Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 13, Bài 9: Nước Đại Cồ Việt thời Đinh - Tiền Lê (Tiếp theo) - Nguyễn Văn Nguyên

Tuần: 6
Ngày soạn: 26 / 09 / 2010
Tiết: 13
Ngày dạy: 29 / 09 / 2010
Bài 9
Nước đại cổ việt thời đinh – tiền lê 
(Tiếp theo)
a- mục tiêu bài học:
1- Kiến thức:
Giúp học sinh hiểu và nắm được những điểm chính sau :
- Nhà Đinh và Tiền Lê đã bước đầu xây dựng được nền kinh tế tự chủ bằng sự phát triển của nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp.
- Cùng với sự phát triển của kinh tế, văn hoá cũng có sự thay đổi.
2- Tư tưởng, tình cảm, thái độ:
- Các em tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức độc lập tự chủ trong xây dựng kinh tế, quý trọng truyền thống văn hoá của cha ông. 
- Biết ơn những người đã có công xây dựng và bảo vệ đất nước.
3- Kĩ năng:
- Bồi dưỡng kỹ năng phân tích và rút ra ý nghĩa thành tựu kinh tế, văn hoá thời Đinh – Tiền Lê.
b- Thiết bị, đồ dùng và tài liệu dạy học:
- Tranh ảnh các công trình văn hoá, kiến trúc thời Đinh – Tiền Lê.
- Tập bản đồ, tranh ảnh, bài tập Lịch sử 7.
- Tư liệu Lịch sử 7.
- Hỏi - Đáp Lịch sử 7.
- Bài tập Lịch sử 7.
c- Tiến trình tổ chức dạy và học:
1- ổn định và tổ chức:
2- Kiểm tra bài cũ:
 ? Sau khi thống nhất đất nước Đinh Bộ Lĩnh đã xây dựng đất nước như thế nào? nhận xét.
? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Tiền Lê? 
3- Bài mới:
- Hoạt động 1:Giới thiệu bài:
+. Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh
Cuộc kháng chiến chống quân Tống đã đánh bại âm mưu xâm lược của kẻ thù, khẳng định quyền làm chủ của nhân dân ta và củng cố nền độc lập, thống nhất của nước Đại Cồ Việt. Đó cũng là cơ sở để xây dựng nền kinh tế, văn hoá buổi đầu độc lập.
Nước đại cổ việt thời đinh – tiền lê 
(Tiếp theo)
II - Sự phát triển kinh tế và văn hoá
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
Hoạt động 2: 
+. Mục tiêu: HS nắm được bước đầu xây dựng kinh tế nông nghiệp, thủ công nghiệp và thương nghiệp.
1 - Bước đầu xây dựng nền kinh tế tự chủ
Yêu cầu học sinh làm việc với SGK
? Em hãy điểm qua tình hình nông nghiệp nước ta thời Đinh – Tiền Lê?
? Vua Lê Đại Hành tổ chức lễ tịch điền để làm gì?
? Em có nhận xét gì về tình hình nông nghiệp thời Đinh – Tiền Lê?
? Sự phát triển của thủ công nghiệp thể hiện qua những mặt nào?
- GV giảng: Vì đất nước đã độc lập, các nghề được tự do PT, không bị kìm hãm như trước. Mặt khác các thợ thủ công không bị cống nạp sang TQ như trước.
? Tình hình thương nghiệp có gì đáng chú ý? 
Giáo viên : Có thể nói dưới thời Đinh – Tiền Lê nền KT tự chủ đã được xây dựng.
? Việc thiết lập quan hệ bang giao với nhà Tống có ý nghĩa gì?
HS làm việc với SGK
- Sản xuất nông nghiệp : Chính sách khuyến khích nông dân sản xuất bằng việc khai khẩn đất hoang.
+ Chú ý đến công tác thuỷ lợià sản xuất nông nghiệp phát triển ổn định tiêu biểu là năm 987, 989 được mùa.
- Nghề trồng dâu nuôi tằm phát triển.
- Quan tâm đến SX, khuyến khích nhân dân làm nông nghiệp.
- Thế kỉ X Đại Cồ Việt đã XD 1 số xưởng TC nhà nước chuyên chế tạo các sản phẩm phục vụ vua quan (đúc tiền, rèn vũ khí, may mũ áo, XD cung điện, chùa chiền)
(HS đọc phần chữ nhỏ SGK)
- Tiền đồng lưu thông trong nước.
- Nhiều trung tâm buôn bán và chợ làng nghề được hình thành ở các địa phương
- Buôn bán với nước ngoài 
- Quan hệ bang giao nước ta với nhà Tống được thành lập (trao đổi buôn bán). Củng cố nền độc lập à tạo ĐK cho ngoại thương phát triển.
- Sản xuất nông nghiệp:
+ Chia ruộng đất cho nông dân và nộp tô, thuế.
+ Khuyến khích khai khẩn đất hoang.
+ Chú ý đến công tác thuỷ lợi.
+ Nghề trồng dâu nuôi tằm phát triển.
à Nông nghiệp ổn định và bước đầu phát triển.
- Thủ công nghiệp:
+ Lập nhiều xưởng mới: đúc tiền, rèn vũ khí.
+ Việc xây dựng kinh đô, chùa chiền phát triển mạnh.
+ Nghề thủ công cổ truyền tiếp tục phát triển: dệt lụa, kéo tơ, làm giấy, làm gốm.
- Thương nghiệp : 
+ Đúc tiền đồng.
+ Hình thành nhiều trung tâm buôn bán và chợ làng quê.
- Buôn bán với nước ngoài.
-Hoạt động 3: 
+. Mục tiêu: HS nắm được tình hình đời sống văn hoá xã hội
2 - Đời sống xã hội và văn hoá
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Xã hội thời Đinh – Tiền Lê gồm những tầng lớp, giai cấp nào?
? Tầng lớp thống trị gồm những ai? Những người nào thuộc tầng lớp bị trị?
GV treo sơ đồ và giải thích.
? Tình hình văn hoá nước ta lúc này như thế nào?
? Vì sao thời Đinh – Tiền Lê các nhà sư lại được trọng dụng.
- Giáo viên : nhà sư Ngô Chấn Lưu, Đỗ Thuận, Vạn Hạnh-Được trọng dụng như những cố vấn cung đình, những nhà ngoại giao đắc lực.
? Đời sống sinh hoạt của người dân diễn ra như thế nào?
Giáo viên giảng về tác dụng của văn hoá/ liên hệ thực tế
HS làm việc với SGK
- Gồm 3 tầng lớp
+ Thống trị (Vua, quan, đại sư)
+ Bị trị : Nông dân, thợ thủ công, người làm nghề buôn bán nhỏ và một số ít địa chủ. 
+ Ngoài ra còn tầng lớp nô tì.
- GD chưa phát triển. Nho học xâm nhập nhưng chưa tạo được ảnh hưởng đáng kể
- Chùa chiền được XD ở nhiều nơi.
- Phật giáo phát triển, nhà sư là những người có học vấn, đạo cao đức trọng được triều đình và nhân dân tôn trọng.
- Nhiều loại hình VH dân gian đã hình thành và phát triển: ca hát, đua thuyền, đánh đu, đấu võ.
* Xã hội: 
Xã hội chia thành 3 tầng lớp:
- Thống trị: Vua, quan,đại su
- Bị trị : Nông dân, thợ thủ công, những người dân làm nghề buôn bán nhỏ và một số ít địa chủ.
- Nô tì : Những người hầu và giúp việc cho quan lại... với số lượng không nhiều
vua
Quan văn
Quan võ
Nhà sư
Nông dân
Thợ thủ công
Thương nhân
địa chủ
Nô tì
* Văn hoá
- Nho học chưa tạo được ảnh hưởng.
- Giáo dục chưa phát triển
- Phật giáo được truyền bá rộng rãi
- Chùa chiền được XD ở nhiều nơi, nhà sư được coi trọng.
- Nhiều loại hình văn hoá dân gian phát triển như ca hát, nhảy múa,đua thuyền
4- Củng cố bài học:
Bài tập 1 : Điền vào ô trống cho những việc làm của nhà Tiền Lê
	Vua Lê hàng năm thường làm lễ tịnh điền
	Khuyến khích nhân dân khai hoang
	Đào vét kênh mương, thủ lợi
	Cả ba ý trên đều đúng x
5- Hướng dẫn về nhà:
- Học bài nắm chắc tình hình kinh tế, văn hóa nước ta thời Đinh – Tiền Lê.
- Đọc và chuẩn bị bài “Nước Đại việt thời Lý” tìm hiểu nội dung bài theo các câu hỏi cuối mục, cuối bài.