Nguyên.nhân dẫn tới phong trào cải cách tôn giáo và những tác động trực tiếp của phong trào này đến xã hội phong kiến châu.Âu lúc bấy giờ.
b.Kỹ năng:
-Biết cách phân tích cơ cấu giai cấp để chỉ ra mâu thuẫn xã hội, từ đó thấy được nguyên.nhân sâu xa đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến.
c.Thái độ:
-Tiếp tục bồi dưỡng cho học sinh nhận thức được sự phát.triển hợp qui luật của xã hội loài người, về vai trò của giai câp tư sản,đồng thời qua bài này giúp học sinh thấy được loài người đang đứng trước 1 bước ngoặt lớn, sự sụp đổ của chế độ phong kiến- 1 chế độ độc đoán, lạc hậu và lỗi thời độc đoán, lạc hậu và lỗi thời.
2.CHUẨN BỊ:
a.Trò: Đọc trước bài.
b.Thầy: Bản đồ thế giới, tranh ảnh 1 số danh nhân thời kì này.
3.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 
a.Kiểm tra bài cũ: (5’)
*Câu hỏi: Các cuộc phát kiến địa lí đã tác động ntn đến xã hội châu Âu? 
Đáp án: Sau các cuộc phát kiến địa lí, quí tộc và thương nhân châu Âu ra sức cướp bóc để có vốn và đội ngũ công nhân làm thuê. 
-Kinh tế: Mở rộng sản xuất kinh doanh tư bản chủ nghĩa (công trương thủ công)
-Xã hội: Hình thành 2giai cấp tư sản và vô sản. 
 => Nền sản xuất mới tư bản chủ nghĩa ra đời. 
*Bài tập: Chọn ý đúng trong các câu hỏi sau: 
-Giai cấp tư sản tích luỹ vốn ban đầu bằng những thủ đoạn nào?
A.Cướp bóc tài nguyên của cải của các nước.
B.Tổ chức sản xuất thu được nhiều lợi nhuận, trở nên giàu có.
C.Đuổi nông dân ra khỏi ruộng, buộc họ trở thành người làm thuê. 
D.Cả 3 ý trên.
 (Đáp án: D)
*GV(giới thiệu bài): Bước sang giai đoạn hậu kì trung đại giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế, song chua có địa vị trong xã hội tương ứng, nên họ đã đứng lên phát động quần chúng chống lại xã hội phong kiến, đòi quyền lợi về chính trị, trước hết là đấu tranh đòi phục hưng nền văn hoá Hy Lạp- Rô ma (Hy- La), sau là cải cách tôn giáo.
b.Dạy bài mới: (35’)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của thầy trò
Yêu cầu 1 học sinh đọc mục 1(sgk)
Hỏi:Vậy nguyên nhân nào xuất hiện phong trào văn hoá Phục hưng?
- Khái niệm ''phong trào Văn hoá Phục hưng'' : là khôi phục những tinh hoa văn hoá cổ đại Hi Lạp và Rô-ma, đồng thời phát triển nó ở tầm cao mới.
Chế độ phong kiến châu Âu lâm vào khủng hoảng.
Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đã hình thành từ trong lòng xã hội phong kiến.
Song chế độ phong kiến là bước rào cản lớn đối với sự phát triển của quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Hỏi:Để chống lại chế độ phong kiến, giai cấp tư sản đã làm gì?
Đấu tranh trên mặt trận kinh tế, văn hoá và tư tưởng.
(nâng cao): Ngoài ra sự tiến bộ về khoa học kĩ thuật đã giúp con người thoát khỏi tình trạng lạc hậu, nhận thức được bản chất của thế giới. Đây cũng chính là điều quan trọng dẫn đến sự ra đời của phong trào văn hoá phục hưng.
(giải thích khái niệm: “Văn hoá Phục hưng”): phục hưng lại tinh thần của nền văn hoá cổ Hy lạp- Rô ma và từ đó sáng tạo nên nền văn hoá mới của giai cấp tư sản.
- Phong trào bắt đầu từ nước ý lan sang các nước Tây Âu xuất hiện nhiều nhà văn hoá, khoa học thiên tài được gọi là “Những con người khổng lồ”, với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kĩ thuật, sự phong phú của nền văn hoá.
Hỏi:Nội dung của nền văn hoá Phục hưng là gì?
Giới thiệu 1 số nhân vật lịch sử, danh nhân văn hoá với tinh thần lao động và khả năng độc lập, sáng tạo của họ.
-VD: Nhà thiên văn học N. Cô-péc-ních ông đã chứng minh được trung tâm hệ thống hành tinh của chúng ta là mặt trời, học thuyết Cô-péc-ních thật sự là 1 cuộc cuộc mạng.
-Bru- nô(người Italia) đã phát triển thêm lí thuyết của Cô-péc-ních. ông cho rằng mặt trời không phải là trung tâm của vũ trụ mà chỉ là 1 trong vô số thái dương hệ.
-Sau đó, Galilê tiếp tục chứng minh được tính khoa học vững chắc của thuyết nhật tâm của Cô-péc-ních.
-Về văn học: Các tác phẩm văn học- nghệ thuật của thời đại văn hoá Phục hưng mang nội dung tư tưởng mới là “ Chủ nghĩa nhân văn”. Coi con người là trung tâm của vũ trụ chứ không phải là thượng đế. Chủ nghĩa nhân văn đòi trả con người về với tự nhiên. Tự nhiên đã trở thành “Khuôn vàng thước ngọc” của thời đại Phục hưng: Họ coi trọng con người, yêu thương con người, chăm lo cho con người, tin tưởng ở sức mạnh và quyền sống của con người.
-Tiêu biểu là văn hoá Italia vĩ đại: Đan tê a li ghi ê ri.
- Hội họa tiêu biểu là Lê-ô-na đơ Vanh-xi (người Italia) tác phẩm nổi tiếng là bức tranh Lagiô-công (hay chân dung của Mô-na-li- da) 
Thảo luận nhóm(đơn vị nhóm vừa)- 3’
Hỏi:Phong trào văn hoá Phục hưng đã có tác dụng như thế nào?
(Thảo luận nhóm)
Đại diện nhóm trả lời – nhóm khác nhận xét.
=> Đây là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống lại giai cấp phong kiến.
Những thành tựu của nền văn hoá phục hưng vẫn còn giá trị đến tận ngày nay.
(Ch/ ý): Cùng với phong trào văn hoá Phục hưng, giai cấp tư sản đang lên còn đòi thay đổi và “cải cách” tổ chức giáo hội là tôn giáo.
1 học sinh đọc đoạn đầu của mục 2 (sgk- tr 9)
Hỏi:Nguyên nhân nào dẫn tới các cuộc cải cách tôn giáo?
(gt thêm): Giáo hội là chỗ dựa vững chắc của chế độ phong kiến, giáo lí của nó là hệ tư tưởng của giai cấp phong kiến giáo hội vừa thống trị về mặt tinh thần, vừa bóc lột nông nô về kinh tế như 1 lãnh chúa. Đến thời hậu kì trung đại gíáo hội trở nên thối nát, phản động. Đối với giai cấp tư sản giáo hội trở thành 1 thế lực kinh tế, xã hội và tư tưởng cản trở các hoạt động sản xuất kinh doanh của họ.
=> Nhu cầu của giai cấp tư sản và các tầng lớp nhân dân là cần có 1 giáo hội mới với1 hệ thống giáo lý phù hợp với thời đại mới. Người khởi xướng phong trào là Lu-thơ.
Đọc phần chữ in nghiêng trong sgk và xem hình 7.
Hỏi:Nội dung cải cách tôn giáo của Lu-thơ là gì?
->
(Nêu những hạn chế của Lu-thơ): ông chưa đưa ra được giáo lý mới, các lễ nghi mới phù hợp nhu cầu của giai cấp tư sản.
Hỏi: Cải cách của Can-vanh (Thuỵ Sĩ): ntn?
(bổ sung thêm): Tiếp đó là Can-vanh cũng chủ trương duy trì tín ngưỡng, tôn sùng thượng đế, quay về với giáo lý nguyên thuỷ. Song mặt khác ông cũng đề xướng việc tổ chức lại giáo hội và hoạt động của tôn giáo phù hợp với thời kì mới. ông đòi xoá bỏ các cơ sở kinh tế của nhà thờ, thủ tiêu địa vị quý tộcông cổ vũ, khuyến khích làm giàu.
=> Do đó chủ trương của Can-vanh được giai cấp tư sản ủng hộ.
(học sinh khá, giỏi):
Hỏi:Em có nhận xét gì về phong trào cải cách tôn giáo?
(gợi ý): Có xoá bỏ hoàn toàn tôn giáo cũ không?
Giai cấp tư sản không thể xoá bỏ tôn giáo mà chỉ mong muốn thay đổi cho phù hợp với “Kích thước” của nó.
Hỏi:Phong trào cải cách tôn giáo có tác động gì đến xã hội châu Âu?
Tiêu biểu như cuộc “Chiến tranh nông dân ở Đức” -> là cuộc đấu tranh vũ trang đầu tiên của giai cấp tư sản chống giai cấp phong kiến
Phong trào văn hoá Phục hưng (Thế kỉ XIV- XVII) 
 (18’)
- Nguyên nhân : sự kìm hãm, vùi dập của chế độ phong kiến đối với các giá trị văn hoá. Sự lớn mạnh của giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế nhưng không có địa vị chính trị, xã hội.
-> Đấu tranh giành địa vị xã hội .
Mở đầu bằng cuộc đấu tranh bằng lĩnh vực văn hoá.
- Nội dung: 
+ Phê phán xã hội phong kiến và giáo hội.
+ Đề cao gía trị con người.
+ Đề cao khoa học tự nhiên.
- Tác dụng:
+ Phát động quần chúng đấu tranh chống lại xã hội phong kiến.
+ Mở đường cho sự phát triển cao hơn của văn hoá châu Âu và văn hoá nhân loại.
2) Phong trào Cải cách tôn giáo: (17’)
- Nguyên nhân:
+ Giáo hội tăng cường bóc lột nhân dân.
+ Giáo hội là lực lượng cản trở sự phát triển của giai cấp tư sản đang lên.
- Nội dung:
 lên án những hành vi tham lam và đồi bại của Giáo hoàng, đòi bãi bỏ những thủ tục, nghi lễ phiền toái.
- Cải cách của Can-vanh (Thuỵ Sĩ): chịu ảnh hưởng những cải cách của Lu-thơ, hình thành một giáo phái mới gọi là đạo Tin lành.
- Tác động: Châm ngòi cho các cuộc khởi nghĩa nông dân. Tôn giáo bị phân hoá làm 2 phái.
+ Đạo tin lành.
+ Ki tô giáo.
c. Củng cố: (4’)
GV(Sơ kết bài học):
-Vai trò của phong trào văn hoá phục hưng: lên án nghiên khắc giáo hội thiên chúa, tấn công vào trật tự xã hội phong kiến và đề cao gía trị chân chính của con người.
-Thực chất của phong trào là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống lại chế độ phong kiến.
-Các tư tưởng cải cách tôn giáo không tách rời tư tưởng cải cách xã hội và tư tưởng nhân văn của thời văn hoá phục hưng -> làm bùng nổ các cuộc ctranh nông dân.
HS:Làm bài tập: 
-Hãy đánh dấu x vào ô trống đầu câu đúng về nội dung phong trào văn hóa Phục hưng:
q	Lên án nghiêm khắc giáo hội, đả phá trật tự xã hội phong kiến.
q	Coi thần thánh là những nhân vật trung tâm còn kinh thánh là chân lí.
q	Đề cao giá trị con người, đề cao khoa học tự nhiên.
q	Con người phải đựơc tự do phát triển.
*(Đáp án: ý 1,3,4).
d.Hướng dẫn học bài: (1’)
1.Câu hỏi: 
- Nguyên nhân xuất hiện của phong trào văn hoá phục hưng, nội dung và tác dụng?
- Phong trào cải cách tôn giáo đã có tác động ntn đến xã hội châu Âu lúc bấy giờ?
- Kể tên các nhà văn hoá, khoa học thời văn hoá phục hưng mà người ta thường gọi là “những con người khổng lồ” trong các lĩnh vực: Văn học, toán học, hội hoạ, thiên văn?
2. Bài tập: 
Cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống chế độ phong kiến diễn ra với các hình thức nào dưới đây. Em hãy lựa chọn: hình thức nào em cho là đúng, hình thức nào em cho là sai:
a. Giai cấp tư sản tổ chức quần chúng chống lại lãnh chúa phong kiến.
b. Bằng các tác phẩm văn học của mình, giai cấp tư sản lên án nghiêm khắc giáo hội Ki-Tô và đả phá trật tự xã hội phong kiến.
c. Giai cấp tư sản tước bỏ những đặc quyền kinh tế của quí tộc và lãnh chúa phong kiến.
d. Giai cấp tư sản khởi xướng phong trào cải cách tôn giáo, chỉ trích mạnh mẽ giáo lí giả dối của giáo hội..
e. Giai cấp tư sản phát động “chiến tranh nông dân Đức”.
* Rút kin