Giáo án Lịch sử 6 - Tiết 31: Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc, họ Dương - Ngô Thị Tường Vy

Tuần: 31
Tiết : 31
CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH QUYỀN TỰ CHỦ CỦA HỌ KHÚC, HỌ DƯƠNG.
S: 26/03/2012
G:06/04/2012 
 I- Mục tiêu bài học:
 KT: Nhận biếthoàn cảnh Khúc Thừa Dụ giành quyền tự chủ.
 Hiểu được ý nghĩa những việc làm của Khúc thừa Dụ: chấm dứt trên thực tế ách đô hộ của ách phong kiến phương Bắc.
Cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán xâm lược ( lần thứ nhất) dưới sự lãnh đạo của Dương Đình Nghệ.
	TT:. Giáo dục lòng biết ơn tổ tiên, những người mở đầu và bảo vệ công cuộc giành chủ quyền độc lập hoàn toàn cho đất nước kết thúc hơn 1000 năm Bắc thuộc.
 RLKN: Rèn luyện kỹ năng đọc bản đồ lịch sử, phân tích, nhận định, đánh giá sự kiện lịch sử.
 II. Tài liệu và đồ dùng dạy học:
	- Lược đồ: “Cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán lần thứ nhất (980-931)
 III. Các hoạt động dạy và học:
	1. Ổn định:
	2. Bài cũ: (5 phút)
	- Nêu thời gian, tên các cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta trong thời kỳ Bắc Thuộc (I→IX). Ý nghĩa? Nhận xét bài kiểm tra 15 phút.
	3. Bài mới: 
	a. Giới thiệu bài:( 2 phút)
 Năm 179 TCN→905, thời kỳ Bắc thuộc, nhân dân ta nhiều lần nổi dậy giành chủ quyền độc lập dân tộc và thất bại.
	- Cuối IX, nhà Đường suy yếu. Khúc Thừa Dụ → Dương Đình Nghệ lợi dụng thời cơ đó xây dựng đất nước và bảo vệ quyền tự chủ?
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Ghi bảng
 HĐ1: (15 phút)
KT: HS nhận biết và ghi nhớ hoàn cảnh, kết quả của cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc:
KN:Tường thuật, nhận xét, đánh giá.
 - Cho HS đọc SGK mục 1.
- Em hãy nêu sơ lược sự hiểu biết của em về Khúc Thừa Dụ.
H: Trong hoàn cảnh nào, Khúc Thừa Dụ dựng quyền tự chủ?
HS: Cuối IX, nhà Đường suy yếu. Không có khả năng giữ vững quyền thống trị.
- 905, Độc Cô Tổn (tiết độ sứ An Nam) bị giáng chức.
→lợi dụng thời cơ, Khúc Thừa Dụ kêu gọi nhân dân nổi dậy.
GV: Em biết gì về Khúc Thừa Dụ?
HS: SGK nêu
GV: Khúc Thừa Dụ nổi dậy như thế nào?
HS: KTD và nhân dân chiếm Tống Bình, tự xưng tiết độ sứ, xây dựng một chính quyền tự chủ.
GV giảng: Tiết độ sứ (chức quan của PKTQ) nhưng ông tổ chức chính quyền tự chủ độc lập ở An Nam.
GV: Theo em, việc vua Đường phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ có ý nghĩa gì?
HS: An Nam vẫn thuộc nhà Đường song đây là sự kiện mở đầu thời kì độc lập hoàn toàn.
GV: Khúc Hạo đã thực hiện những biện pháp cải cách gì?
HS: Nêu SGK (đoạn cuối)
GV: Những việc làm của Khúc Hạo nhằm mục đích gì?
HS: Xây dựng chính quyền độc lập, dân tộc tự chủ, giảm bớt những đóng góp của nhân dân, làm cho dân đỡ khổ.
GV: Những việc làm đó chứng tỏ, nước ta đã giành được chính quyền tự chủ. Khúc Hạo đã tiếp tục củng cố quyền tự chủ.
HĐ2: (15 phút) 
KT: Nắm dược diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán xâm lược do Dương Đình Nghệ lãnh đạo:
K: Trình bày trên lược đồ.
. HS: Đọc SGK phần in nghiêng.
GV? Trình bày sự ra đời của nhà Nam Hán. Chỉ trên lược đồ.
GVH; Sau khi thành lập, nhà Nam Hán đã có ý đồ gì đối với đất nước ta.?
GV: Khúc Hạo gửi con trai mình sang làm con tin. 
H: Khúc Hạo gửi con trai mình sang nhà Hán làm con tin nhằm mục đích gì?
HS: Nền tự chủ của ta còn non trẻ. Cần có thời gian hòa hoãn chuẩn bị lực lượng để kháng chiến lâu dài với quân Nam Hán.
GV: Giảng: KT Mĩ lên thay tiếp tục thần phục nhà Hậu Lương và phong chức tiết độ sứ. 930 quân Nam Hán xâm lược nước ta.
H: Cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán lần thứ nhất (930-931) diễn ra như thế nào?
HS: Nêu ý chính diễn biến
GV:H: Em biết gì về Dương Đình Nghệ?
GV: TTDB chống quân Nam Hán ở lược đồ.
HS: (TT lại ở lược đồ bằng cách điền những kí hiệu thích hợp lên lược đồ thể hiện cuộc tiến quân của ĐĐN.
GV:H: Cuộc kháng chiến đem lại kết quả như thế nào?
HS: Kháng chiến thắng lợi.
GV: Nhấn mạnh: DĐN tự xưng Tiết độ sứ, tiếp tục xây dựng nền tự chủ.
GV sơ kết: Việc giành lại, bảo vệ và xây dựng nền tự chủ của họ Khúc họ Dương là cơ sở, nền móng cho nhân dân ta tiến lên giành độc lập hoàn toàn.
1. Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ của họ Khúc:
- Khúc Thừa Dụ quê ở Hồng Châu ( Ninh Giang- Hải Dương), sống khoan hoà, được mọi người mến phục.
a- Cuộc đấu tranh giành quyền tự chủ:
+ Từ cuối IX, nhà Đường (ở TQ) suy yếu bởi các cuộc khởi nghĩa của nông dân liên tiếp nổ ra ( đỉnh cao là cuộc KN Hoàng Sào)
+ Giữa năm 905, Tiết độ sứ An Nam là Độc Cô Tổn bị giáng chức. lợi dụng cơ hội đó, được sự ủng hộ của nhân dân, Khúc Thừa Dụ đã nổi dậy→chiếm Tống Bình, tự xưng là Tiết độ sứ, xây dựng chính quyền tự chủ.
- 906 vua Đường buộc phải phong Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ.
b. Những cải cách của Khúc Hạo:
- Khúc Thừa Dụ làm tiết độ sứ được hai năm thì mất (907), con trai Khúc Hạo lên thay.
- Họ Khúc đã xây dựng đất nước tự chủ: Đặt lại các khu vực hành chính, cử người trông coi mọi việc đến tận xã, xem xét và định lại mứt thuế, bãi bỏ các thứ lao dịch thời Bắc thuộc, lập lại sổ hộ khẩu...
- Ý nghĩa: Nhứng việc làm của họ Khúc chứng tỏ người Việt tự cai quản và tự quyết định tương lai của mình, chấm dứt trên thực tế ách đô hộ của phong kiến Trung Quốc.
2. Dương Đình Nghệ chống quân xâm lược Hán (930-931)
a. Diễn biến: 
- Năm 917, Khúc Hạo mất, con trai là Khúc Thừa Mỹ lên thay.
- Mùa Thu năm 930 quân Nam Hán sang xâm lược nước ta.
- Khúc Thừa Mĩ chống cự không nổi bị bắt đem về Trung Quốc.
- Nhà Nam Hán thiết lập ách thống trị nước ta, đặt cơ quan đô họ ở Tống Bình.
- 931, Dương Đình Nghệ đem quân từ Thanh Hóa ra Bắc bao vây, tấn công Tống Bình.
- Quân tiếp viện của Nam Hán vừa đến đã bị đánh tan.
b- Kết quả:
- Dương Đình Nghệ chiếm Tống Bình và tự xưng là Tiết độ sứ, tiếp tục xây dựng đất nước tự chủ.
	4. Củng cố:
	- BTTN: Hoàn cảnh KTD dựng nền độc lập tự chủ ( chọn ý đúng những việc làm của KTD, Khúc Hạo để xây dựng nền độc lập tự chủ) (điền khuyết0
	- TT diễn biến chính của cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán lần thứ nhất (kết quả + lược đồ)
	5. Dặn dò:
	- Học kĩ bài theo câu 1,2/ SGK + làm bài tập ở VBT.
	- Tập trình bày và điền mũi tên diễn biến vào lược đồ.
	- Xem trước diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Nam Hán 938.
	6. RKN: