Giáo án Hình học 11 - Chương 3 - Tiết 29: Vectơ trong không gian (tt)

Ngaøy soaïn:27/ 01/ 2008 Chương III- VECTƠ TRONG KHÔNG GIAN- QUAN HỆ VUÔNG GÓC
Tieát: 29	 VECTƠ TRONG KHÔNG GIAN(tt)
I- MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT:
1. Kieán thöùc: - Hiểu được các khả năng xảy ra của bộ 3 vectơ trong không gian. Điều kiện 3 vectơ
 đồng phẳng, không đồng phẳng.
2. Kyõ naêng: 
+ Thực hiện được các phép toán vectơ trong mặt phẳng và trong không gian.
+ Vận dụng điều kiện đồng phẳng để chứng minh bài toán liên quan.
3. Veà thaùi ñoä: 
+ Caån thaän, chính xaùc, khoa hoïc.
 + Phát huy trí tưởng tượng trong không gian, biết quy lạ về quen, rèn luyện tư duy lôgíc.
II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 
	1.Chuaån bò cuûa thaày: Tóm tắt nội dung vectơ trong mặt phẳng. - Phiếu học tập, bảng phụ.
	2. Chuaån bò cuûa troø: Kieán thöùc cuõ về vectơ trong mặt phẳng vaø kieán thöùc ñang hoïc.
III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC
	1.OÅn ñònh tổ chức lôùp: Naém tình hình lôùp daïy. (1’)
	2. Kieåm tra baøi cuõ: Viết các đẳng thức vectơ về tính chất trọng tâm tứ diện. Viết qui tắc hình hộp.(3’)
3. Giaûng baøi môùi: 
* Giôùi thieäu baøi môùi : Trong chương này chúng ta nghiên cứu về vectơ trong không gian, làm nền tản cho việc xây dựng quan hệ vuông góc của đường thẳng và mặt phẳng, trên cơ sở đã biết vectơ trong mặt phẳng. (1’)
 	 * Tieán trình tieát daïy
ÿ Hoạt động 1:
 III. ĐIỀU KIỆN ĐỒNG PHẲNG CỦA BA VECTƠ.
TL
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung 
15’
4) Trong không gian cho 2 vectơ .Hãy xác định và .
H: Nhận xét gì về quan hệ của 3 vectơ ?
----> Điều kiện đồng phẳng của ba vectơ
H: Cho 3 vectơ khác . Nếu từ điểm O bất kỳ vẽ các ; ; thì có thể xảy ra những trường hợp nào?
GV- Treo hình vẽ:
H: Trình bày định nghĩa về ba vectơ đồng phẳng?
	+ Giá các vectơ này thế nào?
	+ Quan hệ với mặt phẳng a ?
H: Phương pháp chứng minh các vectơ đồng phẳng?
5) Cho hình hộp ABCD.EFGH. Gọi I, K lần lượt là trung điểm các cạnh AB, BC. Chứng minh, các đường thẳng IK, ED song song với mặt phẳng (AFC), suy ra đồng phẳng. 
Gợi ý trả lời
à Ba vectơ đồng phẳng.
( Vẽ hình biểu diễn các vectơ )
àCó hai trường hợp xảy ra:
+ Các đường thẳng cùng nằm trong mặt phẳng Þ đồng phẳng
+ không cùng nằm trong mặt phẳng Þ không đồng phẳng.
à
Giá của các vectơ song song với một mặt phẳng.
Vd3:
Gọi P, Q lần lượt là trung điểm của AC và BD. 
Ta có: PN// MQ 
 PN = MQ = 
Þ MPNQ - hình bình hành
Còn có: Tương tự: BC // 
Þ đồng phẳng.
5)
 1- Khái niệm về sự đồng phẳng của ba vectơ:
Vẽ các ; thì có thể xảy ra hai trường hợp:
Trường hợp ba vectơ đồng phẳng. 
Trường hợp ba vectơ không đồng phẳng
Chú ý: Việc xác định sự đồng phẳng hoặc không đồng phẳng không phụ thuộc vào việc chọn điểm O.
 2-Định nghĩa:
Trong không gian ba vectơ được gọi là đồng phẳng nếu giá của chúng cùng song song với một mặt phẳng.
Ví dụ 3:Chứng minh đồng phẳng.
ÿ Hoạt động 2:
Điều kiện nhận biết ba vectơ đồng phẳng
TL
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung 
18’
6) Cho hai đều khác vectơ . Hãy xác định , có nhận xét gì về 3 vectơ .
GV- Hướng dẫn vẽ hình:
Gợi: Ta cần chứng minh đồng phẳng.
GV- minh họa hình vẽ:
à Theo định lí 1 có duy nhất sô m = 2, n = -1 để biểu thị qua .
V dụ 4:
Þ 2
Þ 
Mà : 
=
= 
--- > đpcm
+ Đưa các vectơ về chung điểm gốc O
+ D’ = hc(AOB) D
+ Biểu diễn theo theo 
+ Biểu diễn 
--- > k. quả.
3-Điều kiện để ba vectơ đồng phẳng:
Định lí 1: Trong không gian cho hai vectơ không cùng phương và. 
 , đồng phẳng Û ($!(m, n) / ) 
Chú ý : 
+ Nếu m, n, p không đồng thời bằng 0 và nếu thì ba vectơ , đồng phẳng.
Ví dụ 4: Cho tứ diện ABCD. Gọi M và N lần lượt là trung điểm của AB và CD. Trên các cạnh AD và BC lần lượt lấy các điểm P và Q sao cho: . Chứng minh 4 điểm M, N, P, Q cùng thuộc một mặt phẳng. 
Định lí 2: Nếu ba vectơ , không đồng phẳng thì bất kỳ luôn có duy nhất bộ ba số m,n và p sao cho: 
Hoaït ñoäng3:	Cuûng coá	(6’)
Cho hình hộp ABCD.EFGH có . Gọi I là trung điểm của BG . Hãy biểu thị theo các vectơ ,.
HD: 
 ( Quy tắc hình hộp)
. = 
E
 Höôùng daãn hoïc ôû nhaø: 
+ Học kĩ bài cũ
+ Làm các bài tập 2 --> 10 sgk/ tr: 91,92.
+ Đọc trước bài “HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC”.
IV-RUÙT KINH NGHIEÄM BOÅ SUNG: