Giáo án Lịch sử 6 - Tiết 25, Bài 22: Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân (542-602) (Tiếp theo) - Nguyễn Văn Nguyên

Tuần: 25
Ngày soạn: 20 / 02 / 2011
Tiết: 25
Ngày dạy: 22 / 02 / 2011
Bài: 22
Khởi nghĩa lý bí. Nước vạn xuân
( 542 - 602) (Tiếp theo)
a- mục tiêu bài học:
1- Kiến thức:Giúp học sinh nắm được:
- Nhà Lương và nhà Tuỳ đã huy động lực lượng lớn sang xâm lược nước ta.
- Cuộc kháng chiến của nhân dân ta trải qua 2 thời kì: Thời kì Lý Bí lãnh đạo và thời kì do Triệu Quang Phục lãnh đạo.
- Cuộc kháng chiến của nhà Lý thất bại, nước Vạn Xuân lại rơi vào ách đô hộ của phong kiến phương Bắc.
2- Kĩ năng:
Tiếp tục rèn luyện kĩ năng phân tích và kĩ năng đọc bản đồ lịch sử.
3- Tư tưởng, tình cảm, thái độ:
Nâng cao tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm bảo vệ tổ quốc.
b- Thiết bị, đồ dùng và tài liệu dạy học:
- Lược đồ “Khởi nghĩa Lý Bí”
- Hướng dẫn sử dụng kênh hình trong SGK Lịch sử THCS.
- Tập bản đồ, tranh ảnh, bài tập Lịch sử 6.
- Tư liệu Lịch sử 6, tài liệu chuẩn kiến thức
c- Tiến trình tổ chức dạy và học:
* ổn định và tổ chức:
* Kiểm tra bài cũ:
-? Vì sao cuộc khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ?
-? Lý Bí đã làm gì sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa? 
-? Em có suy nghĩ gì về việc đặt tên nước là Vạn Xuân?
* Giới thiệu bài mới:
Mùa xuân năm 544, cuộc khởi nghĩa Lý Bí đã thành công, Lý Bí lên ngôi hoàng đế, đặt tên nước là Vạn Xuân. Nhà Tuỳ đã mang quân sang xâm lược nước ta. Cuộc chiến diễn ra như thế nào? Kết quả ra sao?
3. Chống quân Lương xâm lược.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
- Yêu cầu HS đọc SGK 1 và 2
-? Cuộc kháng chiến chống quân Lương diễn ra như thế nào?
- GV sử dụng lược đồ tường thuật diễn biến như SGK.
+ GV chỉ cụ thể 2 đường tiến công của quân Lương.
+ Tường thuật những nét chính của cuộc kháng chiến.
+ Gắn mũi tên lên lược đồ.
- Yêu cầu HS đọc SGK in nghiêng.
-? Em biết gì về hồ Điển Triệt?
-? Cuộc chiến đấu tại hồ Điển Triệt diễn ra như thế nào?
-? Theo em, thất bại của Lý Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nước Vạn Xuân không? Vì sao?
- HS đọc SGK.
- HS trả lời theo SGK.
- HS trả lời theo SGK.
- Không, vì cuộc chiến đấu của nhân dân ta còn diễn ra dưới sự lãnh đạo của Triệu Quang Phục.
- Tháng 5/ 545 quan Lương dồn sức tán công nước ta lần thứ 3, theo 2 đường: thuỷ và bộ do Dương Phiêu và Trần Bá Tiên chỉ huy.
- Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt nhưng Lý Bí phải rút quân về giữ thành ở cử sông Tô Lịch, thành vỡ. Lý Nam Đế rút về giữ thành Gia Ninh (Phú Thọ)
- Năm 546 Lý Bí đem quân ra đóng ở hồ Điển Triệt sau đó phải rút vào động Khuất Lão (Tam Nông- Phú Thọ). Năm 548 Lý Nam Đế mất.
4. Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào?
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
- Yêu cầu HS đọc SGK đoạn 1
-? Em hãy giới thiệu vài nét về Triệu Quang Phục?
-? Theo em, vì sao Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến và phát triển lực lượng?
-? Lợi dụng địa hình TQP đã đánh địch như thế nào? 
- Yêu cầu HS đọc SGK phần in nghiêng.
- GV mô tả theo SGK và trình bày thêm: Thấy đánh mãi không tiêu diệt được quân ta, Trần Bá Tiên thất vọng. Nhà Lương có loạn, Trần Bá Tiên nhân đó bỏ về nước. Nghĩa quân Triệu Quang Phục phản công đánh tan quân xâm lược.
-? Theo em, vì sao cuộc kháng chiến do Triệu Quang Phục lãnh đạo giành thắng lợi?
- GV: Mặc dù cuộc k/c chống quân Lương của TQP giành thắng lợi nhưng đến năm 603 nước ta lại rơi vào tay nhà Tuỳ. Vì sao vậy?
- HS đọc SGK.
- Ông là người Chu Diên lên thông thạo thuỷ thổ vùng này. Ưu điểm của Dạ Trạch.
- Đánh du kích, đánh úp cướp lương thực, vũ khí
- Được nhân dân ủng hộ.
- Biết lợi dụng đại hình hiểm yếu để đánh du kích.
- Quân Lương chán nản, bị động trong chiến đấu.
- Triệu Quang Phục là người có công lớn trong khởi nghĩa, được Lý Bí tin cậy. Sau thất bại ở Điển Triệt, Triệu Quang Phục được trao quyền chỉ huy cộc kháng chiến chống quân Lương.
- Triệu Quang Phục đã chọn Dạ Trạch làm căn cứ.
- Năm 550 nhà Lương có loạn Trần Bá Tiên phải bỏ về nước. Quân ta phản công đánh tan quan xâm lược, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến.
5. Nước Vạn Xuân độc lập kết thúc như thế nào?
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
- Yêu cầu HS đọc SGK mục 5.
-? Sau khi đánh tan quân Lương TQP đã làm gì?
-? Theo em, vì sao nhà Tuỳ lại yêu cầu Lý Phật Tử sang chầu? Vì sao Lý Phật Tử không sang?
- GV: Trước sự tấn công ồ ạt của nhà Tuỳ (603), ông bị bắt. Kết thúc sự tồn tại của nước Vạn Xuân.
- HS đọc SGK.
- TQP lên ngôi vua (Triệu Việt Vương), tổ chức lại chính quyền. 
- Nhân cơ hội bắt Lý Phật Tử lập lại chế độ cũ.
- LPT thoái thác không đitích cực chuẩn bị lực lượng đề phòng.
- Sau khi đánh tan quân Lương, TQP lên ngôi vua (Triệu Việt Vương), tổ chức lại chính quyền. (550- 570).
- 20 năm sau, Lý Phật Tử cướp ngôi, lên làm vua- Hậu Lý Nam Đế.
- Năm 603, 10 vạn quân Tuỳ tấn công Vạn Xuân, Lý Phật Tử bị bắt giải về Trung Quộc.
- Kết thúc sự tồn tại của nước Vạn Xuân.
 *Củng cố bài học:
-? Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào?
-? Triệu Quang Phục là ai? Vì sao ông lại độc được quân Lương, giành độc lập cho đất nước?
-? Ông cha ta đã sử dụng những địa thế, vị trí tự nhên vào công cuộc khởi nghĩa như thế nào ?
- ? Em sẽ làm gì để bảo vệ và giữ ginf di tích lịch sử ?
* Hướng dẫn về nhà:
- Học bài nắm chắc diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Lương.
- Đọc và chuẩn bị bài 23 “Các cuộc khởi nghĩa lớn trong các thế kỉ VII- IX” tìm hiểu nội dung bài theo các câu hỏi cuối mục, cuối bài.