Giáo án Lịch sử 7 - Học kỳ II - Trương Mạnh Viêm
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
-Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn là cuộc đấu tranh giải phóng đất nước, từ một cuộc khởi nghĩa nhỏ ở miền rừng núi Thanh Hoá dần dần phát triển trong cả nước.
Cuộc khởi ngiã do Lê Lợi lãnh đạo có đủ uy tín tập hợp các tầng lớp nhân dân.
2.Tư tưởng:
- GD lòng yêu nước, biết ơn những người có công với đất nước như Lê Lợi, Nguyễn Trãi,.
3. Kĩ năng:
-Nhận xét nhân vật lịch sử, sự kiện lịch sử.
II. Chuẩn bị:
1.Tài liệu tham khảo
- TKBG sử 7 , chuẩn KT- KN , hướng dẫn sử dụng kênh hình và một số tài liệu có liên quan
2. Phương pháp
- Nêu vấn đề , vấn đáp, thảo luận nhóm.
3. Đồ dùng dạy học
- Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn.
- Bia Vĩnh Lăng, ảnh Nguyễn Trãi.
nặng, công thương nghiệp sa sút.) ? Nhân dân phải chịu cảnh tô thuế nặng nề bất công như thế nào?(hs đọc đoạn viết sử của Nguyễn Huy Chú) ? Đời sống nhân dân?( nhan dân bị đẩy tới bước đường cùng) - GV: Đây là nét đen tối của bức tranh lịch sử nữa sau thế kỉ XVIII. ? Trước cuộc sống cự khổ ấy nhân dân có thái độ như thế nào?(vùng lên đấu tranh) ********************* HS đọc SGK - GV: treo lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nông dân ở Đàng Ngoài TK XVIII - Giải thích kí hiệu các con số để chỉ tên cuộc khởi nghĩa được gọi theo tên thủ lĩnh. Mở đầu là cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Dương Hưng. GV giới thiệu lần lược tất cả các cuộc khởi nghĩa. ? Nhìn trên lược đồ, em có nhận xét gì về địa bàn của phong trào nông dân ở Đàng Ngoài?(lan rộng khắp đồng bằng và miền núi) - GV tường thuật cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Hữu Cầu tiêu biểu cho ý chí nguyện vọng của nông dân vào năm 40 của TK XVIII. Đến cuộc khởi nghĩa của Hoàng Công Chất. ? Việc nghĩa quân chuyển địa bàn hoạt động có ý nghĩa gì?(đánh dấu bước chuyển biến mới của phong trào. Là tinh thần đoàn kết nông dân giữa miền xuôi và miền núi.) ? Nguyên nhân thất bại của các cuộc khởi nghĩa?(rời rạc, không liên kết thành phong trào rộng lớn) ? Nêu ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài TK XVIII? 1. Tình hình chính trị - Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền vua Lê, chúa Trịnh quanh năm hội hè, yến tiệc, phun phí tiền của. Quan lại binh lính ra sức đục khoét nhân dân. - Quan lại địa chủ ra sức cướp đoạt ruộng đất của nông dân, sản xuất nông nghiệp đình đốn, thiên tai, hạn hán xảy ra liên tiếp; công thương nghiệp sa sút, chợ phố điêu tàn. - vào những năm 40 của thế kỉ XVIII, hàng chục vạn nông dân chết đói, nhiều người phải bỏ làng đi phiêu tán. 2. Những cuộc khởi nghĩa lớn: * Trong những năm 30 của thế kỉ XVIII, khắp vùng đồng bằng Bắc Bộ và Thanh - Nghệ đã nổ ra hàng loạt cuộc khởi nghĩa nông dân. + Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng(1737) ở Sơn Tây. + Nguyễn Danh Phương(1740-1751) ở sơn Tây, sau lan rộng ra Thái Nguyên Tuyên Quang.. + Tiêu biểu: Khởi nghĩa của Nguyễn Hữu Cầu và Hoàng Công Chất. - Khởi nghĩa của Nguyễn Hữu Cầu(1741-1751), còn gọi là quận He. Cuộc khởi nghĩa bắt đầu từ Đồ Sơn(Hải Phòng), sau lan ra Kinh Bắc, uy hiếp Thăng Long rồi lan xuống Sơn Nam và Thanh Hóa và Nghệ An. - Khởi nghĩa Hoàng Công Chất(1739-1769), bắt đâuì ở Sơn Nam sau chuyển lên Tây Bắc. Các dân tộc Tây Bắc hết lòng ủng hộ cuộc khởi nghĩa. Hoàng Công Chất có công lớn trong việc bảo vệ vùng biên giới. * Các cuộc khởi nghĩa trước sau điều bị thất bại . 4.Củng cố- dặn dò Tình hình chính trị đàng ngoài thế kỉ XVIII như thế nào? Học bài cũ. Xem lại lược đồ SGK - xem trước bài “ Phong trào Tây Sơn” - Tìm sự tầm tài liệu liên quan đến phong trào Tây Sơn 5. Rút kinh nghiệm ..................... Tuần 27 Ngày soạn : 01/12/2010 Tiết 53 Ngày dạy: 09/03/2011 Bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN I-KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN I/ Mục tiêu: 1. Kiến thức: HS nắm được một số ý cơ bản sau: - Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong nữa sau TK XVIII, từ đó dẫn đến phong trào đấu tranh của nông dân mà đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn. - Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cư ở Tây Sơn và sụ ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên. 2. Tư tưởng: Sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức bóc lột. 3. Kĩ năng: Sử dụng lược đồ kết hợp với trình bày sự kiện. II. Phương tiện dạy học 1.Tài liệu tham khảo - TKBG sử 7 , chuẩn KT- KN , hướng dẫn sử dụng kênh hình và một số tài liệu có liên quan 2. Phương pháp - Nêu vấn đề , vấn đáp, thảo luận nhóm... 3. Đồ dùng dạy học Lược đồ căn cứ địa của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn III/ Tiến trình dạy học: 1. Ổn định tổ chức: -7A1:. -7A2:. -7A3:. -7A4:. -7A5:. 2. Kiểm tra bài cũ: ? Tình hình xã hội Đàng Ngoài thế kỉ XVIII như thế nào? 3. Bài mới Giới thiệu bài: tình hình xã hội Đàng Trong vòa lúc này cũng giống như ở Đàng Ngoài vì sao? Nhân dân ở cả hai miền đều bị pk áp bức bóc lột. Chúng ta chuyển sang tìm hiểu cụ thể tình hình xã hội Đàng Trong. Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung cần đạt ? Nêu những biểu hiện nào chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đi vào con đường suy yếu và mục nát?(quan lại tăng quá mức, tập đoàn Trương Phúc Loan nắm quyền hành tham nhũng) - HS đọc phần in nghiêng sgk ? Đoạn trích trên khiến em hình dung như thế nào về bọn quan lại thống trị?(hoang phí, xa xỉ, tham nhũng) ? Sư mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?(địa chủ cường hào...) ? Đời sống nông dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài? Vì sao?(đều cư cực. Vì đều bị g/c pk bóc lột thậm tệ) ? Đời sống của nhân dân cực khổ nhân dân cần phải làm gì?(nỗi bất bình ngày càng dâng cao. Họ sẽ vùng dậy đấu tranh.) - GV: Phong trào nông dân ở Đàng Trong giai đoạn này phát triển mạnh, có nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra. Khởi nghĩa do người tên Lành càm đầu ở Quảng Ngãi năm 1695. Khởi nghĩa Lý Văn Quang ở Đông Phó(Gia Định-1747)Tiêu biểu là khởi nghĩa chàng Lía . ? Nêu một vài nét tiêu biểu của chàng Lía?(hs đọc phần in nghiêng sgk) - GV: đọc những câu ca vè ca tụng chàng Lía. ? Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng có ý nghĩa như thế nào?(tinh thần đấu tranh quật khởi, ý chí kiên cường của nông dân chống chính quyền họ Nguyễn; báo trước cơn bão táp đấu tranh giai cấp sẽ giáng vào chính quyền PK họ Nguyễn. ******************* ? Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Tây Sơn là ai? Căn cứ đầu tiên? - GV: yêu cầu HS chỉ trên lược đồ về căn cứ của nghĩa quân Tây Sơn. ? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì?(xây thành lũy lập kho tàng) ? Khi lực lượng đã mạnh nghĩa quân đã làm gì? - Đánh xuống vùng Tây Sơn Hạ đạo mở rộng căn cú khởi nghĩa, địa bàn gần vùng đồng bằng ? Nghĩa quân đã thực hiện khẩu hiệu gì? Hs đánh đổ quyền thần trương Phúc Loan. ? Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa? - HS đọc phần in nghiêng SGK. ? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn?(Đông, có trang bị vũ khí bênh vực quyền lợi cho người dân nghèo) 1. Xã hội Đàng Trong nữa sau TK XVIII. a. Tình hình xã hội. - Từ giữa thế kỉ XVIII chính quyền họ Nguyễn Đàng Trong suy yếu dần. + Ở triều đình, Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, tự xưng là “quốc phó” khét tiếng tham nhũng. + Ở các địa phương, quan lại, cường hào kết thành bè cánh , đàn áp, bốc lột nhân dân thậm tệ và đua nhau ăn chơi xa xỉ - Nông dân bị lấn chiếm ruộng đất. Nhân dân phải chịu nhiều thứ thuế. b. Cuộc khởi nghĩa chàng Lía. - Nổ ra ở Truông Mây(Bình Định) - Chủ trương: “Lấy của người giàu chia cho người nghèo” - Kết quả: Cuộc khởi nghĩa bị dập tắt. 2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ: - Năm 1771 ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lên vùng Tây Sơn thượng đạo lập căn cứ dựng cờ khởi nghĩa. - Nghĩa quân được các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là đồng bào thiểu số ủng hộ, lực lượng ngày càng mạnh nghĩa quân đánh xuống Tây Sơn hạ đạo (Bình Định) rồi mở rộng xuống đồng bằng. Nghĩa quân “lấy của người giàu chia cho người nghèo” các tầng lớp tham gia nghĩa quân ngày càng đông, kể cả hào mục các địa phương cũng nổi dậy hưởng ứng 4. Củng cố: ? Tình trạng gì là phổ biến nhất ở XH Đàng Trong nửa sau thế kỷ XVIII ? ? Tổ tiên của ba anh em nhà Tây Sơn ở đâu ? ? Căn cứ đầu tiên của khởi nghĩa Tây Sơn là ở đâu ? ?Căn cứ Tây Sơn hạ đạo thuộc địa phận của tỉnh nào ngày nay ? 5. Dặn dò: - Học bài cũ, tìm hiểu sách báo về chàng Lía và ba anh em nhà Tây Sơn. - Trả lời câu hỏi SGK. - Xem trước sự sụp đổ của họ Nguyễn và anh em nhà Tây Sơn đánh tan quân Xiêm. Tuần 27 Ngày soạn : 01/12/2010 Tiết 54 Ngày dạy: Bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN II-TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM I/ Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn, nhằm đánh đổ tập đoàn pk phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước. Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ. 2. Tư tưởng: Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn. 3. Kĩ năng: - Trình bày diễn biến phong trào Tây Sơn trên lược đồ. - Trình bày chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút trên lược đồ. II/ Chuẩn bị: 1.Tài liệu tham khảo - TKBG sử 7 , chuẩn KT- KN , hướng dẫn sử dụng kênh hình và một số tài liệu có liên quan 2. Phương pháp - Nêu vấn đề , vấn đáp, thảo luận nhóm... 3. Đồ dùng dạy học \- Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài. - Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút. III/ Lên lớp: 1. Ổn định tổ chức: -7A1:. -7A2:. -7A3:. -7A4:. -7A5:. 2. Kiểm tra bài cũ: a. Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác? b. Trình bày trên lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn? 3. Bài mới Giới thiệu bài: Sau khi xây dựng căn cứ, nghĩa quân Tây Sơn ngày càng vững mạnh, phát triển lực lượng nghĩa quân, ba anh em Nguyễn Nhạc quyết tâm lật đổ chính quyền phong kiến thối nát, đánh đuổi quân Xiêm bảo vệ nền độc lập dân tộc. Hoạt động dạy và học Nội dung cần đạt Bổ sung Hoạt động 1 GV:Chỉ bản đồ thành Quy Nhơn (Huyện Tây Sơn ,tỉnh Bình Định ). GV:Kể chuyện: Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt ,bị nhốt vào cũi rồi khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn .Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra ,phối hợp với quân Tây Sơn tấn công từ ngoài vào .Chỉ trong một đêm nghĩa quân hạ được thành Quy Nhơn . GV:Đính niên hiệu 1773 lên địa danh Quy Nhơn ở bản đồ. GV(H): Nhận xét cách hạ thành Quy Nhơn của Nguyễn Nhạc? Thành Quy Nhơn thuộc về Tây Sơn có ý nghĩa gì? HS: Lần đầu tiên nghĩa quân hạ được một thành luỹ dinh thự của bọn quan lại. Y thế chính trị của chúng suy sụp, trái lại uy thế nghĩa quân tăng lên nhanh chóng. GV chỉ vùng từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận nghĩa quân đã làm chủ khi chiếm được thành Quy Nhơn. GV(H): Biết tin Tây Sơn nổi dậy chúa Trịnh có hành động gì? Phái mấy vạn quân vào đánh chiếm Phú Xuân (Huế) GV(H):Tại sao Nguyễn Nhạc phải hoà hoãn với quân Trịnh? HS: Họ Nguyễn không chống nổi quân Trịnh phải vư
File đính kèm:
- su 7ki 2.doc