Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 23, Bài 14: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (Thế kỉ XIII) - Năm học 2012-2013

Ngày soạn: 10/10/2012
Ngày dạy: 10/2012
Tuần 12
Tiết 23
BÀI 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN 
XÂM LƯỢC MÔNG – NGUYÊN (Thế kỉ XIII)
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Kiến thức
-Thấy được ba lần xl nước ta nhà Nguyên chuẩn bị chu đáo
-Nắm nét cơ bản diễn biến của 3 lần k/c chống xl ở thời Trần
-Nắm được nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa ls
2.Kĩ năng: sử dụng bản đồ, phân tích, so sánh, đối chiếu diễn biến ba lần k/c
3.Thái độ: bồi dưỡng, nâng cao cho h/s lòng căm thù giặc, lòng yêu nước, tự hào dt biết ơn anh hùng dt
II.PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
1.Chuẩn bị của giáo viên: 
-Bản đồ thế giới
	-Lược đồ k/c lần 1
	-Lược đồ trống
2.Chuẩn bị của HS: Học bài, soạn bài trước khi đến lớp
III.DỰ KIÊN PHƯƠNG PHÁP
1.Chủ đạo: vấn đáp, trực quan, động nảo, trình bày 1 phút.
2.Bổ trợ: gợi mở, diễn giải.
IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
HOẠT HOẠT CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
1.Ổn định lớp (1p): Kiểm tra sỉ số 
2.Kiểm tra bài củ (5p)
-Hỏi: Chủ trương và biện pháp xd quân đội, củng cố quốc phòng của nhà Trần? Kết quả
Hỏi: Nhà Trần làm gì khôi phục và pt kinh tế
3.Bài mới (39p)
-Giới thiệu bài mới:
*HĐ1: Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ 
-Gọi HS đọc SGK
-Gv: chỉ đất nước Mông Cổ trên bản đồ thế giới giảng: Từ xưa các bộ lạc MC sống trên những thảo nguyên. Đầu tkỉ XIII nhà nước PK MC được thành lập.Vua MC mang quân xl khắp nơi và xd đế quốc rộng lớn từ Thái Bình Dương đến bờ Hắc Hải. Người xưa nhận xét: “vó ngựa của quân MC đi đến đâu cỏ không mọc được đến đó.
Hỏi: Quan sát H29 và nhận xét
-GV: 1257 vua MC mở cuộc xl Nam Tống để chiếm đoạt toàn bộ TQ. Để đạt tham vọng chúng cho tướng Ngột Lương Hợp Thai chỉ huy quân xâm chiếm ĐV
Hỏi: Tại sao MC cho quân đánh ĐV trước ? 
Hỏi: Nhận xét âm mưu này ?
Hỏi: Trước khi kéo quân vào nước ta MC đã làm gì? Thái độ của nhà Trần ntn ?
Hỏi: Hành động vua Trần nói lên điều gì ?
-Chuyển ý.
*HĐ2: Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ.(22p)
Hỏi: Được tin MC xl nước ta nhà Trần đã làm gì ? 
Hỏi: Hành động này thể hiện thái độ gì của nhà Trần ?
-GV: giảng bằng lược đồ
+MC tiến theo đường Sông Thao xuống Bạch Hạc rồi đến vùng Bình Lệ Nguyên và bị chặn lại
+Vua Trần cho quân xuôi về Thiên Mạc, nd thực hiện “vườn không nhà trống” =>YN: tạm thời tránh thế giặc mạnh, lựa thời cơ để lấy yếu thắng mạnh =>quân MC điên cuồng giết hại...
+Vua Trần rất lo lắng, thái sư Trần Thủ Độ tâu: “đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”, câu nói thể hiện niềm tin chiến thắng của quân ta
Hỏi: Vì sao quân MC mạnh mà vẫn bị ta đánh bại ?
Hỏi: Bài học kinh nghiệm của cuộc k/c lần I ?
4.Củng cố (4p)
Hỏi: HS trình bày lại diễn biến bằng lược đồ
-BT trắc nghiệm:
Đánh dấu x vào những sự kiện biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của nhà Trần
  Bắt giam sứ giả Mông Cổ
  Ban lệnh chuẩn bị kháng chiến
  Sắm sửa vũ khí, luyện tập võ nghệ
  Thực hiện kế hoạch “vườn không nhà trống”
  Đưa quân sang đất Tống tấn công quân MC
-Học bài, xem lại các kiến thức sgk, trả lời câu hỏi sgk
5.Dặn dò (1p)
-Chuẩn bị: B14 :	
-Nhà Nguyên xâm lược Chăm-pa nhằm mục đích gì ?
-Nhà trần chuẩn bị k/c ra sao ?
-Diễn biến và kq cuộc k/c ?
-Lớp trưởng báo cáo.
-Quân đội được tuyển dụng theo chính sách “ngụ binh ư nông”, “quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”, xây dựng tinh thần đoàn kết.
-Quân đội được luyện tập binh pháp và luyện tập võ nghệ.
-Bố trí tướng giỏi, quân đông những nơi hiểm yếu.
-Nông nghiệp .
-Thủ công nghiệp 
-Thương nghiệp
-Lắng nghe tích cực
-Đọc SGK mục 1
-Lắng nghe tích cực
-Quân đội rất lớn mạnh, có tổ chức và trang bị tốt
-Lắng nghe tích cực.
-Từ ĐV đánh lên phía nam TQ, số khác tấn công từ bắc xuống tạo thế gọng kìm
-Âm mưu rất sâu hiểm 
 -MC 3 lần đưa thư đe doạ và dụ hàng vua Trần
-Vua Trần: sai bắt giam sứ giả
-Quyết tâm giữ nước, không sợ kẻ thù
-Ban lệnh cho cả nước sắm vũ khí, quân đội dân binh được thành lập và ngày đêm luyện tập
-Quyết tâm đánh giặc
-Lắng nghe tích cực.
-Chuẩn bị chu đáo, khẩn trương
-Tinh thần quyết tâm đánh giặc
-Đường lối đánh giặc đúng đắn
-Tránh thế giặc mạnh, giữ lực lượng đánh lâu dài, khi địch gặp khó khăn ta phản công, “lấy yếu đánh mạnh, lấy ít đánh nhiều”
-HS trình bày trên lược đồ.
-Ghi nhớ.
1. Âm mưu xâm lược Đại Việt của Mông Cổ . (12 phút)
-1257 Mông Cổ tiến đánh Nam Tống nhằm chiếm toàn bộ TQ. Để đạt được mục đích, quân Mông Cổ quyết định xâm lược Đại Việt, rồi đánh thẳng lên phía nam TQ.
2. Nhà Trần chuẩn bị và tiến hành kháng chiến chống quân Mông Cổ: ( 22 phút)
a. Nhà Trần chuẩn bị k/c: 
-Cuối năm 1257 vua trần hạ lệnh cho cả nước sắm sửa vũ khí, quân đội ngày đêm luyện tập.
-Hạ lệnh cho cả nước chuẩn bị kháng chiến.
b. Diễn biến:
-1.1258 3 vạn quân MC tiến vào xl nước ta –chúng bị chặn lại ở phòng tuyến do vua Trần Thái Tông chỉ huy
-Nhà Trần chủ trương lui quân để bảo toàn lực lượng, tạm rời kinh thành, nd thực hiện “vườn không nhà trống”
-Quân MC lâm vào khó khăn, lực lượng tiêu hao dần
-Ta phản công lớn ở Đông Bộ Đầu.
-29.1.1258 MC thua rút chạy về nước
*Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: