Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 1, Bài 1: Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu Âu thời Sơ - Trung kì trung đại - Nguyễn Thị Thu Quí

Ngày dạy: 	
 PHẦN I: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI
Tiết 1	Bài 1: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI 
	 PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU THỜI SƠ –TRUNG KÌ TRUNG ĐẠI
1/Mục tiêu :
a/-Kiến thức:Giúp học sinh hiểu quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Châu Aâu.Cơ cấu xã hội bao gồm 2 giai cấp cơ bản:lãnh chúa và nông nô.
	-Hiểu khái niệm lãnh địa phong kiến và đặc trưng nền kinh tế trong lãnh địa, hiểu thành thị trung đại xuất hiện như thế nào.
	-So sánh sự khác nhau giữa thành thị trung đại và kinh tế lãnh địa.
b-Kĩ năng:Rèn kĩ năng sử dụng bản đồ Châu Aâu để xác định các quốc gia phong kiến. Học sinh biết vận dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
c.Thái độ:Bồi dưỡng nhận thức cho HS về sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người từ chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
2/Chuẩn bị:
	GV:Bản đồ Châu Aâu hoặc bản đồ các quốc gia cổ đại phương Tây, tài liệu nói về lãnh địa và đời sống lãnh chúa(SGV).
	HS:Tập bài học , SGK.
3/Phương pháp dạy học: Diễn giảng, tường thuật, trực quan, thảo luận.
4/Tiến trình:
	4.1/Ổn định:Kiểm diện
	4.2/Kiểm tra:Kiểm tra tập vỡ , SGK, vỡ bài tập
	4.3/Bài mới:Giới thiệu môn sử 7 mỗi tuần 2 tiết, cả năm 70 tiết(35tuần) gồm 3 phần:Lịch sử thế giới trung đại, lịch sử Việt Nam từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX, lịch sử địa phương.
-Giới thiệu bài:Khoảng đầu thiên niên kỉ I TCN các quốc gia cổ đại phương Tây hình thành:Hy Lạp, Rô -ma phát triển theo chế độ chiếm hữu nô lệ với 2 giai cấp cơ bản: chủ nô và nô lệ. Đến cuối thế kỉ V, xã hội chuyển sang chế độ phong kiến.
GV ghi tựa bài
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Học sinh đọc sách giáo khoa “Các quốc gia.ý”
ŸTình hình các quốc gia cổ đại phương Tây cuối thế kỉ V như thế nào? Nguyên nhân?
HS:cuối thế kỉ V các quốc gia cổ đại phương tây biến đổi do sự xâm lấn của người Giec man
Giáo viên:Người Giéc-man trước đó lệ thuộc chủ nô Rô-ma. Khi Rô-ma suy yếu họ nổi dậy tràn vào lãnh thổ lập nên các vương quốc mới:Aêng-glô-săc-xông,Tây Gốt, Đông Gốt, Phơ-răng sau này phát triển thành 4 vương quốc Anh, Pháp,Tây Ban Nha,Ý.
Giáo viên sử dụng lược đồ để chỉ 4 vương quốc này trên lược đồ.
?Khi người Giéc-man tràn vào lãnh thổ Rô-ma họ đã làm gì?
HS:chiếm ruộng đất của chủ nô phong tước vị cho nhau .
?Những việc ấy làm cho xã hội phương tây biến đổi như thế nào ( Bộ máy nhà nước chiếm hữu nô lệ sụp đổ, các tầng lớp mới xuất hiện)
?Những người như thế nào được gọi là lãnh chúa PK( vừa có ruộng đất, vừa có tước vị)
?Nông nô do tầng lớp nào hình thành (nô lệ và nông dân)
 Hỏi: Em hiểu thế nào là “Lãnh địa” “lãnh chúa nông nô”
 HS trả lời:Lãnh địa là vùng đất do quý tộc phong kiến chiếm được; lãnh chúa là người đứng đầu lãnh địa; Nông nô là người phụ thuộc vào lãnh chúa, phải nộp tô thuế cho lãnh chúa
HS quan sát H1 SGK
Hỏi:Hãy mô tả lại lãnh địa phong kiến?( Tường cao, hào sâu, đồ sộ, kiên cố, có đầy đủ nhà cửa trang trại, nhà thờ như một đất nước thu nhỏ.)
GV chốt ý :Mỗi lãnh chúa đều có 1 lãnh địa riêng
? Trình bày đời sống sinh hoạt trong lãnh địa
GV đọc tài liệu minh họa thêm(SGV)
Hỏi: Đặc điểm chính của nền kinh tế lãnh địa phong kiến là gì?
HS trả lời:
Hỏi: Phân biệt sự khác nhau giữa XH cổ đại và XHPK ( XH cổ đại gồm chủ nô và nô lệ, nô lệ chỉ là “ cong cụ biết nói”. XHPK gồm lãnh chúa và nông nô, nông nô phải tô thuế cho lãnh chúa)
Chuyển ý sang phần 3
Hỏi:Đặc điểm của thành thị là gì?
( Là nơi giao lưu, buôn bán, tập trung đông dân cư)
¤ Thảo luận nhóm:Nguyên nhân xuất hiện thành thị?
 HS trình bày ý kiến, hs khác bổ sung
 GV chốt ý
Hỏi: cư dân trong thành thị gồm những ai?
ŸThành thị ra đời có vai trò gì ?
Cho hs quan sát hình 2/ SGK. Yêu cầu hs miêu tả lại cuộc sống ở thành thị qua bức tranh
(Đông người, sầm uất, hoạt động chủ yếu là buôn bán)
ỉ Sơ kết bài học:Sự hình thành xã hội phong kiến Châu Aâu là hoàn toàn hợp quy luật xã hội loài người.Đặc trưng cơ bản của lãnh địa phong kiến là đơn vị kinh tế, chính trị độc lập, đây là biểu hiện sự phân quyền trong xã hội phong kiến Châu Aâu (khác Châu Á là PK tập quyền)
Sự xuất hiện thành thị là yếu tố cơ bản thúc đẩy nền kinh tế hàng hóa Châu Aâu phát triển , đồng thời cũng là nguyên nhân dẫn đến sự suy vong của xã hội PK Châu Aâu.
1/Sự hình thành xã hội phong kiến ở Châu Aâu:
Cuối thế kỉ V các quốc gia cổ đại phương Tây bị người Giéc-man xâm chiếm và tiêu diệt, lập nên các vương quốc mới:Aêng-glô-xắc-xông (Anh), Phơ răng (Pháp), Đông Gốt (Ý),Tây Gốt (Tây Ban Nha).
- Tướng lĩnh, quí tộc được chia ruộng phong tước -> các lãnh chúa phong kiến
 Nô lệ và nông dân thì biến thành nông nô, phụ thuộc vào các lĩnh chúa
 =>XHPK ở châu Aâu được hình thành
2/Lãnh địa phong kiến:
- Là vùng đất rộng lớn do lãnh chúa làm chủ, trong đó có lâu đài và thành quách.
- Lãnh chúa : sống xa hoa, đầy đủ
 Nông nô : đói nghèo, khổ cực -> chống lãnh chúa
- Đặc điểm kinh tế: tự cấp, tự túc không trao đổi với bên ngoài.
3/Sự xuất hiện các thành thị trung đại:
-Nguyên nhân: Cuối thế kỉ VI, sản xuất phát triển, hàng hòa thừa được đưa đi bán -> thị trấn ra đời -> thành thị trung đại xuất hiện
-Cư dân:thợ thủ công, thương nhân
-Vai trò:thúc đẩy xã hội phong kiến Châu Aâu phát triển.
4.4/Củng cố và luyện tập:
TN:Yếu tố nào thúc đẩy xã hội PK Châu Aâu phát triển?
A.Kinh tế tự cấp tự túc
B.Kinh tế hàng hoá (chọn)
C.Sự phân quyền của lãnh chúa
D.Thành thị ra đời (chọn)
Tự luận:Xãhội PK Châu Aâu được hình thành như thế nào?
(Cuối thế kỉ V.Đông Gốt,Tây Gốt)
4.5/Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
Về học bài,chuẩn bị bài2:”Sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở Châu Aâu”
Soạn:-Nguyên nhân,tác dụng của các cuộc phát kiến địa lí?
	-Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được hình thành như thế nào?
5/RÚT KINH NGHIỆM:
 Hình 1: LƯỢC ĐỒ CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN TÂY ÂU
 Hình 2: MÔ HÌNH MỘT LÃNH ĐỊA PHONG KIẾN