Giáo án Lịch sử 7 - Năm học 2011-2012 - Bản full

Hoạt động của thầy- trò
Nội dung bài học
G:Sau khi quân Minh bị ta bao vây chúng đã cố thủ trong các thành cố thủ tại Đông Quan, tình thế vô cùng khó khăn chúng bí mật xin viện binh.
- Với 5 vạn viện binh lực lượng giặc ở Đông Quan lên đến 10 vạn để giành thế chủ động.
G:Dùng lược đồ giới thiệu.
Địch chia quân 2 cánh trước+ sau Cao Bộ.
G:Nắm được ý đồ và hướng tiến quân của giặc ta đặt phục binh ở Tôt Động- Chúc Động...
-Vương Thông rút về Đông Quan cố thủ.
Trần Hiệp; Lý Thăng; Lý Lượng bị giết, số sống sót chạy về Ninh Kiều bị truy kích.
“Ninh Kiều máu chảy thành sông...
Tôt Động thây phơi đầy nội...”
G:Trên đà thắng lợi nghĩa quân kéo tới bao vây thành Đông Quan, giải phóng nhiều châu, huyện.
? Em hãy cho biết trận Tốt Động- Chúc Động có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
? Vì sao coi trận thắng này có ý nghĩa chiến lược?
- Làm thay đổi tương quan lực lượng giữa ta và địch
- ý đồ chủ động phản công của địch bị thất bại
GV: Gọi Hs đọc SGK
? Trong "Bình ngô đại cáo" Nguyễn Trãi đã tổng kết trận chiến TĐ, CĐ = 2 câu thơ nào?
GV giảng: trên đà thắng lợi, nghĩa quân LS tiến đến vây hãm thành Đông Quan, giải phóng châu, huyện lân cận.
- 10/1427, 15 vạn viện binh từ TQ kéo vào nước ta chia làm 2 đạo:
+ 1 đạo do Liều Thăng chỉ huy
+ 1 đạo Mộc Thạnh chỉ huy.
? trước tình hình đó bộ chỉ huy nghĩa quân đã làm gì?
? Tại sao ta lại tập trung tiêu7 diệt đạo quân của Liễu Thăng trước mà không tập trung lực lượng giải phóng Đông Quan?
- Vì diệt quân của Liễu Thăng sẽ diệt số lượng địch lớn hơn 10 vạn sẽ buộc Vương Thông phải đầu hàng
GV: Dùng lược đồ kết hợp với giảng
GV: Gọi HS trình bày lại diẽn biến bằng lược đồ
GV giảng: Khi 2 đạo quân đã bị tiêu diệt, Vương Thông vội xin hoà chấp nhận mở hội thề Đông Quan vào 12/1427 và rút về nước. Đến tháng 1/1428, quân Minh rút khỏi nước ta.
GV chuyển ý
H đọc SGK
GV giảng: Sau khi đất nước giải phóng Nguyễn Trãi đẫ viết "Bình Ngô đại cáo" tuyên bố với toàn dân về việc đánh đuổi giặc Minh (Ngô) của nghĩa quân Lam Sơn và đó được coi là bản tuyên ngôn độc lập của nước Đại Việt ở TK XV.
? Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng do những nguyên nhân nào?
? Trong các nguyên nhân trên nguyên nhân nào là quan trọng nhất?
- Sự tài tình của bộ tham mưu đưa ra đường lối chiến lược đúng đắn.
? Ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến?
“Xã tắc từ đây vững bền
Non sông từ đây đổi mới...”
1.Trận Tôt Động- Chúc Động cuối năm 1426.
a) Hoàn cảnh:
- 10/1426, 5 vạn viện binh do vương Thông chỉ huy đã đến Đông Quan.
- Ta đặt phục binh ở Tốt Đông, Chúc Động
b) Diễn biến:
-7/11/1426 Vương Thông quyết định tấn công Cao Bộ .
- Quân ta từ mọi phía xông vào địch
c) Kết quả:
- 5 vạn quân địch tử thương, Vương Thông chạy về Đông Quan
-> Đẩy giặc lún sâu vào thế bị động, lúng túng, ta chủ động...
2.Trận Chi Lăng- Xương Giang tháng 10- 1427.
a) chuẩn bị:
- 15 vạn viện binh từ TQ kéo vào nước ta
- Ta: Tập trung lực lượng tiêu diệt quân Liễu Thăng trước
b) Diễn biến:
- 8/10/1427 Liễu Thăng dẫn quân vào nước ta đã bị phục kích và bị giết ở ải Chi Lăng
- Lương Minh lên thay dẫn quân xuống Xương Giang liên tiếp bị phục kích ở Cần Trạm, Phố Cát
- Biết Liễu Thăng tử trận, Mộc Thạnh vội vã rút quân về nước.
c) Kết quả:
- Liễu Thăng, Lương Minh bị tử trận, hàng vạn tên địch bị chết
- Vương Thông xin hoà, mở hội thề Đông Quan, rút khỏi nước ta
3.Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử.
a) Nguyên nhân thắng lợi.
- Nhân dân có lòng yêu nước nồng nàn, tinh thần đoàn kết, ý chí quyết chiến.
- Tinh thần chiến đấu anh dũng quân sĩ
 - Đường lối chiến thuật đúng đắn của bộ chỉ huy nghĩa quân .
b) Ý nghĩa lịch sử.
-Kết thúc 20 năm đô hộ của quân Minh.
-Mở ra thời kì phát triển mới cho đất nước.
-Đập tan hoàn toàn âm mưu xâm lược Minh...
-Thể hiện lòng yêu nước và tinh thần nhân đạo sáng ngời của dân tộc ta.
	4. Củng cố:
(?) Em hãy trình bày lại nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa.
	5. Hướng dẫn:
	- Làm đáp án trả lời các câu hỏi trong SGK
	- CBB: Đọc trước bài 20 SGK
E- RÚT KINH NGHIỆM:
	- Thời gian dành cho toàn bài và từng hoạt động.........................................
	- Nội dung kiến thức....................................................................................
	- Phương pháp giảng dạy..............................................................................
	- Hình thức tổ chức lớp học..........................................................................
	- Thiết bị dạy học.........................................................................................
Ngày soạn:..........................
Ngày giảng: 7A:.....................
 7B:.....................
Tiết 41 Bài 20 
NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ 1428-1527.
 I.TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, QUÂN SỰ, PHÁP LUẬT.
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1.Kiến thức:
	Học sinh nắm được.
	- Bộ máy chính quyền thời Lê Sơ, chính sách đối với quân đội thời Lê, những điểm chính của bộ luật Hồng Đức. –So sánh với thời Trần để chứng minh dưới thời Lê Sơ, nhà nước tập quyền tương đối hoàn chỉnh, quân đội hùng mạnh, có luật pháp, đảm bảo kỉ cương, trật tự xã hội.
2.Tư tương:
	- Giáo dục học sinh niềm tự hào về thời kì thịnh trị của đất nước có ý thức bảo vệ tổ quốc.
3.Kĩ năng:
	- Rèn luyện kĩ năng đánh giá tình hình của đất nước, có ý thức bảo vệ tổ quốc, đánh giá tình hình chính trị quân sự, luật pháp của một thời kì lịch sử .
B- CHUẨN BỊ
	- Bảng phụ về sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê Sơ.
	- Bảng phụ một số đánh giá về luật Hồng HĐức.
	- Tham khảo tư liệu thời Lê Sơ.
C- PHƯƠNG PHÁP
	- Nêu vấn đề, phát vấn ...
D- TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1.Ổn định lớp.
- KTSS: + 7A:
 	 + 7B:
2.Kiểm tra bài cũ:
a) Câu hỏi:
	(?) Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
b) Đáp án: Vở ghi mục 3
3. Bài mới
a) Giới thiệu bài:
	Sau chiến thắng quân Minh- Lê Lợi lên ngôi vua bộ chỉ huy nghĩa quân chuyển hoá thành bộ máy nhà nước, Lê Lợi bắt tay vào việc xây dựng chính quyền, quân đội ổn định chính trị...
b) Các hoạt động dạy – học:
Hoạt động của thầy- trò
Nội dung bài học
H:Đọc sgk.
? Sau thắng lợi , Lê Lợi đã làm gì?
? Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê Sơ.
(SBS - 164)
VUA
Quan đại thần
Binh, bộ, hình, công, lại, lễ
ĐẠI VIỆT
13Đạo Thừa Tuyên
Phủ
Châu
Huyện
xã
? So sánh tổ chức nhà nước thời Lê Sơ với thời Trần nhiều người cho rằng bộ máy nhà nước thời Lê Sơ tập quyền hơn. Em hãy giải thích điều này, nhận xét đó có đúng không?
- Vì: Vua nắm mọi quyền hành trực tiếp làm tổng chỉ huy quân đội, bãi bỏ những chức vụ cao cấp.
->Quyền lực nhà vua ngày càng củng cố cao hơn.
? Quan sát lược đồ Đại Việt thời Lê Sơ và danh sách 13 đạo Thừa Tuyên em thấy có gì khác so với thời Trần?
- Đơn vị hành chính rõ ràng, quy củ hơn
G:Sơ kết chuyển ý.
? Quân đội nhà Lê được tổ chức như thế nào?
? Tại sao nói trong hoàn cảnh lúc đó thì chế độ Ngụ Binh ư nông là tối ưu?
- Vì thường xuyên có giặc, việc duy trì lực lượng quân đội tốt song thời bình cần tăng gia sản xuất nhiều...
H:Đọc chữ nhỏ sgk.
? Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà nước thời Lê Sơ, đối với lãnh thổ của đất nước qua đoạn trích trên sgk? - Quyết tâm bảo vệ tổ quốc.
- Chính sách mềm dẻo, kiên quyết.
- Nâng cao tinh thần trách nhiệm, trừng trị kẻ bán nước...
G:Chuyển ý.
? Nội dung luật Hồng Đứclà gì?
? Luật Hồng Đức có điểm gì tiến bộ?
- Quyền lợi, địa vị người phụ nữ được tôn trọng...
 1.Tổ chức bộ máy chính quyền.
- Lê Lợi lên ngôi hoàng Đế xây dựng bộ máy nhà nước mới.
+Đứng đầu nhà nước là vua, nắm mọi quyền.
+Giúp việc cho vua có quan đại thần.
ở Triều đình có 6 bộ.
.
+ Ngoài ra có cơ quan chuyên trách.
+ Hàm Lâm Viện .
+ Quốc sử Viện .
+ Ngự sử đài .
+ Ở địa phương.
+ Chia cả nước thành 13 đạo Thừa Tuyên.
+ Mỗi đạo có 3 ti phụ trách 3 mặt.
+ Dưới đạo có phủ, châu, huyện, xã.
-> Đây là nhà nước tập quyền chuyên chế hoàn chỉnh nhất thời phong kiến Việt Nam.
2.Tổ chức quân đội:
- Thực hiện chính sách “ ngụ binh ư nông”.
- Quân đội gồm 2 bộ phận:
 + Quân triều đình.
 + Quân địa phương.
3.Pháp luật.
- Ban hành quốc triều hình luật .
- Nội dung: 
+ Bảo vệ vua- Hoàng Thành.
+ Bảo vệ giai cấp thống trị
+ Bảot vệ phụ nữ.
+ Khuyến khích sản xuất, phát triển kinh tế...
	4. Củng cố:
	(?) Quân đội nhà Lê được tổ chức ntn?
	5. Hướng dẫn:
	- Làm đáp án trả lời các câu hỏi trong SGK
	- CBB: Đọc trước mục II SGK
E- RÚT KINH NGHIỆM:
	- Thời gian dành cho toàn bài và từng hoạt động.........................................
	- Nội dung kiến thức....................................................................................
	- Phương pháp giảng dạy..............................................................................
	- Hình thức tổ chức lớp học..........................................................................
	- Thiết bị dạy học.........................................................................................
Ngày soạn:..........................
Ngày giảng: 7A:.....................
 7B:.....................
Tiết 42
 II. TÌNH HÌNH KINH TẾ- XÃ HỘI
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1.Kiến thức:
	- Sau khi nhanh chóng khôi phục sản xuất, nền kinh tế thời le Sơ phát triểnmọi mặt.
	- Sự phân chia xã hội thành hai giai cấp chính: Địc chủ phong kiến và nông dân, đời sốngc ác tầng lớp khá ổn định.
2.Tư tương:
	- Giáo dục ý thức tự hào về thời kì thịnh trị của đất nước.
3.Kĩ năng:
	- Bồi dưỡng khả năng phân tích tình hình xã hội, kinh tế thao các tiêu chí cụ thể để từ đó rút ra nhận xét chung.
B- CHUẨN BỊ
	- Sơ đồ để trống, các tầng lớp ã hội thời Lê Sơ.
	- Tư liệu phản ánh thời kì phát triển kinh tế, xã hội thời Lê Sơ.
C- PHƯƠNG PHÁP
	- Nêu vấn đề, phát vấn ...
D- TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
1.Ổn định lớp.
- KTSS: + 7A:
 	 + 7B:
2.Kiểm tra bài cũ:
a) Câu hỏi:
	(?) Em hãy vẽ và trình bày sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ.
b) Đáp án:
VUA
Quan đại thần
Binh, bộ, hình, công, lại, lễ
ĐẠI VIỆT
13Đạo Thừa Tuyên
Phủ
Châu
Huyện
xã
3. Bài mới
a) Giới thiệu bài:
	Song song với việc xây dựng, củng cố bộ máy chính quyền, nhà Lê có nhiều biện pháp khô