Giáo án Hình học Lớp 9 - Chương III: Góc với đường tròn góc ở tâm. Số đo cung

 Kiểm tra bài cũ: (Kiểm tra vở bài tập của một số học sinh.)
3. Khởi động: 
Nội dung
Sản phẩm
Mục tiêu: Bước đầu hình thành khái niệm cung chứa góc
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,...
Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT.
Sản phẩm: Câu trả lời của hs.
Cho đoạn thẳng AB và góc (00 < < 1800). Hãy xác định điểm M sao cho ? Có bao nhiêu điểm M thỏa mãn điều kiện trên?
Hs nêu dự đoán
4. Hoạt động hình thành kiến thức:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG
Mục tiêu: Hs vẽ được cung chứa góc, nêu được kết luận về cung chứa góc. Hs vẽ được cung chứa góc
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,...
Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT.
Sản phẩm: Kết quả hoạt động của hs.
NLHt: 
Bước 1: GV: nêu đề bài “Hãy tìm tập hợp các điểm M nhìn đoạn thẳng AB cho trước một góc ”.
GV cho HS làm ?1.
GV : Em hãy so sánh các đoạn thẳng ON1; ON2; ON3. từ đó rút ra kết luận.
GV: Cho HS làm miệng sau đó tự HS làm ?1 vào vở học.
GV: hướng dẫn HS làm làm ?2 ở nhà. Vậy quỹ tích (tập hợp) các điểm M thỏa mãn là gì?
GV: Phần thuận và phần đảo của bài toán các em không chứng minh mà chỉ tham khảo ở SGK
HS đọc phần kết luận trong SGK.
GV: Trình bày cho HS phần chú ý trong SGK
H: Em hãy nêu các bước dựng cung AmB chứa góc ?
HS phát biểu theo SGK.
H:Để giải một bài toán quỹ tích ta thường làm các bước như thế nào?
Bước 2: Gv giải tích rõ 
hai phần trên và nêu 
kết luận quỹ tích.
1) Bài toán quỹ tích “ Cung chứa góc”: 
a/Bài toán: Cho đoạn thẳng AB và góc (00 < < 1800). Tìm quỹ tích (tập hợp) các điểm M thỏa mãn 
?1 (SGK)
?2( SGK)
* Phần thuận:(SGK)
* Phần đảo: (SGK)
* Kết luận:Với đoạn thẳng AB và góc cho trước (00<<1800)thì quỹ tích M thỏa mãn là hai cung chứa góc dựng trên đoạn thẳng AB.
Chú ý: 
+ Hai cung chứa góc là hai cung tròn đối xứng nhau qua AB.
+ Hai điểm A, B được coi là thuộc quỹ tích.
+ Khi thì hai cung AmB và Am’B là hai nửa đường tròn đường kính AB hay Quỹ tích của các điểm nhìn đoạn thẳng AB cho trước dưới một góc vuông là đường tròn đường kính AB.
+Trong hình trên, nếu chứa góc thì chứa góc 180 - . 
b/ Cách vẽ cung chứa góc (SGK)
GV: Yêu cầu HS nêu lại cách giải bài toán quỹ tích.
GV: Giới thiệu chi tiết cách vẽ cung chứa góc trên bảng theo từng bước như SGK
GV: Minh họa cách vẽ cung chứa góc qua bài bài 46/sgk
2) Cách giải bài toán quỹ tích: 
Muốn chứng minh quỹ tích( tập hợp) các đểm M thỏa mãn tính chất T là một hình H nào đó, ta phải chứng minh hai phần:
Phần thuận: mọi điểm thuộc tính chất T đều thuộc hình H.
Phần đảo:Mọi điểm thuộc hình H đều có tính chất T
Kết luận:Quỹ tích( tập hợp) các điểm M có tính chất T là hình H.
IV. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
Mục tiêu: Củng cố và vận dụng các kiến thức đã học trong bài.
Nội dung: Làm bài tập
Sản phẩm: Bài làm của hs trình bày trên bảng và vở
Phương thức tổ chức:Học sinh hoạt động cá nhân.
Nội dung
Sản phẩm
Vậy quỹ tích ( tập hợp) các điểm M thỏa mãn là gì?(M1)
GBT Bài toán quỹ tích Cung chứa góc (M2)

Bài 46/86/sgk
-Dựng đoạn thẳng AB =3cm; Dựng =550; Dựng tia Ay vuông góc với Ax
-Dựng đường trung trực d của đoạn thẳng AB.Gọi O là giao điểm của d và Ay,
O chính là tâm cung tròn dựng trên đoạn thẳng AB dưới góc 550 cho trước.

V. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG: 
Mục tiêu: Củng cố và vận dụng các kiến thức đã học trong bài. Xác định được cung chứa góc.
Nội dung: Làm bài tập và tìm hiểu kiến thức mới
Sản phẩm: Bài làm của hs trình bày trên vở.
Phương thức tổ chức:Học sinh hoạt động cá nhân. Tự học, tìm tòi sáng tạo.
Nội dung
Sản phẩm
- Xem lại nội dung bài học và các ví dụ.
- Về nhà làm bài tập 44,45,49/86;87/SGK, chuẩn bị tiết sau luyện tập.

Bài tập trên vở và biết vẽ hiểu về cung chứa góc
LUYỆN TẬP
Thời gian thực hiện: 1 tiết
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Vận dụng các kiến thức vừa học về cung chứa góc để giải các bài tập liên quan
 Củng cố, khắc sâu các kiến thức về bài toán quỹ tích, cách vẽ cung chứa góc , cách giải bài toán quỹ tích
2.Kĩ năng: Vận dung quỹ tích cung chứa góc vào bài toán quỹ tích và dựng hình đơn giản
3.Thái độ: Có tính hợp tác cao, tích cực, chủ động trong tình huống, biết chia sẻ cùng bạn.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Giáo viên: Thước thẳng, bảng phụ, phấn màu, sách giáo khoa, compa, thước thẳng
2. Học sinh: Sách giáo khoa, vở, compa, thước thẳng 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: (kết hợp trong các hoạt động)
3. Khởi động: 
Nội dung
Sản phẩm
Mục tiêu: Hs bước đầu được hình thành các kiến thức cần thiết để giải một bài toán quỹ tích
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,...
Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT.
Sản phẩm: Cách giải bài toán quỹ tích.
H: Cung của một góc trong đường tròn tâm O như thế nào?
H: Để giải một bài toán quỹ tích ta thường làm các bước như thế nào?
H: Hãy tìm tập hợp các điểm M nhìn đoạn thẳng AB cho trước một góc ”.
Hs trả lời
4. Bài tập:
Nội dung
Sản phẩm
Mục tiêu: Hs áp dụng được các kiến thức đã học vào giải một số bài tập cụ thể.
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,...
Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT.
Sản phẩm: Bài làm của học sinh.
NLHT: NL giải các bài toán quỹ tích.
-1HS lên bảng làm bài tập 45/86 SGK, GV dẫn dắt HS cả lớp cùng hoàn thiện bài tập trên bảng, HS sửa vào vởGV gợi ý :
?Hai đường chéo của hình thoi như thế nào với nhau?
?Điểm O luôn nhìn đoạn AB cố định dưới một góc thế nào?
?Kết luận về quỹ tích của điểm O? 
-1HS tiếp tục lên bảng làm bài tập 46 trang 86 SGK, cả lớp theo dõi, nhận xét, bổ sung. GV sữa chữa, chốt lại. HS ghi vào vởs 
GV gợi ý :
-Dưạ vào cách vẽ cung chưá góc đã học trong bài
Bài 45/86 
Ta đã biết đường chéo của hai hình 
thoi vuông góc với nhau,
Vậy điểm O nhìn AB cố định dưới 
góc 900. Quỹ tích của điểm O là 
nửa đường tròn đường kính AB
Bài 46/86: 
-Dựng đoạn thẳng 
AB = 3cm (dùng thước
có chia khoảng)
-Dựng góc xÂB = 550(dùng thước đo góc và thước thẳng)
-Dựng tia Ay vuông góc với Ax tia (dùng ê ke)
-Dựng đường trung trực của đoạn thẳng AB(dùng thứớc có chia khoảng và ê ke)
Gọi O là giao điểm của Ay với d
-Dựng cung AmB, bán kính OA sao cho cung này nằm ở nửa mặt phẳng bờ AB không chứa tia Ax (dùng compa)
Cung AmB là cung cần dựng
-HS hoạt động nhóm làm câu a) và phần thuận bài tập 50/87SGK.
-GV gợi ý :
?BMA là góc gì đối với đường tròn?
?Dựa vào tam giác vuông BMI xác định tgAIB = ? 
Từ đó suy ra số đo của góc AIB?Rút ra kết luận
?Nhận xét về điểm I khi điểm A chuyển động?
?Vậy điểm I thuộc đâu?
-GV lưu ý HS khi M A
Bài 50/87: 
Ta có: 
a)Vì BMA = 900 ( góc nội tiếp chắn
nữa đường tròn), nên 
trong tam giác vuông 
BMI có: 
tgAIB = 
 AIB 
Vậy: AIB là một góc 
không đổi
b) Phần thuận:
Khi điểm M 
chuyển động trên 
đường tròn đường 
kính AB thì điểm I 
cũng chuyển động, nhưng luôn nhìn đoạn thẳng AB cố định dưới góc 26034’
Vậy: điểm I thuộc hai cung chứa góc 26034’ dựng trên đoạn thẳng AB (hai cung AmB và Am’B)
Khi M A thì cát tuyến AM trở thành tiếp tuyến A1AA2
Khi đó, điểm I A1 hay A2
Vậy : Điểm I chỉ thuộc hai cung 
Phần đảo: 
Lấy điểm I’ bất kỳ thuộc A1mB hoặc A2m’B, I’A cắt đường tròn đường kính AB tại M’. Trong tam giác vuông BM’I’, có tgI =
Do đó: M’I’ = 2M’B
Kết luận: 
Quỹ tích các điểm I là hai cung chứa góc 26034’ dựng trên đoạn thẳng AB (A1A2 AB tại A)
IV. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG: 
Mục tiêu: Củng cố và vận dụng các kiến thức đã học trong bài. Xác định được cung chứa góc.
Nội dung: Làm bài tập và tìm hiểu kiến thức mới
Sản phẩm: Bài làm của hs trình bày trên vở.
Phương thức tổ chức:Học sinh hoạt động cá nhân. Tự học, tìm tòi sáng tạo.
Nội dung
Sản phẩm
-GV chốt lại vấn đề về quỹ tích qua tiết luyện tập
-Xem lại các bài tập đã giải-Làm thêm các bài tập 48, 49, 51, 52 /87 SGK.
 *HD :Bài 48/87: Xét trường hợp đường tròn tâm B có bán kính nhỏ hơn BA và bán kính là BA
-Soạn bài “Tứ giác nội tiếp”
-Đọc SGK, soạn ?1,?2, vẽ các hình 43, 44, 45, 46 trang 88 SGK, kẻ bảng bài tập 53 trang 89 

Bài tập trên vở và xác định chính xác cung chứa góc để phục vụ cho bài tứ giác nội tiếp.

------------------***--------------
TỨ GIÁC NỘI TIẾP
Thời gian thực hiện: 1 tiết
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: HS hiểu được thế nào là một tứ giác nội tiếp đường tròn, hiểu được có những tứ giác nội tiếp được và có những tứ giác không nội tiếp được bất kỳ đường tròn nào. Nắm được điều kiện để một tứ giác nội tiếp đường tròn (ĐK cần và đủ).
2.Kĩ năng: Vận dụng được các định lí để giải bài tập liên quan đến tứ giác nội tiếp.
3. Thái độ: Cẩn thận, chu đáo. Tích cực rèn luyện và hoàn thành tốt các nhiệm vụ học tập.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Giáo viên: Thước thẳng, bảng phụ, phấn màu, sách giáo khoa, compa, thước thẳng
2. Học sinh: Sách giáo khoa, vở, compa, thước thẳng 
E. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra vở bài tập của một số học sinh.
3. Khởi động: 
Nội dung
Sản phẩm
Mục tiêu: Hiểu được thế nào là một tứ giác nội tiếp đường tròn , hiểu được có những tứ giác nội tiếp được và có.những tứ giác không nội tiếp được bất kỳ đường tròn nào.Nắm được điều kiện để một tứ giác nội tiếp đường tròn
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,...
Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
Phương tiện và thiết bị dạy học: Thước, bảng phụ, MTBT.
Sản phẩm: Vận dụng được các định lí để giải bài tập liên quan đến tứ giác nội tiếp
H: Các em đã được học về tam giác nội tiếp đt, ta luôn vẽ được đt đi qua 3 đỉnh của tam giác. Vậy với tứ giác thì sao? Có phải bất kì tứ giác nào cũng nội tiếp được đt không? 
Hs nêu dự đoán
4. Hoạt động hình thành kiến thức:
Nội dung
Sản phẩm
Mục tiêu: Nêu được thế nào là một tứ giác nội tiếp đường tròn. Nêu được điều kiện để một tứ giác nội tiếp đường tròn (ĐK cần và đủ).
Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở