Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 2, Bài 2: Sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành chủ nghĩa tư bản châu Âu - Võ Thị Hoa

Tuaàn: 1	Ngaøy soaïn: 25/ 8/ 2012
Tieát : 2	Ngaøy daïy: 31/ 8/ 2012
Baì 2 : SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN CHÂU ÂU
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC.
 1/ Kiến thức: Giúp học sinh hiểu rõ :
Nguyên nhân và hệ qủa của các cuộc phát kiến địa lý => một trong những nhân tố quan trọng, tạo tiên để cho sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Quá trình hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa trong lòng xã hội phong kiến Châu Âu.
 2/ Tư tưởng:
Qua các sự kiện lịch sử, giúp học sinh thấy được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ xã hội phong kiến sang TBCN.
 3/ Kỹ năng:
Biết sử dụng bản đồ thế giới.
Sử dụng, khai thác tranh ảnh lịch sử.
II/ CHUẨN BỊ:
 1/ Giáo viên:
 - Bản đồ thế giới.
 - Tư liệu và câu chuyện về các cuộc phát kiến địa lí.
 - Tranh ảnh về những con tàu và đoàn thủy thủ tham gia các cuộc phát kiến địa lí.
 2/ Học sinh:
Sách giáo khoa.
Vở bài soạn, vở bài học.
III/ TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC.
 1/Kiểm tra bài cũ.
Thế nào là lãnh địa phong kiến ? Nêu đặc điểm của nền kinh tế lãnh địa ?
Vì sao thành thị trung đại xuất hiện ? Nền kinh tế thành thò có điểm gì khác so với nền kinh tế lãnh địa ?
 2/ Giới thiệu bài mới : Ở bài trước chúng ta đã biết, vào thế kỷ thứ XI do sản xuất phát triển nhanh , làm cho nhu cầu về nguyên liệu, thị trường ngày một tăng hơn.Thêm vào đó, là những tiến bộ vượt bậc về KHKT đã thúc đẩy các thương nhân tìm con đường đi sang các nước phương Đông => phát kiến địa lí => bài mới.
3/ Bài mới.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1: Tìm hiểu những cuộc phát kiến địa lí.
GV: gọi học sinh đọc mục 1 Sgk. 
? Vì sao các thương nhân châu âu cần thiết phải tìm con đường buôn bán với các nước Phương Đông ?
GV nhấn mạnh: + Nhu cầu về nguyên liệu, thụ trường, vàng bạc.
 + Cơn sốt vàng của những người tham gia thám hiểm.Trong khi đó, con đường buôn bán qua Tây Á và Địa Trung Hải bị người Thổ Nhĩ Kỳ nắm độc quyền => nảy sinh nhu cầu tìm đường mới.
? Em hãy kể tên các cuộc phát kiến địa lí mà em biết?
GV: cho học sinh quan sát hình 5 Sgk trang 7 => Giới thiệu con đường đi của các nhà thám hiểm.
 + Vaxcô đơgama: Nhà thám hiểm người BĐN( 6 – 7 – 1497 => 1498 – tìm ra được Ấn Độ).
 + Côlômbô :Người ITALIA sống ở BDN ( 3 -8 -1492 => 3 – 1493 – Châu Mĩ ).
 + Magien lăng : 20 – 9 – 1519 => 15 – 4 – 1522 (đi vòng quanh trái đất, tìm ra Philíppin ).
? Để có thể tìm ra con đườn mới cần có những điều kiện gì? la bàn , kỹ thuật đóng tàu Caraven 
HS: quan sát hình 3 sgk.
? Các cuộc phát kiến địa lí đã đem lại kết quả gì ? nó có tác động như thế nào đến xã hội Châu Âu ?
? Thế nào là phát kiến địa lí ? 
HS: ( tìm ra những vùng đất mới, con đường mới để giao lưu, trao đổi, buôn bán )
GV nhấn mạnh: tiền đề dẫn tới sự hình thành CNTB ở Châu Âu.
Hoạt động 2: Tìm hiểu sự hình thành chủnghĩa tư bản ở Châu Âu.
GV: cho học sinh nhắc lại hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí.
? Sau các cuộc phát kiến địa lí , điều gì đã xảy ra ?
? Quá trình tích lũy tư bản được hình thành bởi những yếu tố nào ?
? Để có đội ngũ công nhân làm thuê và tiền vốn, qúy tộc và tư sản Châu Âu đã làm gì ?
GV phân tích:
 + vốn : cướp bóc của cải, tài nguyên, lừa gạt, buôn bán ngừoi da đen.
 + Người làm thuê : dùng bạo lực để cướp đoạt ruộng đất, đuổi nông nô ra khỏi lãng địa – tước đoạt tư liệu sản xuất => bị bần cùng hóa phải đi làm thuê.
HS thảo luận nhóm 3’: Hậu quả của quá trình tích lũy tư bản là gì ?
GV gợi mở thêm:
? Công trường thủ công khác với các xưởng thủ công ở những điểm nào ?
GV: ( Quy mô sản xuất lớn hơn, chuyên môn hoá lao động, mối quan hệ chính là giữa chủ và thợ, công nhân là người làm thuê ăn lương ). 
? Giai cấp tư sản và vô sản đã được hình thành từ những tầng lớp nào trong xã hội phong kiến Châu Âu?
 + Chủ xưởng , chủ đồn điền và những thương nhân giàu có => Tư sản.
 + Những người lao động làm thuê , bị bóc lột => gc Vô sản.
 GV giảng :Trong xã hội phong kiến , giai cấp qúi tộc đứng đầu, đại diện cho phương thúc sản xuất phong kiến lạc hậu.
- Sản xuất phát triển,=> nền kinh tế phát triển – giai cấp tư sản đại diện nhưng bị qúi tộc kìm hãm.
=> mâu thuẫn giữa phong kiến và tư sản óGiai cấp vô sản đứng về phía GCTS, để chống lại tầng lớp qúi tộc phong kiến => chế độ phong kiến bị sụp đổ => chủ nghĩa tư bản hình thành ở Châu Âu.
1. Những cuộc phát kiến địa lí.
a/ Nguyên nhân.
- Thế kỷ XV, sản xuất phát triển => nhu cầu nguyên liệu, thị trường, vàng bạc. 
b/ Các cuộc phát kiến lớn : Vaxcôđơgama, Côlômbô, Magienlan
c/ Điều kiện thực hiện : khoa học, kỹ thuật đi biển có nhiều tiến bộ( tàu đi biển lớn, la bàn ).
d/ Kết quả : mở ra con đường buôn bán mới, thúc đẩy công thương nghiệp Châu Âu phát triển mạnh, đem về cho giai cấp tư sản những mónlợi khổng lồ.
2. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu.
- Sau phát kiến địa lí, quá trình tích lũy tư bản được hình thành bởi 2 yếu tố :
 + Vốn.
 + Người làm thuê.
* Hậu quả.
- Về kinh tế :Tư sản mở rộng kinh doanh, lập xưởng sản xuất , các công ti thương mại lớn => công trường thủ công ra đời.
- Về xã hội : Hình thành 2 giai cấp mới : Tư sản và Vô sản.
- Về chính trị : Giai cấpTư sản mâu thuẫn với Qúi tộc => quan hệ sản xuất TBCN hình thành trong lòng xã hội phong kiến.
 4/ Củng cố
 * Bài tập
 1. Phát kiến địa lí là :
 a. Quá trình tìm ra những con đường mới của người Châu âu.
 b. Quá trình tìm ra những vùng đất mới.
 c. Quá trình tìm ra những dân tộc mới.
 d. Cả ba câu trên đều đúng.
 2. Điền vào chỗ trống bằng những từ cho sẵn : Số vố đầu tiên, tích luỹ, làm thuê.
 Sau các cuộc phát kiến địa lí, ở các nước Châu Au đã diễn ra quá trình ..tư bản nguyên thuỷ. Đó là quá trình tạo ravà những người lao động.
 3.Lập bảng tóm tắt các cuộc phát kiến địa lí ( Theo mẫu )
Thời gian
Tên nhân vật
Các phát kiến
Kết quả
1847
B. Điaxơ
- Đi vòng qua điểm cực Nam Châu Phi
- Tìm ra con đường biển từ Châu Âu tới Viễn Đông
 5/ Hướng dẫn học tập ở nhà:
 - Học bài theo các câu hỏi Sgk trang 8.
Chuẩn bị bài tiếp theo : bài 3 , Sgk trang 8,9 .
* Rút kinh nghiệm:
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................