Giáo án Lịch sử 7 - Bài 14, Tiết 27: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên (Thế kỷ XIII) (Tiếp theo) - Quàng Xuấn

Ngày soạn: 11/11/2011 Ngày dạy:14/11/2011- Dạy lớp: 7A,7C
 Ngày dạy:15/11/2011- Dạy lớp: 7B
 Bài 14. Tiết 27 
BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC
MÔNG- NGUYÊN( THẾ KỶ XIII)
(tiếp theo)
1. MỤC TIÊU:
 a. Kiến thức: Học sinh nắm được:
 	- Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sự của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên.
 b. Kỹ năng: 
Nhớ, phân tích, tổng hợp.
 c. Thái độ: 
- Có tinh thần yêu nước, lòng căm thù quân xâm lược, tinh thần đoàn kết và tự cường của dân tộc.
2. CHUẨN BỊ: 
 1. Giáo viên: SGK + Giáo án.
 2. Học sinh: Sách giáo khoa, học bài cũ, xem trước bài mới.
3. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 
 a. Kiểm tra bài cũ: ( 4’)
? Nêu diễn biến, kết quả, ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng?
+ Diễn biến : ( 7 điểm )
Tháng 4-1288, đoàn thuyền của ô Mã Nhi đã lọt vào trận địa bãi cọc, cuộc chiến đấu ác liệt diễn ra.Trên bộ, Thoát Hoan dẫn quân từ Vạn Kiếp theo hướng Lạng Sơn rút về Trung Quốc, bị quân dân ta liên tục chặn đánh.
Kết quả: ( 1 điểm )
Nhiều tên giặc bị chết, Ô Mã Nhi bị bắt sống.
+Ý nghĩa: ( 2 điểm )
- Chứng tỏ sức mạnh của quân và dân Đại Việt.
- Đập tan mộng xâm lăng của giặc Nguyên.
* Giới thiệu bài mới:( 1’)
 Thắng lợi ba lần kháng chiến chống quân Mông Nguyên nguyên nhân do đâu, thắng lợi đó coa ý nghĩa gì tiết này sẽ giúp các em hiểu điều đó!
b. Dạy nội dung bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
? Những nguyên nhân nào làm cho cả ba lần kháng chiến chống mông Nguyên của dân tộc ta giành thắng lợi?
? Hãy nêu một số dẫn chứng về tinh thần đoàn kết dân tộc?
? Nguyên nhân thứ hai làm nên thắng lợi vẻ vang là gì?
Gv giảng: Đặc biệt, nhà Trần rất quan tâm chăm lo sức dân, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân bằng nhiều biện pháp để tạo nên sự gắn bó giữa triều đình và nhân dân.
? Nêu những việc làm của nhà Trần chuẩn bị cho ba lần kháng chiến?
? Nguyên nhân tiếp theo là gì?
? Nguyên nhân cuối cùng là gì?
? Trình bày những đóng góp của Trần Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông – Nguyên ?
? Cách đánh sáng tạo của nhà Trần trong ba lần kháng chiến NTN?
Gv cho Hs quan sát hình 34 SGK.
? Tưởng nhớ tới công lao những người đã có công xây dựng và bảo vệ tổ quốc nhân dân ta đã làm gì?
GV : Khuyến khích hs yếu trả lời.
GV giảng: Năm 1257, vua Mông cổ đã đưa ba vạn quân sang xâm lược Đại Việt, đến lần thứ hai lực lượng của chúng lên tới 50 vạn quân và đến năm 1288, Hốt Tất Liệt phải đình chỉ cuộc xâm lược Nhật Bản và đưa 30 vạn quân sang xâm lược nước ta. Với lực lượng mạnh như vậy, nhưng ba lần xâm lược quân Nguyên đều thất bại.
? Những thắng lợi của quân ta có ý nghĩa NTN?
? Bài học lịch sử từ ba lần chiến thắng quân xâm lược Mông –Nguyên ?
IV. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên 
1. Nguyên nhân thắng lợi.( 20’)
+ Tất cả các tầng lớp nhân dân, các thành phần dân tộc đều tham gia đánh giặc, tạo thành khối đại đoàn kết toàn dân, trong đó các quý tộc, vương hầu là hạt nhân.
-Theo lệnh triều đình, nhân dân thăng Long nhanh chóng thực hiện chủ trương “ vườn không nhà trống ”.
Trong lần thứ hai các vị bô lão thể hiện ý chí của muôn dân quyết “ đánh ” ( hội nghị Diên Hồng ).
Quân sĩ thích vào cánh tay hai chữ “ Sát thát”.
+ Sự chuẩn bị chu đáo của nhà Trầnvề mọi mặt cho mỗi cuộc kháng chiến. 
-Vua Trần thường về các địa phương tìm hiểu cuộc sống của dân.
Giải quyết những bất hoà trong vương triều Trần, tạo nên sự đoàn kết dân tộc.
+ Tinh thần hi sinh, quyết chiến quyết thắng của toàn dân mà nòng cốt là quân đội.
+ Chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của vương triều Trần đặc biệt là của vua Trần Nhân Tông, các danh tướng Trần Hưng Đạo, Trần Quang Khải, Trần Khánh Dư, đã buộc giặc từ thế mạnh chuyển dần sang thế yếu, từ chủ động chuyển sang bị động để tiêu diệt chúng, giành thắng lợi.
-Nghĩ ra cách đánh độc đáo, sáng tạo, phù hợp với hoàn cảnh từng giai đoạn.
Là tác giả của bài “ hịch tướng sĩ ”.
-“ Kế hoạch vườn không nhà trống”.
Tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu của kẻ thù.
Biết phát huy lợi thế của quân ta, buộc địch phải theo.
Buộc địch từ chỗ mạnh chuyển sang thế yếu, ta từ bị động chuyển sang chủ động.
-Hs trả lời.
2. ý nghĩa lịch sử:( 17’)
- Đập tan âm mưu và ý trí xâm lược của quân Mông – Nguyên, bảo vệ được độc lập, toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc gia của dân tộc.
+ Thể hiện sức mạnh của dân tộc, đánh bại mọi kẻ thù xâm lược (góp phần nâng cao lòng tự hào dân tộc, củng cố niềm tin cho nhân dân...)
+ Góp phần xây dựng truyền thống dân tộc, xây dựng học thuyết quân sự, để lại nhiều bài học cho đời sau trong cuộc đấu tranh chống xâm lược.
-Một nước nhỏ luôn phải đương đầu với những nước lớn nên phải dùng mưu trí mà đánh giặc, lấy đoàn kết toàn dân làm sức mạnh.
c. Củng cố - Luyện tập: (3’).
? Kể tên các vua thời Trần gắn với ba lần kháng chiến chống quân Mông - Nguyên ?
Đáp :
Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân mông cổ ( 1258 ) gắn với vua Trần Thái Tông ( Trần Cảnh ) ( 1225- 1258 ).
Kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai ( 1258 ) gắn với vua Trần Nhân Tông( Trần Khâm ) ( 1279-1293 )
Kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ ba ( 1288) gắn với vua Trần Nhân Tông.
HS trả lời.
GV nhận xét.
- GV khái quát nội dung toàn bài.
d. Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Học thuộc bài .
- Tập phân tích các sự kiện lịch sử.
- Xem trước bài mới.