Giáo án Lịch sử 7 - Bài 13: Nước Đại Việt thế kỷ XIII (Tiết 22) - Năm học 2008-2009

	Ngày soạn 	Ngày giảng 
Lớp 7: 
Chương IV: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN( TKXIII - TKXIV)
BÀI 13: NƯỚC ĐẠI VIỆT THẾ KỶ XIII
TIẾT 22: 	I- NHÀ TRẦN THÀNH TẬP
A- PHẦN CHUẨN BỊ 
 I - Mục tiêu cần đạt 
	1- Kiến thức:
Nguyên nhân là cho nhà Lý sụp đổ nhà trần thành lập góp củng cố chế độ quân chủ TW tập quyền vững mạnh, thông quan việc sửa đổi pháp luật thời lý
 .	2- Tư tưởng: 
	 Tự hào về lịch sử dân tộc,co ý thức tự lập tự cường của cha ông ta thời trần 
	3- Kỹ năng: 
	 Đánh giá thành tựu xây dựng nhà nước Pháp luật thời Trần 
 II- Chuẩn bị:
	1- thầy: Chuẩn bị lãnh thổ đại Việt thế kỷ XV 
 	 2 - Trò: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới phiếu thảo luận
 B- PHẦN THỂ HIỆN TRÊN LỚP 
 I kiểm tra bài cũ: kiểm tra sự chuẩn bị bài của học sinh	
 II - Bài mới: 
	* Giới thiệu bài ( 1 phút)
	 Tạo sao nhà Lý đang phát triển mạnh như vậy nhà Trần lại được thành lập 
Hoạt động của thầy và trò
TG
Phần ghi bảng
GV
? 
?
HS
?
GV
?
HS
?
?
GV
?
HS
?
HS
GV
?
GV
?
HS
?
HS
?
HS
? 
HS 
GV
 ?
?
GV
Qua phần chuẩn bị bài ở nhà các em cho cô biết
Tình hình nhà Lý cuối thế kỷ XII như thế nào?
( trong nước có biến động gì)
Quan sát tranh vua quan ăn chơi?
Em có nhận xét gì?
 Vua quan ăn chơi sa đoạ, không chăm lo cho dân, suốt ngày cờ bạc rượu chè, tụ tập ăn uống vua thú. 
Cùng việc ăn chơi quan lại còn thực hiện gì Quan sát tranh cho cô nhận xét?
Vua quan bắt nhân dân tiến hành thổ mộc, có nghĩa là xây dựng các cung điện đền đài miếu mạo nhằm phục vụ việc vua chơi 
Chính quyền không quan tâm làm cho giặc cướp ngoài thành lợi dụng cơ hội như thế nào?
Quan sát tranh cho cô biết nhận xét của em?
 Tranh diễn tả giặc cướp ngoài thành đang đe doạ người dân lương thiện từ đàn bà đến người già chúng đều không tha, chúng cướp của bắt cóc vợ con người dân
 Quan lại bán quan, buôn ngục. --> có nghĩa là các chức quan và tù ngục đều được định đoạt bằng tiền muốn quan chức gì thì cần có nhiều tiền là được. tình hình đó chính quyền vẫn làm ngơ. như không có chuyện gì?
Từ tình hình trên đã dẫn đến hậu quả gì?
 (Đất nước nhà Lý dơi vào tình trang như thế nào?
Quan sát tranh em có nhận xét gì về hậu quả( cảnh gì đây)
Tranh 1: Hạn hán lụt lội làm cho người dân vô cùng khổ cực, có người sợ quá không biết làm gì chốn đi đâu phải chèo lên cây để chốn
Tranh 2: Cảnh người dân phải bán vợ đợ con, 
nhiều dân nghèo phải bán vợ, con làm nô tì, rồi bỏ vào chùa kiếm sống, 
Trước cái cùng khổ cực như vậy người dân có thái độ như thế nào?
Cái cùng quẫn dẫn người dân không chịu được
 Ở Nghệ An thành hoá... dân nghèo nổi dậy đấu tranh một số thế lực phong kiến lại giết lẫn nhau. quấy phá nhân dân chống lại triều đình 
Trước tình hình này nhà Lý đã làm gì?
Nhà Lý phải dựa vào thế lực nhà Trần để chống lại các lực lượng nổi dậy, đây là cơ hội tạo điều kiện cho nhà Trần thành lập.
Vì sao nhà Lý lại suy yếu như vậy?
Nguyên nhân trực tiếp như ta đã tìm hiểu
Nguyên nhân sâu xa là Vì Lý Huệ Tông không có con trai chỉ có 2 con gái con cả được gả cho Trần Liễu, phải truyền ngôi cho con gái thứ 2 là Lý Chiêu Hoàng Lúc mới 7 tuổi rồi đi ở chùa. Lý Chiêu Hoàng không cai quản được đất nước đã phải nhờ Họ Trần. Nhà Trần đã dần thâu tóm.
 Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh như thế nào?
Nhà Lý đang suy yếu. Nhà Trần lợi dụng Trần Cảnh cũng 8 tuổi đưa vào hầu hạ Vua Lý Chiêu Hoàng rồi sắp cho Lý Chiêu Hoàng và Trần Cảnh lấy nhau, rồi sau đó lại sắp đặt Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần cảnh vào năm
Thủ tục nhường ngôi như thế nào mới các em đọc sách tư liệu lịch sử 7 thư viên trường ta nhiều
Đọc sách giáo khoa 5( 51)
Nhà Trần xây dựng đất nước như thế nào?
( xây dựng bộ máy xã hội như thứ nào?)
Đứng đầu là ai? 
Khảng định lên bảng: gồm 3 cấp:
Cấp Triều đình: Thái thượng Hoàng, vua, quan văn, quan võ.
Cấp đơn vị hành chính: Các chức quan lại đều do họ Trần nắm giữ: Quốc sử viện Thái y Viện - Tôn nhân phủ- Hà Đê sứ-- Khuyến nông sứ 
Cấp địa phương: 
Đồn điền sứ --> Treo bảng phụ: sơ đồ bộ máy nhà nước trần
1- Nhà Lý sụp đổ
- Cuối thế kỷ XII nhà Lý suy yếu chính quyền không chăm lo cho nhân dân. 
- Lụt lội, hạn hán, mất màu liên tiếp.
- Dân chúng cực khổ nổi dậy đấu tranh.
- 12/1226 Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh
2- Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập quyền.
* Bộ máy nhà nước thời Trần
	Trung ương
	Thái thượng Hoàng
	 Vua
	Quan văn 	Quan võ 
	Quốc sử viện	 Thái y viện 	Tôn nhân phủ
	Hà đê sứ	 Khuyến nông sứ 	Đồn điền sứ
	 Địa Phương
	12 lộ
	Tri phủ 	Tri châu
	Huyện
	 	Xã
GV
?
HS
? 
HS
GV
?
HS
GV
? 
?
HS
?
HS
GV
?
HS
Cấp Triều đình: gồm 
Thái thượng Hoàng, là bố của vua, quan văn, quan võ.
 Quốc sử viện - đảm nhiệm việc viết sử đứng đầu là Lê Văn Hưu ( sau có bộ đại Việt Sử ký) 
Thái y Viện - Chữa bệnh trong cung 
Tôn nhân phủ- nắm sự vụ của họ hàng tôn thất
Hà Đê sứ-- phụ trách việc đắp đê
Khuyến nông sứ -- khuyến khích phát triển nông nghiệp
Đồn điền sứ --> phụ trách việc khai hoang.
Các chức quan lại nhà trần được quy định như thế nào?
Quy định thưởng phạt rõ: cứ 15 năm o có lỗi nặng thăng 1 bậc chức vụ, tăng thưởng, và ngược lại.
Theo em bộ máy nhà nước thời trần có gì giống và khác nhau?
- Cả 2 triều đại đều có điểm
Giống nhau: là các chức quan lại đều là người trong dòng tộc, giữ nguyên một số quy định.
- Khác nhau: Trung ương nhà Trần bổ sung thêm chế độ Thái thượng Hoàng là bố của vua nhằm mục đích, khống chế sự độc đoán cuả các vị vua. Các cấp hành chính cũng được sắp đặt cụ thể hơn, khoa học hơn,
Địa phương nhà Trần cũng sắp đặt lại các đơn vị hành chính bỏ đơn vị hương mà chỉ có Huyện xã như ta ngày nay 
Em có nhận xét gì về bộ máy nhà nước thời Trần?
Bộ máy nhà nước thời Trần chặt chẽ quy củ 
Cùng với bộ máy nhà nước thì nhà Trần cũng xây chế độ pháp luật cũng rất cụ thể. cụ thể như thế nào? 
 Đọc phần 3 sách giáo khoa(51 -52)
Nhà Trần có chính sách về luật pháp như thế nào?
Nhà Trần Ban hành bộ luật hình thư "Quốc triều hình luật" Lúc đầu có tên là Quốc triều thông chế: quan nhiều lần sửa đổi bộ luật này được lấy tên là Quốc triều hình luật.
 Bộ luật này có gì mới so với nhà Lý?
 Cơ bản của nhà lý vẫn giữ Bên cạnh đó nhà Trần còn đặt cơ quan thẩm hình để xét xử kiện cáo. Và bổ sung những điểm mới:
+ Bảo vệ quyền lợi riêng cho họ trần.nếu người nhà Trần phạm tội thì được chuộc bằng tiền, còn người ngoài dòng tộc phạm tội bị xử nặng hoặc bị giết,
+ Nô tì thì phải thích chữ vào trán mang ham hiệu của chủ, không được kiện cáo, không có quyền kết hôn với quý tộc. được chuyển nhượng bán vợ con.
 Em có nhận xét gì về pháp luật thời trần?
Pháp luật thời Trần được tăng cường và hoàn thiện hơn, Vua luôn mở của lớn cho nhân dân vào kêu oan và kiện cáo trừ nô tì 
- Bộ máy nhà nước thời Trần chặt chẽ quy củ 
3- Pháp luật thời Trần.
- Ban hành bộ luật " Quốc triều hình luật"
- Đặt cơ quan thẩm hình để xét xử kiện cáo.
	Củng cố? (2phút)
Khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu câu trả lời đúng ?
Nhà Trần thành lập năm
	a. Năm 1225	b). Năm 1226	c. Năm 1227.
	III HƯỚNG DẪN HỌC VÀ CHUẨN BỊ ( 1PHÚT)
`	- Học vở ghi + đọc thêm sách giáo khoa
- Làm bài tập 1,2,3 sách giáo khoa
- chuẩn bị II vẽ lược đồ hình 30