Giáo án Lịch sử 7 - Bài 3: Cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến thời hậu kì Trung đại ở châu Âu - Năm học 2009-2010

 thác tranh, ảnh lịch sử, 
- Biết cách phân tích cơ cấu giai cấp để chỉ ra mâu thuẫn xã hội, từ đó thấy được nguyên nhân sâu xa cuộc đấu tranh giai cấp tư sản chống phong kiến.
3/ Thái độ 
Bồi dưỡng cho HS.
- Nhận thức đúng về sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người.
- Hiểu được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ xã hội phong kiến lên xã hội tư bản chủ nghĩa.
- Vai trò của giai cấp tư sản trong xã hội phong kiến; sự sụp đổ của của chế độ phong kiến – một chế độ xã hội độc đoán, lạc hậu lỗi thời.
II.CHUẨN BỊ 
1/ Chuẩn bị của giáo viên 
- Những tư liệu, tranh ảnh lịch sử về sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử có liên quan tới nội dung bài học.
- Phiếu học tập, bảng phụ để bổ sung kiến thức cơ bản cho bài học mới.
- Phương án tổ chức lớp học thảo luận nhóm (Theo đơn vị tổ), áp dụng bài tập vào tiết học mới (Nếu còn thời gian). 
2/ Chuẩn bị của học sinh
- Xem bài mới và nghiên cứu tự trả lời các câu hỏi có trong sách giáo khoa. 
- Tăng cường sưu tầm đọc thêm tài liệu tham khảo có liên quan tới nội dung của bài học.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1/ Ổn định tình hình lớp (Thời gian 1 phút)
- Kiểm tra sĩ số lớp? (Vắng có lí do, vắng không có lí do?)
2/ Kiểm tra bài cũ (Thời gian 5 phút)
Câu hỏi kiểm tra bài cũ
- Kiểm tra bài tập câu số 2,4,6,8,10, trong sánh “Kiến thức lịch sử 7”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.
Dự kiến phương án trả lời của học sinh
3/ Giảng bài mới
Giới thiệu bài mới (Thời gian 1 phút)
Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của phong trào Văn hóa Phục hưng (Thế kỉ XIV-XVII)? Nguyên nhân dẫn tới phong trào Cải cách tôn giáo và những tác động trực tiếp của phong trào này đến xã hội phong kiến châu Aâu lúc bấy giờ?. Đây là nội dung chính tiết học hôm nay lớp chúng ta cần nghiên cứu. 
Tiến trình bài dạy (Thời gian 35 phút)
Thời gian
HOẠT ĐỘNG
CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG
CỦA HỌC SINH
NỘI DUNG
15P
Tóm tắt mục chính của bài 3 gồm phần 1 và 2 học trong 1 tiết. 
1. PHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNG (THẾ KỈ XIV-XVII).
HOẠT ĐỘNG 1. PHONG TRÀO VĂN HÓA PHỤC HƯNG (THẾ KỈ XIV-XVII)?
- Hoạt động: Lớp/ cá nhân
- GV yêu cầu HS, xem SGK phần kênh chữ, của phần 1 và bức tranh hình 6 Ma-đô-na bên cửa sổ, trang 8 và trang 9.
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: 
Hỏi Vì sao trong thời kì trung đại ở châu Aâu, giai cấp tư sản đứng lên đấu tranh chống giai cấp quí tộc phong kiến?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản và giai cấp quý tộc phong kiến, được biểu hiện qua phong trào nào?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Nguyên nhân nào dẫn đến Phong trào Văn hóa Phục hưng, thế kỷ XIV – XVII?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Qua các tác phẩm của mình, các tác giả thời Phục hưng muốn nói lên điều gì ?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Ý nghĩa của Phong trào Văn hóa Phục hưng 
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
- HS, xem SGK phần kênh chữ, của phần 1 và bức tranh hình 6 Ma-đô-na bên cửa sổ, trang 8 và trang 9 và trả lời câu hỏi.
Trả lời- Giai cấp tư sản mới hình thành, có thế lực về kinh tế nhưng không có thế lực về chính trị.
- Họ đại diện cho nền sản xuất tiến bộ, nền sản xuất TBCN.
- Họ đấu tranh chống chế độ phong kiến để giành địa vị trong xã hội.
Trả lời- Phong trào Văn hóa Phục hưng, thế kỷ XIV – XVII.
- Từ nước Ý sau sang rộng sang các nước Tây Aâu và trở thành một trào lưu rộng lớn.
Trả lời- Giai cấp tư sản mới hình thành, có thế lực về kinh tế nhưng không có thế lực về chính trị. Họ đấu tranh chống chế độ phong kiến để giành địa vị trong xã hội.
Trả lời- Phê phán xã hội phong kiến và giáo hội; đề cao giá trị con người và khoa học tự nhiên; xây dựng thế giới quan duy vật tiến bộ.
Trả lời- Phát động quần chúng đấu tranh chống lại chế độ phong kiến; Là cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại, mở đường cho sự phát triển cao hơn của văn hóa châu Aâu và văn hóa nhân loại.
- Khởi xướng từ nước Ý, sau sang rộng sang các nước Tây Aâu.
- Nội dung của phong trào Văn hóa Phục hưng. 
+ Phê phán xã hội phong kiến và giáo hội.
+ Đề cao giá trị con người và khoa học tự nhiên.
+ Xây dựng thế giới quan duy vật tiến bộ.
- Ý nghĩa của phong trào Văn hóa Phục hưng. 
+ Là cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại, mở ra một thời kì mới cho sự phát triển của Văn hóa châu Aâu và nhân loại.
15P
HOẠT ĐỘNG 2. PHONG TRÀO CẢI CÁCH TÔN GIÁO?
2. PHONG TRÀO CẢI CÁCH TÔN GIÁO.
- Hoạt động: Lớp/ cá nhân.
- GV yêu cầu HS, xem SGK phần kênh chữ, của phần 2, trang 9 và trang 10 kết hợp với bức tranh (Hình 7 M. Lu-thơ (1483-1546).
- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: 
Hỏi Vì sao xuất hiện Phong trào Cải cách tôn giáo ?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Ai là người khởi xưởng Phong trào Cải cách tôn giáo. Em hãy nêu nội dung tư tương cải cách của Lu-thơ?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Nêu tác dụng của Phong trào Cải cách tôn giáo đối với xã hội châu Aâu bấy giờ?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
Hỏi Em hãy cho biết những hạn chế của Phong trào Cải cách tôn giáo?
- GV mời HS trả lời, mời HS nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi, ghi kiến thức cơ bản.
- HS, xem SGK phần kênh chữ, của phần 2, trang 9 và trang 10 kết hợp với bức tranh (Hình 7 M. Lu-thơ (1483-1546) và trả lời câu hỏi.
Trả lời -Trong suốt hơn một nghìn năm, giai cấp phong kiến châu Aâu, đã lấy kinh thánh của đạo Ki-tô, làm cơ sở tư tưởng chính thống của mình và dựa vào Giáo hội để thống trị nhân dân về mặt tinh thần. Vì thế, giai cấp tư sản đang lên coi Giáo hội là một thế lực cản bước tiến lên của họ. Họ đòi thay đổi cải cách tổ chức Giáo hội đó.
Trả lời- Là M. Lu-thơ, một tu sĩ ở Đức.
- Nội dung tư tưởng cải cách của Lu-thơ. Lên án những hành vi tham lam của Giáo hoàng, chỉ trích mạnh mẽ giáo lí giả dối của Giáo hội. Đòi bãi bỏ những thủ tục, lễ nghi phiền toái. Đòi quay về với giáo lí Ki-tô nguyên thủy. 
Trả lời- Phong trào Cải cách tôn giáo, do M. Lu-thơ, một tu sĩ ở Đức, khởi xướng, sau đó lan rộng đến các nước ở châu Aâu. 
- Phong trào đã thúc đẩy, châm ngòi cho các cuộc khởi nghĩa nông dân.
- Đạo Ki-tô đã phân hóa thành hai giáo phái:
+ Cựu giáo Ki-tô giáo cũ.
+ Tân giáo là cải cách tôn giáo.
Trả lời- Giai cấp tư sản vẫn không xóa bỏ tôn giáo mà chỉ phản đối cho phù hợp với sự thống trị của mình mà thôi.
- Nội dung của phong trào Cải cách tôn giáo.
+ Lên án những hành vi tham lam của Giáo hoàng và chỉ trích mạnh mẽ giáo lí giả dối của Giáo hội. 
+ Đòi bãi bỏ những thủ tục, lễ nghi phiền toái. 
+ Đòi quay về với giáo lí Ki-tô nguyên thủy. 
- Ý nghĩa của phong trào 
+ Phong trào đã thúc đẩy, châm ngòi cho các cuộc khởi nghĩa nông dân.
- Đạo Ki-tô đã phân hóa thành hai giáo phái:
+ Cựu giáo Ki-tô giáo cũ.
+ Tân giáo là cải cách tôn giáo.
- Khởi xướng từ nước Đức, sau sang rộng sang các nước châu Aâu. 
5P
HOẠT ĐỘNG 3. CỦNG CỐ kiến thức, kĩ năng phương pháp cơ bản
- Hoạt động: Nhóm.
- Câu hỏi của nhóm 1 và nhóm 2.
Hỏi Phong trào Văn hóa Phục hưng có vai trò như thế nào trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp phong kiến?
- GV mời HS trả lời, mời HS các nhóm còn lại nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi.
- Câu hỏi của nhóm 3 và nhóm 4.
Hỏi Thực chất Phong trào Văn hóa Phục hưng và Cải cách tôn giáo là gì?
- GV mời HS trả lời, mời HS các nhóm còn lại nhận xét.
- GV nhận xét, góp ý, bổ sung và chuẩn xác câu hỏi.
- HS nhóm 1 và nhóm 2, thảo luận câu hỏi.
Trả lời- Phát động quần chúng đấu tranh chống lại chế độ phong kiến; Là cuộc cách mạng tiến bộ vĩ đại.
- HS nhóm 3 và nhóm 4, thảo luận câu hỏi.
Trả lời- Là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản với giai cấp phong kiến suy tàn.
- Tư tưởng cải cách tôn giáo không tách rời tư tưởng cải cách xã hội và tư tưởng nhân văn (đề cao giá trị của con người).
- Tấn công trực tiếp vào Giáo hội và chế độ phong kiến, làm bùng nổ các cuộc đấu tranh.
4/ Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo (Thời gian 3 phút)
Ra bài tập về nhà
- Làm bài tập câu số 1 đến câu số 18, trong sánh “Kiến thức lịch sử 7”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, từ trang 11 đến trang 13.
Chuẩn bị bài mới
- Xem